Στις 8 Απριλίου 2024, μια οδική γέφυρα στο Σμολένσκ της δυτικής Ρωσίας κατέρρευσε πάνω σε σιδηροδρομικές γραμμές, με αποτέλεσμα να χάσει τη ζωή του τουλάχιστον ένας άνθρωπος και να τραυματιστούν άλλοι πέντε. Λίγο αργότερα, ελληνικές ιστοσελίδες κοινοποίησαν ένα δραματικό βίντεο που υποτίθεται ότι ήταν από τη στιγμή της κατάρρευσης. Ωστόσο, το εν λόγω βίντεο χρονολογείται στην πραγματικότητα από τον Οκτώβριο του 2018 και δείχνει την κατάρρευση μιας γέφυρας στην πόλη Σβομπόντνι στην περιοχή Αμούρ της ρωσικής Άπω Ανατολής, περίπου 7.500 χιλιόμετρα από το Σμολένσκ.
«Ρωσία: Νέο τρομακτικό βίντεο από τη στιγμή της κατάρρευσης γέφυρας πάνω σε γραμμές τρένου», αναφέρει ένα άρθρο από το Pronews.gr στις 9 Απριλίου 2024. Το άρθρο περιλαμβάνει ένα βίντεο που δείχνει μια γέφυρα να καταρρέει καθώς τη διασχίζει ένα φορτηγό.
Το βίντεο κοινοποιήθηκε στο Facebook (εδώ και εδώ) και σε ιστότοπους στην Ελλάδα (εδώ και εδώ) και την Κύπρο (εδώ και εδώ), με τον ισχυρισμό ότι δείχνει τη στιγμή της κατάρρευσης μιας γέφυρας στην περιοχή Σμολένσκ της Ρωσίας το 2024.
Το βίντεο μεταδόθηκε επίσης από δύο μεγάλα ιδιωτικά τηλεοπτικά κανάλια στην Ελλάδα, το Mega Channel και το AlphaTV. «Η γέφυρα στο Σόμολενσκ της δυτικής Ρωσίας καταρρέει. Η κάμερα ασφαλείας καταγράφει την κατάρρευση την ώρα που βρίσκονται πάνω της διερχόμενα οχήματα», αναφέρει η φωνητική περιγραφή στο AlphaTV, ενώ προβάλλεται το εν λόγω βίντεο.
Ωστόσο, αυτό το βίντεο δεν σχετίζεται με την κατάρρευση της γέφυρας στο Σμολένσκ της δυτικής Ρωσίας το 2024. Πρόκειται για ένα βίντεο από το 2018 και δείχνει την κατάρρευση μιας γέφυρας πάνω από τον Υπερσιβηρικό Σιδηρόδρομο στην πόλη Σβομπόντνι στην περιοχή Αμούρ της ρωσικής Άπω Ανατολής.
Ένα παλιό βίντεο απο το 2018
Μια αντίστροφη αναζήτηση βίντεο έδειξε ότι το βίντεο αναρτήθηκε στο διαδίκτυο το 2018. Συγκεκριμένα, βρήκαμε το βίντεο κοινοποιημένο από έναν ιταλικό και έναν τουρκικό ιστότοπο με ημερομηνία 9 Οκτωβρίου 2018.
Τον Οκτώβριο του 2018, διεθνή (εδώ και εδώ) και τοπικά μέσα ενημέρωσης (εδώ) μετέδωσαν την είδηση της κατάρρευσης της γέφυρας στην πόλη Σβομπόντνι στην περιοχή Αμούρ της ρωσικής Άπω Ανατολής, κοντά στα σύνορα με την Κίνα.
Σε άρθρο της ρωσικής ιστοσελίδας Газета.Ru (Gazeta.ru) με ημερομηνία 9 Οκτωβρίου 2018, γράφει ότι τα πλάνα από τη σκηνή δείχνουν ότι ένας εργάτης του σιδηρόδρομου καταφέρνει να ξεφύγει από τη γέφυρα που καταρρέει. Στο εν λόγω βίντεο βλέπουμε πράγματι ένα άτομο να τρέχει για να γλιτώσει από την κατάρρευση της γέφυρας, όπως επισημαίνεται από το AFP στην παρακάτω εικόνα.
Μια σύγκριση μεταξύ των φωτογραφιών που έλαβε το Associated Press από το «ρωσικό Υπουργείο Καταστάσεων Έκτακτης Ανάγκης της περιοχής Αμούρ» και δημοσίευσε το 2018, και του εν λόγω βίντεο έδειξε ότι υπάρχουν ορισμένα κοινά στοιχεία. Για παράδειγμα, ένας λευκός στύλος είναι ορατός στην ίδια θέση και στις δύο εικόνες ενώ βλέπουμε ότι η γέφυρα καταρρέει στο ίδιο σημείο.
Χρησιμοποιώντας το Google Street View, μέσω γεωεντοπισμού, εξετάσαμε την περιοχή της οδού Mikhailo-Chesnokovskaya, την οποία ένα άρθρο της Deutsche Welle στα ρωσικά αναφέρει ως το σημείο της κατάρρευσης, και βρήκαμε κοινά στοιχεία μεταξύ της τοποθεσίας και του εν λόγω βίντεο.
Όσον αφορά την κατάρρευση της γέφυρας στην πόλη Σμολένσκ τον Απρίλιο του 2024, το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων TASS ανέφερε ότι μία γυναίκα έχασε τη ζωή της και συνολικά πέντε άτομα νοσηλεύτηκαν.
Πλάνα από το σημείο της κατάρρευσης της γέφυρας του 2024, που δημοσιεύτηκαν από το ρωσικό Υπουργείο Καταστάσεων Έκτακτης Ανάγκης και από δύο λογαριασμούς στο Telegram με τα ονόματα «@shot_shot» και «ostorozhno novosti» αντίστοιχα, δεν παρουσιάζουν καμία ομοιότητα με το βίντεο που κοινοποίησαν οι προαναφερθείσες ιστοσελίδες των ελληνικών μέσων ενημέρωσης.
Για παράδειγμα, σε ένα από τα βίντεο, στο 0:53′ μπορούμε να δούμε ότι υπάρχει μια έκταση με νερό κάτω από τη γέφυρα, η οποία δεν εντοπίζεται στο βίντεο από την πόλη Σβομπόντνι.
Στο παρελθόν, το AFP έχει επαληθεύσει ισχυρισμούς που παρουσιάζουν παλιά πλάνα βίντεο ή εικόνες ως τωρινές, όπως ένα βίντεο που υποτίθεται ότι δείχνει την κατάρρευση μιας γέφυρας στη Βαλτιμόρη ή ένα βίντεο από το 2020 που ισχυρίζεται ότι δείχνει Παλαιστίνιους να τελούν μια ψεύτικη κηδεία το 2023.