Από τον Ιούλιο του 2023, μέσω αναρτήσεων στο Facebook, ξεκίνησε να διαδίδεται εικόνα με πίνακα που παρουσιάζει τον συνολικό αριθμό υπουργών σε κυβερνήσεις διαφόρων χωρών, δείχνοντας πως η Ελλάδα έχει τους περισσότερους υπουργούς από κάθε άλλη χώρα. Ωστόσο, όπως θα δούμε στη συνέχεια, τα στοιχεία που παραθέτει είναι παραπλανητικά.
Παραδείγματα αναρτήσεων στο Facebook:
Η εικόνα που επικαλούνται οι εν λόγω αναρτήσεις είναι η ακόλουθη:
Τι ισχύει
Προκειμένου να επαληθεύσουμε τους αριθμούς των υπουργών στην υπό εξέταση εικόνα, ανατρέξαμε στα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πιο συγκεκριμένα στο Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων (EIGE). Αν και ο σκοπός του εν λόγω φορέα δεν είναι αμιγώς η καταμέτρηση των κυβερνητικών οργάνων, το EIGE διατηρεί τα πιο πρόσφατα δεδομένα για τις χώρες που βρίσκονται στη βάση δεδομένων του, έως και το δεύτερο τρίμηνο (Q2) του 2023. Από αυτά απουσιάζουν κάποιες χώρες όπως το Ισραήλ, η Ελβετία, και η Μάλτα, ωστόσο τα στοιχεία που διαθέτει για τις υπόλοιπες χώρες που παρουσιάζονται στην εικόνα είναι αρκετά για την εξέταση του εν λόγω ισχυρισμού.
Όπως βλέπουμε λοιπόν στην σελίδα των στατιστικών της EIGE, σχετικά με τον αριθμό των υπουργών (άνδρες και γυναίκες) στις εθνικές κυβερνήσεις των χωρών της λίστας, ο αριθμός υπουργών κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2023 διαμορφωνόταν ως εξής:
Πηγή εικόνας: ΕΕ/EIGE, τελευταία ανανέωση 23/05/2023
Αριθμός υπουργών ανά χώρα:
- Βέλγιο: 15
- Βουλγαρία: 21
- Τσεχία: 17
- Δανία: 23
- Γερμανία: 17
- Εσθονία: 15
- Ιρλανδία: 15
- Ελλάδα: 23
- Ισπανία: 23
- Γαλλία: 41
- Κροατία: 18
- Ιταλία: 25
- Κύπρος: 12
- Λετονία: 15
- Λιθουανία: 15
- Λουξεμβούργο: 17
- Ουγγαρία: 15
- Ολλανδία: 20
- Αυστρία: 14
- Πολωνία: 27
- Πορτογαλία: 19
- Ρουμανία: 22
- Σλοβενία: 21
- Σλοβακία: 14
- Φινλανδία: 19
- Σουηδία: 24
- Νορβηγία 19
- Ηνωμένο Βασίλειο: 23
Αν εξαιρέσουμε την Ελλάδα, βλέπουμε πως τα επίσημα στοιχεία της ΕΕ, όπως αυτά παρατίθενται μέσω του EIGE, διαφέρουν από τους αριθμούς που παρατίθενται στην υπό εξέταση λίστα, έστω και ελάχιστα. Για παράδειγμα, σύμφωνα με το EIGE η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ισπανίας έχουν αμφότερες 23 υπουργούς, ενώ η υπό εξέταση εικόνα υποστηρίζει πως οι εν λόγω κυβερνήσεις έχουν 30 και 41 υπουργούς αντίστοιχα.
Η μεγαλύτερη διαφορά όμως παρατηρείται στην Ελλάδα, η κυβέρνηση της οποίας σύμφωνα με το EIGE έχει 23 υπουργούς, ενώ η υπό εξέταση εικόνα αναφέρει 62.
Σύμφωνα με τη Γενική Γραμματεία Νομικών και Κοινοβουλευτικών Θεμάτων, η κυβέρνηση της χώρας μας αποτελείται από συνολικά 20 υπουργεία, μετά τη σύσταση του Υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας και του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας. Συνεπώς, ο αριθμός των 62 υπουργών δεν μπορεί να αντιστοιχεί στον αριθμό των υπουργείων της Ελληνικής κυβέρνησης, εκτός αν λάβουμε υπόψιν μας τους υφυπουργούς και τους αναπληρωτές υπουργούς κάθε υπουργείου.
To Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων εκτός από τους υπουργούς (ministers) κάθε κράτους διατηρεί στατιστικά και για τον αριθμό των υφυπουργών (junior ministers). Συνοπτικά, υπάρχει η επιλογή εμφάνισης του αριθμού των υπουργών ή υφυπουργών ξεχωριστά, αλλά και του συνόλου των μελών της κυβέρνησης κάθε χώρας,
Στην αντίστοιχη σελίδα με τα στατιστικά για τον συνολικό αριθμό υπουργών και υφυπουργών κάθε χώρας βλέπουμε πως αυτός, κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2023, διαμορφωνόταν ως εξής:
Πηγή εικόνας: ΕΕ/EIGE, τελευταία ανανέωση 23/05/2023
Αριθμός υπουργών, αναπληρωτών υπουργών, και υφυπουργών ανά χώρα:
- Βέλγιο: 20
- Βουλγαρία: 70
- Τσεχία: 17
- Δανία: 23
- Γερμανία: 52
- Εσθονία: 15
- Ιρλανδία: 35
- Ελλάδα: 59
- Ισπανία: 50
- Γαλλία: 41
- Κροατία: 18
- Ιταλία: 65
- Κύπρος: 12
- Λετονία: 29
- Λιθουανία: 64
- Λουξεμβούργο: 17
- Ουγγαρία: 15
- Ολλανδία: 29
- Αυστρία: 18
- Πολωνία: 100
- Πορτογαλία: 61
- Ρουμανία: 22
- Σλοβενία: 68
- Σλοβακία: 38
- Φινλανδία: 33
- Σουηδία: 24
- Νορβηγία: 70
- Ηνωμένο Βασίλειο: 124
Προκειμένου να συγκρίνουμε άμεσα τους αριθμούς της υπό εξέτασης εικόνας με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δημιουργήσαμε τον παρακάτω πίνακα. Εκεί είναι εμφανές πως, στην πλειονότητα των περιπτώσεων όπου σημειώνονται με πράσινο χρώμα, παρά τις μικρές διαφορές μεταξύ τους, τα δεδομένα που παρουσιάζει η υπό εξέταση εικόνα τείνουν να συγκλίνουν με τον αριθμό μόνο των υπουργών, και όχι τον συνολικό αριθμό κυβερνητικών οργάνων (υφυπουργοί, αναπληρωτές) κάθε χώρας:
Στην Ελλάδα ωστόσο ισχύει το αντίθετο, καθώς ο αριθμός που παρουσιάζεται στην υπό εξέταση εικόνα δεν είναι ο αριθμός των υπουργών της κυβέρνησης, αλλά το σύνολο υπουργών, υφυπουργών, και αναπληρωτών υπουργών κατά την τελευταία ανανέωση των στοιχείων του EIGE στις 23 Μαΐου 2023.
Σύμφωνα με την ιστοσελίδα της Ελληνικής Κυβέρνησης, η παρούσα κυβέρνηση απαρτίζεται από 62 υπουργούς, αναπληρωτές υπουργούς, και υφυπουργούς, χωρίς να υπολογίζουμε τον Πρωθυπουργό αλλά και τον Κυβερνητικό Εκπρόσωπο οι οποίοι δεν κατέχουν υπουργική θέση.
Η διαφορά που παρατηρείται σε αυτόν τον αριθμό σε σχέση με τα επίσημα στοιχεία του EIGE που αναφέραμε προηγουμένως οφείλεται στο ότι αυτά ανανεώθηκαν για τελευταία φορά πριν τις Εθνικές Εκλογές τον Ιούνιο του 2023, συνεπώς πριν από τη σύσταση της νέας κυβέρνησης, και πριν από τη σύσταση και μετονομασία Υπουργείων και τη μεταφορά αρμοδιοτήτων, υπηρεσιακών μονάδων, θέσεων προσωπικού και εποπτευόμενων φορέων σύμφωνα με το Προεδρικό Διάταγμα 77/2023 (ΦΕΚ 130/Α/27-6-2023) που δημοσιεύτηκε στις 17 Ιουνίου 2023.
Τέλος, από τα στοιχεία της ίδιας υπηρεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είναι εμφανές πως η Ελλάδα δεν έχει τους περισσότερους υπουργούς βάσει πληθυσμού ανάμεσα στις χώρες που παρουσιάζονται. Χώρες όπως η Βουλγαρία με πληθυσμό 6,6 εκατομμύρια, η Νορβηγία με πληθυσμό 5,4 εκατομμύρια, η Λιθουανία με πληθυσμό 2,7 εκατομμύρια, και η Σλοβενία με πληθυσμό 2,8 εκατομμύρια έχουν κυβερνήσεις με ισάριθμα ή και περισσότερα συλλογικά κυβερνητικά όργανα από την Ελλάδα παρά τον χαμηλό, σε σχέση με τη χώρα μας, πληθυσμό τους.
Συμπέρασμα
Με βάση στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο πίνακας που παρουσιάζει η υπό εξέταση εικόνα είναι παραπλανητικός. Ο εν λόγω πίνακας παρουσιάζει τον συνολικό αριθμό υπουργών, αναπληρωτών υπουργών, και υφυπουργών της κυβέρνησης στην Ελλάδα, αλλά για τις υπόλοιπες χώρες παρουσιάζει μόνο τον αριθμό υπουργών των εκάστοτε κυβερνήσεων, παραλείποντας υφυπουργούς και αναπληρωτές. Ως εκ τούτου, η οποιαδήποτε σύγκριση μεταξύ των χωρών που παραθέτει καθίσταται άτοπη και παραπλανητική.
