Διαδικτυακό κείμενο κοινοποιεί ανακριβείς συμβουλές σχετικά με τους σκύλους-οδηγούς - Featured image

Διαδικτυακό κείμενο κοινοποιεί ανακριβείς συμβουλές σχετικά με τους σκύλους-οδηγούς

Οι περισσότεροι σκύλοι οδηγοί δεν είναι εκπαιδευμένοι να αναζητούν βοήθεια εάν ο ιδιοκτήτης τους βρίσκεται σε σοβαρή δυσκολία, λένε οι ενώσεις σκύλων-οδηγών, σχολιάζοντας αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που κοινοποιήθηκαν χιλιάδες φορές και ισχυρίζονται ότι αν ένας σκύλος-οδηγός πλησίασει μόνος του κάποιο άτομο, σημαίνει ότι ο ιδιοκτήτης του χρειάζεται βοήθεια και πρέπει το άτομο να ρωτήσει επίμονα τον σκύλο και να τον ακολουθήσει. Οι αναρτήσεις αυτές είναι παραπλανητικές, όπως δήλωσαν στο AFP σχολές σκύλων-οδηγών στην Ελλάδα και ευρωπαϊκές ομοσπονδίες. Μόνο λίγοι εξειδικευμένοι σκύλοι υπηρεσίας είναι εκπαιδευμένοι να αναζητούν ανθρώπινη βοήθεια αν το αφεντικό τους βρίσκεται σε δυσκολία.

Οι περισσότερες αναρτήσεις συνοδεύονται από τη φωτογραφία ενός ατόμου που φοράει μαύρα γυαλιά και ένα μπαστούνι για τυφλούς, συνοδευόμενο από έναν σκύλο-οδηγό. Ο παραπλανητικός ισχυρισμός κοινοποιήθηκε πάνω από 5.000 φορές στο Facebook τον Μάιο του 2023, για παράδειγμα εδώ.

«Αν δείτε έναν σκύλο οδηγό ή σκύλο θεραπείας που φορά ειδικό γιλέκο να σας πλησιάζει μόνος του, σημαίνει ότι ο άνθρωπος που συνοδεύει βρίσκεται στο έδαφος ανήμπορος ή βρίσκεται σε κίνδυνο. Ακολουθήστε τον, ρωτώντας επίμονα “πού;” | “πού είναι;” | “τι;” | “τι είναι;” Συνήθως δεν θα σας γαβγίσει, ούτε θα πηδήσει με τα μπροστινά πόδια του πάνω σας . Θα σας σπρώξει με τη μουσούδα του στο πόδι ελαφρά. Μοιραστείτε το tip. Μπορεί να βοηθήσει κάποιον άνθρωπο μία μέρα», γράφει η ανάρτηση.

Ωστόσο, ενώσεις σκύλων-οδηγών στην Ελλάδα και την Ευρώπη δήλωσαν στο AFP ότι ο ισχυρισμός αυτός είναι ανακριβής. Μόνο οι σκύλοι που έχουν εκπαιδευτεί για να βοηθούν ανθρώπους με συγκεκριμένα προβλήματα, όπως η επιληψία, μπορεί να γνωρίζουν πώς να αναζητήσουν βοήθεια για τους χειριστές τους σε περίπτωση προβλήματος, είπαν.

Στιγμιότυπα των παραπλανητικών αναρτήσεων στο Facebook. Λήψη εικόνων:13/06/2023

Η ανάρτηση κυκλοφορεί στην Ελλάδα τουλάχιστον από το 2021, όπως φαίνεται εδώ. Άλλα παραδείγματα πρόσφατων εκδοχών υπάρχουν εδώ, εδώ και εδώ.

Οι σκύλοι-οδηγοί παραμένουν κοντά στους χειριστές τους σε περίπτωση προβλήματος

«Αυτή η πληροφορία είναι ψευδής και άκυρη», δήλωσε η Ζωή Γερουλάνου, πρόεδρος του Κέντρου Σκύλων Οδηγών Ελλάδας (αρχειοθετημένο εδώ). «Οι σκύλοι οδηγοί δεν είναι εκπαιδευμένοι να αναζητούν βοήθεια με τον τρόπο που εξηγεί το δημοσίευμα αυτό», δήλωσε στο AFP στις 13 Ιουνίου 2023.

Η οργάνωση δημοσίευσε το 2021 μια δήλωση στο Facebook , λέγοντας ότι το κείμενο ήταν παραπλανητικό.

H κ. Γερουλάνου είπε ότι οι σκύλοι υπηρεσίας είναι εκπαιδευμένοι να λαμβάνουν εντολές μόνο από τον χειριστή τους. «Επομένως, αν το άτομο έχει πέσει ή κινδυνεύει, ο σκύλος θα παραμείνει κοντά στον ιδιοκτήτη του ανά πάσα στιγμή αρχικά και δεν θα περιπλανηθεί μόνος του προς αναζήτηση βοήθειας».

Σε περίπτωση που κάποιος δει έναν σκύλο-οδηγό κοντά σε ένα άτομο που έχει πέσει, πρέπει να καλέσει το 166 (ΕΚΑΒ) ή το 100 (Αστυνομία), δήλωσε η κ. Γερουλάνου. Ένας σκύλος-οδηγός είναι αναγνωρίσιμος από το γιλέκο που φοράει και τη μεταλλική λαβή του, την οποία ένα άτομο με προβλήματα όρασης κρατά συνήθως με το αριστερό του χέρι.

«Με δεδομένο ότι ο σκύλος θα παραμείνει αυτόματα κοντά στο αφεντικό του, υπάρχει ο κίνδυνος οι άνθρωποι να μην αντιμετωπίσουν σωστά την κατάσταση αν εφαρμόσουν αυτό που λέει το κείμενο και αυτό μπορεί να είναι επικίνδυνο για το άτομο που βρίσκεται στο έδαφος», είπε. Ο σκύλος-οδηγός πρέπει να συνοδεύει το άτομο στο νοσοκομείο, πρόσθεσε.

Ένας σκύλος-οδηγός θα παραβεί τις εντολές του αφεντικού του μόνο αν πιστεύει ότι υπάρχει κίνδυνος, είπε. «Για παράδειγμα, αν βρίσκεται σε μια προκυμαία κοντά στη θάλασσα και το τυφλό αφεντικό περπατάει προς αυτήν, ο σκύλος θα σταματήσει ή θα επιμείνει να τον επαναφέρει στην πορεία του».

Η κ. Γερουλάνου είπε επίσης ότι οι παραπλανητικές αυτές αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης χρησιμοποίησαν φωτογραφία μέλους της οργάνωσής τους παρά τη θέλησή του.  «Αυτό είναι προβληματικό, διότι σε πολλές περιπτώσεις, το άτομο αυτό έχει καταστήσει σαφές ότι δεν επιθυμεί να χρησιμοποιηθεί η φωτογραφία του με αυτό το κείμενο…».

Εκπαιδευτές σκύλων-οδηγών κρατούν σκύλους με λουρί στις 16 Σεπτεμβρίου 2016 σε κέντρο εκπαίδευσης στο Courbert, κοντά στο Παρίσι. – JACQUES DEMARTHON / AFP

Οι σκύλοι που εκπαιδεύονται στην ελληνική σχολή σκύλων-οδηγών «Λάρα» (αρχειοθετημένη εδώ) διδάσκονται να μην αφήνουν τον χειριστή τους, δήλωσε η υπεύθυνη επικοινωνίας Χαρά Μπουργάνη σε ηλεκτρονικό μήνυμα με ημερομηνία 17 Ιουνίου. «Σε περίπτωση που κάτι συμβεί στον χειριστή τους, μαθαίνουν να κάθονται δίπλα του», είπε.

Ένας εκπαιδευτής της σχολής, ο Πάρις Διαμαντίδης, δήλωσε ότι ενώ οι σκύλοι-οδηγοί δεν εκπαιδεύονται για να αναζητούν βοήθεια, άλλοι σκύλοι υψηλής εξειδίκευσης μπορεί να μάθουν να αναλαμβάνουν κάποια δράση.

«Δεν γνωρίζω για τέτοια εκπαίδευση σκύλου-οδηγού, μόνο για σκύλους βοηθούς ατόμων με αυτισμό, όπου ο σκύλος μαθαίνει να τραβάει τα ρούχα του ατόμου για να τον ξεκολλήσει από την κρίση», έγραψε μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στις 17 Ιουνίου.

«Πρέπει να είστε προσεκτικοί σε αυτού του είδους τα διαδικτυακά κείμενα, ας μην θεοποιούμε τους σκύλους εργασίας», πρόσθεσε.

Μόνο σε σπάνιες περιπτώσεις

«Μόνο σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί ένας σκύλος υπηρεσίας να εκπαιδευτεί να ανταποκρίνεται σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης του συντρόφου του αναζητώντας βοήθεια από άλλους (π.χ. ένα αναπηρικό αμαξίδιο που έχει κολλήσει στη λάσπη, μια επιληπτική ή διαβητική κρίση κ.λπ.)», δήλωσε στο AFP στις 16 Ιουνίου ο Ντέιβιντ Άνταμς, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Σκύλων Οδηγών (EGDF). Η EGDF συγκεντρώνει 45 οργανώσεις και σχολές σκύλων-οδηγών από 25 χώρες.

Κατά γενικό κανόνα, ένας σκύλος-βοηθός – όπως ο σκύλος-οδηγός για άτομα με προβλήματα όρασης – «παραμένει κοντά στο αφεντικό του σε περίπτωση κατάρρευσης ή πτώσης», δήλωσε ο Άνταμς.

Άλλοι τύποι σκύλων-βοηθών είναι οι σκύλοι καρδιολογικής υπηρεσίας, οι σκύλοι υπηρεσίας κινητικότητας, οι σκύλοι υπηρεσίας ανίχνευσης αλλεργιών και οι ψυχιατρικοί σκύλοι υπηρεσίας. Αναφέρονται στον ιστότοπο του μη κερδοσκοπικού οργανισμού United Disabled Services Foundation (UDSF) (αρχειοθετημένο εδώ) και Service Dog Certifications (αρχειοθετημένο εδώ).

Οι σκύλοι-βοηθοί εκπαιδεύονται γενικά έως και δύο χρόνια πριν από την ανάθεσή τους, δήλωσε ο Άνταμς. Τα περισσότερα σχολεία δεν εκπαιδεύουν τους σκύλους να αναζητούν ενεργά βοήθεια σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, είπε. «Είναι δυνατόν ένα τέτοιο σχολείο να συμπεριλάβει αυτό το καθήκον, αλλά και πάλι, παραμένει σπάνιο».

«Οι σκύλοι που θα το κάνουν είναι συχνά σκύλοι ιατρικού συναγερμού/ανταπόκρισης για να βοηθήσουν άτομα με διαβήτη, επιληψία κ.λπ. που λαμβάνουν πολύ συγκεκριμένη εκπαίδευση».

Σκύλοι θεραπείας

Οι παραπλανητικές αναρτήσεις ισχυρίζονται επίσης ότι οι σκύλοι θεραπείας  (αρχειοθετημένο εδώ) θα αναζητήσουν βοήθεια εάν ο ιδιοκτήτης τους βρίσκεται σε κίνδυνο. Ωστόσο, ο Άνταμς υπογράμμισε ότι αυτό είναι λάθος. Αυτά τα σκυλιά ενθαρρύνονται να αλληλεπιδρούν με ανθρώπους σε σχολεία, νοσοκομεία ή γηροκομεία. Όμως δεν είναι σκύλοι υπηρεσίας (ή σκύλοι βοήθειας) και δεν εκπαιδεύονται για να εργάζονται με ένα άτομο.

«Αυτό που είναι λάθος με αυτό το κείμενο είναι ότι οι σκύλοι θεραπείας δεν εκπαιδεύονται με τα υψηλά πρότυπα εκπαίδευσης που λαμβάνουν οι σκύλοι βοήθειας και, ως εκ τούτου, δεν θεωρούνται σκύλοι βοήθειας ή υπηρεσίας», δήλωσε ο Άνταμς.

Ένα παράδειγμα σκύλου που έχει λάβει ειδική εκπαίδευση για να βρίσκει βοήθεια όταν είναι απαραίτητο είναι ένας σκύλος συναγερμού επιληπτικών κρίσεων που βοηθά ανθρώπους που έχουν επιληπτικές κρίσεις. Αυτό περιλαμβάνει «την εύρεση βοήθειας για το άτομό τους ή την κλήση του 911 με ένα τηλέφωνο συναγερμού K-9».

Αφού εξέτασε έναν παρόμοιο ισχυρισμό το 2020, η αμερικανική ομάδα ελέγχου γεγονότων Snopes δήλωσε ότι είναι εν μέρει αληθής: ορισμένοι σκύλοι υπηρεσίας είναι εκπαιδευμένοι να αναζητούν βοήθεια εάν ο ιδιοκτήτης τους υποφέρει από ιατρική πάθηση, αλλά όχι όλοι, ανέφερε. Το Snopes αναφέρει ότι οι αναγνώστες του είχαν ζητήσει να επαληθεύσει μια ανάρτηση με τίτλο «Service Dog PSA» το 2018 από μία χρήστη που ισχυριζόταν ότι αφού έπεσε, ο σκύλος-οδηγός της πήγε να αναζητήσει βοήθεια.

Δύο άτομα σε αναπηρικό αμαξίδιο ταξιδεύουν στο μετρό με τη βοήθεια των σκύλων τους στο Μπουένος Άιρες της Αργεντινής στις 14 Απριλίου 2016 – EITAN ABRAMOVICH / AFP

Οι σκύλοι-οδηγοί για άτομα με προβλήματα όρασης είναι σχετικά εύκολο να εντοπιστούν, επειδή φορούν μια ειδική εξάρτυση που κατανέμει την πίεση με συγκεκριμένο τρόπο, επιτρέποντας στον χειριστή του σκύλου-οδηγού και στον σκύλο να επικοινωνούν μεταξύ τους, αναφέρει το Service Dog Certifications.

Είναι εκπαιδευμένοι στην «ευφυή ανυπακοή», που σημαίνει ότι μπορούν να πηγαίνουν ενάντια στις οδηγίες του χειριστή τους ή να τις αγνοούν σε επικίνδυνες καταστάσεις. «Λαμβάνουν εκπαίδευση για να εντοπίζουν κινδύνους ή συνθήκες που μπορούν να θέσουν σε κίνδυνο την ασφάλεια». Μια παρόμοια περιγραφή δίνεται για τους σκύλους-οδηγούς στον ιστότοπο της UDSF.

Σκύλοι-οδηγοί στην Ελλάδα

Στην Ελλάδα, οι σκύλοι-οδηγοί προστατεύονται από το νόμο. Η πρόσβαση σε όλα τα κτίρια και τα οχήματα διασφαλίζεται από τον νόμο 3868/2010, άρθρο 16 (αρχειοθετημένο εδώ) του 2010.

Από το 2014, η ίδια πρόσβαση διασφαλίστηκε και για τους εκπαιδευόμενους σκύλους-οδηγούς, στο νόμο 4238/2014, άρθρο 32 (αρχειοθετημένο εδώ).

Ωστόσο, η κ. Γερουλιάνου δήλωσε ότι ο σύλλογός αντιμετώπισε περιπτώσεις όπου σκύλοι-οδηγοί τυφλών εξακολουθούν να μην έχουν πρόσβαση, μεταξύ άλλων σε ταξί. Ένας οδηγός ταξί καταδικάστηκε το 2022 επειδή αρνήθηκε να επιβιβάσει ένα άτομο με προβλήματα όρασης και το σκύλο-οδηγό του.

Fact Checker Logo

Έλεγχος γεγονότων, Υγεία

Συγγραφέας: Théophile BLOUDANIS / AFP Ελλάδα

Αρχικά δημοσιεύτηκε εδώ.