Όχι, το άγαλμα του Stepan Bandera στο Λβιβ ΔΕΝ φωταγωγήθηκε με την σημαία του Ισραήλ - Featured image

Όχι, το άγαλμα του Stepan Bandera στο Λβιβ ΔΕΝ φωταγωγήθηκε με την σημαία του Ισραήλ

Τις τελευταίες μέρες, χρήστες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης άρχισαν να αναπαράγουν φωτογραφία που φαίνεται να δείχνει το άγαλμα του Stepan Bandera στην Ουκρανία να έχει φωταγωγηθεί με την Ισραηλινή σημαία, ως συμπαράσταση στην χώρα της ανατολικής Μεσογείου για τις συγκρούσεις με την Παλαιστίνη. Παρόλα αυτά, ο ισχυρισμός είναι αναληθής.

Παραδείγματα δημοσιεύσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης:

Ποιος ήταν ο Stepan Bandera

Ο Stepan Bandera ήταν Ουκρανός εθνικιστής κι αρχηγός της Οργάνωσης Ουκρανών Εθνικιστών (OUN-B). Νεαρός, είχε καταδικαστεί σε θάνατο, ποινή που αργότερα άλλαξε σε ισόβια, για την οργάνωση της δολοφονίας του Πολωνού Υπουργού Εσωτερικών, Bronisław Pieracki, αν και τελικά παρέμεινε στη φυλακή μόνο πέντε χρόνια. Υπήρξε ιδρυτής της επιτροπής που το 1941, εν μέσω του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, κήρυξε την ανεξαρτησία της Ουκρανίας στο Λβιβ και την συμμαχία της με την ναζιστική Γερμανία. Η τελευταία αρνήθηκε να αναγνωρίσει το κράτος, ο ίδιος συνελήφθη και μεταφέρθηκε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Ζάξενχαουζεν. Μέχρι την αποφυλάκισή του το 1944, η OUN-B σκότωσε περί τους 100.000 “ξένους” πολίτες από περιοχές που θεωρούσε ουκρανικές. Ο ίδιος είχε δηλώσει πως “ούτε Πολωνοί, ούτε Εβραίοι έχουν θέση σε ένα ανεξάρτητο ουκρανικό κράτος”. Δολοφονήθηκε με υδροκυάνιο στο Μόναχο το 1959, από τις Σοβιετικές Μυστικές Υπηρεσίες.

Τόσο η οργάνωση, όσο και ο ίδιος κατέληξαν αντίπαλοι τόσο με την Σοβιετική Ένωση όσο και με την ναζιστική Γερμανία, οπότε ο Bandera έχει μείνει στην ιστορία με ετερόκλητους τρόπους. Για πολλούς αποτελεί έναν συνεργάτη των Ναζί, υπεύθυνο για τον θάνατο εκατοντάδων χιλιάδων Πολωνών κι Εβραίων, ενώ για άλλους ήταν ένας επαναστάτης ήρωας της Ουκρανίας που πολέμησε για την ανεξαρτησία του έθνους. Στην σύγχρονη εποχή το όνομά του έχει κερδίσει πολύ σε δημοσιότητα στους εθνικιστικούς κύκλους: μεταξύ άλλων, το 2010 ανακηρύχθηκε “Ήρωας της Ουκρανίας” (δικαστήριο το 2011 ακύρωσε τον τίτλο), διοργανώνονται πορείες στην επέτειο των γενεθλίων του, και υπάρχει μια σειρά από δρόμους που φέρουν το όνομά του, σχεδόν αποκλειστικά σε πόλεις της δυτικής Ουκρανίας, όπως το Ρίβνε, το Τερνόπιλ και το Λβιβ. Στην τελευταία από αυτές βρίσκεται και το άγαλμα της φωτογραφίας που εξετάζουμε. Το μνημείο ύψους επτά μέτρων, που αναπόφευκτα έγινε αντικείμενο αντιπαραθέσεων, ολοκληρώθηκε το 2007 και στέκεται μπροστά από την Στήλη της Ουκρανικής Πολιτείας.

Τι ισχύει

Το άγαλμα της φωτογραφίας είναι όντως το μνημείο του Stepan Bandera. Διακρίνεται ξεκάθαρα τόσο η φιγούρα του, όσο και το ονοματεπώνυμό του στο κυριλλικό αλφάβητο και η Στήλη της Ουκρανικής Πολιτείας στο βάθος.

Με αντίστροφη αναζήτηση εικόνας, εντοπίζουμε την ίδια φωτογραφία σε δημοσίευμα από τις 5 Φεβρουαρίου 2021 που κάνει λόγο για βανδαλισμό του αγάλματος με κόκκινη μπογιά. Η παλαιότητα της φωτογραφίας επιβεβαιώνεται και από δημοσίευση στο Facebook του Andriy Sadovyi, δημάρχου του Λβιβ από το 2006. Σε αυτήν, κάνει κι ο ίδιος λόγο για βανδαλισμό του μνημείου και αναφορά που ήδη είχε σταλεί στην τοπική αστυνομία.

Εκτός από την κόκκινη μπογιά, στο πλάνο φαίνεται και μία σημαία με ερυθρό πάνω μέρος και μαύρο κάτω. Πρόκειται για την σημαία του Ουκρανικού Επαναστατικού Στρατού, παραστρατιωτικής και αντισοβιετικής, εθνικιστικής οργάνωσης που έδρασε την δεκαετία του 1940. Μία κίτρινη λεπτομέρεια που διακρίνεται στο πάνω και αριστερά μέρος της σημαίας, πρόκειται πιθανότατα για το ουκρανικό εθνόσημο.

Η σημαία φαίνεται πως δεν αποτελεί κάποιο συμβολικό μέρος του βανδαλισμού, τόσο δεδομένου της ιδεολογικής συμφωνίας της με το ιστορικό του Bandera, όσο και δεδομένου πως την βρίσκουμε στο άγαλμα και σε άλλες φωτογραφίες, χωρίς την μπογιά.

Παρατηρώντας τις δύο εικόνες προσεκτικά, φτάνουμε στο συμπέρασμα πως πρόκειται για την ίδια ακριβώς λήψη. Η εκδοχή που παρουσιάζεται σαν τωρινή με γαλάζιο φωτισμό έχει υποστεί ελαφρά μεγέθυνση (δεν διακρίνεται ολόκληρο το σήμα στο πάνω μέρος της Στήλης της Ουκρανικής Πολιτείας και δεν φαίνεται όλο το περιθώριο της βάσης του αγάλματος). Ωστόσο, η σημαία βρίσκεται στην ακριβώς ίδια θέση, όπως και η κόκκινη μπογιά, που καλύπτεται μερικώς από το μπλε “φως”. Ακόμη κι οι αντανακλάσεις από τα φωτιστικά του δρόμου στο αριστερό και το δεξί άκρο της λήψης, αντιδρούν με τον φακό της κάμερας με ακριβώς τον ίδιο τρόπο.

Αριστερά η αυθεντική φωτογραφία, δεξιά η τροποποιημένη εκδοχή της

Ως προς την δήθεν “φωταγώγηση με την ισραηλινή σημαία”, παρατηρούμε πως οι γαλάζιες γραμμές δεν πέφτουν πάνω στο άγαλμα και την στήλη τέλεια, αλλά βγαίνουν εκτός ορίων σε πολλά διαφορετικά σημεία. Επίσης, δεν υπάρχει καμία ένδειξη λευκού φωτός, του χρώματος που καταλαμβάνει τον περισσότερο χώρο στην σημαία του Ισραήλ, να πέφτει πουθενά πάνω στο άγαλμα.

Αναφορικά με το θέμα ζητήσαμε πληροφορίες και από το Κέντρο Διοικητικών Υπηρεσιών του Λβιβ, τόσο στα αγγλικά, όσο και στα ουκρανικά, χωρίς όμως να λάβουμε απάντηση.

Αξίζει να σημειωθεί πως, παρότι το άγαλμα του Bandera δεν φωταγωγήθηκε με γαλάζιο χρώμα, αυτό δεν σημαίνει πως η χώρα δεν έχει ταχθεί υπέρ του Ισραήλ. Ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, εξέδωσε ανακοίνωση στις 7 Οκτωβρίου 2023 όπου δηλώνει τη στήριξή του στο Ισραήλ, παρά τις τεταμένες σχέσεις των δύο χωρών.

Συμπέρασμα

Ο ισχυρισμός πως στο Λβιβ φωταγωγήθηκε το άγαλμα του Stepan Bandera με την σημαία του Ισραήλ είναι ψευδής. Η εικόνα της αμφιλεγόμενης μορφής της Ουκρανικής ιστορίας προέρχεται από το 2021, όταν είχε βανδαλιστεί με κόκκινη μπογιά. Η τωρινή εκδοχή της φωτογραφίας έχει υποστεί επεξεργασία, της οποίας οι ατέλειες την προδίδουν.

Fact Checker Logo

Έλεγχος γεγονότων, Ισραήλ-Χαμάς, Πολιτική

Συγγραφέας: Άγγελος Παλιακούδης

Αρχικά δημοσιεύτηκε εδώ.