Πρόσφατα, εντοπίσαμε αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, οι οποίες αναφέρονται σε υποτιθέμενη απαγόρευση της χρήσης της λέξης «Χριστούγεννα» στην πρωτεύουσα του Ηνωμένου Βασιλείου. Το προβεβλημένο επιχείρημα που δημιούργησε πρόσφορο έδαφος για τις υπό εξέταση τοποθετήσεις, προέρχεται από ρεπορτάζ ενός μέσου με έδρα το Λονδίνο.
Ο ισχυρισμός αυτός αναπαράχθηκε και από τον πρόεδρο της Ελληνικής Λύσης, Κυριάκο Βελόπουλο, μέσω ανάρτησης στο X (αρχειοθετημένη εδώ):
Το πλαίσιο
Με μια σύντομη έρευνα, βρήκαμε το σχετικό ρεπορτάζ του μέσου GBN που πυροδότησε τις αναρτήσεις χρηστών του διαδικτύου. Ειδικότερα, ο ρεπόρτερ του GBN, Ben Leo, προσέγγισε μερικούς χριστουγεννιάτικους πάγκους στη Southbank Centre Winter Market, όπου ένας εκ των εμπόρων υποστήριξε πως πρόκειται για «χειμερινή αγορά» και όχι για «χριστουγεννιάτικη».
Έπειτα, ο Ben Leo ζήτησε από τον έμπορο μια διευκρίνιση ως προς τη διαφορά μεταξύ της «χειμερινής» και της «χριστουγεννιάτικης» αγοράς, με εκείνον να απαντά πως: «Είναι κάτι που έχει να κάνει με τη θρησκεία, δεν μπορούν όλοι να πουν τη λέξη Χριστούγεννα». Ακολούθησαν ανάλογες ερωτήσεις σε περαστικούς, ενώ στο τέλος του βίντεο φαίνεται πως ένας διαφορετικός πάγκος της ίδιας αγοράς ανταποκρίνεται στο χριστουγεννιάτικο πνεύμα.
Ο διάλογος με τον έμπορο:
Ben Leo: Is this a Christmas market?
Stallholder: Winter market.
Ben Leo: A winter market. What’s the difference?
Stallholder: Something to do with religion, they can’t say “Christmas”.
Μετάφραση:
Ben Leo: Είναι χριστουγεννιάτικη αυτή η αγορά;
Έμπορος: Χειμερινή.
Ben Leo: Χειμερινή. Ποια είναι η διαφορά;
Έμπορος: Έχει να κάνει με τη θρησκεία, δεν μπορούν (σ.σ. όλοι) να πουν τη λέξη «Χριστούγεννα».
Συνομιλία με περαστικούς:
Ben Leo: “Happy Christmas” or “happy holidays”?
Man: Both.
Ben Leo: Why both? It’s Christmas, isn’t it?
Man: It’s Christmas, yeah.
Ben Leo: Why would you say “happy holidays”? Which scenario?
Woman: Because not everybody celebrates Christmas.
Μετάφραση:
Ben Leo: «Καλά Χριστούγεννα» ή «καλές γιορτές»;
Άντρας: Και τα δύο.
Ben Leo: Γιατί και τα δύο; Είναι Χριστούγεννα, σωστά;
Άντρας: Είναι Χριστούγεννα, ναι.
Ben Leo: Γιατί να πεις «καλές γιορτές»; Σε ποια περίπτωση;
Γυναίκα: Γιατί δεν γιορτάζουν όλοι τα Χριστούγεννα.
Συνομιλία με άλλον περαστικό:
Ben Leo: “Happy holidays” or “happy Christmas”?
Man: Oh, “happy Christmas”. Absolutely, “happy Christmas”!
Ben Leo: Hang on it! Christmas! You’ll offend people saying that.
Man: I know.
Ben Leo: “Happy holidays”?
Man: “Happy Christmas”!
Ben Leo: Winter market?
Man: Christmas market!
Μετάφραση:
Ben Leo: «Καλά Χριστούγεννα» ή «καλές γιορτές»;
Άντρας: Ω, «καλά Χριστούγεννα»! Εννοείται, «καλά Χριστούγεννα»!
Ben Leo: Μισό λεπτό! Χριστούγεννα! Θα προσβάλλεις κάποια άτομα αν το πεις αυτό.
Άντρας: Το ξέρω.
Ben Leo: «Καλές γιορτές»;
Άντρας: «Καλά Χριστούγεννα»!
Ben Leo: Χειμερινή αγορά;
Άντρας: Χριστουγεννιάτικη αγορά!
Εντούτοις, χρειάζεται να υπογραμμιστεί ότι τα δεδομένα του συγκεκριμένου ρεπορτάζ δεν είναι κατ’ ανάγκην αντιπροσωπευτικά για ολόκληρο το Λονδίνο, καθώς δεν έγινε μια γενικότερη προσέγγιση στο εύρος των απαντήσεων, αλλά υπήρξε περιορισμός σε μία μόνο εποχιακή αγορά.
Το βίντεο (αρχειοθετημένο εδώ):
Τι ισχύει
Αρχικά, αναζητήσαμε έγκυρες πηγές που να επιβεβαιώνουν τον περιορισμό της χρήσης του όρου «Χριστούγεννα» ή τη μετονομασία των εποχιακών αγορών, δεδομένου ότι ο έμπορος μίλησε για «χειμερινή» και όχι «χριστουγεννιάτικη» αγορά. Πράγματι, εντοπίσαμε άρθρα (1,2,3) του ηλεκτρονικού Τύπου, τα οποία φαίνεται απλώς να αναπαράγουν το αρχικό ρεπορτάζ του GBN και του ρεπόρτερ, Ben Leo, χωρίς να προσφέρουν επιπλέον λεπτομέρειες ή στοιχεία. Ο ισχυρισμός, επομένως, δεν επιβεβαιώνεται από τις μεμονωμένες θέσεις των ερωτηθέντων στη Southbank Centre Winter Market.
Κατόπιν, προβήκαμε σε αναζήτηση αντίστοιχων διοργανώσεων και διαπιστώσαμε (πηγή) ότι οι υπόλοιπες αγορές ονομάζονται χριστουγεννιάτικες και όχι χειμερινές:
Επιπρόσθετα, επισκεφτήκαμε τον ιστότοπο της Southbank Centre Winter Market, όπου αναγράφεται το εξής:
Αυτό αποδεικνύει ότι, ανεξάρτητα από την ονομασία, η λέξη Christmas market (=χριστουγεννιάτικη αγορά) χρησιμοποιείται ως αυτοπροσδιορισμός. Ακόμη, υπάρχει ανεξάρτητη καρτέλα στην ιστοσελίδα με τις προσφερόμενες χριστουγεννιάτικες δράσεις:
Όλα αυτά έρχονται σε αντίφαση με την υποτιθέμενη απαγόρευση ή κατάργηση του όρου «Χριστούγεννα». Αυτές οι πληροφορίες επιβεβαιώνονται εδώ, εδώ και εδώ.
Με γνώμονα τη μέγιστη εγκυρότητα, αναζητήσαμε εκκλησιαστικές πηγές του Λονδίνου για να δούμε πώς προσεγγίζουν τον εορτασμό των Χριστουγέννων.
Στον διαδικτυακό χώρο του Καθεδρικού Ναού του Αγίου Παύλου (St Paul’s Cathedral), βλέπουμε ότι έχει γίνει πρόβλεψη για τις χριστουγεννιάτικες ημέρες:
Ποικίλες χριστουγεννιάτικες δράσεις/εκδηλώσεις αποτυπώνονται και στην ιστοσελίδα του Καθεδρικού Ναού Southwark (Southwark Cathedral):
Το Αββαείο του Westminster (Westminster Abbey) έδωσε εξίσου μεγάλη βαρύτητα στα Χριστούγεννα, όπως φαίνεται από τις αναρτημένες δράσεις του:
Τέλος, ο δήμαρχος του Λονδίνου, Sadiq Khan, μέσα από τα επίσημα κανάλια των μέσων κοινωνικής δικτύωσης που διαθέτει, μοιράστηκε ένα βίντεο (αρχειοθετημένο εδώ) με τις ευχές του για τα φετινά Χριστούγεννα.
I want to take a moment to wish each and every Londoner and everyone celebrating across the world, a very Merry Christmas. The season of goodwill is a joyous time which sees our city come alive with lights in our streets, the laughter of children and the kindness of friends and strangers alike. For Christians, this is a sacred opportunity to join in the celebration of the birth of Jesus Christ and a chance for us all to recognise the immense contributions of London’s Christian communities. In times of challenge and irrespective of faith, we can all draw inspiration from the message of Christmas, which says that hope is always there, even in the most unlikely of places. But it calls on us to find the courage to look for it and the strength to share it with others. I hope everyone has the opportunity to spend time doing what they love and in the company of loved ones. And whether you’re putting on the skates, enjoying a mince pie, or simply taking the magic of the season, this is a chance to reflect, to celebrate and to look forward. So, let’s celebrate the kindness and generosity that defines this special time and carry that spirit into 2025. From my family to yours, Merry Christmas.
Μετάφραση:
Θέλω να αφιερώσω ένα λεπτό για να ευχηθώ σε κάθε Λονδρέζο και σε όλους όσους γιορτάζουν σε όλο τον κόσμο, καλά Χριστούγεννα. Η εποχή της καλής θέλησης είναι μια χαρούμενη περίοδος που συναντά την πόλη μας καθώς ζωντανεύει με τα φώτα στους δρόμους, το γέλιο των παιδιών και την καλοσύνη φίλων και αγνώστων. Για τους Χριστιανούς, είναι μια ιερή ευκαιρία να συμμετάσχουν στον εορτασμό της γέννησης του Ιησού Χριστού και για όλους μας είναι μια ευκαιρία να αναγνωρίσουμε την τεράστια συνεισφορά των χριστιανικών κοινοτήτων του Λονδίνου. Σε χρονικές περιόδους προκλήσεων και ανεξαρτήτως πίστης, μπορούμε όλοι να αντλήσουμε έμπνευση από το μήνυμα των Χριστουγέννων, σύμφωνα με το οποίο η ελπίδα υπάρχει πάντα, ακόμα και στα πιο απίθανα μέρη. Μας καλεί, όμως, να βρούμε το θάρρος να την αναζητήσουμε και τη δύναμη να τη μοιραστούμε με τους άλλους. Ελπίζω όλοι να έχουν την ευκαιρία να περάσουν χρόνο κάνοντας ό,τι αγαπούν και με τη συντροφιά των αγαπημένων τους προσώπων. Είτε φοράτε πατίνια, είτε απολαμβάνετε μια τάρτα με μαρμελάδα φρούτων, είτε απλώς απολαμβάνετε τη μαγεία της εποχής, είναι μια ευκαιρία να στοχαστείτε, να γιορτάσετε και να κοιτάξετε μπροστά. Ας γιορτάσουμε, λοιπόν, την καλοσύνη και τη γενναιοδωρία που χαρακτηρίζει αυτή την ξεχωριστή εποχή και ας μεταφέρουμε αυτό το πνεύμα στο 2025. Από την οικογένειά μου στη δική σας, καλά Χριστούγεννα.
Το βίντεο:
Το εν λόγω βίντεο δημοσιεύτηκε στις 25 Δεκεμβρίου του 2024, ενώ το ρεπορτάζ του GBN, που δημούργησε ευνοϊκές συνθήκες για τη διασπορά της φημολογίας περί κατάργησης της λέξης «Χριστούγεννα», στις 23 Δεκεμβρίου του 2024. Ως εκ τούτου, οι επίσημες ευχές του δημάρχου του Λονδίνου δημιοσιεύτηκαν μεταγενέστερα, γεγονός που αποδεικνύει ότι δεν υπάρχουν λεξιλογικές μεταβολές σε συνάρτηση με τα Χριστούγεννα.
Η ημερομηνία που αναρτήθηκε το βίντεο από το λογαριασμό του δημάρχου του Λονδίνου, Sadiq Khan:
Η ημερομηνία που δημοσιεύτηκε το άρθρο στο GBN:
Αν, πράγματι, είχε οριστεί οποιασδήποτε φύσεως απαγόρευση ως προς τη χρήση του όρου «Χριστούγεννα», ο δήμαρχος θα εναρμονιζόταν με αυτή και δεν θα έστελνε χριστουγεννιάτικες ευχές. Ωστόσο, εφόσον ο ίδιος ο Sadiq Khan μίλησε ανοιχτά για το πνεύμα των Χριστουγέννων, είναι προφανές πως κανείς τέτοιος περιορισμός ή απαγόρευση δεν υφίσταται και ο ισχυρισμός καταρρίπτεται.
Συμπέρασμα
Βάσει όλων των παραπάνω δεδομένων, δεν προκύπτει απαγόρευση ή κατάργηση της λέξης «Χριστούγεννα» στο Λονδίνο σε οποιοδήποτε πλαίσιο. Οι χριστουγεννιάτικες αγορές διατηρούν τη φιλοσοφία και την ονομασία τους, οι εκκλησιαστικές δράσεις πραγματοποιούνται κανονικά και ο δήμαρχος του Λονδίνου μεταφέρει χριστουγεννιάτικες ευχές μέσα από τα κοινωνικά του δίκτυα. Οι αναπαραγωγές του αρχικού ρεπορτάζ που εξετάζουμε δημιουργούν στρεβλώσεις.
Πηγές
1. https://www.visitlondon.com/things-to-do/whats-on/christmas/best-christmas-markets-in-london
2. https://southbank.london/whats-on/winter-market
3. https://tinyurl.com/london-uk-tickets-christmas
4. https://www.earthtrekkers.com/london-christmas-markets/
5. https://www.travelodge.co.uk/blog/things-to-do/must-visit-christmas-markets-in-london/
6. https://www.stpauls.co.uk/
7. https://cathedral.southwark.anglican.org/christmas/
8. https://www.westminster-abbey.org/worship-music/services-times/advent-and-christmas/
9. https://www.facebook.com/MayorofLondon/videos/587781383842642/
