Μια σειρά από παραπλανητικές διαφημίσεις εργαλείων εντοπίστηκαν στην πλατφόρμα του Facebook, με μία από αυτές να χρησιμοποιεί την επωνυμία της αλυσίδας σούπερ μάρκετ Lidl. Οι εξεταζόμενες διαφημίσεις οδηγούν σε ψεύτικες ιστοσελίδες, οι οποίες μιμούνται τις ιστοσελίδες πραγματικών επιχειρήσεων και καλούν τους καταναλωτές να συμπληρώσουν τα στοιχεία των χρεωστικών/πιστωτικών τους καρτών για την ολοκλήρωση των αγορών τους.
Παραδείγματα από τις παραπλανητικές διαφημίσεις:
Οι απάτες ηλεκτρονικού ψαρέματος (phishing scams) αποτελούν μια συνήθη πρακτική εξαπάτησης των χρηστών του διαδικτύου, όπου μια διαφήμιση, μέσω ενός συνδέσμου, οδηγεί σε μια ψεύτικη ιστοσελίδα προώθησης προϊόντων, η οποία μιμείται μια πραγματική επιχείρηση. Οι εξεταζόμενες απάτες αποτελούν περιπτώσεις ηλεκτρονικού ψαρέματος, με στόχο την κλοπή των στοιχείων των χρεωστικών/πιστωτικών καρτών των χρηστών.
Οι τέσσερις διαφημίσεις εντοπίζονται στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης του Facebook, κυρίως, ως αναρτήσεις που αναδημοσιεύονται από χρήστες και αφορούν μεγάλες προσφορές και εκπτώσεις που πραγματοποιούνται από ηλεκτρονικά καταστήματα.
Η πρώτη διαφήμιση χρησιμοποιεί την επωνυμία της γνωστής αλυσίδας σούπερ μάρκετ Lidl, η επόμενη αφορά τη διαφήμιση ενός εργαλείου συγκόλλησης από μια ψευδή ιστοσελίδα με το όνομα Faay.shop, ενώ οι δύο τελευταίες χρησιμοποιούν την επωνυμία του αυστραλιανού καταστήματος εργαλείων Total Tools, μιμούμενες την ιστοσελίδα τους όπως θα δείξουμε και στη συνέχεια.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η γνωστή αλυσίδα σούπερ μάρκετ Lidl δεν παρέχει υπηρεσίες ηλεκτρονικής αγοράς, με τα προϊόντα να πωλούνται αποκλειστικά στα φυσικά καταστήματα. [Πηγή]
Αποδόμηση της απάτης
Πρόσφατα καταχωρημένες ιστοσελίδες
Το πρώτο πράγμα που ελέγξαμε ήταν τα στοιχεία καταχώρησης των ιστοσελίδων στις οποίες οδηγούν οι σύνδεσμοι των διαφημίσεων. Μέσα από τη χρήση των εργαλείων who.is και domaintools.com, διαπιστώσαμε ότι όλες οι ιστοσελίδες έχουν καταχωρηθεί εντός του τελευταίου διμήνου από την ημερομηνία συγγραφής του παρόντος άρθρου, με μία από αυτές εντός του τελευταίου 10ημέρου, όλες από κάποιον χρήστη στην Κίνα. Αναλυτικά τα στοιχεία των καταχωρήσεων βρίσκονται εδώ, εδώ, εδώ κι εδώ.
Ασυνήθιστα μεγάλες εκπτώσεις και κείμενα χαμηλής ποιότητας
Στην παραπλανητική διαφήμιση που χρησιμοποιεί την επωνυμία των Lidl διαβάζουμε τα εξής:
Ετοιμαστείτε να βρείτε τις καλύτερες προσφορές! Αυτή την εβδομάδα, η αγορά LIDL έχει μια τεράστια έκπτωση σε ποδήλατα, εργαλεία, κουζινικά και πολλά άλλα. Ελάτε να διαλέξετε τα αγαπημένα σας τώρα!
Επιλέγοντας τον πρώτο σύνδεσμο οδηγούμαστε στην ιστοσελίδα lidlshopeonx.com, η οποία χρησιμοποιεί την επωνυμία των Lidl (lidl-hellas.gr). Η σελίδα παρουσιάζει μια εκτεταμένη περίοδο προσφορών διάρκειας 40 ημερών, πράγμα αδύνατο στον τομέα της αγοράς και παραπλανητικό προς το καταναλωτικό κοινό.
Οι διαφημίσεις του Facebook που οικειοποιούνται το λογότυπο της αυστραλιανής εταιρείας πώλησης επαγγελματικών εργαλείων Total Tools (totaltools.com.au), ισχυρίζονται ότι κάνουν εκπτώσεις εξαιτίας εκκαθάρισης προϊόντων (clearance sale), το λεγόμενο “ξεπούλημα”, στο πλαίσιο της Black Friday.
Ανοίγοντας τους συνδέσμους των ψευδών ιστοσελίδων (vipdiscountharbor.com και vippromodepot.com) διαπιστώνουμε πως έχουμε να κάνουμε με μια ιδιαίτερα καλοστημένη απάτη, καθώς εντοπίζεται αντίστοιχα καρτέλα “Ξεπούλημα” (Clearance) και στην επίσημη ιστοσελίδα των Total Tools.
Ωστόσο, στην περίπτωση της αυθεντικής ιστοσελίδας οι εκπτώσεις αφορούν επιλεγμένα προϊόντα και οι τελικές τιμές έχουν αναλογικές μειώσεις από τις αρχικές, σε αντίθεση με την ψευδή ιστοσελίδα οι οποία προσφέρει εξαιρετικά δυσανάλογες εκπτώσεις και σε ασυνήθιστα χαμηλές τιμές σε σχέση με την αρχική τιμή.
Η χαμηλή ποιότητα γραπτού λόγου αποτελεί, επίσης, έναν από τους σημαντικότερους δείκτες απάτης, καθώς οι ψευδείς ιστοσελίδες περιλαμβάνουν συνήθως κείμενα με πολλά λάθη, τα οποία οδηγούν σε ένα προβληματικό νόημα.
Ενδεικτικά παραθέτουμε δύο αποσπάσματα από την ενότητα “Σχετικά με εμάς”, μέσα από τα οποία γίνεται φανερό ότι οι συγκεκριμένες ψευδείς ιστοσελίδες δεν έχουν ουδεμία σχέση με τις πραγματικές επιχειρήσεις, ενώ φαίνεται να έχουν δημιουργηθεί από το ίδιο αυτοματοποιημένο σύστημα (bot).
“Το προφανές είναι ότι το παρακάτω είναι phishing. Έχουμε ήδη δηλώσει το link που υπάρχει στην επικοινωνία στην Hispasec (software – INT που μας παρέχει υπηρεσίες, για να απενεργοποιεί σελίδες που χρησιμοποιούν παράνομα το brand μας σε digital environment) με σκοπό να «κατεβάσει» την παράνομη ιστοσελίδα”, δήλωσε στα Ellinika Hoaxes η Βασιλική Αδαμίδου, Διευθύντρια Επικοινωνίας και Εταιρικής Υπευθυνότητας της Lidl Ελλάς.
Η εταιρεία Lidl Ελλάς έχει προχωρήσει σε δύο ανακοινώσεις, διαθέσιμες στην επίσημη ιστοσελίδα της εταιρείας στην οποία ενημερώνει το καταναλωτικό κοινό σχετικά με την ύπαρξη παραπλανητικών διαφημίσεων και σελίδων που ουδεμία σχέση έχουν με την εταιρεία [πηγή].
Τέλος, σε καμία από τις εξεταζόμενες ψευδείς ιστοσελίδες δεν παρέχονται στοιχεία για την ταυτότητα του καταστήματος και τρόπος επικοινωνίας με φυσικά πρόσωπα.
Αγορές με χρεωστική/πιστωτική κάρτα
Οι εξεταζόμενες ψεύτικες ιστοσελίδες προσφέρουν μονάχα έναν τρόπο ολοκλήρωσης της αγοράς, μέσα από τη συμπλήρωση των προσωπικών στοιχείων και των στοιχείων της χρεωστικής/πιστωτικής κάρτας του υποψήφιου πελάτη.
Σε μία από τις εξεταζόμενες ιστοσελίδες, αφού επιλέξαμε ένα τυχαίο προϊόν, οδηγηθήκαμε στο “καλάθι αγορών”. Στο σημείο αυτό επενέβη το πρόγραμμα προστασίας κακόβουλου λογισμικού του υπολογιστή, αποτρέποντας την περαιτέρω συνέχιση. Αν και αυτό συνέβη μόνο σε μία από τις εξεταζόμενες ιστοσελίδες, η εγκατάσταση τέτοιων λογισμικών αποτελεί μια σημαντική προστασία των καταναλωτών στις διαδικτυακές τους αγορές.
Οι ειδικοί συνιστούν πριν προχωρήσουν οι καταναλωτές σε οποιαδήποτε αγορά να συμβουλεύονται τους Όρους Χρήσης, την Πολιτική Επιστροφής Χρημάτων και τις Μεθόδους Πληρωμής, καθώς και να βεβαιώνονται ότι υπάρχει η δυνατότητα φυσικής επικοινωνίας για διασταύρωση των πληροφοριών. [πηγή]
Επιλέγοντας να διαβάσουμε τις πληροφορίες αυτές στις εξεταζόμενες ιστοσελίδες διαπιστώσαμε για ακόμη μία φορά χαμηλής ποιότητας κείμενα που στερούνται αξιοπιστίας, προδίδοντας πως πρόκειται για απάτη Παραθέτουμε ορισμένα παραδείγματα:
Συνεπώς, μια σειρά στοιχείων αποδεικνύει πως οι εξεταζόμενες διαφημίσεις αποτελούν ακόμη μια μορφή διαδικτυακής απάτης. Για την καλύτερη ενημέρωσή σας για τις ηλεκτρονικές σας αγορές μπορείτε να συμβουλευθείτε το Υπουργείο Ανάπτυξης καθώς και τον Συνήγορο του Καταναλωτή.
Ψεύτικες ιστοσελίδες που μιμούνται πραγματικές επιχειρήσεις και προσφέρουν εξαιρετικά δελεαστικές προσφορές σε πολύ χαμηλές τιμές εμφανίζουν συνήθως τα παρακάτω χαρακτηριστικά:
- Η διεύθυνση (url) της ιστοσελίδας είναι άσχετη με την επωνυμία και έχει καταχωρηθεί πρόσφατα.
- Η ιστοσελίδα μιμείται τη διάταξη και χρησιμοποιεί το λογότυπο γνωστών επιχειρήσεων.
- Τα κείμενα παρουσιάζουν παραλείψεις και περιέχουν γραμματικά και ορθογραφικά λάθη.
- Απουσιάζουν κρίσιμα στοιχεία για την ταυτότητα του καταστήματος καθώς και στοιχεία επικοινωνίας με φυσικά πρόσωπα.
- Παρουσιάζονται ασυνήθιστα μεγάλες εκπτώσεις, δυσανάλογες προς την αρχική τιμή.
- Δεν υπάρχουν επαρκείς πληροφορίες στους Όρους Χρήσης για τη διασφάλιση των συναλλαγών.
Συμπέρασμα
Οι εξεταζόμενες διαφημίσεις αποτελούν διαδικτυακές απάτες, οι οποίες εμφανίστηκαν στο πλαίσιο της εκπτωτικής περιόδου της Black Friday τον Νοέμβριο του 2023. Οι διαφημίσεις οδηγούν σε ψεύτικες ιστοσελίδες, που μιμούνται πραγματικές επιχειρήσεις, μεταξύ των οποίων και η γνωστή αλυσίδα σούπερ μάρκετ Lidl, με στόχο να κλέψουν τα στοιχεία των χρεωστικών/πιστωτικών καρτών των καταναλωτών. Η Lidl Ελλάς δεν παρέχει υπηρεσίες ηλεκτρονικών αγορών και δεν έχει καμία σχέση με τις εξεταζόμενες διαφημίσεις.
