Σε αναρτήσεις μέσων κοινωνικής δικτύωσης κυκλοφορεί ισχυρισμός περί ψεκασμού αλουμινίου – ορισμένες φορές και άλλων στοιχείων – στην ατμόσφαιρα, και πλαισιώνεται ως κακόβουλη προσπάθεια χειραγώγησης του κλίματος από την κυβέρνηση. Οι σχετικές αναρτήσεις που διακινούνται εδώ και αρκετά χρόνια βασίζονται είτε σε παρερμηνεία δημοσιευμένων επιστημονικών άρθρων, είτε σε συνωμοσιολογικά βίντεο, είτε σε προσωπικές απόψεις χρηστών που έχουν διαμορφωθεί από το χρόνιο αφήγημα πως «μας ψεκάζουν».
Παραδείγματα αναρτήσεων:
Τι ισχύει
Η σπορά νεφών (Cloud seeding) είναι μια τεχνική τροποποίησης καιρού, που ουσιαστικά προκαλεί την σκόπιμη διασπορά συγκεκριμένων χημικών ενώσεων στον αέρα πάνω από μια περιοχή, οι οποίες δρουν ως πυρήνες υγροποίησης ή πυρήνες πάγου σε μια προσπάθεια να προκληθεί βροχόπτωση ή χιονόπτωση. Με λίγα λόγια, πρόκειται για μια διαδικασία που μπορεί να αυξήσει την πιθανότητα να προκληθεί βροχόπτωση ή χιονόπτωση καθώς και να ελέγξει άλλα καιρικά φαινόμενα. [πηγή]
Τα σύννεφα αποτελούνται από μικροσκοπικά σταγονίδια νερού ή παγοκρυστάλλους που σχηματίζονται όταν οι υδρατμοί στην ατμόσφαιρα ψύχονται και συμπυκνώνονται γύρω από ένα μικροσκοπικό σωματίδιο σκόνης ή αλατιού που αιωρείται στην ατμόσφαιρα. Χωρίς αυτά τα σωματίδια, που αναφέραμε παραπάνω ως πυρήνες υγροποίησης (βροχόπτωσης) ή πυρήνες πάγου, οι σταγόνες βροχής ή οι νιφάδες χιονιού δεν μπορούν να σχηματιστούν και έτσι δε θα σημειωθούν κατακρημνίσεις. [πηγή]
Βέβαια, αρκετά σύννεφα δεν είναι σε θέση να δημιουργήσουν βροχή, μεταξύ άλλων, γιατί δεν υπάρχουν αρκετοί πυρήνες συμπύκνωσης μέσα σε ένα σύννεφο ή γιατί ορισμένα σύννεφα βροχής λόγω ατμοσφαιρικής αστάθειας δεν διαρκούν αρκετά ώστε να συγκεντρωθούν στο εσωτερικό τους σταγονίδια για να γίνουν κατακρημνίσεις. Έτσι, μέσω της σποράς νεφών δίνονται σε αυτά τα σύννεφα πολύ περισσότεροι παγοκρύσταλλοι (ή πυρήνες νεφών) που οδηγούν σε βροχόπτωση ή χιονόπτωση.
Τα πρώτα πειράματα σποράς νεφών πραγματοποιήθηκαν το 1946 από τον Αμερικανό χημικό και μετεωρολόγο Vincent J. Schaefer. Ο κ. Schaefer, για λογαριασμό του ερευνητικού εργαστηρίου της General Electric, δημιούργησε την πρώτη χιονοθύελλα σε εργαστήριο και προκάλεσε βροχόπτωση σε εξωτερικούς χώρους. Σε συνεργασία με τον συνάδελφό του Bernard Vonnegut και την ομάδα τους, ανακάλυψαν, στη συνέχεια, ότι μέσω της χρήσης ιωδιούχου άργυρου – μιας ανόργανης ένωσης – και ξηρού πάγου υπήρχε βελτίωση της δημιουργίας κρυστάλλων πάγου στα σύννεφα.
Σήμερα, η διαδικασία της σπορά νεφών πραγματοποιείται είτε από γεννήτριες εδάφους είτε από αεροσκάφη (πρόσφατα πειράματα έγιναν και μέσω εναέριων drones). Οι ειδικοί χρησιμοποιούν ιωδιούχο άργυρο επειδή η δομή του μοιάζει πολύ με τους φυσικούς παγοκρυστάλλους και έως τώρα έχουν βρει δύο κύριους τρόπους για τη διεξαγωγή της σποράς των νεφών.
Ο πρώτος τρόπος περιλαμβάνει την απελευθέρωση σωματιδίων ιωδιούχου αργύρου κάτω από τη βάση του σύννεφου βροχής, τα οποία με τη σειρά τους θα μεταφερθούν στο κέντρο του σύννεφου μέσω του ανοδικού του ρεύματος. Ο δεύτερος τρόπος εστιάζει στην ρίψη σωματιδίων ιωδιούχου αργύρου πάνω από το σύννεφο, πρακτική που δύναται να πραγματοποιηθεί μέσω της εκτόξευσης ηλεκτρικών πυροτεχνημάτων από αεροπλάνα. Οι φωτοβολίδες αυτές αναφλέγονται μόλις απελευθερώνονται από το αεροπλάνο και πέφτουν πάνω στο σύννεφο. Τέλος, οι ειδικοί μπορούν επίσης να χρησιμοποιήσουν υγρό προπάνιο, ξηρό πάγο (στερεό διοξείδιο του άνθρακα) και άλλες αλατούχες ενώσεις για τη σπορά των νεφών. [πηγή]
Με λίγα λόγια, αντιλαμβανόμαστε πως δεν πρόκειται για «τεχνητή βροχή» αλλά για πρόκληση βροχής μέσω ήδη υπαρκτών νεφών με την αύξηση της ιδιότητας της βροχόπτωσης των τελευταίων με τις τεχνικές που αναφέραμε παραπάνω. Ενώ η τεχνική αυτή δύναται να χρησιμοποιείται συχνότερα ως τεχνική διαχείρισης της ξηρασίας σε περιοχές που δεν έχουν αρκετά μεγάλο απόθεμα φυσικού νερού, άλλα παραδείγματα χρήσης της συμπεριλαμβάνουν την καταπολέμηση δασικών πυρκαγιών και την καταστολή του χαλαζιού. Η τεχνική χρησιμοποιείται ακόμη και για την εκτροπή βροχοπτώσεων, όπως συνέβη κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων το 2008 στο Πεκίνο, με την Κίνα, μάλιστα, να διαθέτει το μεγαλύτερο πρόγραμμα τροποποίησης του καιρού σε παγκόσμια κλίμακα.
Έχει αποτελέσματα η σπορά νεφών;
Το National Research Council (NRC) των ΗΠΑ εξέδωσε το 2003 έκθεση σχετικά με τις προοπτικές της σποράς νεφών και άλλων τεχνικών τροποποίησης του καιρού, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι:
Δεν υπάρχουν ακόμη πειστικές επιστημονικές αποδείξεις για την αποτελεσματικότητα των σκόπιμων προσπαθειών τροποποίησης του καιρού. Σε ορισμένες περιπτώσεις υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις για προκαλούμενες αλλαγές, αλλά οι αποδείξεις αυτές δεν έχουν υποβληθεί σε ελέγχους σημαντικότητας και αναπαραγωγιμότητας. [NRC, 2003, σελ. 3].
Το επόμενο έτος, η Weather Modification Association αξιολόγησε την έκθεση του NRC με αντίστοιχη δημοσίευση. Η WMA έκανε εμφανές πως παρότι «υποστηρίζει πολλές από τις συστάσεις της επιτροπής NRC» επιθυμεί να προσθέσει αρκετές δικές της καθώς «θέλει να καλύψει τα προφανή κενά και τις αδυναμίες της έκθεσης του NRC». Συγκεκριμένα, η WMA υποστήριξε ότι:
Η έκθεση του NRC «δεν έλαβε επαρκώς υπόψη τις πρόσφατες εφαρμογές πεδίου για την ενίσχυση της βροχόπτωσης και την καταστολή του χαλαζιού». Τέλος, συμπέρανε πως «υπάρχουν πειστικές επιστημονικές αποδείξεις για θετικά αποτελέσματα σε διάφορους τομείς της τροποποίησης του καιρού» και πως η έκθεση του «δεν έλαβε υπόψη της ορισμένους παραμέτρους». [WMA, 2004, σελ. 53-63]
To 2015, μια εκτενής έκθεση που εκπονήθηκε για το Bureau of Reclamation, ομοσπονδιακή Υπηρεσία των ΗΠΑ που επιβλέπει τη διαχείριση των υδάτινων πόρων, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η συνέχιση της έρευνας επί της σποράς νεφών εξακολουθεί να είναι επιβεβλημένη, αλλά σημείωσε ότι «η απόδειξη που αναζητούσε η επιστημονική κοινότητα εδώ και πολλές δεκαετίες δεν είναι ακόμη στα χέρια της».
Δύο χρόνια αργότερα, η έναρξη ενός πειράματος, γνωστό και ως πρόγραμμα SNOWIE – “Seeded and Natural Orographic Wintertime Clouds” – θα παρείχε μερικές από τις πρώτες ποσοτικές αποδείξεις ότι η σπορά σύννεφων όντως λειτουργεί. Τα δεδομένα που συλλέχθηκαν από το SNOWIE, βοήθησαν άλλους επιστήμονες να επικυρώσουν τα δικά τους μοντέλα και να επιβεβαιώσουν ότι οι προσομοιώσεις τους είναι ρεαλιστικές. [πηγή]
Πιθανές επιπτώσεις της σποράς νεφών
Παρότι η τεχνολογία της σποράς νεφών στην παρούσα φάση εφαρμογής μικρής κλίμακας φαίνεται πως είναι πλήρως ασφαλής, έχουν τεθεί ζητήματα ανησυχίας για την περίπτωση που η τεχνολογία εφαρμοστεί σε μεγάλη κλίμακα μαζικά. Συγκεκριμένα, αυτή τη στιγμή χρησιμοποιούνται για την σπορά νεφών συγκεντρώσεις ιωδιούχου αργύρου πολύ κάτω από το αποδεκτό όριο των 50 μικρογραμμαρίων ανά λίτρο, ωστόσο σε περίπτωση μαζικής εφαρμογής της τεχνολογίας η συνδυαστική χρήση ενδέχεται να οδηγήσει στην συγκέντρωση μεγάλων ποσοτήτων στην ατμόσφαιρα με επακόλουθο αρνητικό αντίκτυπο στην ισορροπία πολυάριθμων οικοσυστημάτων. Γι’ αυτό ένας από τους στόχους των ερευνητών που ασχολούνται με την εξέλιξη της εν λόγω τεχνολογίας είναι να βρεθούν εναλλακτικές ενώσεις που θα πετυχαίνουν το ίδιο αποτέλεσμα χωρίς να προκαλούν δυνητικά προβλήματα στο περιβάλλον λόγω της συγκέντρωσης τους σε περίπτωση μαζικής χρήσης. Μια εξίσου σημαντική ανησυχία είναι η διατάραξη των καιρικών φαινομένων καθώς η κατανομή της βροχής σε κάποια σημεία μπορεί να προκαλέσει μειωμένη βροχόπτωση σε κάποιες περιοχές κοντά στο σημείο της σποράς και πλημμύρες σε άλλες κοντινές περιοχές. [πηγή 1][πηγή 2]
Όλες αυτές οι ανησυχίες φυσικά βρίσκονται ακόμα υπό μελέτη ώστε να επιβεβαιωθούν και τα αποτελέσματα να χρησιμοποιηθούν για την βελτίωση της τεχνολογίας πριν γίνει η οποιαδήποτε προσπάθεια χρήσης της σε μεγάλη κλίμακα.
Καμία από αυτές τις ανησυχίες ωστόσο δεν σχετίζεται με “ψεκασμό χημικών” με σκοπό την σκόπιμη επιδείνωση της υγείας των πολιτών όπως αναφέρεται στους εξεταζόμενους ισχυρισμούς. Ισχυρισμοί αυτού του τύπου εντάσσονται στο πλαίσιο θεωριών συνωμοσίας τις οποίες τα Ellinika Hoaxes έχουν καταρρίψει επανειλημμένα κατά το παρελθόν. Μπορείτε να βρείτε σχετικά παραδείγματα καταρρίψεων για το εν λόγω θέμα εδώ.
Συμπέρασμα
Η τεχνική τροποποίησης του καιρού, γνωστή και ως σπορά νεφών, επιτυγχάνεται με τη χρήση ιωδιούχου άργυρου και ξηρού πάγου. Δεν έχουν διαπιστωθεί επιβλαβείς επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον σε όσες μελέτες έχουν διεξαχθεί ανά τα χρόνια. Ορισμένοι ειδικοί εκφράζουν, ωστόσο, ανησυχίες σχετικά με πιθανές επιπτώσεις προς το περιβάλλον εάν η πρακτική αυτή γίνει κοινή σε μεγαλύτερη κλίμακα στο μέλλον.
Έλεγχος γεγονότων, Επιστήμη, Περιβάλλον, Πολιτική, Υγεία
Copyright © 2023 – ELLINIKA HOAXES
Αρχικά δημοσιεύτηκε εδώ.
