Ένα βίντεο που κοινοποιήθηκε χιλιάδες φορές στο Facebook στα τέλη Φεβρουαρίου στην Ελλάδα δείχνει μία παρέλαση κατά την περίοδο του καρναβαλιού τον Φεβρουάριο στην Ελβετία. Οι συμμετέχοντες που εμφανίζονται στο βίντεο φορούν αλλόκοτες μάσκες και δέρματα κατσίκας και μεταμφιέζονται σε πρόσωπα που λέγονται «Πέρχτεν» (Perchten), μια λαϊκή παράδοση σε γερμανόφωνες χώρες όπως η Ελβετία, η Γερμανία και η Αυστρία. Σύμφωνα με την παράδοση, τα πρόσωπα αυτά διώχνουν τα κακά πνεύματα κατά την περίοδο του φεστιβάλ του καρναβαλιού. Δεν έχουν καμία σχέση με «λατρεία στον Σατανά», όπως ισχυρίζονται ορισμένοι χρήστες στο Facebook. Η ομάδα των καλλιτεχνών που φαίνονται στο βίντεο επιβεβαίωσε στο AFP ότι το υλικό δείχνει την ετήσια παρέλαση των Πέρχτεν. Ειδικοί εξήγησαν επίσης ότι η εκδήλωση αποτελεί παράδοση αιώνων και όχι λατρεία του διαβόλου.
«Νέα τάξη πραγμάτων… Λατρεία στον Σατανά. Καρναβάλι 2023», γράφει μια ανάρτηση στο Facebook της 22ας Φεβρουαρίου 2023.
Η ανάρτηση κοινοποιεί ένα βίντεο διάρκειας άνω των δύο λεπτών, το οποίο δείχνει κάτι που φαίνεται να είναι παρέλαση μέσα σε μια πόλη, στην οποία άνθρωποι φορούν στολές ζώων και μάσκες με κέρατα, ενώ μασκαρεμένες φιγούρες σέρνουν κάρα με φέρετρα. Ένα μεγάλο κοινό, συμπεριλαμβανομένων οικογενειών και παιδιών, πετάει κομφετί και κινηματογραφεί την πομπή.
Στιγμιότυπο της παραπλανητικής ανάρτησης στο Facebook. Λήψη εικόνας: 28/02/2023
Μια άλλη ανάρτηση με τα ίδια πλάνα και μια παρόμοια δήλωση εμφανίστηκε εδώ στο Facebook. Μία ακόμη ανάρτηση, που κοινοποιήθηκε στις 27 Φεβρουαρίου, δείχνει το ίδιο βίντεο, δηλώνοντας επιπλέον ότι το όνομα της ελβετικής πόλης Λουκέρνη (Luzern), προέρχεται από συνδυασμό λέξεων μεταξύ των λέξεων «Lucifer» και «CERN», με το τελευταίο να αναφέρεται πιθανώς στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Πυρηνικών Ερευνών (CERN), που εδρεύει στη Γενεύη της Ελβετίας.
Συνολικά, οι αναρτήσεις αυτές συγκέντρωσαν πάνω από 2.200 κοινοποιήσεις στο Facebook.
Ο όρος «Νέα Τάξη Πραγμάτων» αναφέρεται σε μια αβάσιμη θεωρία ότι μια ομάδα που αποτελείται από σκιώδεις ελίτ προσπαθεί να ελέγξει την ανθρωπότητα και εμφανίζεται συχνά σε ψευδείς ή παραπλανητικούς ισχυρισμούς στο διαδίκτυο.
Οι σκηνές του καρναβαλιού δεν δείχνουν «λατρεία του διαβόλου» αλλά μια παραδοσιακή χειμωνιάτικη παρέλαση
Μια αντίστροφη αναζήτηση βίντεο μας επέτρεψε να βρούμε αυτό που φαίνεται να είναι η πρώτη δημοσίευση του υλικού που χρησιμοποιήθηκε στους ψευδείς ισχυρισμούς. Αναρτήθηκε στο TikTok, στις 21 Φεβρουαρίου 2023, με μια περιγραφή του βίντεο που αναφέρει: «CARNIVAL 2023. Fasnacht #altstätten2023#». «Fasnacht», στα γερμανικά, σημαίνει καρναβάλι.
Το Αλτστέττεν (Altstätten) είναι μια πόλη στο καντόνι Σάνκτ Γκάλλεν στην ανατολική Ελβετία. Μια αναζήτηση με βάση τις λεπτομέρειες που είναι ορατές στο βίντεο μας επέτρεψε να εντοπίσουμε την τοποθεσία στο Google Street View ως την οδό Marktgasse στο κέντρο της παλιάς πόλης. Η σύγκριση εικόνων που ακολουθεί δείχνει τις ίδιες προσόψεις κτιρίων στο Google Street View και στο βίντεο της παρέλασης, με τις αντίστοιχες επιγραφές καταστημάτων να επισημαίνονται με κόκκινο χρώμα:
Σύγκριση στιγμιότυπων μεταξύ του βίντεο που κοινοποιήθηκε στην παραπλανητική ανάρτηση στο Facebook (αριστερά) και του Google Street View στο Altstätten. Τα κόκκινα τετράγωνα προστέθηκαν από το AFP. Λήψη εικόνων: 02/03/2023
Μια αναζήτηση με τις λέξεις-κλειδιά «Fasnacht + Altstätten» μας επέτρεψε να βρούμε την ιστοσελίδα της πόλης, Stadt Altstätten, με την ανακοίνωση των καρναβαλικών εκδηλώσεων. Στο πρόγραμμά τους για τη διοργάνωση του 2023, το οποίο είναι διαθέσιμο εδώ, μια καρναβαλική ομάδα με την ονομασία «Riettüfel-Triber» αναφέρεται στην ενότητα «έθιμα» («Brauchtum», στα γερμανικά).
Μια φωτογραφία στην ιστοσελίδα της ομάδας δείχνει στολές παρόμοιες με αυτές του βίντεο που κοινοποιήθηκε στο Facebook.
Το AFP επικοινώνησε με τον πρόεδρο της ομάδας Riettüfel Triber, Φιλίπ Σιντς, ο οποίος επιβεβαίωσε με ηλεκτρονικό μήνυμα στις 2 Μαρτίου ότι «τα πλάνα είναι από την παρέλαση στο Αλτστέττεν» και δείχνουν την ομάδα Riettüfel Triber, η οποία εδρεύει στην πόλη.
«Το καρναβάλι στο Αλτστέττεν αρχίζει πάντα την Τσικνοπέμπτη (Fat Thursday) και τελειώνει την Τρίτη, πριν από την ‘Τετάρτη της Στάχτης‘ (Ash Wednesday). Η παρέλαση που παρουσιάζεται στο απόσπασμα έγινε το απόγευμα της Κυριακής», έγραψε ο Σιντς προσθέτοντας ότι «δεν υπάρχει καμία εχθρότητα απέναντί μας, αντίθετα οι θεατές μας περιμένουν και θέλουν να φωτογραφηθούν μαζί μας».
Πρόσθεσε ότι η ομάδα του είναι ένας σύλλογος παραδοσιακών εθίμων και ο παλαιότερος σύλλογος «Πέρχτεν» στην Ελβετία. «Πρόκειται για μια αλπική παράδοση και δίνουμε παραστάσεις κατά τη διάρκεια της ‘περιόδου των εθίμων’ (Brauchtumzeit) τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο, καθώς και κατά την περίοδο του καρναβαλιού».
«Το έθιμο των Πέρχτεν έχει σκοπό να διώξει τον χειμώνα και τα κακά πνεύματα και να εξασφαλίσει καλή σοδειά», εξήγησε περαιτέρω.
Ο Σιντς δήλωσε ότι οι μάσκες της ομάδας δεν έχουν συγκεκριμένο νόημα και δεν αντιστοιχούν σε συγκεκριμένους χαρακτήρες. Δεν αποτελούν μέρος της «λατρείας του οποιουδήποτε διαβόλου».
«Κατά τη διάρκεια της ‘περιόδου των εθίμων’, οι ομάδες Πέρχτεν όπως εμείς συνοδεύονται συχνά από τον Άγιο Νικόλαο και τα έθιμά μας προέρχονται από περιοχές με καθολικές επιρροές (Αυστρία, Βαυαρία)», πρόσθεσε ο Σιντς.
Ο ρόλος των «Πέρχτεν» και των «Κράμπους» στην παράδοση των Άλπεων
Οι «Πέρχτεν», όπως αυτοαποκαλούνται οι Riettüfel Triber, είναι οι φιγούρες που φορούν αλλόκοτες μάσκες και μανδύες με κουκούλες που φαίνονται στο βίντεο και αποτελούν μέρος των αλπικών και γερμανικών λαϊκών παραδόσεων, ευρέως διαδεδομένων στη νότια Γερμανία, την Αυστρία και μέρη της Ελβετίας, μεταξύ Δεκεμβρίου και Φεβρουαρίου.
Η Αντρέα Ντίλινγκερ, ιστορικός και διευθύντρια του Μουσείου του Κάστρου Ρίτσεν στην Αυστρία, εξήγησε ότι η παράδοση των Πέρχτεν φαίνεται να συνδέεται με την προχριστιανική θεά «Frau Perchta», η οποία έχει «δύο πρόσωπα, ένα όμορφο και ένα άσχημο». Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο υπάρχουν Πέρχτεν με «όμορφα πρόσωπα» και «άσχημα πρόσωπα» κατά τη διάρκεια του καρναβαλιού, είπε, με τις δύο ομάδες να πιστεύεται ότι φέρνουν καλή τύχη.
Οι ομάδες Πέρχτεν μπορούν να εντοπιστούν τουλάχιστον από τον 17ο αιώνα και δεν έχουν καμία σχέση με τη λατρεία του διαβόλου, δήλωσε η ίδια στο AFP σε ένα ηλεκτρονικό μήνυμα στις 11 Μαρτίου 2023.
Μάλιστα, στην κοιλάδα του Ρήνου και στο Σαργκάνσερλαντ (Sarganserland), μια περιοχή του ελβετικού καντονιού του Σάνκτ Γκάλλεν, στο οποίο βρίσκεται το Αλτστέττεν, έγιναν αντιληπτές ως «αναπαραστάσεις δαιμόνων που συμβολίζουν κατά τη διάρκεια του καρναβαλιού τον κόσμο όπως δεν θα έπρεπε να είναι». Με αυτόν τον τρόπο, σύμφωνα με την Αντρέα Ντίλινγκερ, «οι άνθρωποι μπορούσαν να φανταστούν τη ζωή της αμαρτίας που δεν θα έπρεπε να κάνουν».
Ωστόσο, εξήγησε ότι αυτές οι στολές δεν έχουν πλέον μεγάλη σχέση με τα παλιά έθιμα, «όσον αφορά το είδος των μασκών ή τις μέρες που γινόταν η μεταμφίεση».
Ένας μεταμφιεσμένος φοράει μάσκα της λεγόμενης φιγούρας «Percht» κατά τη διάρκεια παραδοσιακής παρέλασης στο Grossarl στην περιοχή του Σάλτσμπουργκ, Αυστρία, στις 21 Δεκεμβρίου 2022. – FRANZ NEUMAYR / APA
Οι Πέρχτεν δεν είναι οι μόνοι τρομακτικοί χαρακτήρες που εμφανίζονται κατά τη διάρκεια των χειμερινών φεστιβάλ στη βόρεια Ευρώπη. Ο «Κράμπους» είναι επίσης μέρος των λαογραφικών παραδόσεων των γερμανόφωνων περιοχών, φορώντας συχνά μια μάσκα που μοιάζει με δαίμονα και ρούχα από δέρμα κατσίκας. Σύμφωνα με την παράδοση, ο Άγιος Νικόλαος φέρνει δώρα στα παιδιά που συμπεριφέρονται καλά. Αν δεν το έκαναν, ο Κράμπους τα τιμωρεί ή τα φοβίζει.
Δεν υπάρχει πραγματική διαφορά μεταξύ των Πέρχτεν και του Κράμπους, λέει η Ντίλινγκερ: «Οι Πέρχτεν είναι εξίσου άσχημοι και δεν υπάρχουν σχεδόν καθόλου εξωτερικά σημάδια διάκρισης μεταξύ αυτών και του Κράμπους (στο παρελθόν, ο Κράμπους είχε δύο κέρατα και οι Πέρχτεν αρκετά). Οι Πέρχτεν δεν έχουν καμία τιμωρητική λειτουργία, αντιθέτως, υποτίθεται ότι διώχνουν το κακό και φέρνουν καλή τύχη».
Σε τηλεφωνική συνέντευξη που παραχώρησε στο AFP στις 10 Μαρτίου, ο Τόμας Αντονιέτι, εθνολόγος και επιμελητής των μουσείων του Βαλέ (Valais) και Λέτσμπεργκ στην Ελβετία, δήλωσε ότι ο χαρακτηρισμός της καρναβαλικής πομπής και των ενδυμασιών αυτών ως «λατρεία του σατανά» είναι «εντελώς λανθασμένος».
«Σε γενικές γραμμές, αν και οι ενδυμασίες αυτές αφορούν παραδόσεις αιώνων, παραμένει ένα εορταστικό παιχνίδι κατά τη διάρκεια συγκεκριμένων περιόδων, όπως το καρναβάλι», εξήγησε.
Στο Λέτσμπεργκ (Lötschberg) της Ελβετίας, στο καντόνι Βαλέ (Valais), υπάρχει μια παρόμοια παράδοση, όπου άνθρωποι φορούν κοστούμια με μάσκες που μοιάζουν τρομακτικές και ονομάζονται «Tschägättä» (προφέρεται «τσέγκετέ»).
«Υποτίθεται ότι ‘διώχνουν τον χειμώνα’ και δίνουν καλή τύχη σύμφωνα με την παράδοση», προσθέτει ο Αντονιέτι. «Αλλά και πάλι, είναι ένα παιχνίδι και μια εορταστική στιγμή».
Ελληνικές γιορτές
Παρόμοιες παραδόσεις υπάρχουν και αλλού στην Ευρώπη. Στη Βουλγαρία, οι «Κουκέρι» υποτίθεται επίσης ότι «διώχνουν τον χειμώνα» με τις φορεσιές τους από δέρμα κατσίκας.
Στην Ελλάδα, οι «κουδουνοφόροι» είναι επίσης δημοφιλείς στη Θεσσαλονίκη, κατά τη διάρκεια του Ευρωπαϊκού Φεστιβάλ Κωδωνοφορίας στα τέλη Φεβρουαρίου, όπου άνθρωποι φορούν δέρματα κατσίκας και κέρατα στο κεφάλι τους και κρεμούν μεγάλες κουδούνες στο λαιμό ή στη μέση τους και συγκεντρώνονται στην πόλη από όλη την Ευρώπη.
Ορισμένες από αυτές τις παραδόσεις στη βόρεια Ελλάδα ενσωματώνουν παγανιστικά στοιχεία διονυσιακής λατρείας. Όταν εμφανίζονται, πάλι, οι μορφές αυτές υποτίθεται ότι διώχνουν τα κακά πνεύματα.
Προέλευση της Λουκέρνης
Μία από τις αναρτήσεις στο Facebook, εκτός από το βίντεο της παρέλασης στο Αλτστέττεν, υποστηρίζει ότι το όνομα της πόλης της Λουκέρνης προέρχεται από συνδυασμό λέξεων μεταξύ των λέξεων «Lucifer» και «CERN».
Η λέξη CERN αναφέρεται πιθανότατα στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Πυρηνικών Ερευνών (CERN), που βρίσκεται στη Γενεύη της Ελβετίας. Είναι περισσότερο γνωστός για το πρόγραμμα σωματιδιακής έρευνας, χρησιμοποιώντας τον υπερσυγκρουστή του (Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων-LHC) για τη σύγκρουση σωματιδίων και τη μελέτη της σωματιδιακής φυσικής και της κοσμολογίας.
Δεν έχει καμία σχέση με το όνομα της πόλης της Λουκέρνης.
Η Λουκέρνη (Luzern στα γερμανικά) είναι μια ελβετική πόλη που βρίσκεται στο κέντρο της Ελβετίας, στο ομώνυμο καντόνι και στην όχθη της λίμνης των Tεσσάρων Kαντονίων (Vierwaldstättersee στα γερμανικά).
Σύμφωνα με τον ελβετικό διαδικτυακό ιστότοπο ειδήσεων της Λουκέρνης Pilatus Today, το όνομα Λουκέρνη προέρχεται αρχικά από την έκφραση «Luciaria», η οποία μπορεί να μεταφραστεί ως «συγκέντρωση των λούτσων» (είδος ψαριού). Επομένως, η Λουκέρνη θα ήταν αρχικά ένα ψαροχώρι, σύμφωνα με τον ιστότοπο. Η λατινική ονομασία του λούτσου του γλυκού νερού είναι «esox lucius». Το «Luciaria» αναφέρεται επίσης σε ένα άρθρο στα γαλλικά σχετικά με την ιστορία της πόλης της Λουκέρνης, στο Ιστορικό Λεξικό της Ελβετίας (DHS).
© AGENCE FRANCE-PRESSE | 2024 | Με επιφύλαξη παντός δικαιώματος. Οποιαδήποτε χρήση του περιεχομένου του AFP σε αυτόν τον ιστότοπο υπόκειται στους όρους χρήσης που διατίθενται στη διεύθυνση CGU. Με την πρόσβαση και/ή τη χρήση οποιουδήποτε περιεχομένου του AFP που διατίθεται σε αυτόν τον ιστότοπο, συμφωνείτε να δεσμεύεστε από τους προαναφερθέντες όρους χρήσης. Οποιαδήποτε χρήση του περιεχομένου του AFP γίνεται με δική σας αποκλειστική και πλήρη ευθύνη.
Αρχικά δημοσιεύτηκε εδώ.
