Πλάνα που διαμοιράζονται σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης απεικονίζουν έναν ναό να φλέγεται. Χρήστες που κοινοποιούν το βιντεοληπτικό υλικό ισχυρίζονται πως αυτό απεικονίζει μια πυρπολημένη από «ναζί Ουκρανούς» εκκλησία του Πατριαρχείου Μόσχας, η οποία βρίσκεται στο χωριό Νοβοπόλταβκα της περιφέρειας του Μικολάιβ, στην Ουκρανία. Τον ισχυρισμό αναπαρήγαγε και η Ρωσική Πρεσβεία στο Λονδίνο διαμέσου της πλατφόρμας του Facebook. Ωστόσο, τα ανωτέρω δεν ευσταθούν καθώς ένα σύνολο ανοιχτών δεδομένων τεκμηριώνουν ότι το βίντεο παρουσίαζεται εκτός θεματικού και χρονικού πλαισίου. Ας δούμε όμως τι ισχύει αναλυτικά.
Παραδείγματα σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης:
Το βίντεο που αναπαράγεται:
Αληθεύει;
Παρότι παρουσιάζεται ως πρόσφατο, το επίμαχο βίντεο βρίσκεται αναρτημένο στο διαδίκτυο ήδη από τις 23 Ιανουαρίου του 2013 και φέρει τον τίτλο: “горит церковь в Ильинке” που μεταφράζεται ως «φλεγόμενη εκκλησία στην Ιλίνκα».
Συνολικά, στο κανάλι της Елена Курганова (@eIinka67) στην πλατφόρμα του YouTube εντοπίσαμε 11 βίντεο, τα οποία συνδέονται με το περιστατικό της εκκλησίας που έχει τυλιχθεί στις φλόγες.
Γεωεντοπισμός και τοπικός Τύπος
Σύμφωνα με την ανάρτηση της Ρωσικής Πρεσβείας, το βίντεο έχει ληφθεί στο χωριό Νοβοπόλταβκα στο Μικολάιβ της Ουκρανίας, ενώ ιθύνοντες της καταστροφής είναι «είτε οι Ουκρανικές Ένοπλες δυνάμεις, είτε σχισματικοί», δηλαδή οι πιστοί της αυτοκέφαλης Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας, τους οποίους θεωρούν «σχισματικούς» οι πιστοί της Ορθόδοξης Ουκρανικής Εκκλησίας, που υπάγεται στο Πατριαρχείο Μόσχας.
Ωστόσο, τα παραπάνω δεν ευσταθούν.
Ταυτοποιήσαμε τόσο την τοποθεσία λήψης του εξεταζόμενου βίντεο όσο και την φλεγόμενη εκκλησία, η οποία αναστηλώθηκε το 2015.
Αναλυτικά, τα πλάνα απεικονίζουν τον Ιερό Ναό της Εικόνας της Θεοτόκου του Καζάν που βρίσκεται στην Ιλίνκα της περιφέρειας Αστραχάν της Ρωσίας.
Με έναν σύντομο έλεγχο στην αρθρογραφία του Ιανουαρίου του 2013, εντοπίσαμε την κάλυψη του συμβάντος από τον τοπικό τύπο και τα ηλεκτρονικά ΜΜΕ. Το περιστατικό έλαβε χώρα την προηγούμενη, 22α Ιανουαρίου του 2013.
Σε αυτό το σημείο αξίζει να αναφερθεί πως ο όρος “Ильинка” δεν αντιστοιχεί σε μια συγκεκριμένη πόλη, αλλά χρησιμοποιείται για να περιγράψει πληθώρα κατοικούμενων περιοχών στα εδάφη της Ρωσικής Ομοσποδνίας.
Συντεταγμένες: 46.36489986534194, 48.635164767239836
Σημειώνεται πως τα Ellinika Hoaxes έχουν στο παρελθόν αποδομήσει παρόμοιο ισχυρισμό. Ακόμη, τονίζεται πως η Ρωσική Πρεσβεία στο Λονδίνο διέγραψε την παραπλανητική δημοσίευσή της.
Συμπέρασμα
Βίντεο πλαισιώθηκε από χρήστες των κοινωνικών μέσων και την Πρεσβεία της Ρωσίας στο Λονδίνο ως να απεικονίζει το αποτέλεσμα εμπρηστικής επίθεσης σε ορθόδοξη εκκλησία στο Μικολάιβ. Στην πραγματικότητα, το βίντεο αναρτήθηκε στο διαδίκτυο στις 23 Ιανουαρίου του 2013 και απεικονίζει μια εκκλησία που κάηκε στις 22 Ιανουαρίου του 2013 στην περιφέρεια Αστραχάν, σε εδάφη της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Η σύνδεση του εξεταζόμενου βίντεο με το παρόν ή η πλαισίωσή του ως τεκμήριο ουκρανικής εμπρηστικής επίθεσης σε ορθόδοξη εκκλησία του Πατριαρχείου της Μόσχας στο Μικολάιβ εν καιρώ πολέμου, εντάσσεται στο πλαίσιο της προπαγάνδας και καταρρίπτεται.
