Ο αριθμός των υπουργών διαφέρει από χώρα σε χώρα στην Ευρώπη, ενώ στην Ελλάδα έχουν μειωθεί και αυξηθεί οι υπουργικές και κυβερνητικές θέσεις τα τελευταία 20 χρόνια. Μια εικόνα που δείχνει έναν πίνακα με τον αριθμό των κατοίκων και των υπουργών ανά χώρα κοινοποιήθηκε χιλιάδες φορές από χρήστες στα κοινωνικά δίκτυα, υποστηρίζοντας ότι η Ελλάδα είχε συνολικά 62 υπουργούς, πολύ περισσότερους από τις άλλες χώρες που αναφέρονται στον πίνακα. Η εικόνα κυκλοφορεί στην Ελλάδα από τον Ιούνιο του 2023, όταν η χώρα διεξήγαγε βουλευτικές εκλογές. Ωστόσο, ο αριθμός αυτός είναι εκτός πλαισίου. Τα στοιχεία που παρουσιάζονται στον πίνακα τείνουν να δείχνουν τον αριθμό των υπουργών σε κάθε χώρα, ενώ για την Ελλάδα δείχνει όλα τα μέλη της κυβέρνησης, συμπεριλαμβανομένων των υπουργών. Επιπλέον, η Ελλάδα δεν έχει περισσότερους υπουργούς και μέλη της κυβέρνησης από ό,τι άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
«Ουπς… Ωραίοι!!!», αναφέρει μια ανάρτηση της 15ης Ιανουαρίου 2024 στο Facebook, η οποία από τότε κοινοποιήθηκε πάνω από 1.400 φορές.
Η ανάρτηση κοινοποιεί μια εικόνα ενός πίνακα που δείχνει τον συνολικό αριθμό των υπουργών ανά χώρα. Οι περισσότερες χώρες είναι ευρωπαϊκές, με εξαίρεση την Τουρκία και το Ισραήλ. Ένα κόκκινο πλαίσιο περιβάλλει την Ελλάδα και με έντονη γραφή δείχνει ότι για 10,3 εκατομμύρια κατοίκους, η χώρα έχει 62 υπουργούς, περισσότερους από οποιαδήποτε άλλη χώρα που φαίνεται στη λίστα.
Άλλες αναρτήσεις στο Facebook κοινοποιούν την ίδια εικόνα, όπως εδώ. Μία από αυτές γράφει: «62 και βλέπω να ξεπερνάνε τους 80!».
Χρήστες σχολιάζουν τις δημοσιεύσεις και πολλοί πιστεύουν τον αριθμό στον πίνακα.
Ο πίνακας αυτός, μαζί με τον ισχυρισμό ότι η Ελλάδα έχει περισσότερους υπουργούς από άλλες χώρες, εμφανίστηκε τον Ιούνιο του 2023, όταν η Ελλάδα διεξήγαγε βουλευτικές εκλογές. Ο πίνακας έδειχνε τότε περισσότερες χώρες.
Στιγμιότυπο της παραπλανητικής ανάρτησης στο Facebook. Λήψη εικόνας: 19/02/2024
Ωστόσο, τα στοιχεία αυτά είναι εκτός πλαισίου. Τα στοιχεία του πίνακα φαίνεται να δείχνουν μόνο τον αριθμό των υπουργών, ενώ το στοιχείο για την Ελλάδα δείχνει τον αριθμό όλων των μελών της κυβέρνησης, συμπεριλαμβανομένων των υπουργών, όπως μπόρεσε να διαπιστώσει το AFP. Επιπλέον, η Ελλάδα δεν έχει περισσότερους υπουργούς και μέλη της κυβέρνησης από ό,τι άλλες χώρες της Ευρώπης.
Αριθμός υπουργών έναντι αριθμού μελών της κυβέρνησης
Μια προηγμένη διαδικτυακή αναζήτηση μας επέτρεψε να συμβουλευτούμε στατιστικά στοιχεία από το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων (EIGE), το οποίο αυτοπροσδιορίζεται ως «το κέντρο γνώσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ισότητα των φύλων». Αν και ο πρωταρχικός στόχος του εν λόγω ινστιτούτου δεν είναι να μετρά τον αριθμό των υπουργών ανά χώρα, τηρεί στοιχεία για τα κυβερνητικά όργανα πολλών ευρωπαϊκών χωρών.
Ο ιστότοπος προσφέρει τη δυνατότητα ενημέρωσης για τον αριθμό των «ανώτερων υπουργών» ανά χώρα, δηλαδή μόνο των επικεφαλής υπουργείων, καθώς και τον συνολικό αριθμό των μελών της κυβέρνησης ανά χώρα, συμπεριλαμβανομένων των υπουργών.
Στην πρώτη περίπτωση, τα στοιχεία ανά χώρα που είναι ορατά στη δημοσίευση του Facebook είναι τα εξής, με εξαίρεση την Ελβετία και το Ισραήλ, τα οποία δεν αναφέρονται στα στοιχεία του EIGE (αρχειοθετημένα εδώ):
Πίνακας με τον αριθμό των ανώτερων υπουργών ανά χώρα το τέταρτο τρίμηνο του 2023, σύμφωνα με τα στοιχεία του EIGE. Ο πίνακας δημιουργήθηκε από το AFP στις 20/02/2024
Αυτό δείχνει ότι η Ελλάδα έχει 24 «ανώτερους» υπουργούς και όχι 62, όπως φαίνεται στον πίνακα του Facebook. Επίσης, δεν αναφέρει πάντα τα ακριβή στοιχεία για άλλες χώρες, όπως η Γαλλία, η οποία έχει 40 «ανώτερους» υπουργούς -το υψηλότερο ποσοστό στα στοιχεία του EIGE για αυτή την κατηγορία- ενώ η δημοσίευση στο Facebook δείχνει 15.
Στη δεύτερη περίπτωση, αυτή τη φορά συμβουλευόμενοι τον αριθμό των μελών της κυβέρνησης και των πολιτικών στελεχών -συμπεριλαμβανομένων των υπουργών- είναι δυνατόν να δούμε έναν μεγαλύτερο αριθμό να αναγράφεται για κάθε χώρα, όπως φαίνεται στον παρακάτω πίνακα, για το τελευταίο τρίμηνο του 2023 (αρχειοθετημένο εδώ):
Πίνακας με τον αριθμό των μελών της κυβέρνησης ανά χώρα το τέταρτο τρίμηνο του 2023, σύμφωνα με τα στοιχεία του EIGE. Ο πίνακας δημιουργήθηκε από το AFP στις 20/02/2024
Εδώ, για την Ελλάδα, βρίσκουμε τον ίδιο αριθμό 62, αλλά όχι μόνο για τους υπουργούς, αλλά για όλα τα μέλη της κυβέρνησης και τα πολιτικά στελέχη.
Για άλλες χώρες, οι αριθμοί είναι επίσης υψηλότεροι, όπως στην περίπτωση του Ηνωμένου Βασιλείου, το οποίο έχει 122 μέλη της κυβέρνησης, τον υψηλότερο αριθμό για αυτή την κατηγορία.
Επιπλέον, με πληθυσμό 10,4 εκατομμύρια το 2022, η Ελλάδα δεν έχει περισσότερα μέλη κυβέρνησης σε σχέση με τον πληθυσμό της από ό,τι άλλες χώρες. Για παράδειγμα, η Σλοβενία, με πληθυσμό 2,1 εκατομμύρια το 2022, έχει 66 μέλη κυβέρνησης και πολιτικά στελέχη, σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία του EIGE.
Τα υπουργεία και τα μέλη της κυβέρνησης της Ελλάδας μπορούν να προβληθούν στην επίσημη σελίδα της ελληνικής κυβέρνησης (αρχειοθετημένη εδώ). Υπάρχουν 62 θέσεις στην κυβέρνηση, συμπεριλαμβανομένων όλων των υπουργείων και άλλων θέσεων, εκτός από τον πρωθυπουργό.
Η ελληνική κυβέρνηση αποτελείται από 20 υπουργεία, τα οποία αποτελούνται από έναν υπουργό που ηγείται του υπουργείου. Συνήθως, επικουρείται από έναν αναπληρωτή υπουργό και δύο άλλους υφυπουργούς.
Το τελευταίο υπουργείο που δημιουργήθηκε στην Ελλάδα μετά τις εκλογές του Ιουνίου 2023 είναι αυτό της Κοινωνικής Συνοχής και της Οικογένειας, με δύο θέσεις, μία υπουργού και μία υφυπουργού.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του EIGE, από το 2003, ο αριθμός των μελών της κυβέρνησης, συμπεριλαμβανομένων των υπουργών, κυμαίνεται μεταξύ 17 και 62. Ήταν το δεύτερο τρίμηνο του 2012, την εποχή της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα, που ο αριθμός των μελών της κυβέρνησης μειώθηκε περισσότερο, σε 17.