Ένα βίντεο που κυκλοφορεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σε πολλές γλώσσες, μεταξύ των οποίων και τα ελληνικά, δείχνει τηλεκατευθυνόμενα μοντέλα μαχητικών αεροσκαφών να λαμβάνουν μέρος σε διαγωνισμό στην Κίνα. Ωστόσο, το βίντεο έχει κοινοποιηθεί εκατοντάδες φορές στα ελληνικά με τον ψευδή ισχυρισμό ότι δείχνει πραγματικά κινεζικά μαχητικά αεροσκάφη J-20 stealth. Μέσω αντίστροφης αναζήτησης εικόνων, το AFP διαπίστωσε ότι το υλικό που εμφανίζεται στους ψευδείς ισχυρισμούς ταιριάζει με εικόνες από το Jet World Masters, έναν διαγωνισμό για μοντέλα αεροσκαφών, που πραγματοποιήθηκε στην Ρονγκτσένγκ της Κίνας το 2019. Στο βίντεο έχουν προστεθεί ηχητικά αποσπάσματα από διαφορετική αεροπορική επίδειξη στην Κίνα, στην οποία πετούσαν επανδρωμένα αεροσκάφη J-20 πλήρους μεγέθους. Επιπλέον, ένας ειδικός που ανέλυσε το βίντεο με τον ψευδή ισχυρισμό δήλωσε ότι ο τρόπος με τον οποίο κινούνται τα αεροπλάνα, καθώς και τα ίχνη καπνού τους, δείχνουν ότι δεν πρόκειται για επανδρωμένα αεροσκάφη πλήρους μεγέθους.
Ένα βίντεο που κυκλοφορεί με τον ισχυρισμό στα ελληνικά ότι δείχνει κινεζικά μαχητικά αεροσκάφη J-20 stealth έχει κοινοποιηθεί περισσότερες από 200 φορές στο Facebook. Το βίντεο δείχνει δύο αεροσκάφη να κάνουν επίδειξη με ελιγμούς στον ουρανό, ενώ θεατές παρακολουθούν και βιντεοσκοπούν. Το κείμενο που εμφανίζεται στην αρχή του βίντεο γράφει στην απλοποιημένη κινεζική γλώσσα «αεροπορική επίδειξη J-20». Το βίντεο παρουσιάζεται σαν να δείχνει πραγματικά μαχητικά αεροσκάφη πλήρους μεγέθους. «Το μαχητικό αεροσκάφος Stealth “J-20” της Κίνας» διαβάζουμε στην περιγραφή της ανάρτησης. Τα σχόλια κάτω από την ανάρτηση, ωστόσο, χωρίζονται στα δύο: πολλοί δηλώνουν εντυπωσιασμένοι από την τεχνολογική πρόοδο της Κίνας, ενώ άλλοι επισημαίνουν ότι το βίντεο δεν δείχνει μαχητικά αεροσκάφη πραγματικού μεγέθους, αλλά τηλεκατευθυνόμενα μοντέλα.
Το ίδιο βίντεο κυκλοφόρησε σε πολλές άλλες γλώσσες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, μεταξύ των οποίων τα γαλλικά και τα αγγλικά, σε ορισμένες περιπτώσεις με τον πρόσθετο ισχυρισμό ότι δείχνει πλάνα από την πρόσφατη Διεθνή Έκθεση Αεροπορίας της Κίνας του 2022, γνωστή και ως Airshow China, η οποία έλαβε χώρα στην πόλη Ζουχάι τον Νοέμβριο.
Το βίντεο προέρχεται από διαγωνισμό μοντέλων αεροσκαφών
Το AFP χρησιμοποίησε τη μέθοδο της αντίστροφης αναζήτησης εικόνας στο Yandex και αντιστοίχισε το βίντεο που κυκλοφορεί με τον ψευδή ισχυρισμό με τα πλάνα σε αυτή την ανάρτηση στο Twitter από τον Οκτώβριο του 2019, η οποία ισχυρίζεται ότι δείχνει «κινεζική τεχνολογία μαχητικών αεροσκαφών». Το βίντεο στην ανάρτηση στο Facebook με τον ψευδή ισχυρισμό είναι μια αντεστραμμένη, μέσω αντικατοπτρισμού, έκδοση του βίντεο στην ανάρτηση στο Twitter, όπως φαίνεται στη σύγκριση των στιγμιότυπων οθόνης που ακολουθεί.
Με αφορμή τα σχόλια κάτω από την ανάρτηση με τον ψευδή ισχυρισμό που επισημαίνουν ότι το βίντεο δείχνει μοντέλα αεροσκαφών, και υποθέτοντας ότι η εκδήλωση όπου έγινε η λήψη του βίντεο μπορεί να χρονολογείται από το 2019, καθώς η ανάρτηση στο Twitter δημοσιεύθηκε τότε, αναζητήσαμε στο Google τις λέξεις-κλειδιά «2019 model jet competition China», δηλαδή «2019 μοντέλα μαχητικών διαγωνισμός Κίνα». Μέσω αυτής της αναζήτησης, βρήκαμε ένα βίντεο στο YouTube από την τελετή έναρξης του διαγωνισμού Jet World Masters (JWM) του 2019 που πραγματοποιήθηκε στην Ρονγκτσένγκ, στην επαρχία Σανντόνγκ της ανατολικής Κίνας.
Η ιστοσελίδα της της Διεθνούς Επιτροπής Μοντέλων Αεροσκαφών, διοργανώτριας αρχής του JWM, περιγράφει το JWM ως «εκδήλωση για μοντέλα αεροσκαφών».
Ψάχνοντας για περισσότερα πλάνα από τον διαγωνισμού του 2019, το AFP βρήκε βίντεο στο YouTube που δείχνουν παρόμοιους ελιγμούς με αυτούς που εκτελούν τα αεροπλάνα στο βίντεο που συνοδεύεται με τον ψευδή ισχυρισμό, για παράδειγμα εδώ και εδώ.
Στο 11ο λεπτό αυτού του βίντεο στο YouTube, με τίτλο «JWM 2019 Rongcheng Clips [Giant RC Jet]», φαίνεται μια παρόμοια σειρά κτιρίων στο φόντο και τα ίδια έγχρωμα διαφημιστικά πανό όπως στο βίντεο που χρησιμοποιήθηκε με τον ψευδή ισχυρισμό. Το AFP έχει κυκλώσει τις ομοιότητες παρακάτω με κίτρινο χρώμα, συγκρίνοντας ένα στιγμιότυπο από το βίντεο με τον ψευδή ισχυρισμό στα αριστερά και ένα στιγμιότυπο από το βίντεο του διαγωνισμού του 2019 στα δεξιά:
Ο ήχος έχει προστεθεί
Το AFP διαπίστωσε επίσης ότι το βίντεο που κοινοποιείται με τον ψευδή ισχυρισμό και το βίντεο από το JWM που εμφανίζεται στην ανάρτηση του 2019 στο Twitter έχουν διαφορετικό ήχο.
Τμήματα του ήχου στο βίντεο με τον ψευδή ισχυρισμό ταιριάζουν με τον ήχο από την κάλυψη του κινεζικού κρατικού ραδιοτηλεοπτικού φορέα CCTV για την αεροπορική έκθεση του 2021 στην Ζουχάι, που βρίσκεται εδώ. Για παράδειγμα, και τα δύο βίντεο ξεκινούν με έναν σχολιαστή να λέει στα πέντε δευτερόλεπτα: «Τα J-20 (μαχητικά stealth) που όλοι περιμένουν με ανυπομονησία έχουν τώρα εμφανιστεί στον ουρανό της Ζουχάι». Στα 34 δευτερόλέπτα του βίντεο με τον ψευδή ισχυρισμό, ο ίδιος σχολιαστής ακούγεται να λέει: «Μπορούμε να ακούσουμε ακόμη και τον δυνατό βρυχηθμό των κινητήρων από τον εσωτερικό χώρο», κάτι που ταιριάζει με το σημείο των 46 δευτερολέπτων του ήχου στο βίντεο του CCTV.
Ο ήχος στο βίντεο που εμφανίζεται στην ανάρτηση του Οκτωβρίου 2019 στο Twitter φαίνεται να είναι ο πρωτότυπος ήχος από πλάνα που τραβήχτηκαν στο JWM του 2019. Ο σχολιαστής μιλά για τους ελιγμούς που κάνουν τα μοντέλα αεροσκαφών και σχολιάζει τον καλό καιρό. Το AFP διαπίστωσε ότι ο ήχος στο βίντεο της ανάρτησης στο Twitter αντιστοιχεί εν μέρει στον ήχο που ακούγεται σε αυτό το βίντεο με τίτλο «JWM 2019. Ο θρίαμβος της ομορφιάς». Ο σχολιαστής λέει την ίδια φράση στα 44 δευτερόλεπτα από την έναρξη του βίντεο που κοινοποιήθηκε στο Twitter και στο 42ο δευτερόλεπτο του βίντεο που κοινοποιήθηκε στο YouTube.
Η φράση του μεταφράζεται από τα μανδαρινικά κινεζικά ως εξής: «Τώρα μπορούμε να δούμε ότι το ένα αεροπλάνο περιστρέφεται ενώ αιωρείται, ενώ το άλλο αεροπλάνο απελευθερώνει πολύχρωμο καπνό και κάνει κυκλικές κινήσεις 360 μοιρών γύρω από το περιστρεφόμενο αεροπλάνο».
Στον ήχο από τα αρχικά πλάνα, ο θόρυβος του κινητήρα του μοντέλου αεροσκάφους είναι πολύ πιο αδύναμος από ό,τι στον ήχο του βίντεο με τον ψευδή ισχυρισμό, όπου ακούγεται ο «βρυχηθμός» των πραγματικών μαχητικών J-20.
Ο Γουίλιαμ Κράουδερ, καθηγητής Αεροδιαστημικής Μηχανικής στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ, επιβεβαίωσε στο AFP ότι στοιχεία από το υπό εξέταση βίντεο δείχνουν ότι δεν πρόκειται για επανδρωμένα αεροσκάφη πλήρους μεγέθους. Εξήγησε δε, ότι τα αεροσκάφη που εμφανίζονται στο βίντεο φαίνεται να έχουν «χαμηλή αδράνεια» που σημαίνει ότι είναι πολύ ευκίνητα.
«Αν και πραγματικά αεροσκάφη πλήρους μεγέθους θα μπορούσαν, θεωρητικά, να κάνουν αυτούς τους ελιγμούς -δεν υπάρχει τίποτα στη φυσική ή τη μηχανική που να το εμποδίζει- μπορεί κανείς να καταλάβει ότι το βίντεο δείχνει μοντέλα από τη φαινομενική χαμηλή αδράνεια των αεροσκάφων, καθώς τα μικρά πράγματα έχουν χαμηλότερη αδράνεια σε σύγκριση με το βάρος τους. Η χαμηλή αδράνειά τους καθιστά ευκολότερη την περιστροφή μικρότερων αντικειμένων και γι’ αυτό τα μοντέλα αεροπλάνων φαίνονται τόσο ευκίνητα», δήλωσε ο καθηγητής Κράουδερ σε ανταλλαγή μέιλ με το AFP στις 25 και τις 29 Νοεμβρίου 2022.
Πρόσθεσε ότι το σχήμα των ιχνών καπνού υποδηλώνει επίσης ότι προέρχονται από υποηχητικά αεροσκάφη, που πετούν δηλαδή με ταχύτητα μικρότερη από την ταχύτητα του ήχου, και όχι από υπερηχητικά αεροσκάφη όπως είναι τα περισσότερα μαχητικά, συμπεριλαμβανομένου του J-20.
Τα μοντέλα δεν είναι μικρής κλίμακας J-20
Πέραν του ότι δεν πρόκειται για αεροσκάφη πλήρους μεγέθους, το AFP διαπίστωσε επίσης ότι τα μοντέλα αεροσκαφών που εμφανίζονται στο βίντεο που κυκλοφορεί με τον ψευδή ισχυρισμό δεν είναι καν εκδόσεις μικρής κλίμακας του κινεζικού μαχητικού αεροσκάφους J-20 stealth.
Όπως φαίνεται στη σύγκριση εικόνων παρακάτω, το μαχητικό J-20 stealth έχει διαφορετικό σχήμα από τα αεροσκάφη που εμφανίζονται στο βίντεο. Η πιο χαρακτηριστική διαφορά μεταξύ των δύο εντοπίζεται στο σχήμα των φτερών τους: στο μοντέλο αεροσκάφους που εμφανίζεται στο παραπλανητικό βίντεο, τα φτερά είναι στενά, ενώ τα φτερά του J-20 είναι πολύ πιο φαρδιά και σχηματίζουν γωνία 90 μοιρών με το σώμα του αεροσκάφους.
Κάτω από την ψευδή ανάρτηση στο Facebook, κάποιοι σχολιαστές επισημαίνουν ότι τα αεροσκάφη μοιάζουν περισσότερο με ρωσικά Sukhoi.
Το AFP έψαξε για αεροσκάφη Sukhoi και διαπίστωσε ότι ορισμένα εξ αυτών έχουν το ίδιο σχήμα με τα τηλεκατευθυνόμενα μοντέλα που βλέπουμε στα βίντεο από το JWM 2019. Δεν κατέστη δυνατό να εξακριβώσουμε ποιο είναι το συγκεκριμένο μοντέλο που βλέπουμε στο βίντεο με τον ψευδή ισχυρισμό, όμως διαπιστώσαμε ότι τα μοντέλα κλίμακας μοιάζουν με το ρωσικό Sukhoi Su-27 ή το κινεζικό J-16. Οι φωτογράφοι του AFP έχουν τραβήξει φωτογραφίες μαχητικών αεροσκαφών Sukhoi και J-16 πλήρους μεγέθους, όπως αυτές που ακολουθούν.
AFP
© AGENCE FRANCE-PRESSE | 2024 | Με επιφύλαξη παντός δικαιώματος. Οποιαδήποτε χρήση του περιεχομένου του AFP σε αυτόν τον ιστότοπο υπόκειται στους όρους χρήσης που διατίθενται στη διεύθυνση CGU. Με την πρόσβαση και/ή τη χρήση οποιουδήποτε περιεχομένου του AFP που διατίθεται σε αυτόν τον ιστότοπο, συμφωνείτε να δεσμεύεστε από τους προαναφερθέντες όρους χρήσης. Οποιαδήποτε χρήση του περιεχομένου του AFP γίνεται με δική σας αποκλειστική και πλήρη ευθύνη.
Αρχικά δημοσιεύτηκε εδώ.
