Δημοσιεύσεις χρηστών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης διαμοιράζουν μία φωτογραφία με ένα κορίτσι σε συσσίτιο, με τον ισχυρισμό πως αυτή διακινείται παραπλανητικά και προπαγανδιστικά. Πιο συγκεκριμένα, αναφέρουν πως η φωτογραφία προέρχεται από το Ιράκ το 2014 αλλά αναπαράγεται με τον ισχυρισμό ότι δείχνει κορίτσι στη Γάζα το 2025. Ποια είναι, όμως, η πραγματικότητα;
]]>
Μετά τον σεισμό που έπληξε την ανατολική Ρωσία στις 30 Ιουλίου 2025, ορισμένες χώρες όπως η Ρωσία, η Ιαπωνία και κράτη της Νότιας Αμερικής εξέδωσαν προειδοποιήσεις για τσουνάμι. Στο πλαίσιο αυτό, χρήστες μέσων κοινωνικής δικτύωσης κοινοποίησαν ένα βίντεο με τον ψευδή ισχυρισμό ότι έδειχνε πρόσφατους εκβρασμούς φαλαινών μπελούγκα στη Ρωσία. Ωστόσο, το βίντεο είναι παλαιότερο: είχε ήδη μεταδοθεί σε ειδησεογραφικά ρεπορτάζ τον Αύγουστο του 2023. Ερευνητές εξήγησαν επίσης ότι οι εκβρασμοί φαλαινών πριν ή μετά από ένα τσουνάμι είναι ασυνήθιστοι.
Την 1η Ιουλίου του 2025 αναρτήθηκε στο YouTube βίντεο από το κανάλι ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΠΕΝΑ σχετικά με τον καύσωνα που βίωσε η Ευρώπη αλλά και η Ελλάδα τις τελευταίες ημέρες του Ιουνίου. Το εν λόγω βίντεο είχε ευρεία διάδοση και στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης. Ο κύριος Δημήτρης Δραγάτης αναφέρεται στον καύσωνα των τελευταίων ημερών ως ένα φυσιολογικό γεγονός για τη χώρα μας, καθώς στην Ελλάδα κυρίως τη θερινή περίοδο, δεν είναι ασυνήθιστη η καταγραφή υψηλών θερμοκρασιών. Στη συνέχεια του βίντεο αναφέρεται στο επεισόδιο καύσωνα λέγοντας ότι : “Προφανώς δεν πρόκειται για κάποια περιβαλλοντική αγωνία, όπως το αντιλαμβανόμαστε εμείς πρόκειται για πολιτική εργαλειοποίηση της φύσης, ώστε να επιβληθούν νέες μορφές ελέγχου […]”
]]>
Εδώ και χρόνια κυκλοφορούν φήμες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι το Εθνικό Πάρκο Γέλοουστοουν στις Ηνωμένες Πολιτείες απειλείται από μια επικείμενη καταστροφή, εν μέρει επειδή βρίσκεται σε ένα οροπέδιο όπου η σεισμική δραστηριότητα είναι συχνή. Τις τελευταίες εβδομάδες, σε διάφορες γλώσσες –μεταξύ των οποίων και στα ελληνικά– διαδόθηκαν εικόνες και βίντεο που ισχυρίζονται παραπλανητικά ότι τα ζώα που ζουν στο πάρκο προσπαθούν να ξεφύγουν από μια επικείμενη φυσική καταστροφή. Χρήστες μέσων κοινωνικής δικτύωσης κοινοποίησαν στα ελληνικά μια εικόνα στην οποία δεκάδες αρκούδες ξαπλώνουν στον δρόμο στην είσοδο του πάρκου. Το AFP διαπίστωσε ότι η φωτογραφία δημιουργήθηκε με τη βοήθεια τεχνητής νοημοσύνης και ότι μέχρι τις 23 Ιουλίου 2025 δεν υπήρξε καμία επίσημη αναφορά για συγκέντρωση μεγάλου αριθμού αρκούδων στην είσοδο του πάρκου. Το εθνικό πάρκο και ορισμένοι ειδικοί δήλωσαν επίσης στο AFP ότι καμία από τις φωτογραφίες που εμφανίζονται στις viral αναρτήσεις δεν δείχνει ζώα που φεύγουν από το πάρκο. Η περιοχή παρακολουθείται στενά λόγω των πολύ συχνών σεισμών, ενώ το ηφαίστειο του Γέλοουστοουν εξερράγη για τελευταία φορά πριν από 70.000 χρόνια.
Ισχυρισμός: Το 2000 έως το 2023 κάηκαν 131,2 τετραγωνικά χιλιόμετρα δασικών εκτάσεων. Από το 2023 έως το 2025 κάηκαν 155,3 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Συμπέρασμα: Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του EFFIS και του Τμήματος Δασών Κύπρου για την περίοδο 2000–2023, η συνολική καμένη δασική έκταση στην Κύπρο ανέρχεται σε 333,55 km², ενώ για τα έτη 2023-2025 […]
Το άρθρο Παραπληροφόρηση για τις καμένες δασικές εκτάσεις στην Κύπρο εμφανίστηκε πρώτα στο Fact Check Cyprus.
Παραπληροφόρηση για τις καμένες δασικές εκτάσεις στην Κύπρο Read More »
Εν μέσω της κρίσιμης ανθρωπιστικής κρίσης στη Γάζα λόγω των συνεχόμενων επιθέσεων του Ισραήλ, μία μελέτη από τον Ισραηλινό καθηγητή Yaakov Garb, που εργάζεται στο Πανεπιστήμιο Ben Gurion, παρερμηνεύτηκε στο διεθνές ιστολόγιο Medium και εν συνεχεία προκάλεσε την αναπαραγωγή ανακριβών πληροφοριών. Ο ισχυρισμός ανέφερε ότι μελέτη του Χάρβαρντ αποκάλυψε πως 377.000 Παλαιστίνιοι αγνοούνται από το 2023 μέχρι σήμερα ως αποτέλεσμα των ισραηλινών επιθέσεων. Παρακάτω θα εξετάσουμε τι ακριβώς ισχύει σε αυτή την περίπτωση.
]]>
Το Harvard δεν έδειξε με μελέτη του ότι 377.000 Παλαιστίνιοι εξαφανίστηκαν από το Ισραήλ Read More »
Ισχυρισμός: Δεν υπάρχουν λόγια για τη βαρβαρότητα των Παλαιστινίων. Άφησαν το χειρότερο για το τέλος. Κρατούν έναν ολόκληρο στρατό παιδιών με εγκεφαλική παράλυση, τα οποία η Χαμάς κρατάει σκόπιμα στη Γάζα για προπαγανδιστικές φωτογραφίες, παρόλο που είναι ευπρόσδεκτα στα ισραηλινά νοσοκομεία. Συμπέρασμα: Ο λιμός στη Γάζα δεν περιορίζεται σε παιδιά με αναπηρίες ή προβλήματα υγείας, […]
Το άρθρο Όχι, ο λιμός στη Γάζα δεν περιορίζεται σε παιδιά με αναπηρίες εμφανίστηκε πρώτα στο Fact Check Cyprus.
Όχι, ο λιμός στη Γάζα δεν περιορίζεται σε παιδιά με αναπηρίες Read More »
Με αφορμή τη δημοσίευση του Προεδρικού Διατάγματος 194/2025 (ΦΕΚ Δ’ 194/15-4-2025), το οποίο μεταξύ άλλων προβλέπει τη δυνατότητα δημιουργίας προσωρινών εγκαταστάσεων υποδοχής και φιλοξενίας προσφύγων σε οικισμούς κάτω των 2.000 κατοίκων μέχρι την πολεοδόμησή τους, διαδόθηκε ευρέως ο παραπλανητικός ισχυρισμός ότι «σύμφωνα με νόμο του κράτους θα δημιουργηθούν κέντρα φιλοξενίας προσφύγων σε 16.000 οικισμούς της Ελλάδας, με χωρητικότητα 100 ατόμων το καθένα».
]]>
Δεν νομοθετήθηκε η μαζική εγκατάσταση 1,6 εκατ. προσφύγων σε 16.000 οικισμούς Read More »
Στις αρχές Μαρτίου 2025, το Ισραήλ επέβαλε αποκλεισμό στη Γάζα, ο οποίος οδήγησε σε σοβαρές ελλείψεις τροφίμων στους περισσότερους από δύο εκατομμύρια κατοίκους της, σύμφωνα με τον ΟΗΕ και διάφορες ΜΚΟ. Το «χειρότερο σενάριο λιμού βρίσκεται σε εξέλιξη στη Γάζα» λόγω του πολέμου, των μαζικών εκτοπισμών και των περιορισμών στην ανθρωπιστική βοήθεια, σύμφωνα με έκθεση της Ολοκληρωμένης Ταξινόμησης Φάσεων Επισιτιστικής Ασφάλειας (IPC) της 29ης Ιουλίου, που συντάθηκε από ΜΚΟ και όργανα του ΟΗΕ. Σε αυτό το πλαίσιο, διαδικτυακοί χρήστες κοινοποίησαν σε πολλές γλώσσες εικόνες με τον παραπλανητικό ισχυρισμό ότι δείχνουν Αιγύπτιους να πετάνε μπουκάλια γεμάτα με ρύζι, αλεύρι, όσπρια ή γάλα στη θάλασσα με κατεύθυνση προς τη Γάζα, ως ένδειξη αλληλεγγύης. Παρόλο που όντως υπήρξε μια τέτοια πρωτοβουλία, οι εν λόγω φωτογραφίες δεν είναι αυθεντικές και έχουν δημιουργηθεί με τεχνητή νοημοσύνη.
Το μουσείο Άουσβιτς–Μπίρκεναου στην Πολωνία έκρουσε πρόσφατα τον κώδωνα του κινδύνου για μια αυξανόμενη διαδικτυακή τάση, όπου χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης κοινοποιούν εικόνες υποτιθέμενων θυμάτων του Ολοκαυτώματος, δημιουργημένες με τεχνητή νοημοσύνη. Στις αρχές Ιουλίου, μια εικόνα τεχνητής νοημοσύνης ενός Τσέχου βιολιστή στο Άουσβιτς ονόματι «Χένεκ», που δημοσιεύτηκε μαζί με μια κατασκευασμένη ιστορία, διαδόθηκε ευρέως στο διαδίκτυο, με πολλούς χρήστες να πιστεύουν ότι είναι αληθινή. Αν και είναι αλήθεια ότι Εβραίοι μουσικοί έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην καθημερινή ζωή των στρατοπέδων των Ναζί, η κοινοποιημένη φωτογραφία δεν απεικονίζει έναν από αυτούς. Οπτικές ασυνέπειες και μια ανάλυση με τη χρήση ενός εργαλείου ανίχνευσης τεχνητής νοημοσύνης αποκάλυψαν ότι η εικόνα πιθανότατα δημιουργήθηκε με τεχνητή νοημοσύνη (ΤΝ). Το Μνημείο του Άουσβιτς και ειδικοί επιβεβαίωσαν ότι τόσο η εικόνα όσο και η ιστορία δεν είναι αυθεντικές.
The Mediterranean Digital Media Observatory (MedDMO) is an alliance of fact-checkers, media literacy experts and scientists taking a coordinated approach to combating disinformation and misinformation.
This project has received funding from the European Union under Grant Agreement number 101083756. This website reflects the views only of the independent Consortium, and the Commission cannot be held responsible for any use which may be made of the information contained herein.