Προσοχή σε αυτή την εικόνα που δείχνει το ακροατήριο του Βολοντίμιρ Ζελένσκι στον ΟΗΕ - Featured image

Προσοχή σε αυτή την εικόνα που δείχνει το ακροατήριο του Βολοντίμιρ Ζελένσκι στον ΟΗΕ

Η Ουκρανία συνεχίζει να αγωνίζεται κατά της ρωσικής εισβολής και ο πρόεδρός της, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, εξακολουθεί να αναζητά όλη τη διεθνή υποστήριξη που μπορεί να βρει για τη χώρα του, κυρίως από το δυτικό μπλοκ. Στο πλαίσιο αυτό, ο ίδιος πήγε στις Ηνωμένες Πολιτείες από τις 22 έως τις 28 Σεπτεμβρίου 2024 για να συναντηθεί με τον Τζο Μπάιντεν και να λάβει μέρος στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών. Ορισμένες αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης υποστηρίζουν ότι εκφώνησε την ομιλία του σε μια σχεδόν άδεια αίθουσα, τροφοδοτώντας την ιδέα της αυξανόμενης απομόνωσης της Ουκρανίας. Αν και είναι αλήθεια ότι πολλές μη δυτικές χώρες τηρούν μια μορφή ουδετερότητας στη σύγκρουση, η φωτογραφία που χρησιμοποιείται σε αυτές τις αναρτήσεις δεν τραβήχτηκε το 2024 αλλά το 2023. Και παρόλο που αληθεύει ότι το ακροατήριο ήταν αραιό κατά τη διάρκεια της ομιλίας του 2024, πολλοί αρχηγοί κρατών απευθύνονται σε ακροατήρια παρόμοιου μεγέθους σε αυτό το φόρουμ. 

«Μόνο περίπου 30 χώρες από τα 193 μέλη του ΟΗΕ υποστήριξαν τη δήλωση που προετοίμαζαν οι G7 για την αποκατάσταση της Ουκρανίας, στην 79η ΓΣ του ΟΗΕ, όπως ανέφερε ο Λευκός Οίκος. Αυτό φαίνεται κι από την σχεδόν άδεια αίθουσα όταν μίλησε ο Ζελένσκι!», αναφέρει αυτή η ανάρτηση στο Facebook από τις 26 Σεπτεμβρίου 2024.

«Η αίθουσα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ κατά την ομιλία του Ζελένσκι. Κατάμεστη!!!», γράφει ειρωνικά μια άλλη δημοσίευση στο Facebook από τις 29 Σεπτεμβρίου 2024.

Οι αναρτήσεις αυτές περιλαμβάνουν μια φωτογραφία της μεγάλης αίθουσας των κεντρικών γραφείων των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη, η οποία δείχνει τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ντυμένο με την -παραδοσιακή πλέον- πράσινη στρατιωτική του στολή, να μιλάει μπροστά σε μια μεγάλη, άδεια αίθουσα με πολλές άδειες θέσεις.

Παρόμοιες αναρτήσεις με την ίδια φωτογραφία κυκλοφόρησαν στα ελληνικά στο Facebook (εδώ και εδώ) και σε άλλες γλώσσες, συμπεριλαμβανομένων των γαλλικών (εδώ) και των αγγλικών (εδώ).

Στιγμιότυπο οθόνης της παραπλανητικής ανάρτησης στο Facebook. Λήψη εικόνας: 01/10/2024

Με όλες αυτές τις αναρτήσεις, οι χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης επιδιώκουν να προωθήσουν την ιδέα ότι ο Ουκρανός πρόεδρος απομονώνεται όλο και περισσότερο στη διεθνή σκηνή.

Ωστόσο, ενώ είναι αλήθεια ότι η Ουκρανία αγωνίζεται στο πεδίο, ότι έχει επείγουσα ανάγκη διεθνούς στρατιωτικής υποστήριξης και ότι πολλές χώρες σε όλο τον κόσμο διατηρούν μια μορφή ουδετερότητας, καθώς και το γεγονός ότι η διεθνής προσοχή είναι σε μεγάλο βαθμό στραμμένη στην κατάσταση στη Μέση Ανατολή, αυτή η φωτογραφία από μόνη της δεν επιτρέπει την εξαγωγή συμπερασμάτων σχετικά με την τρέχουσα υποστήριξη προς την Ουκρανία.

Αφενός, επειδή συνέβη πέρυσι και όχι το 2024, και αφετέρου, επειδή πολλοί αρχηγοί κρατών απευθύνονται σε παρόμοια ακροατήρια, επομένως το λιγοστό πλήθος δεν είναι ασυνήθιστο.

Μια φωτογραφία από το 2023

Το AFP καλύπτει όλες τις Γενικές Συνελεύσεις του Οργανισμούν Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ). Ως εκ τούτου, είναι δυνατόν να προσπαθήσουμε να προσδιορίσουμε πότε τραβήχτηκε η εικόνα που κοινοποιήθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Αυτή η εικόνα δείχνει ξεκάθαρα την αίθουσα του ΟΗΕ. Παρουσιάζει δύο λογότυπα που ανήκουν σε ένα γερμανικό μέσο ενημέρωσης, το τηλεοπτικό πρόγραμμα Tagesschau από το πρώτο γερμανικό τηλεοπτικό κανάλι (αρχειοθετημένος σύνδεσμος).

Εξετάζοντας διάφορες φωτογραφίες που τράβηξαν οι φωτογράφοι του AFP οι οποίοι ήταν παρόντες στον ΟΗΕ το 2024, γίνεται σαφές ότι ο Ουκρανός πρόεδρος ήταν ντυμένος στα μαύρα κατά τη διάρκεια της ομιλίας του ενώπιον της Γενικής Συνέλευσης. Ωστόσο, στη φωτογραφία που κοινοποιήθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, φοράει πράσινο. Επομένως, αυτή δεν μπορεί να τραβήχθηκε κατά τη διάρκεια της ομιλίας στη Γενική Συνέλευση στις 24 Σεπτεμβρίου 2024.

Φωτογραφίες από την ομιλία του Βολοντίμιρ Ζελένσκι στον ΟΗΕ στις 24 Σεπτεμβρίου 2024. Αριστερά, φωτογραφία από το AFP, δεξιά, φωτογραφία από το Getty Images. – Timothy A. CLARY / Spencer PLATT / AFP

Ωστόσο, ο Ουκρανός πρόεδρος μίλησε και τη Δευτέρα 23 Σεπτεμβρίου, στη «Σύνοδο Κορυφής για το Μέλλον» στην έδρα των Ηνωμένων Εθνών, στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης, και εκεί ήταν πράγματι ντυμένος στα πράσινα, σύμφωνα με φωτογραφίες του AFP.

Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι μιλάει στον ΟΗΕ κατά τη διάρκεια της «Συνόδου Κορυφής για το Μέλλον» τη Δευτέρα, 23 Σεπτεμβρίου 2024 – TIMOTHY A. CLARY / AFP

Ωστόσο, η φωτογραφία που κυκλοφορεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δεν τραβήχτηκε εκείνη τη στιγμή. Στην πραγματικότητα, βλέπουμε ότι ο Ουκρανός πρόεδρος φοράει ένα ρούχο με γιακά χωρίς πέτα. Αντίθετα, στην εικόνα που κοινοποιήθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, φοράει πουκάμισο με γιακά που έχει πέτα.

Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι μιλάει στα Ηνωμένα Έθνη κατά τη διάρκεια της «Συνόδου Κορυφής για το Μέλλον» τη Δευτέρα 23 Σεπτεμβρίου 2024. Το κόκκινο τετράγωνο έχει προστεθεί από το AFP.

Όσον αφορά τη Γενική Συνέλευση του 2023, φαίνεται ότι ο Ουκρανός πρόεδρος ήταν πράγματι ντυμένος στα πράσινα, όπως στη φωτογραφία που δημοσιεύθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, και φορούσε το ίδιο πουκάμισο.

Συγκρίνοντας την εικόνα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με μια ευρυγώνια φωτογραφία που τράβηξε το AFP κατά τη διάρκεια της ομιλίας στις 19 Σεπτεμβρίου 2023, ορισμένα στοιχεία στο ακροατήριο μας επιτρέπουν να συμπεράνουμε ότι και οι δύο φωτογραφίες τραβήχτηκαν την ίδια ημέρα: στη δεύτερη σειρά στο κέντρο προς δεξιά της εικόνας, βλέπουμε το ίδιο άτομο ντυμένο στα λευκά, και στην τέταρτη και πέμπτη σειρά μπροστά από τον Ουκρανό πρόεδρο, βλέπουμε τα ίδια άτομα ντυμένα σε ανοιχτό κίτρινο και μοβ.

Αριστερά, μια φωτογραφία του AFP από την ομιλία του Βολοντίμιρ Ζελένσκι στα Ηνωμένα Έθνη στις 19 Σεπτεμβρίου 2023. Δεξιά, ένα στιγμιότυπο οθόνης από το X που ελήφθη στις 26 Σεπτεμβρίου 2024. – Bryan R. Smith / AFP

Το AFP δεν μπόρεσε να εντοπίσει την εικόνα του 2023 στον ιστότοπο του γερμανικού μέσου ενημέρωσης το οποίο υποτίθεται ότι τη δημοσίευσε. Ωστόσο, μια αντίστροφη αναζήτηση εικόνας στη ρωσική μηχανή αναζήτησης Yandex αποκαλύπτει την ίδια φωτογραφία σε ένα αγγλόφωνο άρθρο ενός ρωσικού ιστότοπου, του «Reporter», με ημερομηνία 21 Σεπτεμβρίου 2023, το οποίο κατηγορεί «την ουκρανική προπαγάνδα ότι μετέτρεψε την σχεδόν άδεια αίθουσα του ΟΗΕ σε μια γεμάτη αίθουσα» (αρχειοθετημένο εδώ).

Στιγμιότυπο οθόνης του ρωσικού ιστότοπου «Reporter». Λήψη εικόνας: 26/9/2024

Όσον αφορά το κύριο σημείο των αναρτήσεων, η περιορισμένη παρουσία κοινού για να ακούσει τον επικεφαλής του ουκρανικού κράτους είναι συγκρίσιμη με τα ακροατήρια άλλων σημαντικών αρχηγών κρατών, όπως μπορεί να διαπιστώσει κανείς κοιτάζοντας φωτογραφίες του AFP ή δημοσιεύσεις άλλων μέσων ενημέρωσης με λήψεις που τραβήχτηκαν κατά τη διάρκεια της Γενικής Συνέλευσης του 2024.

Σε αυτούς περιλαμβάνονται ο Ιρανός πρόεδρος Μασούντ Πεζεσκιάν, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν.

Αριστερά, φωτογραφία από την ομιλία του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στον ΟΗΕ στις 24 Σεπτεμβρίου. Δεξιά, η ομιλία του Εμανουέλ Μακρόν στον ΟΗΕ στις 25 Σεπτεμβρίου. – Angela WEISS / Charly TRIBALLEAU / AFP
Στιγμιότυπο οθόνης από το YouTube της ομιλίας του Ιρανού προέδρου Μασούντ Πεζεσκιάν στον ΟΗΕ στις 23 Σεπτεμβρίου 2024, που μεταδόθηκε από το PBS Newshour.

Οι αναρτήσεις που κάνουν λόγο για μια «δήλωση που προετοίμαζαν οι G7 για την αποκατάσταση της Ουκρανίας», αναφέρουν ότι υποστηρίζεται από «μόνο περίπου 30 χώρες από τα 193 μέλη του ΟΗΕ », με την Ελλάδα και την Κύπρο ανάμεσά τους.

Σύμφωνα με αυτό το δελτίο τύπου, που δημοσιεύθηκε από τον Λευκό Οίκο στις 25 Σεπτεμβρίου 2024, «περισσότερες από 30 χώρες και η Ευρωπαϊκή Ένωση συμφώνησαν να συμμετάσχουν στην Κοινή Διακήρυξη Υποστήριξης για την Ανάκαμψη και την Ανασυγκρότηση της Ουκρανίας» (αρχειοθετήθηκε εδώ). Με τη διακήρυξη αυτή, οι προαναφερθείσες χώρες δεσμεύονται να παράσχουν στρατιωτική, δημοσιονομική και ανθρωπιστική βοήθεια και να στηρίξουν τις άμεσες οικονομικές ανάγκες της Ουκρανίας, καθώς και τη μακροπρόθεσμη ανάκαμψη και ανασυγκρότησή της.

Μερικές αναρτήσεις (παραδείγματα εδώ και εδώ) περιλάμβαναν επίσης μια φωτογραφία με αρκετούς πολιτικούς και παγκόσμιους ηγέτες, συμπεριλαμβανομένου του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, του προέδρου της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι, του Βρετανού πρωθυπουργού Κίρ Στάρμερ και του Έλληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, κατά την έναρξη της Κοινής Διακήρυξης Υποστήριξης για την Ανάκαμψη και την Ανασυγκρότηση της Ουκρανίας, στο περιθώριο της 79ης Συνόδου της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών.

Ένας φωτογράφος του AFP κατέγραψε μια πολύ παρόμοια εικόνα με τους παγκόσμιους ηγέτες στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη στις 25 Σεπτεμβρίου 2024.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν (κέντρο), δίπλα στον πρόεδρο της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι και τον πρωθυπουργό της Βρετανίας Κιρ Στάρμερ, συγκεντρώνονται για μια ομαδική φωτογραφία κατά τη διάρκεια εκδήλωσης με παγκόσμιους ηγέτες για την έναρξη μιας κοινής δήλωσης υποστήριξης για την ανάκαμψη και την ανασυγκρότηση της Ουκρανίας στο περιθώριο της 79ης Συνόδου της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη στις 25 Σεπτεμβρίου 2024. – ANDREW CABALLERO-REYNOLDS / AFP

Αυτός ο παραπλανητικός ισχυρισμός κυκλοφορεί σε μια εποχή που η στρατιωτική κατάσταση είναι δύσκολη για την Ουκρανία και οι ρωσικές δυνάμεις αυξάνουν σταδιακά τα εδαφικά τους κέρδη. Στις 26 Σεπτεμβρίου, η Μόσχα ισχυρίστηκε ότι κατέλαβε το Ουκράνσκ, μια πόλη στην περιοχή του Ντονέτσκ στην ανατολική Ουκρανία (αρχειοθετημένο εδώ). Επιπλέον, την 1η Οκτωβρίου, η Μόσχα δήλωσε ότι κατέλαβε άλλο ένα χωριό κατά την προέλασή της στην πόλη Ποκρόβσκ της ανατολικής Ουκρανίας (αρχειοθετημένο εδώ).

Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του, ο Ουκρανός πρόεδρος επιδιώκει επίσης να εξασφαλίσει περισσότερη βοήθεια από τους σημαντικότερους συμμάχους του, ιδίως από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Στις 26 Σεπτεμβρίου, ο Τζο Μπάιντεν υποσχέθηκε αύξηση της αμερικανικής βοήθειας κατά 8 δισεκατομμύρια δολάρια (αρχειοθετημένο εδώ).

Ένας από τους επαναλαμβανόμενους στόχους των διακινητών φιλορωσικής παραπληροφόρησης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι να υπονομεύσουν τη διεθνή υποστήριξη, κυρίως από τη Δύση, προς το Κίεβο, όπως έχει εξηγήσει το AFP εδώ στα γαλλικά.

Οι συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή, συμπεριλαμβανομένων των ισραηλινών χτυπημάτων στο Λίβανο, καταλαμβάνουν σημαντικό μέρος της διεθνούς προσοχής, σε βαθμό που ουκρανικές διπλωματικές πηγές είχαν προηγουμένως εκφράσει την ανησυχία ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία θα υποβιβαστεί σε δευτερεύουσα προτεραιότητα, όπως εξηγείται σε αυτό το άρθρο (αρχειοθετημένο εδώ).

Fact Checker Logo

Έλεγχος γεγονότων, Ουκρανία, Πολιτική

Συγγραφέας: Magdalini GKOGKOU / AFP Γαλλία

Αρχικά δημοσιεύτηκε εδώ.