Όχι, δεν καθίστανται παράνομα τα βαμβακερά ενδύματα βάσει νομοθεσίας της ΕΕ - Featured image

Όχι, δεν καθίστανται παράνομα τα βαμβακερά ενδύματα βάσει νομοθεσίας της ΕΕ

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο γίνονται συνεπείς προσπάθειες για τη θέσπιση κανονισμών υπέρ της προστασίας του περιβάλλοντος, οι οποίες συνδέονται με τη χρήση βιώσιμων υλικών και των πρακτικών που εναρμονίζονται με την κυκλική οικονομία. Λαμβάνοντας υπόψη αυτή τη συνθήκη, υπέπεσαν στην αντίληψή μας αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, σύμφωνα με τις οποίες αναμένεται να καταστούν παράνομα τα βαμβακερά ρούχα, όπως ορίζει (ή θα ορίσει μελλοντικά) σχετική ευρωπαϊκή νομοθεσία, με το επιχείρημα ότι έτσι θα τηρηθούν οι δεσμεύσεις της ΕΕ για την κλιματική ουδετερότητα.

Οι δημοσιεύσεις:

Δεδομένου ότι μια τέτοια μετάβαση θα ήταν πρωτοφανής, προβήκαμε σε ενδελεχή έρευνα.

Τι ισχύει

Καταρχάς, οι χρήστες που αναπαρήγαγαν τον ισχυρισμό αναφέρουν ως πηγή γερμανόφωνο άρθρο του ηλεκτρονικού Τύπου (αρχειοθετημένο εδώ), εντός του οποίου διαβάζουμε:

“Die EU übt Klimaneutralität und schraubt dafür an der eigenen Gesetzgebung: Umweltzuschläge auf Flüge, Verbrennerauto-Verbot ab 2035 – und nun soll es der Baumwolle an den Kragen. Baumwolle? Genau. Bis 2030 sollen 50 Prozent aller Textilien rezyklierbar und 25 Prozent vollständig kreislauffähig sein. Bis 2050 strebt die supranationale Union sogar die vollständige Kreislauffähigkeit im Textilsektor an.

Das Problem: Baumwolle – nach wie vor die beliebteste Textilie überhaupt – kann den neuen Vorgaben der EU nicht gerecht werden. Die Baumwollfaser ist zu klein und zu schwach, um vollständig in ein zirkuläres Modell zu überführen, schreibt unter anderem das Mode-Newsportal “Fashion United”. Und wir wissen ja: EU-Regeln werden in der Schweiz im Normalfall übernommen”.

Μετάφραση:

«Η ΕΕ εφαρμόζει την κλιματική ουδετερότητα και προσαρμόζει τη νομοθεσία της για να το επιτύχει: Περιβαλλοντικές επιβαρύνσεις στις πτήσεις, απαγόρευση των αυτοκινήτων εσωτερικής καύσης από το 2035 – και τώρα πρόκειται να επηρεαστεί το βαμβάκι. Το βαμβάκι; Ακριβώς. Μέχρι το 2030, το 50% όλων των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων θα πρέπει να είναι ανακυκλώσιμα και το 25% πλήρως ανακυκλώσιμα. Μέχρι το 2050, η Ευρωπαϊκή Ένωση στοχεύει ακόμη και στην πλήρη ανακυκλωσιμότητα στον τομέα των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων.

Το πρόβλημα: Το βαμβάκι -που εξακολουθεί να είναι το πιο δημοφιλές κλωστοϋφαντουργικό προϊόν- δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις νέες απαιτήσεις της ΕΕ. Η ίνα του βαμβακιού είναι πολύ μικρή και πολύ αδύναμη για να μετατραπεί πλήρως σε κυκλικό μοντέλο, γράφει μεταξύ άλλων η ειδησεογραφική πύλη μόδας “Fashion United”. Και γνωρίζουμε ότι οι κανόνες της ΕΕ υιοθετούνται κανονικά στην Ελβετία».

Πάρα ταύτα, δεν αναφέρεται ότι θα απαγορευτούν ή θα θεωρούνται παράνομα τα βαμβακερά ρούχα στο παρόν ή στο μέλλον.

Εν συνεχεία, μελετήσαμε το άρθρο-παραπομπή (αρχειοθετημένο εδώ) της ιστοσελίδας «Fashion United» και εντοπίσαμε τα κάτωθι:

“Auch wenn ein Baumwollverbot drastisch erscheint, könnte es langfristig notwendig sein. Die ökologischen und sozialen Schäden der Baumwolle sind eindeutig erwiesen. Erfreulicherweise gibt es vielversprechende Alternativen – von innovativen Textilfasern bis hin zu fortschrittlichen Recyclingtechnologien. Der Übergang zu einer Kreislaufwirtschaft, die in Europa bis 2050 zum Standard werden soll, erfordert jedoch bereits heute konsequentes Handeln. Um die Abhängigkeit von problematischen Rohstoffen wie Baumwolle zu verringern, bedarf es einer klaren Strategie und entschiedener Maßnahmen.

Die Botschaft ist deutlich: Das Abwarten muss ein Ende haben. Wenn die Mode- und Textilindustrie nicht bald entschlossene Schritte unternimmt, könnte ein Baumwollverbot bis 2030 Realität werden. Der Fokus muss darauf liegen, innovative Alternativen zu entwickeln und gemeinsam an Kreislauflösungen zu arbeiten. Nur so kann eine stabile und lebenswerte Zukunft sowohl für die Industrie als auch für unseren Planeten gewährleistet werden”.

Μετάφραση:

«Ακόμη και αν η απαγόρευση του βαμβακιού φαίνεται δραστική, θα μπορούσε να είναι απαραίτητη μακροπρόθεσμα. Η οικολογική και κοινωνική ζημία του βαμβακιού έχει αποδειχθεί με σαφήνεια. Ευτυχώς, υπάρχουν πολλά υποσχόμενες εναλλακτικές λύσεις – από καινοτόμες κλωστοϋφαντουργικές ίνες μέχρι προηγμένες τεχνολογίες ανακύκλωσης. Ωστόσο, η μετάβαση σε μια κυκλική οικονομία, η οποία πρόκειται να γίνει το πρότυπο στην Ευρώπη έως το 2050, απαιτεί συνεπή δράση άμεσα. Χρειάζεται μια σαφής στρατηγική και αποφασιστικά μέτρα για τη μείωση της εξάρτησης από προβληματικές πρώτες ύλες όπως το βαμβάκι.

Το μήνυμα είναι σαφές: Η αναμονή πρέπει να λάβει τέλος. Εάν η βιομηχανία μόδας και κλωστοϋφαντουργίας δεν λάβει σύντομα αποφασιστικά μέτρα, η απαγόρευση του βαμβακιού θα μπορούσε να γίνει πραγματικότητα μέχρι το 2030. Η έμφαση πρέπει να δοθεί στην ανάπτυξη καινοτόμων εναλλακτικών λύσεων και στη συνεργασία για κυκλικές λύσεις. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να διασφαλιστεί ένα σταθερό και βιώσιμο μέλλον τόσο για τη βιομηχανία όσο και για τον πλανήτη μας».

Επί της ουσίας, αυτό που διαβάζουμε ενέχει χαρακτήρα προσωπικής τοποθέτησης ή σχολίου και δεν παραπέμπει σε επίσημα έγγραφα ή ανακοινώσεις της ΕΕ που επιβεβαιώνουν τα γραφόμενα. Επομένως, δεν αποδεικνύεται ότι κρίνονται παράνομα τα βαμβακερά ρούχα.

Έπειτα, ανατρέξαμε στις δεσμεύσεις της ΕΕ για την κλιματική ουδετερότητα μέσα από κανονισμούς, εντός των οποίων, όπως διαπιστώσαμε, δεν συμπεριλαμβάνονται αναφορές που επιβεβαιώνουν τον ισχυρισμό.

Στον κανονισμό 2024/1781 της 13ής Ιουνίου του 2024 (αρχειοθετημένο εδώ) διαβάζουμε:

«Προκειμένου να βελτιωθεί η περιβαλλοντική βιωσιμότητα των προϊόντων και να διασφαλιστεί η ελεύθερη κυκλοφορία των προϊόντων στην εσωτερική αγορά, θα πρέπει να ανατεθεί στην Επιτροπή η εξουσία έκδοσης πράξεων σύμφωνα με το άρθρο 290 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη συμπλήρωση του παρόντος κανονισμού με τον καθορισμό απαιτήσεων οικολογικού σχεδιασμού. Οι εν λόγω απαιτήσεις οικολογικού σχεδιασμού θα πρέπει κατά κανόνα να εφαρμόζονται σε συγκεκριμένες ομάδες προϊόντων, όπως οικιακά πλυντήρια ρούχων και οικιακά πλυντήρια-στεγνωτήρια ρούχων. Προκειμένου να μεγιστοποιηθεί η αποτελεσματικότητα των απαιτήσεων οικολογικού σχεδιασμού και να βελτιωθεί αποτελεσματικά η περιβαλλοντική βιωσιμότητα των προϊόντων, θα πρέπει επίσης να είναι δυνατό να καθοριστούν μία ή περισσότερες οριζόντιες απαιτήσεις οικολογικού σχεδιασμού για ευρύτερο φάσμα ομάδων προϊόντων, όπως οι ηλεκτρονικές συσκευές ή τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα. Θα πρέπει να θεσπιστούν οριζόντιες απαιτήσεις οικολογικού σχεδιασμού όταν οι τεχνικές ομοιότητες των ομάδων προϊόντων επιτρέπουν τη βελτίωση της περιβαλλοντικής βιωσιμότητάς τους με βάση τις ίδιες απαιτήσεις. Είναι σημαντικό να αναπτυχθούν οριζόντιες απαιτήσεις, ιδίως όσον αφορά την ανθεκτικότητα και τη δυνατότητα επισκευής».

Σε άλλο σημείο:

«Οι αδικαιολόγητα υψηλοί όγκοι παραγωγής και η σύντομη διάρκεια χρήσης των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, από τα οποία τα είδη ένδυσης αντιπροσωπεύουν το μεγαλύτερο μερίδιο της κατανάλωσης στην Ένωση, επιφέρουν σημαντικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις, όπως σημειώνεται στην ανακοίνωση της Επιτροπής της 30ής Μαρτίου 2022 με τίτλο «Στρατηγική της ΕΕ για βιώσιμα και κυκλικά κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα». Μεταξύ των ειδών που, σύμφωνα με πληροφορίες, καταστρέφονται συγκαταλέγονται κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα που παρήχθησαν πρόσφατα αλλά δεν πωλήθηκαν, και ιδίως είδη ένδυσης. Θα πρέπει να δίνεται μεγαλύτερη αξία στα ενδύματα, να χρησιμοποιούνται για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και να τυγχάνουν μεγαλύτερης φροντίδας απ’ ό,τι ισχύει στη σύγχρονη γρήγορη μόδα. Από την άποψη μιας κυκλικής οικονομίας, τέτοια κατασπατάληση πολύτιμων πόρων βρίσκεται σαφώς στον αντίποδα των στόχων του παρόντος κανονισμού. Ως εκ τούτου, δικαιολογείται η απαγόρευση της καταστροφής των μη πωληθέντων καταναλωτικών ενδυμάτων και συμπληρωμάτων ένδυσης, καθώς και των υποδημάτων».

Εδώ γίνονται αναφορές γενικότερα σε βιώσιμες πρακτικές, δεν αποτυπώνεται σε κάποιο σημείο απαγόρευση βαμβακερών ενδυμάτων οποιασδήποτε μορφής.

H συνοπτική έκθεση για τη διαβούλευση σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για τα βιώσιμα και κυκλικά κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα περιλαμβάνει τα ακόλουθα:

“By 2030 textile products placed on the EU market are long-lived and recyclable, to a great extent made of recycled fibres, free of hazardous substances and produced in respect of social rights and the environment. Consumers benefit longer from high quality affordable textiles, fast fashion is out of fashion, and economically profitable re-use and repair services are widely available. In a competitive, resilient and innovative textiles sector, producers take responsibility for their products along the value chain, including when they become waste. The circular textiles ecosystem is thriving, driven by sufficient capacities for innovative fibre-to-fibre recycling, while the incineration and landfilling of textiles is reduced to the minimum”.

Μετάφραση:

«Μέχρι το 2030, τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα που διατίθενται στην αγορά της ΕΕ θα είναι μακράς διάρκειας ζωής και ανακυκλώσιμα, σε μεγάλο βαθμό κατασκευασμένα από ανακυκλωμένες ίνες, απαλλαγμένα από επικίνδυνες ουσίες και παραγόμενα με σεβασμό στα κοινωνικά δικαιώματα και το περιβάλλον. Οι καταναλωτές επωφελούνται περισσότερο από υψηλής ποιότητας προσιτά κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, η γρήγορη μόδα βγαίνει από το κάδρο και οι οικονομικά κερδοφόρες υπηρεσίες επαναχρησιμοποίησης και επισκευής είναι ευρέως διαθέσιμες. Σε έναν ανταγωνιστικό, ανθεκτικό και καινοτόμο τομέα κλωστοϋφαντουργίας, οι παραγωγοί αναλαμβάνουν την ευθύνη για τα προϊόντα τους σε όλη την αλυσίδα αξίας, ακόμη και όταν αυτά γίνονται απόβλητα. Το κυκλικό οικοσύστημα των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων ευδοκιμεί, με κινητήρια δύναμη τις επαρκείς ικανότητες για την καινοτόμο ανακύκλωση από ίνα σε ίνα, ενώ η αποτέφρωση και η υγειονομική ταφή των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων περιορίζεται στο ελάχιστο».

Πιο κάτω, παρατίθενται τα εξής:

“Extending the life of textile products is the most effective way of significantly reducing their impact on the climate and the environment. To achieve this, product design has a key role. Failures in quality such as colour fastness, tear strength or the quality of zippers and seams are among the main reasons for consumers to discard textiles. Increased durability will enable consumers to use clothing for longer and at the same time support circular business models such as reuse, renting and repair, take-back services and second-hand retail, in a way that creates cost-saving opportunities to citizens. Other design aspects affecting the environmental performance of textiles include their material composition, including the fibres used and their blending, or the presence of chemicals of concern that hamper the recycling of textile waste, less than 1% of which feeds into new textiles globally. In factories, 25-40% of all fabric used is either leftover or becomes waste. Around 20% of the separately collected used textiles in Europe are downcycled for use as industry wipes or other applications, while the rest is lost”.

Μετάφραση:

«Η παράταση της διάρκειας ζωής των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να μειωθούν σημαντικά οι επιπτώσεις τους στο κλίμα και το περιβάλλον. Για να επιτευχθεί αυτό, ο σχεδιασμός των προϊόντων έχει καθοριστικό ρόλο. Οι αστοχίες στην ποιότητα, όπως η αντοχή των χρωμάτων, η αντοχή στο σχίσιμο ή η ποιότητα των φερμουάρ και των ραφών, είναι από τους κύριους λόγους για τους οποίους οι καταναλωτές απορρίπτουν τα υφάσματα. Η αυξημένη ανθεκτικότητα θα επιτρέψει στους καταναλωτές να χρησιμοποιούν τα ρούχα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και ταυτόχρονα θα υποστηρίξει κυκλικά επιχειρηματικά μοντέλα, όπως η επαναχρησιμοποίηση, η ενοικίαση και η επισκευή, οι υπηρεσίες ανάκτησης και το λιανικό εμπόριο μεταχειρισμένων ειδών, με τρόπο που θα δημιουργεί ευκαιρίες εξοικονόμησης κόστους για τους πολίτες.

Άλλες πτυχές του σχεδιασμού που επηρεάζουν τις περιβαλλοντικές επιδόσεις των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων περιλαμβάνουν τη σύνθεση των υλικών τους, συμπεριλαμβανομένων των χρησιμοποιούμενων ινών και της ανάμειξής τους, ή την παρουσία χημικών ουσιών που προκαλούν ανησυχία και παρεμποδίζουν την ανακύκλωση των κλωστοϋφαντουργικών αποβλήτων, λιγότερο από το 1% των οποίων τροφοδοτείται σε νέα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα σε παγκόσμιο επίπεδο. Στα εργοστάσια, το 25-40% του συνόλου των υφασμάτων που χρησιμοποιούνται είτε περισσεύει είτε γίνεται απόβλητο. Περίπου το 20% των συλλεγόμενων χρησιμοποιημένων υφασμάτων στην Ευρώπη ανακυκλώνεται για χρήση ως βιομηχανικά μαντηλάκια ή άλλες εφαρμογές, ενώ το υπόλοιπο χάνεται».

Πράγματι, η ΕΕ έχει προβεί σε δεσμεύσεις για τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα έως το 2030. Εντούτοις, ούτε εδώ επισημαίνεται πως τα βαμβακερά ενδύματα θα αποτελούν παράνομα είδη.

Σε ενημερωτικό έγγραφο (αρχειοθετημένο εδώ), που περιέχει τη στρατηγική για τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, καταγράφονται ευκρινώς οι σχετικές δράσεις της ΕΕ:

Τέλος, στην επίσημη ιστοσελίδα της ΕΕ διατυπώνεται η στρατηγική για βιώσιμα και κυκλικά κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα:

Εντός των δράσεων και πάλι δεν συμπεριλαμβάνεται η ποινικοποίηση των βαμβακερών ενδυμάτων. Για την ακρίβεια, δεν εντοπίζεται καμία συναφής αναφορά σε κάποιο από τα επίσημα έγγραφα που εξετάσαμε. Επομένως, δεν υπάρχει επίσημη διάταξη που πιστοποιεί τον ισχυρισμό.

Κατόπιν, επικοινωνήσαμε με εκπροσώπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναφορικά με το ζήτημα αυτό και λάβαμε τις παρακάτω απαντήσεις:

Πρώτη απάντηση:

“Let me clarify that there is no existing EU legislation that bans cotton, nor are there any plans to ban cotton in the future”.

Μετάφραση:

«Επιτρέψτε μου να διευκρινίσω ότι δεν υπάρχει υφιστάμενη νομοθεσία της ΕΕ που να απαγορεύει το βαμβάκι, ούτε υπάρχουν σχέδια για απαγόρευση του βαμβακιού στο μέλλον».

Δεύτερη απάντηση:

“No. We are not planning on banning cotton. Such information is not correct. There is no existing EU-legislation that bans cotton, nor are there any plans to ban cotton in the future. Like other production processes, cotton production might have negative environmental or social impacts, for instance because of excessive volumes of water used or concerns over breaches of worker rights in third countries. This means that present and future EU legislation aiming to increase circularity and sustainability in the textile sector might apply to textile products made of cotton, as well as any other textile products placed on the EU market”.

Μετάφραση:

«Όχι, δεν σκοπεύουμε να απαγορεύσουμε το βαμβάκι. Τέτοιες πληροφορίες δεν είναι σωστές. Δεν υπάρχει υφιστάμενη νομοθεσία της ΕΕ που να απαγορεύει το βαμβάκι, ούτε υπάρχουν σχέδια για απαγόρευση του βαμβακιού στο μέλλον. Όπως και άλλες παραγωγικές διαδικασίες, η παραγωγή βαμβακιού μπορεί να έχει αρνητικές περιβαλλοντικές ή κοινωνικές επιπτώσεις, για παράδειγμα λόγω υπερβολικών ποσοτήτων νερού που χρησιμοποιούνται ή ανησυχιών σχετικά με παραβιάσεις των δικαιωμάτων των εργαζομένων σε τρίτες χώρες. Αυτό σημαίνει ότι η παρούσα και η μελλοντική νομοθεσία της ΕΕ που αποσκοπεί στην αύξηση της κυκλικότητας και της βιωσιμότητας στον τομέα της κλωστοϋφαντουργίας ενδέχεται να εφαρμόζεται στα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα από βαμβάκι, καθώς και σε οποιαδήποτε άλλα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα διατίθενται στην αγορά της ΕΕ».

Τρίτη απάντηση:

There is no EU legislation banning cotton and there are no plans to ban cotton in the future”.

The European Parliament and the Council of Ministers is currently negotiating a targeted revision of Directive 2008/98/EC on waste, which is the EU’s legal framework for waste management in the EU, based on a proposal from the European Commission.

In this revision, the Commission is proposing rules to make producers responsible for the full lifecycle of textile products and to support the sustainable management of textile waste across the EU. Only once Parliament and Council have agreed on a joint text will we know the exact content of the revised law but as there has been no proposal to ban cotton or cotton-based products by any of the European institutions, it should be safe to say that a ban will not be part of the revised legislation.

While it is true that the lifecycle of textiles is very resource-intensive, the EU has taken a different approach in trying to increase recycling quotas and it aims to introduce policies that strengthen circularity. Instead of bans, the European Commission proposed to the co-legislators to introduce mandatory and harmonised extended producer responsibility (EPR) schemes for textiles, textile-related and footwear products across all EU countries. This means that those who sell textiles in the EU will bear the costs of their separate collection, sorting and recycling.

In March 2024, the European Parliament adopted its position on the revised law by 514 votes to 20, with 91 abstentions. Members specified that these EPR schemes should apply 18 months after the entry into force of the directive (compared to 30 months proposed by the Commission). These rules would cover textile products such as clothing and accessories, blankets, bed linen, curtains, hats, footwear, mattresses and carpets, including products that contain textile-related materials such as leather, composition leather, rubber or plastic. There is, however, no specific mention of cotton. The text also sets requirements to ensure the management of textile waste is in line with the waste hierarchy, including provisions to stop the practice of exports of waste disguised as being done for reuse (full text here)”.

Μετάφραση:

«Δεν υπάρχει νομοθεσία της ΕΕ που να απαγορεύει το βαμβάκι και δεν υπάρχει κανένα σχέδιο για απαγόρευση του βαμβακιού στο μέλλον».

«Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο Υπουργών διαπραγματεύονται επί του παρόντος μια στοχευμένη αναθεώρηση της οδηγίας 2008/98/ΕΚ για τα απόβλητα, η οποία αποτελεί το νομικό πλαίσιο της ΕΕ για τη διαχείριση των αποβλήτων στην ΕΕ, βάσει πρότασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Στην αναθεώρηση αυτή, η Επιτροπή προτείνει κανόνες για να καταστήσει τους παραγωγούς υπεύθυνους για τον πλήρη κύκλο ζωής των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και να υποστηρίξει τη βιώσιμη διαχείριση των κλωστοϋφαντουργικών αποβλήτων σε ολόκληρη την ΕΕ. Μόνο όταν το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο συμφωνήσουν σε ένα κοινό κείμενο θα γνωρίζουμε το ακριβές περιεχόμενο της αναθεωρημένης νομοθεσίας, αλλά καθώς δεν έχει υπάρξει πρόταση απαγόρευσης του βαμβακιού ή των προϊόντων με βάση το βαμβάκι από κανένα από τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, θα πρέπει να είναι ασφαλές να πούμε ότι η απαγόρευση δεν θα αποτελεί μέρος της αναθεωρημένης νομοθεσίας.

Αν και είναι αλήθεια ότι ο κύκλος ζωής των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων είναι πολύ απαιτητικός σε πόρους, η ΕΕ έχει υιοθετήσει μια διαφορετική προσέγγιση στην προσπάθειά της να αυξήσει τις ποσοστώσεις ανακύκλωσης και στοχεύει στην εισαγωγή πολιτικών που ενισχύουν την κυκλικότητα. Αντί για απαγορεύσεις, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε στους συννομοθέτες να εισαγάγουν υποχρεωτικά και εναρμονισμένα συστήματα διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού (EPR) για τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, τα προϊόντα που σχετίζονται με τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα και τα υποδήματα σε όλες τις χώρες της ΕΕ. Αυτό σημαίνει ότι όσοι πωλούν κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα στην ΕΕ θα επωμίζονται το κόστος της χωριστής συλλογής, διαλογής και ανακύκλωσής τους.

Τον Μάρτιο του 2024, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε τη θέση του σχετικά με τον αναθεωρημένο νόμο με 514 ψήφους υπέρ, 20 κατά και 91 αποχές. Τα μέλη διευκρίνισαν ότι τα εν λόγω συστήματα EPR θα πρέπει να εφαρμόζονται 18 μήνες μετά την έναρξη ισχύος της οδηγίας (σε σύγκριση με τους 30 μήνες που πρότεινε η Επιτροπή). Οι κανόνες αυτοί θα καλύπτουν κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα όπως ενδύματα και αξεσουάρ, κουβέρτες, κλινοσκεπάσματα, κουρτίνες, καπέλα, υποδήματα, στρώματα και χαλιά, συμπεριλαμβανομένων των προϊόντων που περιέχουν υλικά που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία, όπως δέρμα, συνθετικό δέρμα, καουτσούκ ή πλαστικό. Ωστόσο, δεν υπάρχει ειδική αναφορά στο βαμβάκι. Το κείμενο θέτει επίσης απαιτήσεις για να διασφαλιστεί ότι η διαχείριση των κλωστοϋφαντουργικών αποβλήτων είναι σύμφωνη με την ιεραρχία των αποβλήτων, συμπεριλαμβανομένων διατάξεων για να σταματήσει η πρακτική των εξαγωγών αποβλήτων που μεταμφιέζονται ως προοριζόμενες για επαναχρησιμοποίηση (πλήρες κείμενο εδώ)».

Επιπρόσθετα, μας έστειλαν και ανάρτηση της ΕΕ στο LinkedIn (αρχειοθετημένη εδώ), η οποία επαληθεύει τις απαντήσεις που λάβαμε.

Συμπέρασμα

Συνεκτιμώντας όλα τα προαναφερθέντα δεδομένα, συμπεραίνουμε ότι ο ισχυρισμός είναι ψευδής. Δεν υπάρχει επίσημη σχετική διάταξη στα έγγραφα της ΕΕ, παρά μόνο αναφορές σε βιώσιμες πρακτικές και μεθόδους, με γνώμονα την επίτευξη των στόχων για το κλίμα έως το 2030. Η κατάρριψη ολοκληρώνεται με τις απαντήσεις εκπροσώπων της ΕΕ, εντός των οποίων διευκρινίζεται ότι δεν υπάρχει ευρωπαϊκό νομοθέτημα που απαγορεύει το βαμβάκι, ούτε υπάρχουν αντίστοιχες βλέψεις μελλοντικά.


Πηγές

1. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=CELEX%3A32024R1781&qid=1719580391746#anx_%C2%A0I
2. https://environment.ec.europa.eu/publications/textiles-strategy_en
3. https://op.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/615d8686-21f4-11ee-94cb-01aa75ed71a1/language-en
4. https://www.consilium.europa.eu/el/policies/circular-economy/#design

Fact Checker Logo

Έλεγχος γεγονότων, Περιβάλλον, Πολιτική, Υγεία

Συγγραφέας: Εύα Καρολίδου

Αρχικά δημοσιεύτηκε εδώ.