Ένας μεγάλος σεισμός έπληξε την Ταϊβάν στις 3 Απριλίου, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους τουλάχιστον 13 άνθρωποι και να προκληθούν προειδοποιήσεις για τσουνάμι που ήταν σε ισχύ σε όλη την περιοχή για λίγες ώρες. Οι αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κοινοποίησαν δραματικά πλάνα που ισχυρίζονταν ότι έδειχναν το τσουνάμι να χτυπάει. Ωστόσο, το ένα βίντεο ήταν από το εξαιρετικά καταστροφικό τσουνάμι στην Ιαπωνία το 2011 και το άλλο έδειχνε μια γυναίκα από την Ινδονησία να παρασύρεται από παλιρροιακό κύμα σε ποταμό το 2021.
«Τσουνάμι στην Ταϊβάν», γράφει μια ανάρτηση στο Facebook στις 3 Απριλίου, η οποία κοινοποιεί ένα βίντεο με νερό να εισέρχεται σε ένα πάρκινγκ, με δεκάδες οχήματα να παρασύρονται και να ανατρέπονται.
Το βίντεο προέρχεται από έναν αγγλόφωνο λογαριασμό στο TikTok, όπου ισχυρίζεται ψευδώς: «Τσουνάμι στην Ταϊβάν το πρωί της 23ης Απριλίου 2024» Συγκέντρωσε πάνω από 235.000 προβολές στο TikTok πριν αφαιρεθεί. Το βίντεο κοινοποιήθηκε επίσης στο Facebook στα ελληνικά εδώ και εδώ, καθώς και στα αγγλικά, ισπανικά και ταϊλανδέζικα με τον ίδιο ισχυρισμό ότι έδειχνε την Ταϊβάν.
Ένα άλλο βίντεο που αναρτήθηκε στο Facebook λίγες ώρες μετά τον σεισμό δείχνει μια γυναίκα να βιντεοσκοπεί τον εαυτό της να παρασύρεται από ένα μεγάλο κύμα. «Μίνι τσουνάμι πλήττει την Ταϊβάν και την Ιαπωνία μετά τον σεισμό…», είναι το ψευδές κείμενο του ισχυρισμού.
Κανένα από αυτά τα βίντεο δεν είναι από την Ταϊβάν. Μια διαδικτυακή αναζήτηση δείχνει ότι το πρώτο είναι από την Ιαπωνία το 2011 και το δεύτερο είναι από μια πλημμύρα στην Ινδονησία το 2021.
Στιγμιότυπα από τα ψεύτικα βίντεο στο Facebook. Λήψη εικόνων: 04/04/2024
Τουλάχιστον 13 άνθρωποι σκοτώθηκαν και περισσότεροι από 1.000 τραυματίστηκαν μετά το σεισμό στην Ταϊβάν – τον ισχυρότερο που έχει πλήξει το νησί τα τελευταία 25 χρόνια. Προκάλεσε προειδοποιήσεις για τσουνάμι που επεκτάθηκαν στην Ιαπωνία και τις Φιλιππίνες. Αλλά άρθηκαν περίπου δύο ώρες αργότερα, με το Κέντρο Προειδοποίησης Τσουνάμι του Ειρηνικού να αναφέρει ότι η απειλή είχε «σε μεγάλο βαθμό παρέλθει».
Τσουνάμι του 2011 στην Ιαπωνία
Μια αντίστροφη αναζήτηση βίντεο και προηγμένες διαδικτυακές αναζητήσεις για το βίντεο με το νερό που παρασύρει πολλά οχήματα αποκάλυψαν το ίδιο υλικό που κατοπτρίστηκε οριζόντια και κοινοποιήθηκε στο διαδίκτυο τον Μάρτιο του 2011 (αρχειοθετημένο εδώ).
Το βίντεο κοινοποιείται σε ένα ιαπωνικό κανάλι και το αγγλικό μέρος του τίτλου λέει: «Επίθεση τσουνάμι στην Ιαπωνία». Μια διαδικτυακή μετάφραση από τα ιαπωνικά ενός μέρους της λεζάντας λέει ότι το βίντεο τραβήχτηκε από το πάρκινγκ του 4ου ορόφου του καταστήματος Αέον Ταγκάτζο στην πόλη Ταγκάτζο, στο νομό Μιγιάγκι.
Το βίντεο αναρτήθηκε λίγες ημέρες μετά το τσουνάμι της Ιαπωνίας στις 11 Μαρτίου 2011, το οποίο άφησε πίσω του περισσότερους από 18.500 νεκρούς ή αγνοούμενους και προκάλεσε την πυρηνική καταστροφή της Φουκουσίμα.
Το AFP επαλήθευσε ανεξάρτητα την τοποθεσία, αντιστοιχίζοντας τους χώρους στάθμευσης, τη ράμπα και τους δορυφορικούς στύλους στο βίντεο με εκείνους που έχουν καταγραφεί στο Google Earth και στις εικόνες Street View των Google Maps από τον Αύγουστο του 2011 (αρχειοθετημένες εδώ και εδώ).
Σύγκριση στιγμιότυπων μεταξύ του βίντεο που κοινοποιείται στο Facebook (αριστερά) και του βίντεο στο Youtube (δεξιά). Ο κόκκινος σταυρός και οι κίτρινοι κύκλοι προστέθηκαν από το AFP. Λήψη εικόνων: 08/04/2024
Στην Ινδονησία το 2021
Ορισμένες αναρτήσεις στο Facebook κοινοποιούν επίσης ένα βίντεο που δείχνει μια γυναίκα να βιντεοσκοπεί τον εαυτό της πριν παρασυρθεί από ένα μεγάλο κύμα. Το κείμενο ισχυρίζεται ότι αυτό δείχνει το τσουνάμι που πλήττει την Ταϊβάν.
Μια αντίστροφη αναζήτηση βίντεο βρήκε το βίντεο σε έναν λογαριασμό στο Instagram με το όνομα «dagelanviral» (αρχειοθετημένο εδώ) και σε ένα άρθρο στα ινδονησιακά και τα δύο αναρτήθηκαν στις 9 Δεκεμβρίου 2021 (αρχειοθετημένο εδώ).
Σύμφωνα με το άρθρο, έδειχνε ένα περιστατικό στην περιοχή Ριάου της ινδονησιακής νήσου Σουμάτρα, όπου οι άνθρωποι περίμεναν να καταγράψουν πλάνα από ένα «μπονό». Μια διαδικτυακή αναζήτηση δείχνει ότι το «μπονό» είναι μια τοπική ονομασία για το παλιρροιακό κύμα, ένα φυσικό φαινόμενο που συμβαίνει σε ορισμένα ποτάμια.
Υπάρχουν μόνο λίγα τέτοια κύματα σε ποτάμια σε όλο τον κόσμο και αυτό στη Σουμάτρα είναι στον ποταμό Καμπάρ, σύμφωνα με ένα άρθρο για το σερφάρισμα αυτού του κύματος.
Μια άλλη αναζήτηση έφερε το ίδιο, μεγαλύτερο βίντεο στο Facebook (αρχειοθετημένο εδώ), αναρτημένο από έναν λογαριασμό με τίτλο «Bono local surfer», στις 9 Δεκεμβρίου 2021.
Βρήκαμε επίσης ότι το France24 έγραψε το 2022 ότι το ίδιο βίντεο είχε χρησιμοποιηθεί λανθασμένα για να ισχυριστεί ότι έδειχνε ένα τσουνάμι που έπληξε τα νησιά Τόνγκα στις 15 Ιανουαρίου 2022.
Ένα άλλο βίντεο στο YouTube στις 6 Δεκεμβρίου 2021, το οποίο παρουσιάζεται στο άρθρο του France 24, δείχνει μια άλλη οπτική γωνία της σκηνής. Καθώς το βίντεο δεν είναι πλέον διαθέσιμο στο YouTube, το βρήκαμε στο Wayback Machine, τον διαδικτυακό ιστότοπο αρχειοθέτησης.
Το βίντεο από την Ινδονησία δείχνει την ίδια καλυμμένη γυναίκα που φαίνεται στο βίντεο που κοινοποιήθηκε στο Facebook με τον ισχυρισμό για την Ταϊβάν, αναγνωρίσιμη από το μπλε σωσίβιο που φοράει και το ροζ μαντήλι της.
Ο άνδρας που έρχεται να τη βοηθήσει φαίνεται επίσης και στα δύο βίντεο. Παίρνει το μπαστούνι selfie της γυναίκας, της το επιστρέφει και φοράει ένα κόκκινο μπλουζάκι με μια μαύρη τσάντα γύρω από το σώμα του.
Σύγκριση στιγμιότυπων μεταξύ του βίντεο που κοινοποιήθηκε στο Facebook και του βίντεο στο Youtube. Τα κίτρινα τετράγωνα προστέθηκαν από το AFP. Λήψη εικόνων: 04/04/2024
Το AFP έχει καταρρίψει άλλη παραπληροφόρηση σχετικά με τον σεισμό της Ταϊβάν εδώ και δημοσιεύσεις που διαστρεβλώνουν πλάνα από το τσουνάμι της Ιαπωνίας εδώ.
© AGENCE FRANCE-PRESSE | 2024 | Με επιφύλαξη παντός δικαιώματος. Οποιαδήποτε χρήση του περιεχομένου του AFP σε αυτόν τον ιστότοπο υπόκειται στους όρους χρήσης που διατίθενται στη διεύθυνση CGU. Με την πρόσβαση και/ή τη χρήση οποιουδήποτε περιεχομένου του AFP που διατίθεται σε αυτόν τον ιστότοπο, συμφωνείτε να δεσμεύεστε από τους προαναφερθέντες όρους χρήσης. Οποιαδήποτε χρήση του περιεχομένου του AFP γίνεται με δική σας αποκλειστική και πλήρη ευθύνη.
Αρχικά δημοσιεύτηκε εδώ.
