Το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ δεν ζήτησε την «αποποινικοποίηση του σεξ με παιδιά»

Το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ (WEF) και ο ιδρυτής του, Κλάους Σβαμπ, αποτελούν συχνά στόχους ψευδούς πληροφόρησης και θεωριών συνωμοσίας. Ένα άρθρο και ένα βίντεο που δημοσιεύθηκαν από έναν ιστότοπο γνωστό για τη διάδοση ψευδών πληροφοριών κυκλοφορούν σε πολλές γλώσσες, μεταξύ αυτών και στα ελληνικά, από τις αρχές Ιανουαρίου 2023. Το άρθρο και το βίντεο σχυρίζονται ψευδώς, μεταξύ άλλων, ότι το WEF ζήτησε την «αποποινικοποίηση του σεξ με παιδιά» και ότι η Γαλλία έχει ήδη αποποινικοποιήσει τις σεξουαλικές σχέσεις με παιδιά. Δεν υπάρχει κανένα ίχνος προώθησης μιας τέτοιας πολιτικής από το WEF, το οποίο αρνήθηκε τις κατηγορίες. Η Γαλλία δεν έχει αποποινικοποιήσει το σεξ με παιδιά. Αντιθέτως, το 2018 και το 2021 ψήφισε νόμους που ενισχύουν τη νομοθεσία που τιμωρεί τις σεξουαλικές κακοποιήσεις.

«Το WEF ζητά την αποποινικοποίηση του σεξ με παιδιά: Οι νόμοι κατά της “αγάπης με διαφορά ηλικίας”, γνωστό ως παιδοφιλία, “παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα”!» υποστηρίζει ο τίτλος ενός άρθρου στα ελληνικά που δημοσιεύθηκε στις 4 Ιανουαρίου 2023 και έχει κοινοποιηθεί εκατοντάδες φορές στο Facebook μέχρι σήμερα, σύμφωνα με το εργαλείο παρατήρησης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης CrowdTangle. Αναρτήσεις στο Facebook από τις 8 και 10 Ιανουαρίου αναπαράγουν τους ψευδείς ισχυρισμούς. Συγκεκριμένα, η δεύτερη αντιγράφει το κείμενο που δημοσιεύθηκε στο ιστολόγιο, ενώ η πρώτη παραπέμπει σε αυτό ως πηγή, στο πρώτο σχόλιο κάτω από την ανάρτηση.

Το άρθρο με τον ψευδή ισχυρισμό στον τίτλο δίνει ως πηγή ένα άρθρο στα αγγλικά που δημοσιεύθηκε στις 3 Ιανουαρίου 2023 στο NewsPunch (παλαιότερα, YourNewswire), έναν ιστότοπο που είναι γνωστός για τη διάδοση εσφαλμένων πληροφοριών. Το AFP έχει καταρρίψει αρκετούς ψευδείς ισχυρισμούς που έχουν διαδοθεί από τη συγκεκριμένη σελίδα, όπως για παράδειγμα στα γαλλικά εδώ και εδώ.

Ο ψευδής ισχυρισμός έχει διαδοθεί και από άλλες πλατφόρμες, όπως το Twitter και αυτό το ιστολόγιο, όπου παρατίθεται ένα βίντεο που δείχνει έναν άνδρα να μιλά και να κάνει τους ίδιους εσφαλμένους ισχυρισμούς. Ο ισχυρισμός έχει διαδοθεί και σε πολλές άλλες γλώσσες, είτε με τη μορφή κειμένου είτε με τη μορφή βίντεο, όπως τα γαλλικά, τα γερμανικά και τα κροατικά.

Ούτε το αρχικό άρθρο ούτε οι αναρτήσεις που το αντιγράφουν παρέχουν αποδείξεις για τις κατηγορίες κατά του WEF, το οποίο τις αρνείται. Το AFP δεν βρήκε κανένα έγγραφο ή μαρτυρίες ανθρώπων που συμμετείχαν στο τελευταίο φόρουμ που να επιβεβαιώνουν τους ισχυρισμούς. Το αρχικό άρθρο του NewsPunch και το βίντεο δεν προσφέρουν καμία απόδειξη, αλλά μια συλλογή στιγμιότυπων οθόνης, μερικά από τα οποία είναι ψευδή, κάποια προέρχονται από παλιά άρθρα γνώμης που έχουν ληφθεί εκτός πλαισίου, και υποτιθέμενα αποσπάσματα δηλώσεων για τα οποία δεν παρατίθεται πηγή. Το επιχείρημα ακολουθεί ακριβώς το ίδιο μοτίβο με έναν άλλο ψευδή ισχυρισμό που δημοσιεύθηκε στον ίδιο ιστότοπο, σύμφωνα με τον οποίο το WEF κάλεσε τις κυβερνήσεις να προχωρήσουν σε ευθανασία των κατοικίδιων ζώων. Το AFP το διέψευσε εδώ.

Όπως επισήμανε ο ιστότοπος ελέγχου γεγονότων LeadStories, ο οποίος επίσης διέψευσε τους ισχυρισμούς, το ίδιο το NewsPunch δηλώνει ότι δεν εγγυάται την ακρίβεια των πληροφοριών που δημοσιεύει. Δεν κάνει «καμία δήλωση σχετικά με την καταλληλότητα, την αξιοπιστία, τη διαθεσιμότητα, την επικαιρότητα και την ακρίβεια των πληροφοριών, του λογισμικού, των προϊόντων, των υπηρεσιών και των σχετικών γραφικών που περιέχονται στον ιστότοπο για οποιονδήποτε σκοπό», αναφέρεται σε μια δήλωση αποποίησης ευθύνης.

Κανένα ίχνος και καμία απόδειξη σχετικής δήλωσης από το WEF ή τον Κλάους Σβαμπ

Το άρθρο ισχυρίζεται ότι στο Φόρουμ του Νταβός παρουσιάστηκε μία «ερευνητική εργασία». Δεδομένου ότι δημοσιεύθηκε στις αρχές Ιανουαρίου, το άρθρο μπορεί να αναφέρεται μόνο στο Φόρουμ του 2022 που πραγματοποιήθηκε τον περασμένο Μάιο.

Το Φόρουμ του 2023 ξεκίνησε στις 16 Ιανουαρίου και θα διεξαχθεί στο Νταβός έως τις 20 Ιανουαρίου υπό τη σκιά του πολέμου στην Ουκρανία, της κλιματικής κρίσης και του παγκόσμιου εμπορίου που βρίσκεται σε ανισορροπία, όπως αναφέρει το AFP. Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανακοίνωσε στις 17 Ιανουαρίου φιλόδοξα σχέδια για να ανταγωνιστεί την Κίνα και τις Ηνωμένες Πολιτείες στην αγορά καθαρής τεχνολογίας, καθώς στο WEF προέκυψε μια διαμάχη για το «πράσινο» εμπόριο.

Το AFP δεν βρήκε κανένα ίχνος κάποιας «ερευνητικής εργασίας» που να  παρουσιάστηκε στο Φόρουμ σχετικά με το σεξ με παιδιά ή την «παιδοφιλία», αντίθετα με όσα ισχυρίζεται το άρθρο του NewsPunch. Επιπλέον, μια αναζήτηση στο Google δεν οδήγησε επίσης σε κάποια αναφορά ή επιστημονική δημοσίευση που να ταιριάζει με τον ισχυρισμό στο άρθρο του NewsPunch και στο βίντεο.

«Το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ δεν εκανε ποτέ κάποια τέτοια δήλωση» είπε σε συνέντευξη στο AFP ένας εκπρόσωπος του WEF στις 10 Ιανουαρίου.

Στο άρθρο του, το NewsPunch αποδίδει στον Κλάους Σβαμπ μια δήλωση που αποκαλεί την «παιδοφιλία» ένα «δώρο της φύσης» στην ανθρωπότητα. Ωστόσο, ο εκπρόσωπος του WEF είπε στο AFP ότι η δήλωση ήταν «εντελώς κατασκευασμένη». Το AFP δεν βρήκε ίχνος κάποιας παρόμοιας δήλωσης. Γενικότερα, ο εκπρόσωπος ανέφερε ότι το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ «δεν πήρε θέση» για το θέμα της παιδεραστίας.

Στο βίντεο που παρατίθεται στο άρθρο του NewsPunch παρουσιάζεται μια φωτογραφία από το Φόρουμ, ενώ ο ομιλητής επαναλαμβάνει τον ίδιο ισχυρισμό. Μία αντίστροφη αναζήτηση εικόνων έδειξε ότι η φωτογραφία δημοσιεύτηκε στον επίσημο ιστότοπο του WEF στις 25 Μαΐου 2022 και τραβήχτηκε κατά τη διάρκεια ενός συνεδρίου για το περιβάλλον και τις καθαρές τεχνολογίες. Στο κείμενο δεν αναφέρεται η παιδεραστία και κανένας συμμετέχων στο πάνελ δεν ανέφερε το θέμα στο βίντεο της συνέντευξης Τύπου.

Το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ είναι μια ετήσια συγκέντρωση παγκόσμιων ηγετών, λομπιστών και ακτιβιστών στο Νταβός της Ελβετίας. Η εκδήλωση καλύπτεται ευρέως από τα μέσα ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένου του AFP. Το Φόρουμ του 2022 επικεντρώθηκε κυρίως στον πόλεμο στην Ουκρανία, με τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι να απευθύνει έκκληση προς τους παγκόσμιους ηγέτες για ταχύτερη διεθνή βοήθεια και τις «μέγιστες» κυρώσεις κατά της Ρωσίας.

Εκτός από τη ρωσο-ουκρανική σύγκρουση, το AFP ανέφερε ότι η ΜΚΟ Oxfam είχε ζητήσει την φορολόγηση των πλουσίων.

Η εικόνα που εμφανίζεται πριν την αναπαραγωγή του βίντεο που εμφανίζεται στο άρθρο του NewsPunch παρουσιάζει ένα υποτιθέμενο στιγμιότυπο οθόνης από μία ανάρτηση που φέρεται να δημοσιεύτηκε στον επίσημο λογαριασμό του WEF στο Twitter. Ωστόσο, τα στιγμιότυπα οθόνης των tweets παραποιούνται εύκολα και δεν υπάρχει κανένα ίχνος ότι το WEF δημοσίευσε ποτέ ένα μήνυμα που επικρίνει τους νόμους κατά της παιδεραστίας.

Μια αναζήτηση στα γαλλικά και στα αγγλικά στον λογαριασμό του WEF στο Twitter δεν δείχνει κανένα αποτέλεσμα για μια τέτοια ανάρτηση. Επιπλέον, μια αρχειθετημένη μορφή του λογαριασμού Twitter του WEF, όπως ήταν στις 3 Ιανουαρίου 2023, στον ιστότοπο Wayback Machine -την ημερομηνία δημοσίευσης του άρθρου του NewsPunch- δεν εμφανίζει το υποτιθέμενο tweet. Αυτό το εκπαιδευτικό βίντεο του AFP εξηγεί πώς μπορείτε να βρείτε παλαιότερες εκδόσεις ιστοσελίδων.

Το στιγμιότυπο οθόνης είναι «πλαστογραφημένο» και η οργάνωση «δεν έχει δημοσιεύσει ποτέ τέτοιο tweet», δήλωσε ο εκπρόσωπος του WEF.

Το αρχικό άρθρο και το βίντεο με τους ψευδείς ισχυρισμούς αναφέρουν επίσης ότι το WEF «έδωσε εντολή στα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης να αρχίσουν να προωθούν το αφήγημα» για την ομαλοποίηση της παιδεραστίας. Ωστόσο, οι σύνδεσμοι στο άρθρο και τα στιγμιότυπα οθόνης στο βίντεο οδηγούν σε παλιά άρθρα και απόψεις, όπως αυτό που δημοσιεύτηκε από το CNN το 2011 ή αυτό που δημοσιεύτηκε από το Salon το 2012. Κανένα από τα άρθρα δεν προωθεί την αποποινικοποίηση ή την αποδοχή της παιδεραστίας, αλλά ζητούν να καταβληθούν περισσότερες προσπάθειες στην έρευνα και την πρόληψη για την αναγνώριση των παιδεραστών και την αποτροπή τους από το να δράσουν.

Υποστηρίζεται επίσης ότι ο Κλάους Σβαμπ, ο ιδρυτής του WEF «πιάστηκε μόλις αυτή την εβδομάδα» να συζητά την «κατήχηση» των παιδιών. Όμως, το βίντεο που εμφανίζεται δημοσιεύτηκε στο Youtube εδώ το 2011 και, σύμφωνα με την περιγραφή, χρονολογείται από τον Απρίλιο του 2008. Ο Σβαμπ δεν αναφέρει την παιδεραστία ή την «κατήχηση» μέσω της εκπαίδευσης σε κανένα σημείο του βίντεο.

Η Γαλλία δεν αποποινικοποίησε το σεξ μεταξύ ενηλίκων και παιδιών

Είναι επίσης ψευδής ο ισχυρισμός ότι «η ομοσπονδιακή νομοθεσία στη Γαλλία δεν έχει νόμιμη ηλικία συναίνεσης» και ότι «οι ενήλικες που κάνουν σεξ με παιδιά οποιασδήποτε ηλικίας δεν θα διωχθούν για βιασμό εάν το παιδί-θύμα δεν μπορεί να αποδείξει “βία, απειλή ή πίεση”» λόγω του «Νόμου Σιαπά» του 2018.

Καταρχήν, η Γαλλία δεν είναι ομοσπονδία, και επομένως δεν έχει «ομοσπονδιακή νομοθεσία».

Η παιδοφιλία είναι μια ψυχιατρική διαταραχή που ορίζεται στο Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο Ψυχικών Ασθενειών (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, DSM) ως «υποτροπιάζουσες, έντονες σεξουαλικά διεγερτικές φαντασιώσεις, ορμές ή συμπεριφορές που αφορούν προεφηβικούς ή νεαρούς εφήβους (συνήθως ≤ 13 ετών)· διαγιγνώσκεται μόνο σε άτομα ≥ 16 ετών και ≥ 5 έτη μεγαλύτερα από το παιδί που είναι ο στόχος των φαντασιώσεων ή των συμπεριφορών». Όπως επισημαίνει το ιατρικό εγχειρίδιο, δεν ανταποκρίνεται απαραίτητα στα νομικά κριτήρια για την κακοποίηση παιδιών.

Όλοι οι σεξουαλικοί κακοποιοί παιδιών δεν είναι παιδόφιλοι και δεν ενεργούν όλοι οι παιδόφιλοι ακολουθώντας τις ορμές τους, όπως επισημαίνουν αυτή η εργασία από το 2011, αυτή η έκθεση του 1992 σε συνεργασία με το FBI και αυτή η αναφορά για το Γραφείο Σεξουαλικών Παραβατών των Η.Π.Α. Οι νόμοι δεν καταδικάζουν την παιδεραστία, αλλά τη σεξουαλική κακοποίηση παιδιών.

Ο γαλλικός νόμος για την ενίσχυση της καταπολέμησης της σεξουαλικής βίας και της έμφυλης βίας, γνωστός και ως «Loi Schiappa» («νόμος Σιαπά», από το όνομα της τότε αρμόδιας γενικής γραμματέα Μαρλέν Σιαπά) τέθηκε σε ισχύ το 2018. Ο νόμος έγινε αντικείμενο κριτικής επειδή δεν καθιέρωσε «όριο ηλικίας για τη μη-συναίνεση». Ωστόσο, ο νόμος ορίζει ότι «όταν οι πράξεις διαπράττονται κατά ανηλίκου δεκαπέντε ετών, ο ηθικός περιορισμός ή η έκπληξη προκύπτουν από την κατάχρηση της ευαλωτότητας του θύματος, που δεν έχει τη δυνατότητα να διακρίνει αυτές τις πράξεις».

Ο νόμος αναφέρει επίσης ότι «όταν οι πράξεις διαπράττονται σε πρόσωπο ανηλίκου, ο ηθικός περιορισμός (…) μπορεί να προκύπτει από τη διαφορά ηλικίας μεταξύ του θύματος και του δράστη των γεγονότων και της νομικής ή της εκ των πραγμάτων εξουσίας που ασκεί επί του θύματος, ενώ αυτή η εκ των πραγμάτων εξουσία προκύπτει από σημαντική διαφορά ηλικίας μεταξύ του ανήλικου θύματος και του ενήλικου δράστη».

Επιπλέον, η Γαλλία υιοθέτησε το 2021 νέο νόμο που ορίζει ότι «κανένας ενήλικας δεν μπορεί να βασιστεί στη σεξουαλική συναίνεση ενός παιδιού εάν είναι κάτω των 15 ετών ή κάτω των 18 ετών σε περίπτωση αιμομιξίας». Ο νόμος αυτός ορίζει ότι το αδίκημα του βιασμού ανηλίκου κάτω των 15 ετών τιμωρείται με κάθειρξη 20 ετών.

«Σύμφωνα με τον νόμο της 21ης Απριλίου 2021 – που προέβλεπε ότι στην περίπτωση βιασμού θυμάτων κάτω των 15 ετών, οι δικαστές δεν χρειάζεται πλέον να αποδεικνύουν την ύπαρξη βίας, εξαναγκασμού, απειλής ή έκπληξης για να χαρακτηρίσουν τον βιασμό – αρκεί να αποδειχθεί η ύπαρξη σεξουαλικής σχέσης  όταν υπάρχει διαφορά ηλικίας τουλάχιστον πέντε ετών μεταξύ του ενήλικα και του ανηλίκου, για να χαρακτηριστει η πράξη ως βιασμός. Αυτή η ρύθμιση δεν είναι στην κατεύθυνση της αποποινικοποίησης της βίας κατά ανηλίκων», επιβεβαίωσε τον Ιανουάριο 10, 2023, η Οσεάν Περονά (Océane Perona), καθηγήτρια κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Αιξ της Προβηγκίας και της Μασσαλίας και συγγραφέας διατριβής με θέμα τον «Σφετερισμό της Σεξουαλικής Συνάινεσης από τους Ποινικούς Θεσμούς».

Ακόμα ένα παράδειγμα είναι οι ποινές που υιοθέτησε πρόσφατα η Γαλλία για το «εκδικητικό πορνό», δηλαδή τη δημοσίευση προσωπικού περιεχομένου χωρίς συναίνεση. «Βοηθά στην αλλαγή της αντίληψης για τη σεξουαλική βία σε ανηλίκους», εξήγησε στο AFP στις 10 Ιανουαρίου 2023, η Μαγκαλί Λαφουρκάντ (Magali Lafourcade), δικαστής και γενική γραμματέας της Εθνικής Συμβουλευτικής Επιτροπής για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (CNCDH).

«Τέλος, ακόμα κι αν το Φόρουμ του Νταβός είχε εκδώσει γνώμη για το θέμα, είναι απλώς ένα συνέδριο, μια μη κυβερνητική οργάνωση. Ωστόσο, το ποινικό δίκαιο είναι μέρος ενός αυτοκυρίαρχου πλαισίου, δηλαδή πρέπει να περάσει από το γαλλικό κοινοβούλιο για να τροποποιηθεί ο νόμος, και δεσμεύεται από πολλές διεθνείς συμβάσεις που ορίζουν ότι τα παιδιά πρέπει να προστατεύονται», πρόσθεσε η Μαγκαλί Λαφουρκάντ.

Το άρθρο του NewsPunch ισχυρίζεται επίσης παραπλανητικά ότι « η ακροαριστερή πρόεδρος της Νέας Ζηλανδίας Jacinda Ardern, δήλωσε ότι τα 12χρονα παιδιά μπορούν να συναινέσουν σε σεξ με ενήλικες». Ο σύνδεσμος στο κείμενο οδηγεί σε ένα άρθρο από τη New Zealand Herald στο οποίο παρατίθενται δηλώσεις ενός δικαστή που εξηγεί νομικές διαφορές στους ενόρκους που αποφασίζουν για την υπόθεση ενός άνδρα που κατηγορείται για διάφορα σεξουαλικά εγκλήματα εναντίον ενός δωδεκάχρονου και ενός οκτάχρονου κοριτσιού. Ισχύουν διαφορετικοί νόμοι για τις διαφορετικές κατηγορίες που έχουν απαγγελθεί στον κατηγορούμενο. Ο δικαστής δεν έκανε κάποια κρίση για την ηλικία συναίνεσης. Ο δικαστής επίσης αναφέρεται πως είπε «συμφωνώ με την ετυμηγορία σας» αφού οι ένορκοι έκριναν τον άνδρα ένοχο.

Ενώ στη Νέα Ζηλανδία γενικά θεωρείται ότι δεν μπορεί να δοθεί συγκατάθεση για σεξουαλική δραστηριότητα από άτομα κάτω των 16 ετών, στη συγκεκριμένη υπόθεση που η κατηγορία είναι «βιασμός», η υπεράσπιση μπορεί να επιχειρήσει να υποστηρίξει ότι το θύμα συναίνεσε. Αυτό προκάλεσε οργή κατά τη διάρκεια της προαναφερθείσας δίκης και εκκλήσεις για τροποποίηση του νόμου, και ο υπουργός Δικαιοσύνης Κέρι Άλεν δήλωσε ότι θα ζητούσε συμβουλές για το ζήτημα. Ο νόμος δεν ψηφίστηκε από την κυβέρνηση της Άρντερν, όπως υπονοείται στο άρθρο του NewsPunch, αλλά χρονολογείται από το 1961 και το 2005.

Ο Κλάους Σβαμπ και το WEF είναι συχνοί στόχοι παραπληροφόρησης, όπως έχει αποδείξει το ελληνικό Fact Check του AFP εδώ και εδώ.