Αυτή η εικόνα από ουρές στην Ελλάδα δημιουργήθηκε με τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης - Featured image

Αυτή η εικόνα από ουρές στην Ελλάδα δημιουργήθηκε με τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης

Οι έντονες βροχοπτώσεις στις αρχές Σεπτεμβρίου προκάλεσαν σοβαρές πλημμύρες στη Θεσσαλία, σκοτώνοντας τουλάχιστον 16 ανθρώπους και αφήνοντας τους κατοίκους πόλεων όπως ο Βόλος χωρίς πόσιμο νερό, σε σημείο που σχηματίστηκαν ουρές στην πόλη για την προμήθεια εμφιαλωμένου νερού. Στον απόηχο αυτής της φυσικής καταστροφής, αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κοινοποίησαν μια εικόνα που δημιουργήθηκε από τεχνητή νοημοσύνη (ΤΝ), ισχυριζόμενες ή υπονοώντας ότι πρόκειται για μια πραγματική φωτογραφία που έδειχνε αυτές τις ουρές. Η εικόνα αυτή δεν είναι πραγματική, αλλά προϊόν του λογισμικού Midjourney AI, όπως επιβεβαίωσε ο δημιουργός της στο AFP.

Πλημμύρες έπληξαν τη Θεσσαλία, σκοτώνοντας τουλάχιστον 16 ανθρώπους και προκαλώντας σημαντικές ζημιές στη δεύτερη μεγαλύτερη γεωργική περιοχή της Ελλάδας. Η χώρα έχει ήδη ζητήσει οικονομική βοήθεια από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Με τα αντλιοστάσια και ένα μεγάλο μέρος του δικτύου ύδρευσης να έχουν υποστεί ζημιές, η έλλειψη νερού έπληξε πόλεις μεταξύ των οποίων και ο Βόλος, όπως μετέδωσε το AFP στις 9 Σεπτεμβρίου. Τα ελληνικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι κάτοικοι σχημάτισαν ουρές για εμφιαλωμένο νερό εδώ, εδώ και εδώ.

Στον απόηχο αυτής της φυσικής καταστροφής, δημοσιεύματα άρχισαν να κοινοποιούν μια εικόνα που δείχνει δύο μεγάλες ουρές να έχουν σχηματιστεί σε δρόμο μιας πόλης, ισχυριζόμενα ή υπονοώντας ότι πρόκειται για τις ουρές στον Βόλο.

Μια ανάρτηση στο Facebook από στις 9 Σεπτεμβρίου, η οποία κοινοποιήθηκε περίπου 60 φορές, αναφέρει: «Και όμως δεν είναι ΑΙΧΜΑΛΩΤΟΙ σε κάποιο στρατόπεδό απομεινάρια πολέμου!!!!Είναι ουρές ανθρώπων εν έτη 2023 στον Βόλο για να πάρουν λίγο νερό!».

Στιγμιότυπα της παραπλανητικής ανάρτησης στο Facebook (αριστερά) και της παραπλανητικής ανάρτησης στο X (δεξιά). Λήψη εικόνων: 13/09/2023

Μια ανάρτηση με παρόμοιο ισχυρισμό εντοπίστηκε στο Facebook εδώ. Μια άλλη ανάρτηση έγραφε: «(2023 στις ουρές για να ένα μπουκάλι νερό…)»,  χωρίς να αναφέρει την πόλη του Βόλου.

Η αρχαιολόγος Δέσποινα Κουτσούμπα, πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων και περιφερειακή σύμβουλος Αττικής, ανέβασε την εικόνα στο Χ (πρώην Twitter), μαζί με πραγματικές εικόνες από τις πλημμύρες.

Ωστόσο, η εικόνα αυτή δημιουργήθηκε από πρόγραμμα τεχνητής νοημοσύνης (ΤΝ) και δεν είναι πραγματική, όπως επιβεβαίωσε ο δημιουργός της στο AFP.

Μια εικόνα που δημιουργήθηκε με το πρόγραμμα Midjourney

Μια αντίστροφη αναζήτηση εικόνας μας επέτρεψε να βρούμε την εικόνα που αναρτήθηκε σε έναν λογαριασμό στο Facebook με τίτλο «Jo Di», στις 8 Σεπτεμβρίου. Η λεζάντα της εικόνας λέει: «Τρεις μεγάλες ουρές έχουν σχηματιστεί στην χώρα. Στις πληγείσες περιοχές όσων περιμένουν να αγοράσουν υπερτιμημένες εξάδες εμφιαλωμένων νερών και στις υπόλοιπες περιοχές αυτών που τρέχουν να προλάβουν να βγάλουν ταυτότητες για να γλιτώσουν το “τσιπάκι” & αυτών που τρέχουν να προλάβουν να βγάλουν εισιτήριο χωρίς επιστροφή για να γλιτώσουν μια και καλή από το Ραγιαδιστάν… (Η φωτογραφία είναι δημιουργία AI)»

Το ιστορικό επεξεργασίας της δημοσίευσης δείχνει ότι η αναφορά «(Η φωτογραφία είναι δημιούργημα της τεχνητής νοημοσύνης)» προστέθηκε στις 10 Σεπτεμβρίου.

Ο χρήστης ανέφερε επίσης στα σχόλια της ανάρτησής του ότι πρόκειται για εικόνα που δημιουργήθηκε από τεχνητή νοημοσύνη.

Στον ιστότοπό του με τίτλο «jodi.graphics», ο δημιουργός αναφέρει ότι «η ερασιτεχνική ενασχόλησή μου με τη γραφιστική και το διαδίκτυο, κρατάει πολλά χρόνια».

Σε επικοινωνία με το AFP στο Facebook στις 13 Σεπτεμβρίου, ο «Jo Di» επιβεβαίωσε ότι η εικόνα δημιουργήθηκε με τεχνητή νοημοσύνη με τη βοήθεια του Midjourney, ενός προγράμματος δημιουργίας εικόνων που χρησιμοποιεί τεχνητή νοημοσύνη.

«Η προσθήκη της επισήμανσης έγινε μόλις διαπίστωσα κι εγώ ο ίδιος ότι η εικόνα αυτή χρησιμοποιείται με παραπλανητικό τρόπο άπο άλλους χρήστες στο διαδίκτυο», έγραψε.

Μια πιο προσεκτική ματιά στην εικόνα μας επιτρέπει να δούμε μερικές από τις ατέλειες που σχετίζονται με τη δημιουργία εικόνων τεχνητής νοημοσύνης. Για παράδειγμα, είναι δυνατόν να δούμε ότι τα πόδια των απομακρυσμένων ανθρώπων στην εικόνα ξεθωριάζουν σταδιακά, όπως φαίνεται παρακάτω:

Στιγμιότυπα με επισήμανση στις λεπτομέρειες της εικόνας AI που δημοσιεύτηκε από τον Jo Di. Τα κόκκινα τετράγωνα και οι γραμμές προστέθηκαν από το AFP. Λήψη εικόνων: 13/09/2023

Το Midjourney είναι προσβάσιμο μέσω μιας πλατφόρμας ανταλλαγής μηνυμάτων που ονομάζεται Discord. Ο δημιουργός της εικόνας έστειλε στο AFP στιγμιότυπα οθόνης από το Discord που δείχνουν την εικόνα, καθώς και την οδηγία κειμένου ή «prompt», που χρησιμοποίησε για τη δημιουργία της: «A professional photo of two long queues, one to the airport and the second to the police station in Greece, unsplash, associated press photo –ar 3:4». Η γεννήτρια εικόνων τεχνητής νοημοσύνης προσπαθεί να δημιουργήσει εικόνες που ταιριάζουν με την περιγραφή που έδωσε ο δημιουργός:

Στιγμιότυπο από το Discord που έστειλε ο Jo Di στο AFP στις 14 Σεπτεμβρίου 2023.

Χάρη στο «prompt» που έστειλε ο δημιουργός στο AFP, καταφέραμε να δημιουργήσουμε εικόνες πολύ παρόμοιες με αυτές που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο μέσω του Midjourney:

Εικόνες τεχνητής νοημοσύνης που παρήγαγε το AFP χρησιμοποιώντας το Midjourney στις 13 Σεπτεμβρίου 2023, χρησιμοποιώντας τις ίδιες εντολές που χρησιμοποίησε ο δημιουργός Jo Di για να παράξει την εικόνα που κυκλοφορεί στο διαδίκτυο. Το υδατογράφημα προστέθηκε από το AFP.

Όπως και η εικόνα που κοινοποιήθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, οι εικόνες που δημιουργήθηκαν από το AFP φαίνονται αυθεντικές με την πρώτη ματιά, αλλά μια πιο προσεκτική εξέταση αποκαλύπτει ότι περιέχουν επίσης ασυνήθιστες λεπτομέρειες, όπως η διαγραφή των ποδιών των ανθρώπων.

Το AFP έχει στο παρελθόν επαληθεύσει εικόνες που δημιουργήθηκαν με τεχνητή νοημοσύνη και κυκλοφόρησαν στο διαδίκτυο, όπως η εικόνα ενός πυροσβέστη που κρατάει ένα παιδί μετά τον σεισμό που έπληξε την Τουρκία τον Φεβρουάριο του 2023 ή μια εικόνα του Τζούλιαν Ασάνζ στη φυλακή.

Fact Checker Logo

Έλεγχος γεγονότων, Περιβάλλον, Τεχνολογία

Συγγραφέας: Théophile BLOUDANIS / AFP Ελλάδα

Αρχικά δημοσιεύτηκε εδώ.