16 Οκτωβρίου 2024
Της Μέγκαν Μαλία
Η Μάλτα έχει ένα σημαντικό πρόβλημα παραπληροφόρησης ως συνέπεια ενός εξαιρετικά πολωμένου πολιτικού κλίματος, ένα πρόβλημα που επιδεινώθηκε τα χρόνια μετά τη δολοφονία της ερευνήτριας δημοσιογράφου Daphne Caruana Galizia στις 16 Οκτωβρίου 2017.
Η θεία μου δεν γεννήθηκε δημοσιογράφος. Αλλά οι παππούδες μου –οι γονείς της– είπαν ότι γεννήθηκε περίεργη. Ήταν βιβλιοφάγος από τη στιγμή που έμαθε να διαβάζει και ως μαθήτρια έκρυβε μυθιστορήματα μέσα στα εξώφυλλα των σχολικών της βιβλίων για να τα διαβάζει όταν δεν την έβλεπαν στην τάξη. Και φυσικά της άρεσε να γράφει.
Η Daphne ξεκίνησε τη δημοσιογραφία στα είκοσί της, μητέρα τριών μικρών γιων, και έγινε η πρώτη ανεξάρτητη αρθρογράφος της Μάλτας και η πρώτη γυναίκα αρθρογράφος.
Αυτό ήταν ένα διπλό σοκ, ίσως, για μια χώρα που δεν είναι συνηθισμένη σε συγγραφείς, ιδιαίτερα σε γυναίκες, που εκφράζονται ελεύθερα χωρίς την ανωνυμία των ψευδωνύμων. Και η Daphne δεν μάσησε τα λόγια της. Είπε τα πράγματα με το όνομά τους.
Το σοκ μεταφράστηκε σε μια άσχημη πραγματικότητα. Με τα χρόνια, το σπίτι της Daphne χτυπήθηκε από εμπρησμούς, πολλά από τα σκυλιά της οικογένειάς της σκοτώθηκαν, οι τραπεζικοί της λογαριασμοί δεσμεύτηκαν και μηνύθηκε επανειλημμένα και επιθετικά για συκοφαντική δυσφήμιση σχεδόν αποκλειστικά από μέλη του κοινοβουλίου της κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης.
Οι επιθέσεις χειροτέρεψαν καθώς οι έρευνες της Daphne έσκαβαν βαθύτερα τη διαφθορά που κυριαρχούσε στη χώρα.
Υπήρξαν επίσης προσπάθειες να στραφεί το κοινό εναντίον της με πιο φανερούς τρόπους. Χαρακτηρίστηκε «is-saħħara» («η μάγισσα») από κάποιους που υπηρετούσαν το Εργατικό Κόμματο και την ονομάτισαν ως «biċċa blogger» (απλοϊκά μεταφρασμένη ως «απλή μπλόγκερ») από τον πρώην αρχηγό της Αντιπολίτευσης.
Δέχτηκε λεκτική κακοποίηση με απευθείας μηνύματα, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και στο δρόμο ως απάντηση στο ρεπορτάζ της, και η ύβρις συνεχίζεται ακόμη και σήμερα, επτά χρόνια αφότου δολοφονήθηκε από παγιδευμένο αυτοκίνητο λίγα μέτρα από το σπίτι της.
Στην πραγματικότητα, η Δάφνη έπεσε θύμα μιας εκτεταμένης εκστρατείας παραπληροφόρησης με στόχο την απαξίωση της δουλειάς της και τη φθορά της, παρουσιάζοντάς την ως μια κακόβουλη φιγούρα για να πάρει τους «θεούς» της πολιτικής, επειδή η κομματική πολιτική, στη Μάλτα, είναι πραγματικά σαν μια θρησκεία. Το 2021, μια δημόσια έκθεση ανέφερε ότι «μετά τις εκλογές του 2013, άτομα που συμμετείχαν άμεσα στις εκστρατείες επίθεσης κατά της δολοφονηθέντος δημοσιογράφου ανέλαβαν δημόσιες θέσεις, πολλά από τα οποία στο Γραφείο του Πρωθυπουργού».
Το 2018, έρευνα από τη διαδικτυακή δημοσιογραφική πλατφόρμα The Shift αποκάλυψε συντονισμένες επιθέσεις κατά της Daphne, της οικογένειάς της και κατά ακτιβιστών που εναντιώνονταν στην διαφθορά εντός κλειστών group υποστηρικτών του Εργατικού Κόμματος στο Facebook. Ανάμεσα στα χιλιάδες μέλη των group ήταν ο τότε πρωθυπουργός, πολλά από τα ανώτερα στελέχη του και ο τότε πρόεδρος της Μάλτας.
Μεγάλο μέρος της παραπληροφόρησης της Μάλτας περιστρέφεται γύρω από θέματα και ιστορίες που αποκάλυψε η Daphne, οι οποίες συνεχίζουν να έχουν αντίκτυπο. Σκότωσαν μια δημοσιογράφο αλλά δεν κατάφεραν να τη φιμώσουν. Έτσι προσπαθούν να σκοτώσουν τη μνήμη της.
Σήμερα, 16 Οκτωβρίου, συμπληρώνονται επτά χρόνια από τη δολοφονία της Daphne για τη δημοσιογραφία της. Ως κοινοπραξία που εργάζεται για την καταπολέμηση της παραπληροφόρησης και την προώθηση ενός υγιέστερου περιβάλλοντος πληροφόρησης, το Mediterranean Digital Media Observatory εμπνέεται από το έργο δημοσιογράφων όπως η Daphne και συνεχίζει να απαιτεί πλήρη δικαιοσύνη για εκείνη και για τις ιστορίες της.
