Τον Αύγουστο του 2024 εμφανίστηκε σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης και ιστοσελίδες ο ισχυρισμός πως ένα πλοίο φορτωμένο με χιλιάδες ασκούς αίματος αναχώρησε από το λιμάνι του Πειραιά για το Ισραήλ, με κάποιες από τις αναπαραγωγές να κάνουν ευθέως λόγο για ελληνικής προέλευσης αίμα. Η διάδοση του ισχυρισμού φαίνεται να ξεκίνησε έπειτα από δημοσίευμα της εφημερίδας “Ριζοσπάστης” του ΚΚΕ και, ειδικότερα, βασίστηκε στο πρωτοσέλιδο της 8ης Αυγούστου 2024 (εδώ), παρότι ο Ριζοσπάστης δεν έγραψε πως το αίμα ήταν ελληνικής προέλευσης:
Ο ισχυρισμός προβλήθηκε ως ένδειξη της ανάμειξης της Ελλάδας στα γεγονότα στην Μέση Ανατολή, με επίκεντρο τον τρέχοντα πόλεμο Ισραήλ – Χαμάς, χωρίς όμως να παρουσιαστούν ειδικότερες λεπτομέρειες γύρω από τη φερόμενη είδηση.
Αναπαραγωγές σε ιστοσελίδες: imerodromos.gr, dimpenews.com, molwnlave.com, gegonotstomikroskopio.com, 902.gr, faretra.info
Παραδείγματα αναπαραγωγών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, κάποιες από τις οποίες ρητά κάνουν λόγο για εγχώρια προέλευση του αίματος, συνοδευόμενες από σχόλια όπως “συνεχίστε να τους χαρίζετε το αίμα σας” και “ποιος θα ξαναπάει να δώσει αίμα όταν η ελληνική κυβέρνηση στέλνει χιλιάδες φιάλες στο Ισραήλ;“:
Τι ισχύει
Ο ισχυρισμός διαδόθηκε στη συνέχεια και σε άλλες ιστοσελίδες χωρίς, όμως, να δίνονται οποιουδήποτε είδους αποδείξεις ή τεκμήρια που να αποδεικνύουν πώς στάλθηκαν ασκοί αίματος προς το Ισραήλ. Είναι χαρακτηριστικό πως δεν γίνεται καμία αναφορά στον τύπο (εμπορικό, πολεμικό κλπ.) ή το όνομα του πλοίου που υποτίθεται ότι μετέφερε το αίμα. Τα δημοσιεύματα αναφέρουν μόνο ότι “η προέλευσή του (σ.σ.: του αίματος) ή άλλες πληροφορίες δεν έγιναν γνωστές“, σημειώνεται ωστόσο πως κανένα από τα Μέσα που διέδωσαν τον ισχυρισμό – ούτε ο Ριζοσπάστης – δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να πρόκειται για αίμα από τα ελληνικά αποθέματα.
Καθώς ο ισχυρισμός προβλήθηκε ως ένδειξη ανάμειξης της Ελλάδας στη εξελισσόμενη σύγκρουση ή, κατά περιπτώσεις, το αίμα παρουσιάστηκε σαφώς ως ελληνικής προέλευσης, επισκεφθήκαμε την ιστοσελίδα του Εθνικού Κέντρου Αιμοδοσίας, στην οποία δεν εντοπίσαμε καμία σχετική ανακοίνωση ή άλλου είδους ενημέρωση περί αποστολής ελληνικών αποθεμάτων αίματος. Σε ερώτημα που θέσαμε για τυχόν αποστολή αίματος από τα ελληνικά αποθέματα, μέσω τηλεφωνικής επικοινωνίας μας με το Γραφείο Επικοινωνίας και Δημοσίων Σχέσεων του Ε.ΚΕ.Α, μας αναφέρθηκαν τα παρακάτω:
«Δεν έχει καμία βάση αυτό. Ούτως ή άλλως, για να γίνει κάτι τέτοιο προϋποθέτει μία διακρατική συμφωνία, προϋποθέτει αίτημα του Υπουργείου Υγείας του κράτους αυτού στο δικό μας Υπουργείο Υγείας, δεν είναι τόσο απλό. Το ίδιο είχε γίνει και με τον σεισμό στην Τουρκία που υπήρχαν αυτές οι φήμες. Έχει απαντήσει ο Πρόεδρος σε μία συνέντευξη στο Mega Channel ότι στα 5 χρόνια που είναι Πρόεδρος του φορέα δεν έχει σταλεί αίμα σε καμία χώρα εκτός Ελλάδος και δεν έχει καμία βάση το συγκεκριμένο».
Μάλιστα μας απέστειλαν και γραπτώς τη διάψευση του ισχυρισμού, αναφέροντας:
«Δια της παρούσης επιστολής, το Εθνικό Κέντρο Αιμοδοσίας διαψεύδει κατηγορηματικά τον ισχυρισμό ότι η Ελλάδα έχει αποστείλει από το λιμάνι του Πειραιά (αλλά και από οποιοδήποτε σημείο της ελληνικής επικράτειας), πλοίο φορτωμένο με ασκούς αίματος με προορισμό το Ισραήλ. Ουδέποτε κατά την τελευταία πενταετία, αλλά ούτε και παλιότερα, έχει κληθεί η Ελλάδα να δώσει αίμα από τα αποθέματά της, με προορισμό άλλα κράτη που βρίσκονται σε εμπόλεμη κατάσταση. Η διασπορά τέτοιων αναληθών ισχυρισμών, παραπλανούν τους πολίτες και – το κυριότερο – προκαλούν προβλήματα στη μεγάλη συλλογική προσπάθεια που γίνεται για την αύξηση της συλλογής αίματος και εν τέλει στην υγεία των ίδιων των ασθενών που χρήζουν μετάγγισης αίματος ή προϊόντων του».
Επιπροσθέτως, ο Πρόεδρος του Ε.ΚΕ.Α, κ. Παναγιώτης Κατσίβελας, μιλώντας στο Mega Channel στις 16 Αυγούστου 2024, είχε ξεκαθαρίσει, μετά από σχετικό ερώτημα, πως η Ελλάδα δεν έχει κληθεί ποτέ να δώσει αίμα σε χώρες που βρίσκονται σε εμπόλεμη κατάσταση.
Δείτε το χαρακτηριστικό απόσπασμα από τη δήλωσή του:
Ερώτηση δημοσιογράφου: «Κύριε Κατσίβελα, κύριε Πρόεδρε, υπάρχει η ανάγκη του αίματος, αλλά βλέπουμε ότι στη γειτονιά μας υπάρχουν εχθροπραξίες, πόλεμοι ουσιαστικά, και εκεί αυξάνονται και οι ανάγκες για αίμα και τα αποθέματα αίματος. Η Ελλάδα συνεισφέρει, ας πούμε για παράδειγμα, σε αυτές τις εμπόλεμες περιοχές με αποστολή αίματος; Έχετε εικόνα;».
Απάντηση κ. Παναγιώτη Κατσίβελα: «Όχι, δεν έχει τεθεί ποτέ θέμα καθ’ όλη τη διάρκεια της θητείας μου, που πλέον διατρέχω το πέμπτο έτος, ποτέ δεν έχει κληθεί η χώρα μας να προσφέρει αίμα σε άλλες χώρες, είτε εμπόλεμες, είτε υπό άλλες συνθήκες».
Επικοινωνήσαμε με τον ανώτερο επόπτη ασφαλείας του Οργανισμού Λιμένα Πειραιώς (ΟΛΠ) και μας ανέφερε χαρακτηριστικά πως δεν υπάρχει καμία τέτοια αναφορά εν γνώσει του.
Σχετικό ερώτημα υποβάλαμε τόσο στο Λιμεναρχείο όσο και στο Υπουργείο Ναυτιλίας, χωρίς, ωστόσο, να έχουμε λάβει κάποια απάντηση μέχρι τη στιγμή της σύνταξης του παρόντος άρθρου.
Προσθήκη απάντησης Υπουργείου Ναυτιλίας στις 23 Σεπτεμβρίου 2024, από τον Πλωτάρχη, κ. Μπαλατσούκα Θεοφάνη:
«Σε απάντηση σχετικού ερωτήματός σας και κατόπιν από την αρμόδια Λιμενική Αρχή, σας γνωρίζουμε ότι σύμφωνα με τα τηρούμενα στοιχεία, δεν έχει υποβληθεί αίτημα για τη μεταφορά ασκών αίματος με Φ/Γ πλοίο από το λιμένα Πειραιά προς το Ισραήλ».
Όπως τόνισε και το Ε.ΚΕ.Α, τέτοιοι ισχυρισμοί ναρκοθετούν και βάζουν εμπόδια στο αιμοδοτικό έργο, κάνοντας τους πολίτες επιφυλακτικούς και καχύποπτους, κάτι που, αλυσιδωτά, φέρει ως συνέπεια την επιδείνωση προβλημάτων σε ασθενείς που χρειάζονται μεταγγίσεις.
Συμπέρασμα
Δεν ισχύει πως η Ελλάδα απέστειλε ασκούς αίματος προς το Ισραήλ με πλοίο που αναχώρησε από τον Πειραιά τον Αύγουστο του 2024. Η Ελλάδα δεν έχει κληθεί να δώσει αίμα σε κάποια χώρα του εξωτερικού, τουλάχιστον την τελευταία πενταετία, σύμφωνα με πρόσφατη δήλωση του Προέδρου του Ε.ΚΕ.Α, το οποίο διέψευσε ρητά και κατηγορηματικά τον ισχυρισμό και τα δημοσιεύματα που κυκλοφόρησαν, έπειτα από επικοινωνία με τα Ellinika Hoaxes. Παρομοίως, και το Υπουργεί Ναυτιλίας διέψευσε τον ισχυρισμό με δήλωσή του.
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν:
1.https://ekea.gr/
2.file:///C:/Users/user1/Downloads/ellinika-hoaxes-%CE%B5%CF%81%CF%8E%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1-%CE%B1%CF%80.pdf
3.https://www.megatv.com/2024/08/16/ygeia-stereyoun-epikindyna-ta-apothemata-aimatos/