Από τότε που ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης για τη δημόσια υγεία λόγω του ιού mpox στις 14 Αυγούστου 2024, η παραπληροφόρηση σχετικά με την ιογενή ασθένεια άρχισε να εξαπλώνεται στο διαδίκτυο. Ένας παραπλανητικός ισχυρισμός που κοινοποιήθηκε από χρήστες μέσων κοινωνικής δικτύωσης τις επόμενες ημέρες ήταν ότι ο πρώτος ασθενής με Mpox στη Γερμανία περιθάλπεται αυτή τη στιγμή σε κλινική του Μονάχου από τον ίδιο επικεφαλής γιατρό με τον πρώτο Γερμανό ασθενή της Covid-19 το 2020. Οι αναρτήσεις συνέχιζαν υπονοώντας ότι αυτό δεν μπορεί να είναι σύμπτωση και άφηναν να εννοηθεί ότι η ΕΕ ήταν συνένοχη στο να ωφεληθούν οι φαρμακευτικές εταιρείες που επωφελούνται από την ασθένεια. Παρόλο που είναι αλήθεια ότι οι πρώτοι ασθενείς της Covid-19 και ο πρώτος ασθενής του Mpox νοσηλεύτηκαν στο ίδιο νοσοκομείο του Μονάχου υπό την επίβλεψη του επικεφαλής ιατρού του, αυτό συνέβη επειδή το νοσοκομείο αυτό αποτελεί τη μόνη μονάδα στη Βαυαρία που ειδικεύεται στις παθογόνες ιογενείς νόσους. Επιπλέον, ο mpox διαγνώστηκε στη Γερμανία πριν από δύο χρόνια, όχι πρόσφατα όπως υποδηλώνουν οι αναρτήσεις.
«Ο Πρώτος Άσθενής μέ ευλογιά των Πιθήκων στήν Γερμανία βρίσκεται στό Μόναχο στήν Κλινική Schwabing !! ΟΠΩς ΤΟΤΕ μέ τόν Πρώτο Άσθενή μέ Corona !! Ο θεράπων Ίατρός είναι ο Clemens Wendtner !! Όπως τότε μέ τόν Πρώτο Άσθενή μέ Corona !!!», γράφει αυτή η ανάρτηση στο Facebook από τις 19 Αυγούστου 2024.
Η ανάρτηση υπονοεί ότι αυτό δεν θα μπορούσε να είναι σύμπτωση, γεγονός που σημαίνει ότι όλα είναι σχεδιασμένα και ελεγχόμενα.
O ισχυρισμός κοινοποιήθηκε και σε άλλες γλώσσες, συμπεριλαμβανομένων των γερμανικών και των τσεχικών. Μερικές αναρτήσεις περιλάμβαναν ένα βίντεο στη γερμανική γλώσσα που έδειχνε αποσπάσματα από τα ειδησεογραφικά προγράμματα «Tagesschau», «Tagesthemen» και «heute-journal» σχετικά με τις ιογενείς ασθένειες.
Κρίνοντας από τα σχόλια κάτω από την ανάρτηση, πολλοί χρήστες πιστεύουν στον ισχυρισμό ότι η ασθένεια κατασκευάστηκε από τις ελίτ για να ελέγξουν τον παγκόσμιο πληθυσμό — μια παλιά θεωρία συνωμοσίας που το AFP έχει αντιμετωπίσει στο παρελθόν (για παράδειγμα εδώ και εδώ). «Όλες οι αρρώστιες και τα εμβόλια από το αρρωστημένο εγκληματικό σατανικό σύστημα της νέας τάξης πραγμάτων σχεδιάζονται!», γράφει ένας χρήστης. «Ποιος τους εμπιστεύεται πια;;; […] Οι νοήμονες ανθρωποι που ζητουν την χαρη Του Θεου δεν γινεται να τους εμπιστευθουν», υποστηρίζει ένας άλλος.
Ωστόσο, όπως κατάφερε να αποδείξει το AFP, οι ισχυρισμοί αυτοί είναι παραπλανητικοί.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), η ιογενής νόσος Mpox (παλαιότερα γνωστή ως ευλογιά των πιθήκων) ανιχνεύθηκε για πρώτη φορά σε ανθρώπους το 1970 και εμφανίστηκε κυρίως σε περιοχές με τροπικά δάση της Κεντρικής και Δυτικής Αφρικής. Μπορεί να μεταδοθεί από άνθρωπο σε άνθρωπο μέσω στενής επαφής και περιστασιακά από ζώα σε ανθρώπους. Η ασθένεια εξαπλώθηκε παγκοσμίως μεταξύ του 2022 και του 2023. Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, συμπτώματα όπως ο πυρετός ή το δερματικό εξάνθημα συνήθως υποχωρούν μόνα τους μετά από μερικές εβδομάδες και οι θάνατοι είναι σπάνιοι.
Τον Νοέμβριο του 2022, ο ΠΟΥ συνέστησε να αποκαλείται η ιογενής ασθένεια «Mpox» (συντομογραφία του «monkeypox») προκειμένου να αποφεύγονται ρατσιστικές και στιγματιστικές συνδηλώσεις. Ωστόσο, πρόκειται για την ίδια ασθένεια η οποία μερικές φορές συνεχίζει να αναφέρεται ως «monkeypox».
Το AFP έχει ήδη διερευνήσει αρκετές περιπτώσεις παραπληροφόρησης σχετικά με την ασθένεια στο παρελθόν, όπως η υποτιθέμενη σύνδεση μεταξύ της επιδημίας Mpox το 2022 και του εμβολίου της AstraZeneca κατά της Covid-19, καθώς και των εμβολίων mRNA γενικότερα.
Μια συλλογή από βίντεο αυθεντικών ειδησεογραφικών προγραμμάτων
Ορισμένες παραπλανητικές αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, μεταξύ αυτών και αρκετές ελληνικές, περιέχουν μια συλλογή βίντεο με διάφορες μη χρονολογημένες τηλεοπτικές ειδησεογραφικές εκπομπές, το οποίο χρησιμοποιείται για να δημιουργήσει μια σύνδεση ανάμεσα στους πρώτους Γερμανούς ασθενείς με Covid-19 και τους ασθενείς με Mpox. Το βίντεο ξεκινά με ένα ρεπορτάζ της «Tagesschau» σχετικά με το πρώτο κρούσμα κορονοϊού στη Γερμανία. «Ένας άνδρας από τη Βαυαρία έχει μολυνθεί από τον κορονοϊό», αναφέρεται. Ακολουθεί ένα άλλο ρεπορτάζ της «Tagesschau» μετά από ένα απότομο κόψιμο. Ο παρουσιαστής λέει: «Ένα κρούσμα ευλογιάς των πιθήκων επιβεβαιώθηκε για πρώτη φορά στη Γερμανία. Ένας 26χρονος ασθενής νοσηλεύεται επί του παρόντος σε απομόνωση σε κλινική του Μονάχου».
Ακολουθούν φωτογραφίες από την κλινική Σβάμπινγκ του Μονάχου και δύο αποσπάσματα συνεντεύξεων με τον καθηγητή Κλέμενς Βέντνερ, επικεφαλής ιατρό της κλινικής Σβάμπινγκ του Μονάχου. Στο πρώτο απόσπασμα συνέντευξης από το «Heute-Journal», ο Βέντνερ μιλάει για την Covid-19, στο δεύτερο απόσπασμα συνέντευξης από το «Tagesthemen» για το Mpox. Το βίντεο συνοδεύεται από χαρούμενη μουσική και τους στίχους: «Ένα από αυτά τα πράγματα δεν είναι σαν τα άλλα. Ένα από αυτά τα πράγματα δεν ταιριάζει. Μπορείτε να καταλάβετε ποιο πράγμα δεν είναι σαν τα άλλα μέχρι να τελειώσω αυτό το τραγούδι;». Η άμεση αντιπαράθεση των ειδησεογραφικών εικόνων και του τραγουδιού με τους ειρωνικούς στίχους υποδηλώνει ότι αυτοί οι παραλληλισμοί είναι ύποπτοι.
Χρησιμοποιώντας μια αντίστροφη αναζήτηση βίντεο για τις μεμονωμένες αχρονολόγητες ακολουθίες βίντεο, το AFP διαπίστωσε ότι πρόκειται για αυθεντικά αποσπάσματα από ειδησεογραφικές εκπομπές. Το ρεπορτάζ της Tagesschau για τον πρώτο Γερμανό ασθενή με κορονοϊό είναι από τις 28 Ιανουαρίου 2020, ενώ ένα άλλο ρεπορτάζ της Tagesschau για τον πρώτο Γερμανό ασθενή με Mpox είναι από τις 20 Μαΐου 2022:
Επομένως, ο ισχυρισμός που κοινοποιήθηκε στη viral ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι ο πρώτος Γερμανός «ασθενής με ευλογιά των πιθήκων» βρίσκεται σήμερα (δηλαδή τον Αύγουστο του 2024) σε κλινική του Μονάχου είναι ανακριβής: η ασθένεια εντοπίστηκε για πρώτη φορά στη Γερμανία πριν από δύο χρόνια.
Σωστές πληροφορίες σχετικά με την κλινική και τον γιατρό, αλλά παραπλανητικός χρόνος
Οι δηλώσεις που κοινοποιήθηκαν στο διαδίκτυο σχετικά με την κλινική και τη φροντίδα του επικεφαλής ιατρού είναι σωστές, σύμφωνα με την Ανν Σόφι Σλόσερ, αναπληρώτρια εκπρόσωπο Τύπου της Κλινικής Σβάμπινγκ του Μονάχου. «Είναι σωστό ότι τα πρώτα επιβεβαιωμένα κρούσματα Covid-19 και ευλογιάς των πιθήκων στη Γερμανία αντιμετωπίστηκαν στο τμήμα λοιμωδών νοσημάτων της Κλινικής Σβάμπινγκ του Μονάχου υπό τον τότε διευθυντή ιατρό, καθηγητή Κλέμενς Βέντνερ», δήλωσε απαντώντας σε ερώτημα του AFP στις 20 Αυγούστου 2024.
Σύμφωνα με τη Σλόσερ, τα πρώτα κρούσματα Covid-19 στη Γερμανία ήταν υπάλληλοι της εταιρείας Webasto, οι οποίοι αρρώστησαν στις 27 Ιανουαρίου 2020. Ο προμηθευτής αυτοκινήτων Webasto εδρεύει στην περιοχή Στόκντορφ του δήμου Γκάουτινγκ της Άνω Βαυαρίας, μόλις 17 χιλιόμετρα από το Μόναχο, και επομένως βρίσκεται στην περιοχή κάλυψης της κλινικής Σβάμπινγκ του Μονάχου. Σύμφωνα με δημοσιεύματα γερμανικών μέσων ενημέρωσης, οι εργαζόμενοι είχαν μολυνθεί από έναν Κινέζο συνάδελφό τους, ο οποίος επισκέφθηκε το Στόκντορφ από την Κίνα για λίγες ημέρες από τις 19 Ιανουαρίου 2020 και αργότερα βρέθηκε θετικός.
Το πρώτο κρούσμα Mpox στη Γερμανία επιβεβαιώθηκε από το Υπουργείο Υγείας της Βαυαρίας στις 20 Μαΐου 2022. Σύμφωνα με την αναφορά, ο 26χρονος άνδρας είχε εισέλθει στη Γερμανία από την Πορτογαλία μέσω Ισπανίας και βρισκόταν στο Μόναχο για μία εβδομάδα όταν παρατήρησε για πρώτη φορά συμπτώματα. Στη συνέχεια, συμβουλεύτηκε έναν γιατρό, ο οποίος κανόνισε να γίνουν οι κατάλληλες εξετάσεις στο Ινστιτούτο Μικροβιολογίας Μπούντεσβερ στο Μόναχο.
Το Ινστιτούτο επιβεβαίωσε τη λοίμωξη στις 19 Μαΐου 2022, δηλώνοντας ότι ήταν η «πρώτη φορά στη Γερμανία που ο ιός της ευλογιάς των πιθήκων αποδείχθηκε πέραν πάσης αμφιβολίας σε ασθενή με χαρακτηριστικές δερματικές αλλοιώσεις». Στις 21 Μαΐου 2022, επιτεύχθηκε επίσης η πλήρης αποκωδικοποίηση του γονιδιώματος του ιού: «Αποδείχθηκε ότι το παθογόνο ανήκει στη δυτικοαφρικανική γενεαλογική γραμμή των ιών της ευλογιάς των πιθήκων».
Μετά τη διάγνωση από το Ινστιτούτο Μικροβιολογίας, ο ασθενής παραπέμφθηκε στην Κλινική του Μονάχου. «Η θεραπεία λαμβάνει χώρα σε έναν αεροστεγή θάλαμο με αρνητική πίεση, χωριστό και απομονωμένο από τις υπόλοιπες λειτουργίες της κλινικής στο Τμήμα Λοιμωξιολογίας στην Κλινική Σβάμπινγκ του Μονάχου», ανέφερε το νοσοκομείο σε δελτίο τύπου στις 20 Μαΐου 2022.
Ο γιατρός που κατονομάζεται στις αναρτήσεις, ο Κλέμενς Βέντνερ, είναι ανώτερος σύμβουλος στη Μονάδα Λοιμωξιολογίας και Τροπικής Ιατρικής της Κλινική Σβάμπινγκ του Μονάχου. Σύμφωνα με τον ιστότοπο του νοσοκομείου, το τμήμα αυτό είναι υπεύθυνο για εισαγόμενες ασθένειες καθώς και για μολυσματικές ασθένειες όπως η μηνιγγίτιδα, η φυματίωση, το AIDS και η ηπατίτιδα.
«Εκτός από τις εγχώριες μολυσματικές ασθένειες, οι εισαγόμενες ασθένειες έρχονται όλο και περισσότερο στο προσκήνιο», αναφέρει η ιστοσελίδα. Η Covid-19 και η νόσος Mpox είναι και οι δύο ιογενείς νόσοι που πρωτοεμφανίστηκαν στην Κίνα και στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό αντίστοιχα. Οι ασθενείς που έπασχαν από αυτές τις ασθένειες στη Βαυαρία εμπίπτουν επομένως στην αρμοδιότητα του Τμήματος Λοιμωδών Νοσημάτων και Τροπικής Ιατρικής, με τότε επικεφαλής τον Κλέμενς Βέντνερ.
Πολυάριθμα μέσα ενημέρωσης αναφέρθηκαν σε αυτές τις περιπτώσεις το 2020 και το 2022.
Η μοναδική κλινική για παθογόνες ιογενείς ασθένειες στη Βαυαρία
Το γεγονός ότι τόσο οι πρώτοι Γερμανοί ασθενείς με Covid-19 όσο και ο πρώτος ασθενής με Mpox αντιμετωπίστηκαν στην κλινική Σβάμπινγκ του Μονάχου είναι λογικό, δεδομένης της εξειδίκευσής της, δήλωσε στο AFP η εκπρόσωπος Σλόσερ.
«Η Κλινική Σβάμπινγκ του Μονάχου είναι το μοναδικό κέντρο θεραπείας του Stakob στη Βαυαρία — τα κέντρα αυτά έχουν ιδιαίτερη σημασία για την πανεθνική περίθαλψη ασθενών με εξαιρετικά μολυσματικά παθογόνα, καθώς διαθέτουν ειδική λοιμωξιολογική τεχνογνωσία όσον αφορά το προσωπικό, τον τεχνικό εξοπλισμό και την εργαστηριακή διάγνωση», δήλωσε η ίδια.
Η Μόνιμη Ομάδα Εργασίας των Κέντρων Αρμοδιότητας και Θεραπείας για Ασθένειες που προκαλούνται από Παθογόνα Υψηλής Μολυσματικότητας (Stakob) είναι υπεύθυνη για ένα εθνικό δίκτυο εμπειρογνωμόνων στη Γερμανία. Εάν οι ασθενείς έρθουν σε επαφή με μια ασθένεια υψηλής παθογένειας, παραπέμπονται στο πλησιέστερο κέντρο αρμοδιότητας και θεραπείας. Οι κλινικές αυτές διαθέτουν, επομένως, κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό με εξειδίκευση στη λοιμωξιολογία και ειδικό τεχνικό εξοπλισμό, συμπεριλαμβανομένων ειδικών θαλάμων απομόνωσης.
Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Ρόμπερτ Κοχ (RKI), η Covid-19 και η Mpox κατατάσσονται και οι δύο ως υποχρεωτικά δηλωτέες ιογενείς ασθένειες υψηλής παθογονικότητας. «Υψηλής παθογονικότητας» σημαίνει ότι μια ασθένεια είναι πολύ μεταδοτική και ταυτόχρονα φέρει υψηλό κίνδυνο για σοβαρές επιπτώσεις, καθώς εμφανίζεται σπάνια και ενέχει σημαντική αβεβαιότητα για τον πληθυσμό και το εξειδικευμένο προσωπικό.
Ο χάρτης της Γερμανίας στον ιστότοπο του RKI δείχνει όλα τα κέντρα Stakob με την αντίστοιχη περιοχή ευθύνης τους. Η κλινική Σβάμπινγκ του Μονάχου είναι το μοναδικό αντίστοιχο κέντρο θεραπείας στη Βαυαρία. Καθώς τόσο οι εργαζόμενοι της Webasto από το Στόκντορφ όσο και ο ασθενής με Mpox που διαγνώστηκε στο Μόναχο νόσησαν στη Βαυαρία, ήταν λογικό να νοσηλευτούν σε αυτή την κλινική.
Έκτακτη ανάγκη Mpox από τον Αύγουστο του 2024
Οι παραπλανητικοί ισχυρισμοί άρχισαν να εμφανίζονται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στα μέσα Αυγούστου 2024 — λίγο αφότου ο ΠΟΥ κήρυξε έκτακτη ανάγκη δημόσιας υγείας διεθνούς ενδιαφέροντος για τον ιό mpox στις 14 Αυγούστου 2024. Ο λόγος ήταν η αύξηση των κρουσμάτων μόλυνσης από αυτόν τον επικίνδυνο τύπο ιού σε αρκετές αφρικανικές χώρες το 2024.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), υπάρχουν δύο διαφορετικοί τύποι mpox, οι οποίοι μπορούν να προκαλέσουν παρόμοια συμπτώματα: το clade Ι και το clade ΙΙ (αρχείο). Η παγκόσμια εμφάνιση του mpox κατά τα έτη 2022 έως 2023 προκλήθηκε από τον τύπο IIb, ο οποίος δεν προκάλεσε σοβαρή ασθένεια στους μολυσμένους.
Ο ΠΟΥ κήρυξε τη νόσο Mpox ως κατάσταση έκτακτης ανάγκης για τη δημόσια υγεία το 2024, μετά από ένα ξέσπασμα του τύπου Ib στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και σε γειτονικές χώρες. Αυτή η παραλλαγή του ιού ανακαλύφθηκε στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό τον Σεπτέμβριο του 2023.
Οδηγεί σε δερματικά εξανθήματα σε όλο το σώμα, ενώ οι προηγούμενες παραλλαγές επηρεάζουν μόνο μεμονωμένα μέρη του σώματος. Η υγειονομική αρχή της Αφρικανικής Ένωσης είχε ήδη καταμετρήσει 2.863 επιβεβαιωμένα κρούσματα και 517 θανάτους το 2024 μέχρι τις αρχές Αυγούστου.
Μέχρι τις 31 Ιουλίου 2024, έχουν αναφερθεί στον ΠΟΥ συνολικά 102.997 κρούσματα παγκοσμίως, συμπεριλαμβανομένων 223 θανάτων. Οι τρέχοντες αριθμοί των κρουσμάτων μπορούν να βρεθούν στη σελίδα επισκόπησης της Mpox του ΠΟΥ, η οποία ενημερώνεται κάθε μήνα.
«Στη Γερμανία, κρούσματα mpox (clade IIb) εντοπίστηκαν για πρώτη φορά τον Μάιο του 2022», γράφει το RKI στην ιστοσελίδα του. Μέχρι τις 27 Αυγούστου 2024, έχουν εντοπιστεί συνολικά περίπου 3.889 κρούσματα, η πλειονότητα των οποίων (3.700 κρούσματα) σημειώθηκε μεταξύ των αρχών του καλοκαιριού και του φθινοπώρου του 2022. Μέχρι στιγμής δεν έχουν εντοπιστεί στη Γερμανία θάνατοι που να σχετίζονται με τον mpox, ούτε έχει εμφανιστεί κάποιο περιστατικό mpox του clade Ι.
Στην Ελλάδα ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας δεν έχει αναφέρει κανένα νέο κρούσμα Mpox μέχρι τις 27 Αυγούστου. O εμβολιασμός για τη νόσο Μpox ξεκίνησε στις 22 Ιουλίου 2024 και προς το παρόν ο ενδείκνυται στις ομάδες υψηλού κινδύνου.
Προηγούμενα άρθρα επαλήθευσης πληροφοριών του AFP σχετικά με τη νόσο Mpox μπορούν να βρεθούν εδώ.
Διόρθωση της λέξης Mpox στην προτελευταία παράγραφο
© AGENCE FRANCE-PRESSE | 2024 | Με επιφύλαξη παντός δικαιώματος. Οποιαδήποτε χρήση του περιεχομένου του AFP σε αυτόν τον ιστότοπο υπόκειται στους όρους χρήσης που διατίθενται στη διεύθυνση CGU. Με την πρόσβαση και/ή τη χρήση οποιουδήποτε περιεχομένου του AFP που διατίθεται σε αυτόν τον ιστότοπο, συμφωνείτε να δεσμεύεστε από τους προαναφερθέντες όρους χρήσης. Οποιαδήποτε χρήση του περιεχομένου του AFP γίνεται με δική σας αποκλειστική και πλήρη ευθύνη.
Αρχικά δημοσιεύτηκε εδώ.
