Ο πόλεμος που διεξάγει το Ισραήλ στη Γάζα μετά από μια φονική επίθεση της Χαμάς πριν από ένα χρόνο και η ανταλλαγή πυρών με τη Χεζμπολάχ στο Λίβανο, η οποία τελικά ενέπλεξε το Ιράν, έχει οδηγήσει τη διεθνή κοινότητα να ανησυχεί για μια ευρύτερη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή. Σε αυτό το πλαίσιο, στις αρχές Σεπτεμβρίου χρήστες σε διάφορες γλώσσες ισχυρίστικαν ψευδώς ότι το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης είχε ανακηρύξει το Ισραήλ «παράνομο κράτος». Κοινοποίησαν μαζί ένα βίντεο με τον Παλαιστίνιο αξιωματούχο Ριγιάντ αλ Μαλίκι να απευθύνεται στον Τύπο. Ωστόσο, οι ισχυρισμοί αυτοί είναι ψευδείς. Το Δικαστήριο έχει πράγματι εκδώσει συμβουλευτική γνωμοδότηση στην οποία θεωρεί την παρουσία του Ισραήλ στα παλαιστινιακά εδάφη παράνομη.
Η σύγκρουση μεταξύ του Ισραήλ από τη μία πλευρά και του Ιράν και των συμμάχων της Χεζμπολάχ και της Χαμάς από την άλλη παίρνει νέες διαστάσεις σχεδόν ένα χρόνο μετά τις χωρίς προηγούμενο επιθέσεις της Χαμάς στο Ισραήλ (αρχειοθετημένες εδώ και εδώ ).
Η σύγκρουση ξέσπασε στις 7 Οκτωβρίου 2023, όταν πολιτοφύλακες της ισλαμιστικής οργάνωσης Χαμάς επιτέθηκαν στο νότιο Ισραήλ. Σύμφωνα με στοιχεία του AFP που βασίζονται σε επίσημες ισραηλινές πληροφορίες, 1.205 άνθρωποι σκοτώθηκαν από την ισραηλινή πλευρά, κυρίως άμαχοι. Από τις 4 Οκτωβρίου 2024, πάνω από 47.000 άνδρες, γυναίκες και παιδιά έχουν πεθάνει στα αντίποινα του Ισραήλ κατά της Γάζας, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας της Χαμάς στη Γάζα.
Στο πλαίσιο αυτό, κοινοποιήθηκαν αναρτήσεις σε διάφορες γλώσσες με τον ψευδή ισχυρισμό ότι το Διεθνές Δικαστήριο αποφάνθηκε ότι το κράτος του Ισραήλ δεν είναι νόμιμο.
«ΕΚΤΑΚΤΟ: Το Διεθνές Δικαστήριο κήρυξε το Ισραήλ παράνομο κράτος. Οχι τον Νετανιαχου…….το ΚΡΑΤΟΣ του Ισραηλ!!!!!», γράφει μια ανάρτηση στο Facebook από τις 7 Σεπτεμβρίου 2024, μαζί με ένα βίντεο του τουρκικού κρατικού ραδιοτηλεοπτικού φορέα TRT World.
Στο βίντεο φαίνεται ένας σύμβουλος του Παλαιστίνιου προέδρου και ο ειδικός απεσταλμένος του και πρώην Παλαιστίνιος υπουργός Εξωτερικών Ριγιάντ αλ Μαλίκι να μιλούν στον Τύπο μετά την έκδοση της συμβουλευτικής γνωμοδότησης του Διεθνούς Δικαστηρίου στις 19 Ιουλίου 2024, σχετικά με το νομικό καθεστώς της παρουσίας του Ισραήλ στα παλαιστινιακά εδάφη μετά τον πόλεμο με τη Χαμάς.
Ο Μαλίκι φαίνεται να λέει στους δημοσιογράφους στη Χάγη ότι η γνωμοδότηση αποτελεί «καμπή για την Παλαιστίνη, τη δικαιοσύνη και το διεθνές δίκαιο».
Παρόμοιοι ισχυρισμοί κοινοποιήθηκαν στα ελληνικά στο Facebook εδώ και εδώ. Κοινοποιήθηκαν επίσης στα αγγλικά και στα ισπανικά.
Ωστόσο, οι ισχυρισμοί αυτοί είναι ψευδείς. Το Διεθνές Δικαστήριο (ΔΔΧ) δεν χαρακτήρισε το Ισραήλ «παράνομο κράτος», αλλά στην πραγματικότητα εξέδωσε συμβουλευτική γνωμοδότηση στην οποία θεωρεί παράνομη την παρουσία του Ισραήλ στα παλαιστινιακά εδάφη.
Στιγμιότυπο της ψευδούς ανάρτησης στο Facebook. Λήψη εικόνας: 03/10/2024
Τι είπε το Διεθνές Δικαστήριο για το Ισραήλ
Στις 30 Δεκεμβρίου 2022, η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) ζήτησε από το ΔΔΧ να εκδώσει «συμβουλευτική γνώμη» (αρχειοθετημένη εδώ). Πρόκειται για μια δήλωση που μπορεί να εκδώσει το Δικαστήριο για οποιοδήποτε νομικό θέμα, κατόπιν αιτήματος των οργάνων που εξουσιοδοτούνται από τον Καταστατικό Χάρτη του ΟΗΕ.
Η συμβουλευτική γνωμοδότηση επικεντρώθηκε σε δύο σημεία (αρχειοθετημένο εδώ): το πρώτο, «οι νομικές συνέπειες που απορρέουν από τη συνεχή παραβίαση του δικαιώματος του παλαιστινιακού λαού στην αυτοδιάθεση από το Ισραήλ, την παρατεταμένη κατοχή, τον εποικισμό και την προσάρτηση του κατεχόμενου παλαιστινιακού εδάφους από το 1967». Το δεύτερο, «πώς οι πολιτικές και οι πρακτικές του Ισραήλ επηρεάζουν» τον υπόλοιπο κόσμο και τον ΟΗΕ.
Στις 19 Ιουλίου 2024, το Διεθνές Δικαστήριο απάντησε στα ερωτήματα που έθεσε η Γενική Συνέλευση με μια σειρά συμπερασμάτων (αρχειοθετημένα εδώ). Δήλωσε ότι «η συνεχιζόμενη παρουσία του κράτους του Ισραήλ στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη είναι παράνομη» και σημείωσε ότι είναι υποχρεωτικό «να τερματιστεί το συντομότερο δυνατό η παράνομη παρουσία του στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη».
Από την άλλη πλευρά, η συμβουλευτική γνωμοδότηση σημείωνε ότι «όλα τα κράτη έχουν την υποχρέωση να μην αναγνωρίζουν ως νόμιμη την κατάσταση που προκύπτει από την παράνομη παρουσία του κράτους του Ισραήλ στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη» και ότι οι διεθνείς οργανισμοί δεν πρέπει να αναγνωρίζουν «ως νόμιμη την κατάσταση που προκύπτει από την παράνομη παρουσία του κράτους του Ισραήλ στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη».
Ουδέποτε το ΔΔΧ κήρυξε το κράτος του Ισραήλ παράνομο.
Η παρουσία του Ισραήλ στα παλαιστινιακά εδάφη
Μετά τον πόλεμο των 6 ημερών το 1967 και την αποφασιστική στρατιωτική νίκη του Ισραήλ επί της Ιορδανίας, της Συρίας και της Αιγύπτου, τα εδάφη της Λωρίδας της Γάζας, της Δυτικής Όχθης, της Παλιάς Πόλης της Ιερουσαλήμ και των Υψιπέδων του Γκολάν κατελήφθησαν από το Ισραήλ (αρχειοθετημένο εδώ).
Το καθεστώς αυτών των εδαφών αποτέλεσε στη συνέχεια σημαντικό σημείο διαμάχης στην αραβοϊσραηλινή σύγκρουση.
Γραφική απεικόνιση της εξέλιξης των συνόρων του Ισραήλ. – AFP
Η Δυτική Όχθη βρίσκεται υπό ισραηλινή κατοχή από το 1967. Από τη δεκαετία του 1980, το Ισραήλ ενέκρινε την κατασκευή οικισμών, οι οποίοι θεωρούνται παράνομοι από τα Ηνωμένα Έθνη και βρίσκονται στο επίκεντρο των εντάσεων μεταξύ της διεθνούς κοινότητας και του Ισραήλ.
Το AFP έχει ήδη διαψεύσει τους ισχυρισμούς σχετικά με τον πόλεμο στη Γάζα εδώ.