Με αφορμή την είδηση για παρεμβολές στο σύστημα πλοήγησης GPS, που σημειώθηκαν στις 31 Αυγούστου 2025 στο αεροσκάφος που μετέφερε την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, κατά τη διάρκεια της προσέγγισης στο αεροδρόμιο του Plovdiv (Φιλιππούπολη) στη Βουλγαρία, δημοσιεύματα και αναρτήσεις ξεκίνησαν να διαδίδουν τους ισχυρισμούς πως οι πιλότοι αναγκάστηκαν να κρατήσουν το αεροσκάφος στον αέρα για «μια ώρα» και πως χρειάστηκε να χρησιμοποιήσουν «απλούς, αναλογικούς» ή «έντυπους χάρτες» για την προσγείωση ή ότι προσγειώθηκαν «χειροκίνητα». Όπως θα δούμε στη συνέχεια όμως, οι υπό εξέταση ισχυρισμοί διαψεύδονται από τα διαθέσιμα στοιχεία.
Οι ισχυρισμοί διαδίδονται μέσω δημοσιευμάτων, όπως αυτά που συναντάμε στους ιστότοπους tovima.gr, kathimerini.gr, protothema.gr, athensvoice.gr, thetoc.gr, topontiki.gr, και directus.gr, με αρχική πηγή δημοσίευμα των Financial Times. Σημαντική διάδοση παρατηρείται επίσης μέσω αναρτήσεων στο Facebook:
Τι ισχύει
Οι υπό εξέταση ισχυρισμοί προκύπτουν από σχετικό δημοσίευμα (αρχειοθετημένο εδώ) των Financial Times, το οποίο δημοσιεύτηκε την 1η Σεπτεμβρίου 2025. Σε αυτό, πέρα από την είδηση των παρεμβολών, παρουσιάζονται δηλώσεις τριών αξιωματούχων «που ενημερώθηκαν για το συμβάν», οι οποίοι όμως δεν ονομάζονται:
«Το GPS ολόκληρης της περιοχής του αεροδρομίου έσβησε», είπε ένας από τους αξιωματούχους. Αφού έκανε κύκλους γύρω από το αεροδρόμιο για μια ώρα, ο πιλότος του αεροπλάνου πήρε την απόφαση να προσγειώσει το αεροπλάνο χειροκίνητα χρησιμοποιώντας αναλογικούς χάρτες, πρόσθεσαν. «Ήταν αναμφισβήτητη παρέμβαση».
Ωστόσο, σχετικό δημοσίευμα της σουηδικής πλατφόρμας FlightRadar24, η οποία παρέχει πληροφορίες πτήσεων πολιτικών αεροσκαφών σε πραγματικό χρόνο, καθώς και δημοσιεύματα του ιστολογίου ελέγχου ειδήσεων Feit of Fake [πηγή 1][πηγή 2] που βασίζονται σε δημόσια διαθέσιμα δεδομένα καθώς και στις συνομιλίες των πιλότων του αεροσκάφους με τον Πύργο Ελέγχου του αεροδρομίου, δίνουν μια αρκετά διαφορετική εικόνα.
Συγκεκριμένα, όπως αναφέρει το FlightRadar24 βάσει των δεδομένων της πτήσης, αρχικά η απογείωση από το αεροδρόμιο της Βαρσοβίας καθυστέρησε κατά μια ώρα και επτά λεπτά:
Με πράσινη γραμμή επισημαίνεται η ώρα προγραμματισμένης αναχώρησης (STD, Scheduled Time of Departure)
Με κόκκινη γραμμή επισημαίνεται η ώρα πραγματικής αναχώρησης (ATD, Actual Time of Departure)
Η κατά μια ώρα και επτά λεπτά καθυστερημένη αναχώρηση, όπως είναι αναμενόμενο, συνέβαλε στη καθυστέρηση της άφιξης στο αεροδρόμιο του Plovdiv, καθώς το αεροσκάφος προσγειώθηκε μια ώρα και δεκαέξι λεπτά αργότερα από την προγραμματισμένη άφιξη. Συνεπώς, βάσει του χρονοδιαγράμματος της πτήσης, η διαφορά μεταξύ της προγραμματισμένης διάρκειας και της πραγματικής διάρκειας της πτήσης ήταν μόνο 9 λεπτά. Εφόσον το αεροσκάφος παρέμενε στον αέρα για «μια ώρα», όπως αναφέρουν οι Financial Times και τα υπό εξέταση δημοσιεύματα, η διάρκεια της καθυστέρησης θα ήταν κατά πολύ μεγαλύτερη.
Όπως εξηγεί το σχετικό δημοσίευμα του FlightRadar24:
Την 1η Σεπτεμβρίου, οι Financial Times δημοσίευσαν ένα αρχικό άρθρο που ισχυριζόταν ότι το αεροσκάφος έχασε την ικανότητα πλοήγησης με GPS, έκανε κύκλους γύρω από το αεροδρόμιο για μία ώρα και ότι οι πιλότοι έπρεπε να βασίζονται σε χάρτινους χάρτες για να προσγειώσουν το αεροπλάνο. […]
Καθώς αρχίσαμε να εξετάζουμε τα δεδομένα από αυτήν την πτήση, ήταν αμέσως σαφές ότι το αεροσκάφος δεν έκανε κύκλους για μία ώρα, ο χρόνος πτήσης φαίνεται να είχε παραταθεί μόνο κατά λίγα λεπτά λόγω της ανάγκης για μια εναλλακτική προσέγγιση.
Όπως φαίνεται και στο ιστορικό της πτήσης, το αεροσκάφος πραγματοποίησε μόνο ένα κύκλο πάνω από το αεροδρόμιο και στη συνέχεια απομακρύνθηκε για να ξεκινήσει τη διαδικασία προσέγγισης και προσγείωσης:
Όπως φαίνεται στην καταγραφή του FlightRadar24, το στίγμα του αεροσκάφους χάθηκε κατά τη διάρκεια της προσέγγισης λίγα χιλιόμετρα πριν το αεροδρόμιο. Δεδομένης της ώρας άφιξης όμως, και της καθυστέρησης που, όπως εξηγήσαμε, διήρκησε μόλις 9 λεπτά, είναι αδύνατο το αεροσκάφος να παρέμεινε για μια ώρα σε αναμονή προσγείωσης, κάνοντας κύκλους, αφού χάθηκε το στίγμα του από την πλατφόρμα.
Τα συμβατικά συστήματα προσγείωσης ΔΕΝ περιλαμβάνουν απλούς έντυπους χάρτες
Το σχετικό δημοσίευμα του ιστολογίου ελέγχου ειδήσεων Feit of Fake παραθέτει τους διαλόγους μεταξύ των πιλότων του αεροσκάφους και του Πύργου Ελέγχου του αεροδρομίου, μέσω της υπηρεσίας LiveATC. Από τους διαλόγους προκύπτει πως, πέρα από το γεγονός πως η διάρκεια της πτήσης δεν παρατάθηκε για πάνω από λίγα λεπτά, οι πιλότοι δεν χρησιμοποίησαν έντυπους χάρτες για την προσγείωση:
Πρώτο ηχητικό (αρχειοθετημένο εδώ)
Πηγή: Feit of Fake
Μετάφραση:
Πιλότος (00:01)
Από AA53G, φαίνεται ότι έχουμε κάποιο πρόβλημα με τον σαρωτή GPS. Θα θέλαμε να συνεχίσουμε με ILS […];
Ελεγκτής (00:10)
Είμαστε […] ελεγκτές κυκλοφορίας, αν θέλετε να συνεχίσετε σύμφωνα με ILS X, η διαδικασία καθόδου σύμφωνα με το προφίλ […] είναι η ίδια, και θα αναφέρουμε ότι το PD606 […].
Πιλότος (00:33)
Εντάξει, θα προσπαθήσουμε να συνεχίσουμε με σημεία GNSS και θα σας ενημερώσουμε για […].
Δεύτερο ηχητικό (αρχειοθετημένο εδώ)
Πηγή: Feit of Fake
Μετάφραση:
Πιλότος (00:00)
Είναι δυνατόν να προχωρήσουμε από τη θέση μας προς το PDV VR και να προχωρήσουμε από εκείνο το σημείο για το ILS W;
Ελεγκτής (00:09)
Επιβεβαιώνω, κανένα πρόβλημα, συνεχίστε την κατάβαση 7000 χωρίς πρόβλημα, και με μια δεξιά στροφή, προχωρήστε προς το PDV VR. Μετά από αυτό, μια τροχιά και θα συνεχίσουμε σύμφωνα με ILS.
Πιλότος (00:26)
Ελήφθη, συνεχίζουμε με δεξιά στροφή, θα προχωρήσουμε PDV […] και μετά θα προχωρήσουμε σύμφωνα με το ILS W […]
Ελεγκτής (00:38)
Κανένα πρόβλημα, αναφορά τέλος PDV VR.
Το Feit of Fake παρουσιάζει επίσης ηχητικό με τη συνομιλία του πιλότου με τον ελεγκτή εναέριας κυκλοφορίας μετά την προσγείωση, κατά τη διάρκεια της τροχοδρόμησης (αρχειοθετημένο εδώ):
Πηγή: Feit of Fake
Μετάφραση:
Ελεγκτής (00:00)
ΑΑΒ53G οκ, είναι ακριβώς δίπλα στον τροχόδρομο Β, και μετά ακολούθησε την οδηγία του ελεγκτή εδάφους.
Πιλότος (00:08)
[…] ακολουθούμε την οδηγία του ελεγκτή εδάφους […] ευχαριστούμε για την υποστήριξη, είχαμε προβλήματα με το GPS από την πλευρά μας, γι’ αυτό έπρεπε να προχωρήσουμε συμβατικά.
Ελεγκτής (00:19)
Εντάξει, κανένα πρόβλημα, καλώς ήρθατε.
Συνοπτικά, o πιλότος του αεροσκάφους ζήτησε προσέγγιση μέσω ILS, χρησιμοποιώντας δηλαδή επίγεια βοηθήματα πλοήγησης ανεξάρτητα από το GPS, κάτι που αποτελεί τη βασικότερη εφεδρική επιλογή παγκοσμίως, όχι απλούς, αναλογικούς, ή έντυπους χάρτες.
To ILS, ή αλλιώς Instrument Landing System (Σύστημα Προσγείωσης μέσω Οργάνων) είναι ένα βοηθητικό σύστημα προσέγγισης που παρέχει στους πιλότους κατακόρυφη και οριζόντια καθοδήγηση κατά τη διαδικασία της προσγείωσης. Αποτελείται από ραδιοφάρους στο έδαφος, οι οποίοι παρέχουν δεδομένα ακριβείας στους πιλότους, ενώ μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε συνδυασμό με επίγειους φάρους σήμανσης και φώτα υψηλής έντασης στο έδαφος.
Αν και η χρήση του ILS βασίζεται σε εξειδικευμένα διαγράμματα που παρέχουν οδηγίες για τη σωστή προσέγγιση μέσω αυτών των συστημάτων, όπως για παράδειγμα το ύψος και την απόσταση που πρέπει να βρίσκονται από το αεροδρόμιο για τη σωστή ευθυγράμμιση του αεροσκάφους, σε κανένα σημείο της διαδικασίας δεν εμπλέκονται απλοί χάρτες καθώς τα συστήματα αυτά δεν είναι συστήματα πλοήγησης, αλλά αφορούν μόνο την καθοδήγηση κατά τη διάρκεια της προσέγγισης (approach) και της προσγείωσης. Τα συστήματα ILS είναι ιδιαίτερα χρήσιμα για την ασφαλή καθοδήγηση των αεροσκαφών προς το διάδρομο προσγείωσης σε συνθήκες χαμηλής ορατότητας, όπως συμβαίνει τη νύχτα ή σε κακές καιρικές συνθήκες.
Τα δεδομένα της πτήσης αμφισβητούν την ύπαρξη παρεμβολών στο GPS του αεροσκάφους
Είναι σημαντικό να αναφέρουμε πως τόσο το FlightRadar24 όσο και το Feit of Fake τονίζουν πως τα διαθέσιμα δεδομένα δεν υποδεικνύουν στοχευμένες παρεμβολές στο σύστημα GPS του αεροσκάφους αλλά πιθανό τεχνικό πρόβλημα ή ανθρώπινο λάθος. Είναι γεγονός πως οι παρεμβολές των συστημάτων GPS αποτελούν πραγματικό πρόβλημα, ωστόσο για τη συγκεκριμένη πτήση οι πλατφόρμες FlightRadar24 και ADS-B Exchange δεν εντόπισαν ενδείξεις παρεμβολών στο GPS. Επιπροσθέτως, μια ημέρα νωρίτερα, κατά τη πτήση από το Ελσίνκι προς τη Βαρσοβία, το αεροσκάφος αντιμετώπισε παρεμβολές GPS πάνω από τη νοτιοδυτική Εσθονία, κοντά στον Κόλπο της Ρίγας, υποδηλώνοντας έτσι την πιθανότητα τεχνικού σφάλματος:
Παρά τα πρωτοσέλιδα που υποδεικνύουν μια σκόπιμη ρωσική επίθεση παρεμβολής GPS, τα διαθέσιμα στοιχεία υποδηλώνουν έντονα ότι η απόκλιση του Falcon 900 της von der Leyen πιθανότατα οφειλόταν σε ανθρώπινο λάθος εισόδου ή σε μικρή τεχνική ανωμαλία. Το ίδιο το σήμα GPS παρέμεινε ισχυρό και τα δεδομένα πτήσης δεν υποστηρίζουν τη θεωρία των στοχευμένων παρεμβολών. [πηγή]
Σε αυτό το σημείο, δεν γνωρίζουμε ποιο συγκεκριμένο σφάλμα αντιμετώπισε το πλήρωμα που τους εμπόδισε να χρησιμοποιήσουν την προσέγγιση που βασίζεται στο GPS, αλλά γνωρίζουμε ότι τα δεδομένα δείχνουν ότι δεν επρόκειτο για παρεμβολή GPS που απευθυνόταν στο αεροσκάφος. Ίσως η έρευνα των βουλγαρικών αρχών να μπορέσει να δώσει οριστικές απαντήσεις. [πηγή]
Η ελβετική εταιρεία SkAI Data Services, που μεταξύ άλλων ειδικεύεται στην παρακολούθηση παρεμβολών σε συστήματα GPS, σε σχετική ανάρτηση στο LinkedIn, ανέφερε πως το GPS παρέμενε ενεργό και ότι ήταν ικανό να προσδιορίσει τη θέση του αεροσκάφους με μεγάλη ακρίβεια:
Οι Financial Times ανέφεραν ότι το αεροσκάφος της Ursula von der Leyen αντιμετώπισε παρεμβολές GPS κατά την προσέγγιση στο Plovdiv της Βουλγαρίας στις 31 Αυγούστου
Τι δείχνουν όμως στην πραγματικότητα τα δεδομένα;
🔎 Περιφερειακή εικόνα
Δεδομένα από το https://gpswise.aero/ δείχνουν ότι στις 31 Αυγούστου περίπου το 10% των πτήσεων στην περιοχή αντιμετώπισαν παρεμβολές GPS. Ωστόσο, αυτές οι περιπτώσεις περιορίζονταν σχεδόν εξ ολοκλήρου σε αεροσκάφη που ταξίδευαν σε μεγαλύτερα υψόμετρα κατά τη πτήση, όχι κατά την προσέγγιση.
✈️ Η ίδια η πτήση
Τα δεδομένα ADS-B από το δίκτυο OpenSky δείχνουν ότι το Falcon 900 (AAB53G) που μετέφερε την von der Leyen διατήρησε σταθερή τιμή NACp 10. Αυτό αντιστοιχεί σε μια εκτιμώμενη αβεβαιότητα θέσης κάτω από 10 μέτρα, μια ισχυρή ένδειξη ότι το GPS παρέμεινε διαθέσιμο κατά την προσέγγιση και την προσγείωση.
📊 Συμπέρασμα
Περιφερειακή παρεμβολή υπήρχε σε μεγάλα υψόμετρα, αλλά τα δεδομένα πτήσης δεν υποδεικνύουν απώλεια GPS στο αεροσκάφος της von der Leyen.
Οι ίδιες αμφιβολίες για την ύπαρξη παρεμβολών, καθώς και η κατάρριψη των ισχυρισμών περί της επιπλέον μιας ώρας πτήσης και της χρήσης απλών χαρτών, περιγράφονται επίσης σε σχετικό δημοσίευμα της Ευρωπαϊκής έκδοσης του Politico.
Συμπέρασμα
Οι ισχυρισμοί που αναφέρουν πως το αεροσκάφος της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έμεινε μια ώρα στον αέρα, λόγω παρεμβολών στο σύστημα GPS του αεροσκάφους, και πως οι πιλότοι αναγκάστηκαν να προσγειωθούν χρησιμοποιώντας απλούς, αναλογικούς χάρτες, δεν ευσταθούν. Σύμφωνα με τα δημόσια διαθέσιμα στοιχεία, τα οποία περιλαμβάνουν την καταγραφή της πτήσης καθώς και τις συνομιλίες του πληρώματος με τον πύργο ελέγχου του αεροδρομίου, τα προβλήματα που παρουσιάστηκαν στο σύστημα GPS παράτειναν την πτήση μόνο για λίγα λεπτά, προκειμένου ο πιλότος να ακολουθήσει διαφορετικό σύστημα προσέγγισης και προσγείωσης. Επιπροσθέτως, σε κανένα σημείο της διαδικασίας δεν έγινε χρήση αναλογικών χαρτών, καθώς το αεροσκάφος ακολούθησε τα βοηθητικά συστήματα ILS για την προσγείωση. Όσον αφορά τη λειτουργία του GPS του αεροσκάφους, δεδομένα της πτήσης εγείρουν αμφιβολίες για την ύπαρξη παρεμβολών, με ειδικούς να θεωρούν πιθανότερη την περίπτωση τεχνικού προβλήματος ή ανθρώπινου λάθους.
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν
- https://www.ft.com/content/3c330f87-71c4-4db9-8259-f5c132c1f0d3
- https://www.flightradar24.com/blog/aviation-explainer-series/ursula-von-der-leyen-gps-jamming/
- https://feitoffake.wordpress.com/2025/09/02/how-dutch-media-got-it-wrong-on-von-der-leyens-gps-incident/
- https://feitoffake.wordpress.com/2025/09/07/von-der-leyens-plovdiv-flight-media-claimed-gps-jamming-evidence-points-to-human-or-technical-error/
- https://soundcloud.com/user-281368077-374793268/piloot-geeft-issue-aan-en
- https://soundcloud.com/user-281368077-374793268/request-pdv-vor-and-ils
- https://soundcloud.com/user-281368077-374793268/pilot-confirms-had-gps-issues
- https://skybrary.aero/articles/instrument-landing-system-ils
- https://flightsimmer.gr/index.php/el/training/charts/ils-charts
- https://www.adsbexchange.com/
- https://www.skai-data-services.com/
- https://www.linkedin.com/posts/skai-data-services_gpswise-gps-gnss-activity-7368295739510239232-GixF/
- https://www.politico.eu/article/gps-jamming-ursula-von-der-leyen-bulgaria-bulgaria-europe/
