Η απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης να φέρει προς ψήφιση στη Βουλή νομοσχέδιο που την νομιμοποίηση του γάμου και της υιοθεσίας για τα ομόφυλα ζευγάρια προκάλεσε μια τεράστια συζήτηση στην ελληνική κοινωνία, την πολιτική και την εκκλησία. Ο επικεφαλής της ορθόδοξης εκκλησίας της Ελλάδας Ιερώνυμος δήλωσε ότι η ελληνική κυβέρνηση θα έπρεπε να διεξάγει δημοψήφισμα για το θέμα και η εκκλησία αντιτάχθηκε στο νομοσχέδιο. Στο πλαίσιο αυτό, ο μητροπολίτης Νέας Ιωνίας, Γαβριήλ, σε συνέντευξή του σε ιδιωτικό τηλεοπτικό σταθμό στις 20 Ιανουαρίου 2024, δήλωσε ψευδώς ότι η Ελβετία επρόκειτο να διεξαγάγει δημοψήφισμα για τον γάμο μεταξύ ομόφυλων ζευγαριών την Κυριακή 21 Ιανουαρίου 2024. Η δήλωσή του στη συνέχεια αναμεταδόθηκε από πολλά ελληνικά μέσα ενημέρωσης χωρίς καμία πρόσθετη πληροφορία ή σχετικό πλαίσιο. Ωστόσο, η δήλωση αυτή είναι παραπλανητική. Η Ελβετία που έχει μακρά παράδοση στα δημοψηφίσματα λόγω του πολιτικού της συστήματος, δεν σχεδίαζε να διεξαγάγει δημοψήφισμα για το θέμα αυτό το 2024. Έχει ήδη γίνει σχετικό δημοψήφισμα τον Σεπτέμβριο του 2021 και η πλειοψηφία των Ελβετών υποστήριξε τη νομιμοποίησή του γάμου ομοφυλόφιλων.
Στις 10 Ιανουαρίου 2024, ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε ότι η κυβέρνησή του θα νομιμοποιήσει το γάμο και την υιοθεσία για τα ομόφυλα ζευγάρια, προκαλώντας έντονες αντιδράσεις από Έλληνες πολιτικούς και την εκκλησία (αρχειοθετημένο εδώ). Λιγότερο από 10 ημέρες αργότερα, στις 19 Ιανουαρίου, ο πρωθυπουργός δήλωσε ότι το ελληνικό κοινοβούλιο θα ψηφίσει το θέμα τον Φεβρουάριο του 2024, επιταχύνοντας τη διαδικασία (αρχειοθετημένο εδώ).
Η εκκλησία της Ελλάδος τάχθηκε σθεναρά κατά του νομοσχεδίου, με το διοικητικό της όργανο, την Ιερά Σύνοδο, να εκδίδει εγκύκλιο προς τις επισκοπές της τον Δεκέμβριο του 2023, στην οποία καταδίκαζε έντονα τον γάμο και την υιοθεσία από ομόφυλα ζευγάρια (αρχειοθετημένο εδώ). Πρίν η Ιερά Σύνοδος αποφασίσει ομόφωνα στις 23 Ιανουαρίου να αντιταχθεί στον γάμο και την υιοθεσία για ομοφύλους (αρχειοθετημένο εδώ), ο επικεφαλής της Εκκλησίας της Ελλάδος, Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος, είπε στον ελληνικό Τύπο ότι «θα μπορούσε να γίνει δημοψήφισμα» για το θέμα (αρχειοθετημένο εδώ).
Η ελληνική κυβέρνηση έχει απορρίψει την ιδέα ενός δημοψηφίσματος (αρχειοθετημένο εδώ).
Στο πλαίσιο αυτό, σε συνέντευξη που παραχώρησε στο ιδιωτικό τηλεοπτικό κανάλι OPEN για το συγκεκριμένο ζήτημα το Σάββατο 20 Ιανουαρίου 2024, ο μητροπολίτης Γαβριήλ της Νέας Ιωνίας, στην βορειοδυτική Αθήνα, τάχθηκε μεταξύ άλλων υπέρ της διεξαγωγής δημοψηφίσματος στην Ελλάδα για το θέμα, αναφέροντας ως παράδειγμα ένα δημοψήφισμα για τον γάμο ομόφυλων ζευγαριών στην Ελβετία, που σύμφωνα με όσα υποστήριξε θα διεξαγόταν την επόμενη ημέρα.
Στο 2:46 της συνέντευξης, δήλωσε: «Θα ήθελα απλά να ενημερώσω τους αγαπητούς τηλεθεατές, ότι την Κυριακή που μας έρχεται, σε μια χώρα, η οποία ναι μεν δεν ανήκει στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά είναι στην ευρωπαϊκή ήπειρο, στην Ελβετία, γίνεται δημοψήφισμα για το ίδιο ακριβώς θέμα και ο λαός θα κληθεί να αποφασίσει διότι έτσι προβλέπει το Σύνταγμα της Ελβετίας, του ομοσπονδιακού κράτους που έχει να αποφασίζει για αντίστοιχα θέματα».
Αυτή η δήλωση αναμεταδόθηκε από πολυάριθμα μέσα ενημέρωσης και ιστολόγια στην Ελλάδα, όπως εδώ, εδώ και εδώ, χωρίς καμία πρόσθετη πληροφορία ή πλαίσιο. Το Έθνος τιτλοφόρησε επίσης το άρθρο του σύμφωνα με αυτή τη δήλωση του μητροπολίτη.
Ωστόσο, ο ισχυρισμός του μητροπολίτη είναι παραπλανητικός. Η Ελβετία δεν είχε προγραμματίσει δημοψήφισμα για το θέμα αυτό την Κυριακή 21 Ιανουαρίου 2024. Στην πραγματικότητα, δεν είχε προγραμματισμένο δημοψήφισμα για κανένα θέμα για εκείνη την ημέρα, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία. Ο ελβετικός λαός είχε, ωστόσο, αποδεχθεί τον γάμο για ομόφυλα ζευγάρια σε δημοψήφισμα το 2021. Σε αντίθεση με τις περισσότερες άλλες ευρωπαϊκές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της ΕΕ, η Ελβετία έχει μακρά παράδοση στα δημοψηφίσματα λόγω του πολιτικού της συστήματος, ένα είδος άμεσης δημοκρατίας σε ορισμένα θέματα, σε αντιδιαστολή με την αντιπροσωπευτική δημοκρατία των περισσοτέρων δυτικών δημοκρατιών.
Δημοψήφισμα στην Ελβετία για τον γάμο ομόφυλων ζευγαριών το 2021
Μια αναζήτηση στη διαδικτυακή πύλη της ελβετικής κυβέρνησης για τη λαϊκή ψήφο δείχνει ότι δεν έχει διεξαχθεί δημοψήφισμα για τον γάμο για ομόφυλα ζευγάρια στις 21 Ιανουαρίου 2024 στην Ελβετία (αρχειοθετημένο εδώ).
Ο Ζακ Σαπάτ, υπεύθυνος ενημέρωσης της Ομοσπονδιακής Καγκελαρίας, επιβεβαίωσε σε ένα ηλεκτρονικό μήνυμα στις 24 Ιανουαρίου 2024 στο AFP, ότι δεν διεξήχθη δημοψήφισμα για τον γάμο μεταξύ ατόμων του ιδίου φύλου την περασμένη Κυριακή στην Ελβετία.
Η Καγκελαρία παραπέμπει στα επίσημα αρχεία, που ενημερώθηκαν στις 19 Ιανουαρίου 2024, τα οποία δείχνουν ότι η τελευταία «λαϊκή ψηφοφορία» στην Ελβετία έγινε στις 18 Ιουνίου 2023 και δεν αφορούσε το γάμο για όλους, αλλά τη φορολόγηση των μεγάλων επιχειρήσεων, την προστασία του κλίματος και μια τροποποίηση νόμου για την πανδημία Covid-19 (αρχειοθετημένο εδώ και εδώ).
Η επόμενη λαϊκή ψηφοφορία θα διεξαχθεί στις 3 Μαρτίου και θα αφορά μεταρρυθμίσεις του συνταξιοδοτικού συστήματος στην Ελβετία (αρχειοθετημένο εδώ).
Ωστόσο, η Ελβετία είχε ψηφίσει υπέρ του «γάμου για όλους», ετερόφυλα ή ομόφυλα ζευγάρια, στις 26 Σεπτεμβρίου 2021, σε δημοψήφισμα για το συγκεκριμένο ζήτημα. Ο ελβετικός λαός ενέκρινε τη νομιμοποίησή του με ποσοστό 64,1% (αρχειοθετημένο εδώ και εδώ).
Το δημοψήφισμα προκηρύχθηκε αφού το Ομοσπονδιακό Συμβούλιο (ελβετική κυβέρνηση) είχε καταθέσει τον Δεκέμβριο του 2020 τροποποίηση του ελβετικού Αστικού Κώδικα για τη νομιμοποίηση του γάμου για τα ομόφυλα ζευγάρια, γνωστού στην Ελβετία ως «mariage pour tous» (γάμος για όλους). Η εν λόγω τροπολογία υποβλήθηκε στη συνέχεια σε δημοψήφισμα από μια επιτροπή αποτελούμενη από πολιτικούς και ενώσεις, οι οποίοι θεωρούσαν ότι ο γάμος μπορεί να συναφθεί μόνο από έναν άνδρα και μια γυναίκα. Μια τέτοια δυνατότητα – να προκηρυχθεί δημοψήφισμα για έναν προτεινόμενο νόμο – παρέχεται από το ελβετικό πολιτικό σύστημα.
Τα επιχειρήματα και των δύο πλευρών και οι λεπτομερείς εξηγήσεις αυτής της ψηφοφορίας είναι διαθέσιμα στη μικρή εγκύκλιο που διανέμεται στους Ελβετούς πολίτες πριν από κάθε ψηφοφορία (διαθέσιμη εδώ, κατεβάσιμη στα γαλλικά εδώ). Παρόμοια εγκύκλιος διανέμεται πριν από κάθε λαϊκή ψηφοφορία στη χώρα.
Η «άμεση δημοκρατία» στην Ελβετία
Η Ελβετία έχει μακρά ιστορία λαϊκής ψηφοφορίας, η οποία χρονολογείται από τη δημιουργία του σύγχρονου ελβετικού κράτους το 1848, μέσω ενός συστήματος «άμεσης δημοκρατίας» που επιτρέπει στους πολίτες της να προτείνουν και να ψηφίζουν για αποφάσεις που λαμβάνονται από το ομοσπονδιακό κοινοβούλιο μέσω δημοψηφίσματος ή να προτείνουν συνταγματικές τροποποιήσεις μέσω λαϊκής πρωτοβουλίας (αρχειοθετημένη εδώ).
Οι ομοσπονδιακοί νόμοι και άλλες πράξεις της Ομοσπονδιακής Συνέλευσης υπόκεινται σε προαιρετικό δημοψήφισμα. Οι πολίτες μπορούν να ζητήσουν να τεθεί σε λαϊκή ψηφοφορία ένας προσαρμοσμένος ή τροποποιημένος νόμος. Αυτό μπορεί να γίνει εντός 100 ημερών από τη δημοσίευση του κειμένου του νόμου και πρέπει να συγκεντρωθούν 50.000 υπογραφές για να κληθεί ο λαός να ψηφίσει.
Το άλλο ελβετικό μέσο ψηφοφορίας είναι η «λαϊκή πρωτοβουλία» (initiative populaire), η οποία επιτρέπει στους πολίτες να υποβάλλουν προτάσεις για την τροποποίησητου ελβετικού Συντάγματος. Για να είναι έγκυρη και να τεθεί σε ψηφοφορία, μια «λαϊκή πρωτοβουλία» πρέπει να συγκεντρώσει 100.000 υπογραφές εντός 18 μηνών. Οι αρχές μπορούν να υποβάλουν «αντιπρόταση» στην πρωτοβουλία, η οποία επίσης τίθεται σε ψηφοφορία.
Υπάρχουν συγκεκριμένες ημερομηνίες για τα επόμενα 20 χρόνια για την δυνατότητα «λαϊκών πρωτοβουλιών» στην Ελβετία, μια για κάθε τρίμηνο (αρχειοθετημένες εδώ).
Στην Ευρώπη, η Ολλανδία ήταν η πρώτη χώρα στον κόσμο που νομιμοποίησε τον γάμο μεταξύ ατόμων του ιδίου φύλου το 2001 (αρχειοθετημένο εδώ). Μέχρι το 2024, συνολικά 16 ευρωπαϊκές χώρες είχαν νομιμοποιήσει τον γάμο ομόφυλων ζευγαριών (αρχειοθετημένο εδώ).
Η Ιρλανδία ήταν η πρώτη χώρα στον κόσμο που έθεσε σε δημοψήφισμα τον γάμο για τα ομόφυλα ζευγάρια τον Μάιο του 2015, το οποίο έγινε αποδεκτό από το 62% των ψηφοφόρων. Η Σλοβενία είχε επίσης θέσει το θέμα σε δημοψήφισμα τον Δεκέμβριο του 2015, με τους ψηφοφόρους να απορρίπτουν την πρόταση με ποσοστό 63,5%. Το κοινοβούλιο της Σλοβενίας νομιμοποίησε τον γάμο μεταξύ ομοφυλοφίλων τον Οκτώβριο του 2022 και έγινε η πρώτη πρών κομμουνιστική χώρα που το έκανε.
Το AFP έχει στο παρελθόν επαληθεύσει παραπλανητικούς ισχυρισμούς σχετικά με την κοινότητα ΛΟΑΤΚΙ, όπως αυτό το βίντεο που υποτίθεται ότι δείχνει την Αψίδα του Θριάμβου στο Παρίσι διακοσμημένη με μια εγκατάσταση στο χρώμα του ουράνιου τόξου, ή ένα βίντεο που υποτίθεται ότι δείχνει μια παράσταση στο Athens pride 2023.
© AGENCE FRANCE-PRESSE | 2024 | Με επιφύλαξη παντός δικαιώματος. Οποιαδήποτε χρήση του περιεχομένου του AFP σε αυτόν τον ιστότοπο υπόκειται στους όρους χρήσης που διατίθενται στη διεύθυνση CGU. Με την πρόσβαση και/ή τη χρήση οποιουδήποτε περιεχομένου του AFP που διατίθεται σε αυτόν τον ιστότοπο, συμφωνείτε να δεσμεύεστε από τους προαναφερθέντες όρους χρήσης. Οποιαδήποτε χρήση του περιεχομένου του AFP γίνεται με δική σας αποκλειστική και πλήρη ευθύνη.
Αρχικά δημοσιεύτηκε εδώ.
