Το ιταλικό νομοσχέδιο για την υποχρεωτική τοποθέτηση σταυρών μπλοκάρεται από το 2018 - Featured image

Το ιταλικό νομοσχέδιο για την υποχρεωτική τοποθέτηση σταυρών μπλοκάρεται από το 2018

Οι χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στην Ελλάδα κοινοποίησαν τον Ιούνιο του 2023 αναρτήσεις που ανέφεραν ότι στην Ιταλία είχε εισαχθεί νομοσχέδιο που καθιστούσε υποχρεωτική την ανάρτηση σταυρών σε δημόσιους χώρους με ποινή προστίμου ή ποινικής δίωξης. Ωστόσο, η πληροφορία αυτή είναι πέντε ετών. Το νομοσχέδιο κατατέθηκε το 2018, όταν συνάντησε εκτεταμένες επικρίσεις, ακόμη και από την Καθολική Εκκλησία. Έκτοτε έχει μείνει «στον πάγο».

«Νομοσχέδιο να αναρτάται ο σταυρός σε όλα τα δημόσια κτίρια στην Ιταλία!!! Τσουχτερό πρόστιμο και ποινική δίωξη σε όποιον τον κατεβάσει. Άξιοι!», γράφει μια φωτογραφία που κοινοποιήθηκε σε μια ανάρτηση στο Facebook από τις 8 Ιουνίου 2023.

Η εικόνα παραθέτει το παραπάνω κείμενο και μια φωτογραφία του Ματέο Σαλβίνι, του σημερινού υπουργού Υποδομών και Βιώσιμης Κινητικότητας της Ιταλίας, και μια φωτογραφία που φαίνεται να δείχνει έναν σταυρό σε μια αίθουσα διδασκαλίας. Άλλες δημοσιεύσεις μπορείτε να βρείτε στο Facebook εδώ και εδώ. Η φωτογραφία κοινοποιήθηκε συνολικά 490 φορές.

Όμως, από τους ισχυρισμούς λείπει το πλαίσιο ότι το εν λόγω νομοσχέδιο κατατέθηκε το 2018 και έκτοτε έχει μπλοκαριστεί στο κοινοβούλιο. Το νομοσχέδιο ποτέ δεν ψηφίστηκε ούτε τέθηκε σε εφαρμογή. Τα αρχεία του κοινοβουλίου δείχνουν ότι δεν υπήρξε καμία κίνηση σχετικά με αυτό το νομοσχέδιο εδώ και πέντε χρόνια.

Στιγμιότυπα των παραπλανητικών αναρτήσεων στο Facebook. Λήψη εικόνων: 22/06/2023

Ένα νομοσχέδιο του 2018

Η εισαγωγή του νομοσχεδίου στο ιταλικό κοινοβούλιο τον Μάρτιο του 2018 αναφέρθηκε ευρέως, για παράδειγμα από την ιταλική εφημερίδα L’Espresso, το Catholic Press Agency και τον Guardian.

Με τίτλο «Διατάξεις σχετικά με την επίδειξη του σταυρού στα σχολεία και τις δημόσιες διοικήσεις», το νομοσχέδιο είχε στόχο να καταστήσει υποχρεωτική την ύπαρξη σταυρών σε ορατό σημείο σε χώρους όπως σχολεία, πανεπιστήμια, φυλακές, δημόσιες υπηρεσίες, προξενεία, πρεσβείες και λιμάνια. Η παράλειψη θα επέφερε πρόστιμο 500-1.000 ευρώ.

Το νομοσχέδιο προτάθηκε από την ακροδεξιά Λέγκα του Σαλβίνι και το λαϊκιστικό Κίνημα Πέντε Αστέρων.

Για να μάθουμε την παρούσα κατάσταση αυτού του νομοσχεδίου, πραγματοποιήσαμε μια προηγμένη διαδικτυακή αναζήτηση χρησιμοποιώντας τις ιταλικές λέξεις-κλειδιά «disegno di legge + Salvini + crocifisso» (νομοσχέδιο + Σαλβίνι + σταυρός). Η αναζήτηση οδήγησε σε μια σελίδα που παρακολουθεί τις δραστηριότητες του ιταλικού κοινοβουλίου, το openparlamento (αρχειοθετημένο εδώ), όπου το νομοσχέδιο αναφέρεται ως C.387. Η σελίδα αναφέρει την παρούσα κατάσταση του νομοσχεδίου ως «προς έγκριση από τη Συνέλευση».

Μια αναζήτηση στην επίσημη σελίδα της ιταλικής Βουλής των Αντιπροσώπων (αρχειοθετημένη εδώ) οδήγησε στο εν λόγω νομοσχέδιο (αρχειοθετημένο εδώ). Κατατέθηκε στις 26 Μαρτίου 2018. Στην καρτέλα «Votazioni» (ψηφοφορίες), δεν υπήρξε καμία ενημέρωση ή ένδειξη ότι το νομοσχέδιο έχει ψηφιστεί.

Μια νέα αναζήτηση στον ιστότοπο της ιταλικής Γερουσίας (αρχειοθετημένο εδώ) βρήκε το ίδιο νομοσχέδιο (αρχειοθετημένο εδώ), με την ονομασία N. 746. Παρουσιάστηκε στις 6 Αυγούστου 2018. Η σελίδα αναφέρει σαφώς ότι η Γερουσία «δεν έχει ξεκινήσει ακόμη την εξέταση».

Το γραφείο του AFP στη Ρώμη μας επιβεβαίωσε ότι το νομοσχέδιο δεν έχει έκτοτε ούτε συζητηθεί ούτε ψηφιστεί. Το AFP επικοινώνησε με τον εκπρόσωπο Τύπου της Λέγκα στο ιταλικό κοινοβούλιο για σχόλια.

Ευρεία κριτική

Το νομοσχέδιο για να καταστεί αυτό το σύμβολο της χριστιανοσύνης υποχρεωτικό σε δημόσιους χώρους προτάθηκε στο πλαίσιο της σκληρής στάσης του Σαλβίνι απέναντι στους μετανάστες που οδήγησε στο κλείσιμο των ιταλικών λιμανιών έκλεισε τα ιταλικά λιμάνια για τα πλοία διάσωσης μεταναστών.

Προκάλεσε πολλές επικρίσεις, μεταξύ άλλων και εντός της Εκκλησίας, όπως αναφέρει η ιταλική εφημερίδα Corriere della Serra ή ο Guardian. Ο σύμβουλος του Πάπα Αντόνιο Σπαντάρο δήλωσε σε tweet στις 24 Ιουλίου 2018 ότι η Λέγκα και οι πολιτικοί «θα πρέπει να κρατήσουν τα χέρια τους μακριά». «Ο σταυρός είναι ένα σημάδι διαμαρτυρίας κατά της αμαρτίας, της βίας, της αδικίας και του θανάτου. Δεν είναι ΠΟΤΕ σημάδι ταυτότητας», ανέφερε.

Ένας σταυρός κρέμεται στον τοίχο μιας αίθουσας διδασκαλίας στο Viterbo την 1η Ιουλίου 2010, ενώ ένας δάσκαλος γράφει στον πίνακα. – TIZIANA FABI / AFP

Νομικές διαμάχες για τα σχολεία

Η παρουσία του σταυρού σε δημόσιους χώρους είναι νόμιμη αλλά όχι υποχρεωτική στην Ιταλία. Ρυθμίζεται από δύο βασιλικά διατάγματα που χρονολογούνται από το 1924 και το 1928 (αρχειοθετημένα εδώ και εδώ), σύμφωνα με τα οποία «κάθε σχολείο πρέπει να εκθέτει την εθνική σημαία, κάθε αίθουσα διδασκαλίας τον σταυρό και το πορτρέτο του βασιλιά».

Παρόλο που η νομοθεσία αυτή εξακολουθεί να ισχύει, η παρουσία του σταυρού δεν είναι υποχρεωτική. Η Ιταλία δεν είναι πλέον μοναρχία και το Σύνταγμά της του 1947 (αρχειοθετημένο εδώ) λέει ότι είναι κοσμική.

Το 2009, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) έκρινε ότι οι σταυροί που κρέμονται στις περισσότερες ιταλικές σχολικές αίθουσες αποτελούν παραβίαση των θρησκευτικών και εκπαιδευτικών ελευθεριών. Το ΕΔΑΔ ανέτρεψε αυτή του την απόφαση το γεγονός το 2011, όταν αποφάνθηκε (αρχειοθετημένο εδώ) ότι αυτό δεν παραβιάζει τα δικαιώματα των μη καθολικών οικογενειών.

Σε μια παρόμοια απόφαση το 2021, το ανώτατο πολιτικό δικαστήριο της Ιταλίας, το Κακουργιοδικείο, αποφάνθηκε επίσης (αρχειοθετημένο εδώ) ότι η ανάρτηση σταυρών στις σχολικές αίθουσες δεν συνιστά διάκριση έναντι των μη καθολικών.

Fact Checker Logo

Έλεγχος γεγονότων, Πολιτική

Συγγραφέας: Théophile BLOUDANIS / AFP Ελλάδα

Αρχικά δημοσιεύτηκε εδώ.