Παραπλανητικός ισχυρισμός για απόλυτη ελευθερία στην ενδυμασία των γυναικών στη Σαουδική Αραβία

Προσφάτως εμφανίστηκε σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης ο ισχυρισμός πως η Σαουδική Αραβία, με απόφαση/διάταγμα του πρίγκηπα Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, επιτρέπει πλέον στις γυναίκες να φορούν ό,τι θέλουν χωρίς την άδεια κάποιου άνδρα. Ωστόσο, όπως θα εξετάσουμε παρακάτω, κάτι τέτοιο δεν ισχύει.

Παραδείγματα αναπαραγωγών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης:

Τι ισχύει

Ο ισχυρισμός διαδόθηκε σε μεγάλο βαθμό στο εξωτερικό. Χαρακτηριστικά, αναρτήσεις του ισχυρισμού στο X συνέλλεξαν εκατομμύρια προβολές, με ορισμένες εξ αυτών να χρονολογούνται από τον Φεβρουάριο του 2024 (εδώ, εδώ, εδώ κι εδώ).

Αναζητώντας δηλώσεις του πρίγκηπα της Σ. Αραβίας σχετικά με τη γυναικεία ενδυμασία, οδηγούμαστε σε απομαγνητοφώνηση συνέντευξής του στο CBS News από τις 19 Μαρτίου 2018, όταν δήλωσε πως:

«Οι νόμοι είναι πολύ σαφείς και προβλέπονται από τους νόμους της Σαρία: οι γυναίκες να φορούν αξιοπρεπή, με σεβασμό ρούχα, όπως οι άνδρες. Αυτό, ωστόσο, δεν ορίζει συγκεκριμένα μια μαύρη abaya ή ένα μαύρο κάλυμμα κεφαλής. Η απόφαση αφήνεται εξ ολοκλήρου στις γυναίκες να αποφασίσουν τι είδους αξιοπρεπή και σεβαστή ενδυμασία επιλέγουν να φορέσουν».

Όπως διαπιστώνεται, η δήλωση του πρίγκιπα, διαδόχου του θρόνου και πρωθυπουργού του Βασιλείου της Σαουδικής Αραβίας, φαίνεται να είναι διφορούμενη και ανοιχτή σε ερμηνείες σχετικά με την έννοια του τι θεωρείται «αξιοπρεπές» και «σεβαστό», σύμφωνα με τους νόμους της Σαρία. Αυτό, ωστόσο, δεν σημαίνει απόλυτη ελευθερία στην επιλογή των ενδυμάτων, όπως αναφέρεται στις εξεταζόμενες αναρτήσεις. Σημειώνεται ότι ως Σαρία ή Ισλαμικός Νόμος εννοείται ο ισλαμικός θρησκευτικός κώδικας διαβίωσης. Πρόκειται για ένα σώμα θρησκευτικού δικαίου που αποτελεί μέρος της ισλαμικής παράδοσης και βασίζεται στις γραφές του Ισλάμ, ιδίως στο Κοράνι και στα χαντίθ, τα κείμενα που αναφέρονται στη ζωή του Μωάμεθ και συνιστούν τον δεύτερο σημαντικότερο πυλώνα του ισλαμικού δόγματος.

Η abaya είναι ένα μακρύ, φαρδύ ένδυμα που μοιάζει με ρόμπα και καλύπτει όλο το σώμα εκτός από το πρόσωπο, τα χέρια και τα πόδια. Συνήθως είναι μαύρη και τη φοράνε μουσουλμάνες γυναίκες συνδυάζοντάς τη με μαντήλα για να καλύπτει τα μαλλιά. Τα τελευταία χρόνια, οι γυναίκες της Σαουδικής Αραβίας έχουν αρχίσει να τις φορούν πιο πολύχρωμες καθώς και πιο ανοιχτές πάνω από τζιν ή μακριές φούστες.

Μετά τη συνέντευξη, η δήλωση του Σαουδάραβα πρίγκηπα κοινοποιήθηκε από χρήστες επιλεκτικά και παραπλανητικά. Μεγάλα και έγκυρα διεθνή μέσα, μετέδωσαν τη δήλωση αναφέροντας ορθά (εδώ, εδώ κι εδώ) πως η δήλωση του μπιν Σαλμάν υποστήριζε μεν ότι οι γυναίκες μπορούν να επιλέξουν ρούχα πέραν της μαύρης abaya και του καλύμματος κεφαλής, με την προϋπόθεση, δε, η ενδυμασία να είναι «αξιοπρεπής και σεβαστή».

Σε άρθρο της από τις 19 Μαρτίου 2018, η Deutsche Welle ανέδειξε εμφατικά πώς η δήλωση «θα μπορούσε να σηματοδοτήσει ένα μεγάλο βήμα για τα δικαιώματα των γυναικών», αλλά πρόσθεσε ότι «υπήρχε μια παγίδα».

Παρόλο που τα λόγια του πρίγκιπα Μοχάμεντ φαίνεται να σηματοδοτούν ένα βήμα για τα δικαιώματα των γυναικών στο συντηρητικό βασίλειο, η έμφαση που δόθηκε στην «αξιοπρεπή και με σεβασμό ενδυμασία», σημαίνει ότι οι γυναίκες δεν θα μπορούν να φορούν ό,τι θέλουν. Παράλληλα, δεν βρίσκονται έγκυρες αναφορές από διεθνή και αραβικά μέσα που να αναφέρουν ότι η Σ. Αραβία δίνει απόλυτη ελευθερία στις γυναίκες όσον αφορά την ενδυμασία.

Η Επιτροπή της Σαουδικής Αραβίας για την Προώθηση της Αρετής και την Πρόληψη των Ηθών, η οποία είναι ευρέως γνωστή ως mutawa και λειτουργεί ως ημιανεξάρτητη θρησκευτική αστυνομία της χώρας, επέβαλε αυστηρό κώδικα ένδυσης για τις γυναίκες και διαχωρισμό των φύλων μεταξύ των αρχών της δεκαετίας του 1980 και του 2010. Η Επιτροπή απέκτησε μεγάλες εξουσίες κυρίως μετά την κατάληψη του Μεγάλου Τζαμιού της Μέκκας το 1979 – του ιερότερου τεμένους του Ισλάμ όπου βρίσκεται η Κάαμπα – από ένοπλους ακραίους μουσουλμάνους που επεδίωκαν την πτώση του βασιλικού Οίκου των Σαούδ, την ίδια χρονιά που στο γειτονικό Ιράν ο ξέσπασε η ισλαμική επανάσταση που οδήγησε στην πτώση του Σάχη και την ανάδειξη του Αγιατολάχ Χομεϊνί ως νέου ηγέτη της χώρας. Παρά την ανακατάληψη του Μεγάλου Τζαμιού από τις Ένοπλες Δυνάμεις και την καταστολή της ανταρσίας στη Μέκκα, ο τότε βασιλιάς Χαλίντ μπιν Αμπντουλαζίζ της Σαουδικής Αραβίας παραχώρησε εκτεταμένες κοσμικές εξουσίες στο ισλαμικό ιερατείο, τους Ουλεμάδες, και προέβη σε αυστηρότερη εφαρμογή της Σαρία στη χώρα.

Έκτοτε η θρησκευτική αστυνομία προέβαινε συχνά σε ακρότητες, όπως η καταστροφή μουσικών οργάνων, το κάψιμο βιβλίων και το δημόσιο μαστίγωμα. Οι ακρότητες αυτές έφτασαν στο αποκορύφωμά τους το έτος 2002, όταν ξέσπασε φωτιά σε ένα σχολείο θηλέων στη Μέκκα. Μέλη της θρησκευτικής αστυνομίας εμπόδιζαν τις μαθήτριες να εξέλθουν και τα μέλη των σωστικών συνεργείων να εισέλθουν στους χώρους του σχολείου, επειδή θεώρησαν πως τα ανήλικα κορίτσια δεν ήταν αξιοπρεπώς ντυμένα, με αποτέλεσμα να πεθάνουν 15 από αυτά. Οι ενέργειες της θρησκευτικής αστυνομίας προκάλεσαν παγκόσμια κατακραυγή και έντονες αντιδράσεις ακόμη και στο εσωτερικό της Σαουδικής Αραβίας. Με μια σειρά από διατάγματα ξεκίνησε τα επόμενα χρόνια η σταδιακή αφαίρεση αρμοδιοτήτων από τη θρησκευτική αστυνομία και εν τέλει, με διάταγμα του πρίγκηπα Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν το έτος 2016, η θρησκευτική αστυνομία έχασε μεγάλο μέρος από τις εξουσίες της.

Παρόλα αυτά, οι γυναίκες στη Σαουδική Αραβία παραμένουν περιορισμένες στην επιλογή των ρούχων τους και πολλά σχέδια αναφέρονται ως απαγορευμένα. Μεταξύ των απαγορευμένων ειδών είναι τα ρούχα που αποκαλύπτουν πολύ δέρμα, τα ρούχα που δεν καλύπτουν το γόνατο ή τον αγκώνα, τα μπικίνι και τα στενά ή διάφανα ρούχα (εδώ κι εδώ).

Από το 2017, όταν ο Σαουδάραβας πρίγκηπας ανέβηκε στην εξουσία, έχει εφαρμόσει αρκετές κοινωνικές μεταρρυθμίσεις που έχουν επεκτείνει τις ελευθερίες των γυναικών συγκριτικά με παλαιότερα. Το 2018, επιτράπηκε στις γυναίκες να οδηγούν, στο πλαίσιο μιας ευρύτερης προσπάθειας φιλελευθεροποίησης.

Επιπλέον, οι μεταρρυθμίσεις περιλαμβάνουν τη δυνατότητα των γυναικών να παρακολουθούν δημόσιες αθλητικές εκδηλώσεις, αν και για να γίνει αυτό πρέπει να μπουν σε μια «οικογενειακή» ζώνη που διαχωρίζεται από τους άνδρες φιλάθλους. Τον Ιανουάριο του 2018, η Σαουδική Αραβία επέτρεψε στις γυναίκες οπαδούς ποδοσφαίρου να εισέλθουν σε ένα στάδιο στη δυτική πόλη Τζέντα, σηματοδοτώντας την πρώτη φορά που οι γυναίκες στη Σ. Αραβία μπόρεσαν να παρακολουθήσουν αυτοπροσώπως έναν αγώνα (εδώ κι εδώ).

Τέλος, τον εξεταζόμενο ισχυρισμό κατέρριψε το Polygraph, τμήμα ελέγχου γεγονότων του Voice of America, η αραβική ιστοσελίδα Misbar και το Boom.

Συμπέρασμα

Ο ισχυρισμός είναι παραπλανητικός. Οι δηλώσεις του Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν από τον Μάρτιο του 2018 παρουσιάστηκαν εκτός θεματικού πλαισίου από χρήστες οι οποίοι παρερμήνευσαν το νόημά τους. Ο Σαουδάραβας πρίγκηπας δεν δήλωσε πως οι γυναίκες μπορούν να φορούν ό,τι θέλουν, αλλά πως μπορούν να διαλέξουν πιο ελεύθερα τι ρούχα θα φορέσουν, τα οποία όμως θα πρέπει να συμβαδίζουν με τους αυστηρούς κανόνες της Σαρία. Ο πρίγκηπας υποστήριξε πως η ενδυμασία θα πρέπει να είναι αξιοπρεπής και ευσεβής, αλλά οι γυναίκες μπορούν να επιλέξουν πώς θα ικανοποιήσουν ενδυματολογικά αυτές τις προϋποθέσεις.

Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν:

Έλεγχος γεγονότων

Copyright © 2023 – ELLINIKA HOAXES

Συγγραφέας: Ορφέας Τσαυταρίδης

Αρχικά δημοσιεύτηκε εδώ.