Σε πολλά κοινωνικά δίκτυα εμφανίστηκε ο ισχυρισμός, πως τα εμβόλια της Moderna και της Pfizer-BioNTech για τον κορονοϊό έχασαν την έγκρισή τους στην Αμερική και δεν είναι πλέον διαθέσιμα για λόγους ασφαλείας. Αλλού αναφέρεται ότι όντως είναι μόνο τα μονοσθενή εμβόλια που έχουν αποσυρθεί, αλλά με υπόνοιες ότι δεν ήταν τελικά ασφαλή. Αμφότεροι ισχυρισμοί είναι ψευδείς.
Τι ισχύει:
Στις 18.04.2023, η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ τροποποίησε τις άδειες χρήσης έκτακτης ανάγκης (EUA) των δισθενών mRNA εμβολίων Moderna και Pfizer-BioNTech Covid-19 για να απλοποιήσει το πρόγραμμα εμβολιασμού για την πλειοψηφία του πληθυσμού [1]. Αυτή η ενέργεια περιλαμβάνει την έγκριση των τρεχόντων δισθενών εμβολίων (πρωτότυπα και στελέχη omicron BA.4/BA.5), που χορηγούνται σε άτομα ηλικίας 6 μηνών και άνω, συμπεριλαμβανομένης μιας πρόσθετης δόσης ή δόσεων για ορισμένους πληθυσμούς.
Πρέπει να αναφερθεί ότι τα «μονοσθενή» εμβόλια περιέχουν κάλυψη μόνο για το αρχικό στέλεχος του ιού, ενώ τα «δισθενή» εμβόλια περιέχουν κάλυψη τόσο για το αρχικό, όσο και για τα Όμικρον (ΒΑ.4/ΒΑ.5) στελέχη [2].
Τα τρέχοντα δισθενή εμβόλια Covid-19, τα οποία είναι εγκεκριμένα από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ, περιέχουν τόσο πρωτότυπα στελέχη όσο και στελέχη Omicron BA.4/BA.5. Δεδομένου ότι ο ιός που προκαλεί την Covid-19 έχει μεταλλαχθεί με τα χρόνια, η αποτελεσματικότητα του μονοσθενούς εμβολίου (που περιέχει μόνο το αρχικό στέλεχος) έχει μειωθεί. Επίσης, όπως επισημαίνει ο Peter Marks (διευθυντής του Κέντρου Βιολογικής Αξιολόγησης και Έρευνας του FDA), “σε αυτό το στάδιο της πανδημίας, τα δεδομένα υποστηρίζουν την απλούστευση της χρήσης των εγκεκριμένων δισθενών mRNA εμβολίων για την COVID-19 και ο Οργανισμός πιστεύει ότι αυτή η προσέγγιση θα συμβάλει στην ενθάρρυνση του εμβολιασμού στο μέλλον”. Ως αποτέλεσμα, αυτή δεν ήταν μια απόφαση που σχετίζεται με την ασφάλεια του εμβολίου, όπως κάποιοι ισχυρίζονται στα κοινωνικά δίκτυα.
Επιπρόσθετα, αρχικά αποτελέσματα δείχνουν ότι οι ενημερωμένες δισθενείς ενισχυτικές δόσεις για την Covid-19 παρέχουν ευρύτερη προστασία έναντι της νόσου σε σύγκριση με τις μονοσθενείς και μπορούν έτσι να επιμηκύνουν την περίοδο προστασίας από σοβαρή νόσηση, νοσηλεία, και/ή θάνατο, ειδικά από την παραλλαγή Όμικρον [3].
Όπως αναμενόταν, τα εμβόλια πρώτης γενιάς έχουν αντικατασταθεί από νεότερα εμβόλια που στοχεύουν στα στελέχη του ιού που κυκλοφορούν τώρα.
Η ανάλογη περίπτωση της Αυστραλίας
Εν τω μεταξύ, είχε κυκλοφορήσει στο ελληνόφωνο διαδίκτυο ένας παρεμφερής ισχυρισμός για την Αυστραλία. Συγκεκριμένα, μια σειρά δημοσιευμάτων υποστηρίζουν πως το εμβόλιο Vaxzevria της AstraZeneca για τον κορονοϊό, έχασε την έγκρισή του στην Αυστραλία και δεν είναι πλέον διαθέσιμο για λόγους ασφαλείας. Ο ισχυρισμός ωστόσο είναι εξίσου παραπλανητικός.
Το εμβόλιο της φαρμακευτικής εταιρείας AstraZeneca [4], γνωστό και ως AZD1222, ή Covishield ή Vaxzevria, που αναπτύχθηκε σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, ήταν ένα από τα πρώτα διαθέσιμα εμβόλια για χρήση σε όλο τον κόσμο κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19.
Στις 20 Μαρτίου 2023, το υπουργείο Υγείας της Αυστραλίας, προχώρησε στην παρακάτω προσθήκη, στη σελίδα για το εμβόλιο της AstraZeneca [5]:
Από τη Δευτέρα 20 Μαρτίου 2023 το Vaxzevria (AstraZeneca) δεν είναι πλέον διαθέσιμο ως εγκεκριμένο εμβόλιο για την COVID-19. Οι πληροφορίες σε αυτή τη σελίδα είναι για όσους έχουν λάβει προηγουμένως μια αρχική ή/και αναμνηστική δόση AstraZeneca.
Κατόπιν ωστόσο, το υπουργείο Υγείας διόρθωσε την ανάρτηση για την αποφυγή παρανοήσεων [6]:
Από τη Δευτέρα 20 Μαρτίου 2023 το Vaxzevria (AstraZeneca) δεν είναι πλέον διαθέσιμο. Οι πληροφορίες σε αυτή τη σελίδα είναι για όσους έχουν λάβει προηγουμένως μια αρχική ή/και αναμνηστική δόση AstraZeneca.
Το υπουργείο αφαίρεσε τη λέξη “εγκεκριμένο”, διότι προκάλεσε σύγχυση για την ασφάλεια όσων έχουν εμβολιαστεί με το συγκεκριμένο σκεύασμα.
Το εμβόλιο της AstraZeneca, έλαβε αρχική έγκριση στην Αυστραλία στις 15/2/2021 και ως ενισχυτική δόση στις 8/2/2022 [5], από την αρμόδια υπηρεσία TGA, για ηλικίες άνω των 18. Από τον Οκτώβριο του 2021, ήταν διαθέσιμο κατόπιν αιτήματος, εξαιτίας των νεότερων εμβολίων mRNA της Pfizer και της Moderna. Η απομάκρυνση από το AstraZeneca έγινε αφού οι επίσημες υγειονομικές οδηγίες άλλαξαν το 2021 για να περιοριστεί η χρήση του σε άτομα άνω των 60 ετών, λόγω ανησυχιών για μια σπάνια διαταραχή πήξης του αίματος.
Το ομοσπονδιακό υπουργείο Υγείας και Φροντίδας Ηλικιωμένων επιβεβαίωσε την είδηση σε δήλωσή του στο news.com.au [6], λέγοντας ότι αν και το εμβόλιο παραμένει προσωρινά εγκεκριμένο στη χώρα, η AstraZeneca αποφάσισε να «διακόψει επίσημα το Vaxzevria στην Αυστραλία». Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο, του υπουργείου η τελευταία παρτίδα αποθεμάτων έληξε στις 21 Μαρτίου 2023. Ο εκπρόσωπος θέλησε να τονίσει ότι η απόφαση για τη σταδιακή κατάργηση του Vaxzevria «δεν ήταν μια απόφαση που βασίζεται στην ασφάλεια, όπως κάποιοι το έχουν παρερμηνεύσει στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης», αλλά από την αυξημένη προσφορά εναλλακτικών (νεότερων και πιο επικαιροποιημένων) επιλογών εμβολίων για την Covid. «Όπως ήταν αναμενόμενο, τα εμβόλια πρώτης γενιάς έχουν αντικατασταθεί από νεότερα εμβόλια που στοχεύουν τα στελέχη του ιού που κυκλοφορούν τώρα»
Συνεπώς, όπως και στην περίπτωση του μονοσθενούς εμβολίου της Moderna και της Pfizer-BioNTech, το εμβόλιο της AstraZeneca για την COVID-19, δεν αποσύρθηκε για λόγους ασφαλείας στην Αυστραλία, αλλά βρίσκεται σε διαδικασία αντικατάστασης από νεότερα εμβόλια.
Πηγές
- https://www.fda.gov/news-events/press-announcements/coronavirus-covid-19-update-fda-authorizes-changes-simplify-use-bivalent-mrna-covid-19-vaccines
- https://doh.wa.gov/sites/default/files/2022-12/825082-COVID19VaccinesMonovalentVSBivalent.pdf
- https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMc2215471
- https://en.wikipedia.org/wiki/Oxford%E2%80%93AstraZeneca_COVID-19_vaccine
- https://archive.ph/9CI2s
- https://archive.ph/KPoZM
Ιάκωβος Μυλωνάς και Θάνος Σιτίστας (Επαχτίτης) για Ερευνητική Μονάδα Κοινωνικής Πληροφορικής Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου, σε συνεργασία με Fact-Check Cyprus και factchecker.gr.
Πνευματική ιδιοκτησία ©Cyprus University of Technology, Social Computing Research Center. Με την επιφύλαξη κάθε δικαιώματος.
Αρχικά δημοσιεύτηκε εδώ.
