Ισχυρισμός: Ο ευρωβουλευτής Φειδίας Παναγιώτου ισχυρίζεται ότι συνέβη ένα «μεγάλο λάθος» στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο λόγω των διαδικασιών ψηφοφορίας με ανάταση χειρός. Υποστηρίζει ότι η ηλεκτρονική ψηφοφορία θα πρέπει να είναι υποχρεωτική επειδή η ψηφοφορία με ανάταση χειρός είναι λιγότερο διαφανής, επιρρεπής σε λάθη και οι πολιτικοί μας πρέπει να είναι «υπόλογοι» για αυτό που ψηφίζουν.
Συμπέρασμα: Το βίντεο συνδυάζει παραπλανητικά δύο άσχετες μεταξύ τους κοινοβουλευτικές ψηφοφορίες για να δημιουργήσει μια παραπλανητική αφήγηση σχετικά με τις διαδικασίες ψηφοφορίας. Η συγκεκριμένη ψηφοφορία στην οποία αναφέρεται απορρίφθηκε, το επεξεργασμένο βίντεο του παρουσιάζει υπεραπλουστευμένα τις τυπικές κοινοβουλευτικές διαδικασίες και δεν αναφέρεται στις δικλείδες ασφαλείας που έχει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για να διασφαλίζει τη διαφάνεια των ψηφοφοριών.
Ένα βίντεο που κυκλοφόρησε πρόσφατα στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης (TikTok, Χ, Instagram) από τον ευρωβουλευτή Φειδία Παναγιώτου έχει προκαλέσει συζήτηση σχετικά με τις διαδικασίες ψηφοφορίας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Στο βίντεο, ο ευρωβουλευτής ισχυρίζεται ότι συνέβη ένα «μεγάλο λάθος» κατά τη διάρκεια μιας ψηφοφορίας και υποστηρίζει πως το σύστημα ψηφοφορίας με ανάταση χειρός είναι προβληματικό. Αναφέρθηκε σε ένα περιστατικό όπου, κατά την άποψή του, έγινε λάθος στη διαδικασία ψηφοφορίας με ανάταση χεριών, το οποίο ο πρόεδρος απέρριψε χωρίς έλεγχο, υπονομεύοντας την αξιοπιστία της διαδικασίας. Σύμφωνα με τον ίδιο, όλες οι ψηφοφορίες θα έπρεπε να γίνονται ηλεκτρονικά για μεγαλύτερη διαφάνεια.
Ο Ρουμάνος ευρωβουλευτής Nicu Ștefănuță, που εκπροσωπεί την ομάδα των Πρασίνων/Ευρωπαϊκή Ελεύθερη Συμμαχία, και είναι αντιπρόεδρος στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, υποστηρίζει σε βίντεο – απάντηση προς το Φειδια ότι το βίντεο είναι παραπλανητικό και παρουσιάζει μια διαστρεβλωμένη εικόνα των γεγονότων. Συγκεκριμένα, ο Ștefănuță ο οποίος προέδρευε της συνεδρίας, εξηγεί ότι το υλικό έχει υποστεί επεξεργασία, ώστε να συνδυάζει δύο εντελώς διαφορετικές ψηφοφορίες που στην πραγματικότητα απείχαν μεταξύ τους «περίπου 2 σελίδες» στην ημερήσια διάταξη του κοινοβουλίου. Αυτή η επεξεργασία δημιουργεί μια ψευδή εντύπωση συνέχειας μεταξύ άσχετων περιστατικών. Σύμφωνα με την ανάρτηση του Nicu Ștefănuță, η πρόταση που αφορούσε στη συμβολή της μητρότητας στην παγκόσμια οικονομία (Τροπολογία 15) απορρίφθηκε με σαφή πλειοψηφία, και γι’ αυτό δεν ζήτησε επανακαταμέτρηση.
Τι συνέβη στο επίμαχο βίντεο του Φειδία Παναγιώτου
Βασιζόμενοι στις τροπολογίες προς ψηφοφορία που αναφέρονται τόσο στο βίντεο του Φειδία όσο και από τον Ștefănuță, εντοπίσαμε τις εκθέσεις, τα πρακτικά και τα βίντεο των συνεδριάσεων, την ψηφοφορία και τα κείμενα που εγκρίθηκαν, τα οποία το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δημοσιεύει για λόγους διαφάνειας προς το κοινό.
Το επίμαχο βίντεο, περιλαμβάνει στιγμιότυπα από διαφορετικές χρονικές στιγμές της ίδιας συνεδρίασης (το δεύτερο απόσπασμα βρίσκεται στο 13:43, ενώ το πρώτο στο 5:25 του βίντεο της συνδερίας του Ευρωκοινοβουλίου. Διακρίνεται ξεκάθαρα ότι στη δεύτερη περίπτωση ο υπεύθυνος δίπλα στον Αντιπρόεδρο εκφράζει αμφιβολίες, οδηγώντας στην απόφαση για επανακαταμέτρηση με ηλεκτρονική ψήφο. Πράγματι, διαπιστώθηκε λάθος στην αρχική καταμέτρηση με ανάταση χειρός. Πρόκειται για την Τροπολογία 18, που προτείνεται από μέλη της Ομάδας ECR, και εκφράζει ανησυχία για την ασφάλεια των γυναικών και κοριτσιών στη Συρία λόγω της κυριαρχίας της Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ (HTS), η οποία έχει χαρακτηριστεί τρομοκρατική οργάνωση από την ΕΕ και τον ΟΗΕ.
Στην πρώτη περίπτωση, ούτε ο ίδιος, αλλά ούτε και κάποιος άλλος από το προεδρείο φαίνεται να αμφιβάλλει για το αποτέλεσμα. Πρόκειται για την Τροπολογία 15 που προτείνεται από μέλη της Ομάδας ECR και προσθέτει ένα νέο σημείο στην Παράγραφο 1, το οποίο: “υπενθυμίζει την ουσιαστική συμβολή της μητρότητας στην παγκόσμια οικονομία και ενθαρρύνει τις χώρες να διασφαλίσουν ότι οι γυναίκες που θέλουν να γίνουν μητέρες μπορούν να κάνουν αυτή την επιλογή χωρίς να περιορίζονται από τις κοινωνικές τους συνθήκες”. Στην περίπτωση αυτή, όπως εξηγεί στο βίντεό του και ο αντιπρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου, απορρίπτεται το αίτημα για επανακαταμέτρηση γιατί ήταν εμφανής η πλειοψηφία. Εξ άλλου, όπως σημειώνει ο ίδιος, η κομματική παράταξη που ζητούσε την επανακαταμέτρηση το έκανε συστηματικά σε όλες τις ψηφοφορίες, ακόμα και στην ηλεκτρονική στην οποία δεν υπάρχει περιθώριο λάθους (δείτε απόσπασμα στο 13:13 στο βίντεο).
Ο Φειδίας Παναγιώτου επισημαίνει πως στις ψηφοφορίες με ανάταση χεριού δεν υπάρχει καταγραφή των επιμέρους ψήφων, γεγονός που δυσχεραίνει τη λογοδοσία των πολιτικών προς τους πολίτες. Παρόλα αυτά, σύμφωνα με τον Κανονισμό 195, η τελική ψηφοφορία γίνεται με ονομαστική κλήση. Επίσης, ο ίδιος ως ευρωβουλευτής σε περίπτωση που θεωρούσε ότι αυτή η ψηφοφορία ήταν λάθος θα μπορούσε να έχει αντιδράσει και έτσι να διεκδικούσε την καταμέτρηση. Να χρησιμοποιούσε δηλαδή τον Κανονισμό 197 του Ευρωκοινοβουλίου, σύμφωνα με τον οποίο οποιαδήποτε πολιτική ομάδα έχει το δικαίωμα να ζητήσει ηλεκτρονική ψηφοφορία ανά πάσα στιγμή. Αυτό σημαίνει ότι ο ίδιος ο ευρωβουλευτής Φειδίας Παναγιώτου θα μπορούσε να είχε ζητήσει ηλεκτρονική ψηφοφορία αν έκρινε ότι ήταν απαραίτητη για τη συγκεκριμένη περίπτωση.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο διαθέτει ένα ολοκληρωμένο σύστημα κανόνων ψηφοφορίας που περιλαμβάνει τόσο την ηλεκτρονική όσο και την ψηφοφορία με ανάταση χειρός. Κάθε μέθοδος συνοδεύεται από συγκεκριμένες διαδικασίες επαλήθευσης, όπως περιγράφεται στους πιο πάνω κανόνες. Ο πρόεδρος της συνεδρίασης υποστηρίζεται πάντα από εξειδικευμένο διοικητικό προσωπικό στην καταμέτρηση, ενώ τα μέλη του κοινοβουλίου έχουν το δικαίωμα να ζητήσουν επαλήθευση των αποτελεσμάτων. Τέλος, αφού διεξαχθεί η ψηφοφορία επ’ αυτών των τροπολογιών, το Κοινοβούλιο ψηφίζει επί του συνολικού σχεδίου νομοθετικής πράξης, τροποποιημένου ή μη.
Τι ισχύει στις ψηφοφορίες
Όλοι οι κανονισμοί του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου είναι δημοσιευμένοι αναλυτικά στην ιστοσελίδα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Στο άρθρο 200 , αναφέρεται το εξής:
Άρθρο 200 : Αμφισβητήσεις επί της ψηφοφορίας (1)
1. Παρατηρήσεις επί της εφαρμογής του Κανονισμού σχετικά με την εγκυρότητα ψηφοφορίας είναι δυνατό να γίνουν αφού κηρυχθεί η λήξη της ψηφοφορίας.
2. Μετά την ανακοίνωση του αποτελέσματος ψηφοφορίας με ανάταση του χεριού, βουλευτής μπορεί να ζητήσει επαλήθευση του εν λόγω αποτελέσματος με χρήση του ηλεκτρονικού συστήματος.
3. Ο Πρόεδρος αποφασίζει επί της εγκυρότητας του ανακοινωθέντος αποτελέσματος. Η απόφασή του είναι αμετάκλητη.
Όσον αφορά τις ψηφοφορίες, στο Άρθρο 194, αναφέρεται ότι:
1. Το Κοινοβούλιο ψηφίζει γενικά με ανάταση του χεριού.
Ωστόσο, ο Πρόεδρος μπορεί ανά πάσα στιγμή να αποφασίσει τη χρησιμοποίηση του ηλεκτρονικού συστήματος για τις ψηφοφορίες.
2. Ο Πρόεδρος κηρύσσει την έναρξη και τη λήξη κάθε ψηφοφορίας.
Εφόσον ο Πρόεδρος κηρύξει την έναρξη ψηφοφορίας, μόνον ο ίδιος μπορεί να παρέμβει πριν κηρύξει τη λήξη της.
3. Για την έγκριση ή την απόρριψη κειμένου υπολογίζονται μόνο οι ψήφοι «υπέρ» και «κατά», εκτός από τις περιπτώσεις για τις οποίες οι Συνθήκες προβλέπουν ειδική πλειοψηφία.
4. Εάν ο Πρόεδρος κρίνει ότι το αποτέλεσμα ψηφοφορίας που διεξάχθηκε με ανάταση του χεριού δεν είναι προφανές, η ψηφοφορία επαναλαμβάνεται ηλεκτρονικώς ή, εάν το σύστημα ηλεκτρονικής ψηφοφορίας βρίσκεται εκτός λειτουργίας, δι’ εγέρσεως των βουλευτών.
5. Ο Πρόεδρος διαπιστώνει το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας και το ανακοινώνει.
6. Το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας αυτής καταγράφεται.
Στην συνέχεια, στο άρθρο 195, διατυπώνεται το εξής:
Άρθρο 195 : Τελική ψηφοφορία
Όταν το Κοινοβούλιο αποφασίζει επί εκθέσεως, ψηφίζει, είτε πρόκειται για μία μοναδική είτε για τελική ψηφοφορία, με ονομαστική κλήση σύμφωνα με το άρθρο 197 παράγραφος 3 του Κανονισμού.
Οι διατάξεις του άρθρου 195 σχετικά με την ψηφοφορία με ονομαστική κλήση, δεν εφαρμόζονται στις εκθέσεις που προβλέπονται στο άρθρο 8 παράγραφος 2 και στο άρθρο 9 παράγραφοι 4, 7 και 9, στο πλαίσιο των διαδικασιών σχετικά με την ασυλία βουλευτή.
Η συζήτηση για τη διαφάνεια είναι θεμιτή και χρήσιμη. Όμως, για να είναι παραγωγική, πρέπει να γίνεται με βάση τα πραγματικά δεδομένα και χωρίς να δημιουργούνται παραπλανητικές εντυπώσεις. Αντί να εστιάζουμε σε μεμονωμένα περιστατικά, η συζήτηση θα μπορούσε να κατευθυνθεί στη βελτίωση των υφιστάμενων διαδικασιών όπου είναι απαραίτητο.
Συμπέρασμα: Το βίντεο συνδυάζει παραπλανητικά δύο άσχετες μεταξύ τους κοινοβουλευτικές ψηφοφορίες για να δημιουργήσει μια παραπλανητική αφήγηση σχετικά με τις διαδικασίες ψηφοφορίας. Η συγκεκριμένη ψηφοφορία στην οποία αναφέρεται απορρίφθηκε, το επεξεργασμένο βίντεο του παρουσιάζει υπεραπλουστευμένα τις τυπικές κοινοβουλευτικές διαδικασίες και δεν αναφέρεται στις δικλείδες ασφαλείας που έχει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για να διασφαλίζει την διαφάνεια των ψηφοφοριών.
Πνευματική ιδιοκτησία ©Cyprus University of Technology, Social Computing Research Center. Με την επιφύλαξη κάθε δικαιώματος.
Αρχικά δημοσιεύτηκε εδώ.
