Η ανάπτυξη αιολικών πάρκων αποτελεί τακτικό θέμα συζήτησης στην Ελλάδα, με παραπλανητικές πληροφορίες να κυκλοφορούν συχνά στα κοινωνικά δίκτυα. Στο πλαίσιο αυτό, μια εικόνα που δείχνει ανεμογεννήτριες στην Ισπανία έχει κοινοποιηθεί ψευδώς πάνω από 900 φορές από τον Ιούλιο του 2023 με τον ισχυρισμό πως δείχνει ανεμογεννήτριες που έχουν κατασκευαστεί στις καμένες περιοχές της βόρειας Εύβοιας. Χρήστες σχολιάζουν εκτενώς τις αναρτήσεις, ισχυριζόμενοι ότι η φωτογραφία δείχνει ανεμογεννήτριες που χτίστηκαν στο βόρειο τμήμα του νησιού, το οποίο κάηκε σε μεγάλο βαθμό το 2021. Τα στοιχεία της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ) δείχνουν ότι καμία ανεμογεννήτρια δεν έχει κατασκευαστεί από το 2021 στις καμένες περιοχές στη Βόρεια Εύβοια, ενώ τα σχέδια για αιολικά πάρκα στην περιοχή αυτή έχουν απορριφθεί. Ωστόσο, η Εύβοια διαθέτει μεγάλο αριθμό αιολικών πάρκων στα νότια, τα οποία όμως εγκαταστάθηκαν πριν από τις πυρκαγιές του 2021.
«Φωτογραφία μετά την μεγάλη φωτιά στην Εύβοια στα καμένα μπήκαν ανεμογεννήτριες», αναφέρει μια φωτογραφία που αναρτήθηκε από έναν χρήστη στο Facebook στις 11 Σεπτεμβρίου 2023. Η εικόνα δείχνει μια μεγάλη σειρά ανεμογεννητριών στην πλαγιά ενός λόφου.
Η ίδια εικόνα με το ίδιο κείμενο κυκλοφορεί στο Facebook στην Ελλάδα από τον Ιούλιο του 2023, όπως εδώ ή εδώ, και έχει έκτοτε κοινοποιηθεί πάνω από 900 φορές.
Μια ανάρτηση στο Facebook στις 20 Ιουλίου γράφει: «Από τις περσινές πυρκαγιές στην Εύβοια θαύμα φύτρωσαν ανεμογεννήτριες ήθελα να ήξερα οι οικολόγοι τώρα πού είναι;». Δεδομένου ότι το 2022 δεν εκδηλώθηκαν μεγάλες δασικές πυρκαγιές στο νησί της Εύβοιας, αλλά αλλού στην Ελλάδα, όπως στο νησί της Λέσβου ή στην περιοχή του Έβρου, ο χρήστης πιθανόν να αναφέρεται στις πυρκαγιές που κατέστρεψαν το 2021 το βόρειο τμήμα του νησιού της Εύβοιας.
Ωστόσο, οι ισχυρισμοί αυτοί είναι ψευδείς. Η εικόνα δείχνει στην πραγματικότητα ένα αιολικό πάρκο στην Ισπανία, όπως διαπίστωσε το AFP. Επιπλέον, τα στοιχεία της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας και μιας ελληνικής ΜΚΟ επιβεβαίωσαν ότι δεν έχει χορηγηθεί καμία ενεργή άδεια για την κατασκευή αιολικών πάρκων στις περιοχές της βόρειας Εύβοιας που κάηκαν στις πυρκαγιές του 2021 .
Στιγμιότυπα των ψευδών αναρτήσεων στο Facebook που δημοσιεύτηκαν τον Ιούλιο και τον Σεπτέμβριο του 2023. Λήψη εικόνων: 02/10/2023
Αυτές οι αναρτήσεις άρχισαν να κυκλοφορούν όταν η Ελλάδα αντιμετώπιζε σοβαρές πυρκαγιές, με αποτέλεσμα χιλιάδες άνθρωποι να εκκενώσουν περιοχές, όπως το νησί της Ρόδου.
Ανεμογεννήτριες στην Ανδαλουσία
Μια αντίστροφη αναζήτηση εικόνας έδειξε ότι η εικόνα αυτή κυκλοφορεί στο διαδίκτυο από το 2009, όπως έδειξε μια έρευνα στον ιστότοπο αντίστροφης αναζήτησης εικόνων TinEye. Ωστόσο, το AFP δεν μπόρεσε να βρει την ακριβή προέλευση της φωτογραφίας.
Μπορέσαμε ωστόσο να βρούμε μια διαδικτυακή σελίδα, «wind-turbine-models.com», που απαριθμεί μοντέλα ανεμογεννητριών, η οποία διαθέτει ένα μεγάλο φωτογραφικό άλμπουμ που δείχνει πολυάριθμες ανεμογεννήτριες.
Μία από αυτές τις φωτογραφίες δείχνει πανομοιότυπη με αυτήν που κοινοποιήθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπως φαίνεται από μια σειρά από λεπτομέρειες, που επισημαίνονται παρακάτω:
Σύγκριση εικόνων μεταξύ της ψευδούς φωτογραφίας στις αναρτήσεις στο Facebook (αριστερά) και της φωτογραφίας του wind-turbine-models.com (δεξιά). Ο κόκκινος σταυρός καθώς και οι κίτρινοι κύκλοι και τετράγωνα προστέθηκαν από το AFP. Λήψη εικόνων: 02/10/2023
Όπως επισημαίνεται με κίτρινους κύκλους, απεικονίζεται το ίδιο ερείπιο που διακρίνεται στα αριστερά της εικόνας, καθώς και ένα λευκό κουτί στα δεξιά. Στο κίτρινο τετράγωνο, βλέπουμε την κορυφογραμμή του λόφου, η οποία είναι όμοια. Η λεζάντα κάτω από την εικόνα αναφέρει ότι πρόκειται για το αιολικό πάρκο «Parque eolico Pebesa (Baix Ebre)» και ότι βρίσκεται στην «Τορτόσα, Καταλονία, Ισπανία».
Μια προηγμένη διαδικτυακή αναζήτηση με τον όρο «Parque eolico Pebesa» οδήγησε στην ιστοσελίδα του «Parc Eolic Baix Ebre, SA», η φωτογραφία του οποίου δείχνει την ίδια σειρά ανεμογεννητριών στην κορυφή ενός λόφου.
Μια παρόμοια άποψη από το Google Street View δείχνει επίσης τον δρόμο που οδηγεί στο αιολικό πάρκο «Baix Ebre», που βρίσκεται στην περιοχή Σερρές ντε Κάρντο-ελ Μπόιξ της Ισπανίας. Μπορούμε και πάλι να παρατηρήσουμε το ίδιο ερείπιο και το ίδιο λευκό κουτί, τα οποία επισημαίνονται με κίτρινους κύκλους στο παρακάτω στιγμιότυπο οθόνης:
Στιγμιότυπο από το Google Street view. Οι κίτρινοι κύκλοι προστέθηκαν από το AFP. Λήψη εικόνας: 04/10/2023
Ανάκληση αδειών για ανεμογεννήτριες σε καμένες περιοχές της Εύβοιας
Το 2021, οι φωτιές κατέκαψαν περίπου 50.000 στρέμματα στο βόρειο τμήμα του νησιού της Εύβοιας. Δορυφορικές φωτογραφίες του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA), Copernicus, δείχνουν την έκταση της καταστροφής (αρχειοθετημένες εδώ και εδώ).
Δορυφορική εικόνα από το Copernicus Sentinel-2 που δείχνει το πριν και το μετά τις πυρκαγιές στη βόρεια Εύβοια το 2021. Λήψη εικόνας: 03/10/2023. Ευρωπαϊκή Ένωση, εικόνες Copernicus Sentinel-2 – EUROPEAN SPACE AGENCY
Οι αναρτήσεις στο Facebook και οι χρήστες που τις σχολιάζουν υποστηρίζουν ότι σε αυτές τις περιοχές έχουν «μπει» οι ανεμογεννήτριες.
Στον ιστότοπο της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ) είναι διαθέσιμος ένας χάρτης, ο οποίος δείχνει τα στοιχεία και τη θέση των αιολικών πάρκων που λειτουργούν σήμερα, τις άδειες που έχουν χορηγηθεί για μελλοντικά αιολικά πάρκα και τις άδειες που έχουν απορριφθεί από τη ΡΑΕ σε όλη την Ελλάδα, έως τις 5 Οκτωβρίου 2023.
Σύμφωνα με αυτόν τον χάρτη, δεν υπάρχουν λειτουργούσες ανεμογεννήτριες σε περιοχές που έχουν πληγεί από πυρκαγιές το 2021. Ωστόσο, ορισμένες άδειες έχουν απορριφθεί, όπως φαίνεται από τις κόκκινες κουκκίδες στο χάρτη. Επομένως, δεν υπάρχουν ενεργές ανεμογεννήτριες ή άδειες που έχουν χορηγηθεί για τη δημιουργία αιολικών πάρκων σε αυτή την περιοχή, όπως φαίνεται στο παρακάτω στιγμιότυπο:
Στιγμιότυπο που δείχνει το βόρειο τμήμα της Εύβοιας στον χάρτη της ΡΑΕ (αριστερά) και στιγμιότυπο της δορυφορικής εικόνας του δορυφόρου Copernicus της ESA (δεξιά), που δείχνει τις καμένες περιοχές της Εύβοιας. Λήψη εικόνων: 03/10/2023
Σύμφωνα με έγγραφα που είναι διαθέσιμα στην ιστοσελίδα της ΡΑΕ (αρχειοθετημένα εδώ), η άδεια κατασκευής ανεμογεννητριών (άδεια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας) χορηγήθηκε για το όρος Τελέθριο στην Εύβοια στις 15 Ιουλίου 2021 (αρχειοθετημένα εδώ και εδώ), πριν από τις πυρκαγιές του Αυγούστου 2021 στη βόρεια Εύβοια.
Ωστόσο, η χορήγηση αυτή είχε σχολιαστεί στον Τύπο μετά τις πυρκαγιές και είχε αποτελέσει αντικείμενο επιστολής του πρώην Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστα Σκρέκα, με την οποία καλούσε τη ΡΑΕ να ανακαλέσει τις άδειες αυτές.
Με απόφασή της στις 27 Οκτωβρίου 2021 (που μπορείτε να κατεβάσετε εδώ), η ΡΑΕ ανακάλεσε τις άδειες που είχαν χορηγηθεί στο όρος Τελέθριο, εξ ου και το γεγονός ότι οι περιοχές σημειώνονται με κόκκινο χρώμα στον προαναφερθέντα χάρτη (αρχειοθετημένο εδώ και εδώ).
Το AFP επικοινώνησε με τη ΡΑΕ για σχόλια, αλλά δεν είχε λάβει απάντηση μέχρι τις 5 Οκτωβρίου 2023.
Η Εύβοια, ωστόσο, διαθέτει μεγάλο αριθμό ενεργών αιολικών πάρκων και αρκετές άδειες για μελλοντικά αιολικά πάρκα, ιδίως στο νότιο τμήμα του νησιού, με τις ανεμογεννήτριες που λειτουργούν να επισημαίνονται με χρώμα πετρόλ και τις άδειες που έχουν χορηγηθεί να επισημαίνονται με πράσινο χρώμα:
Στιγμιότυπο από το χάρτη της ΡΑΕ, που δείχνει το νότιο τμήμα της Εύβοιας. Λήψη εικόνας: 03/10/2023
Από το 2021, ο ελληνικός νόμος 4824/2021 ορίζει ότι οι καμένες εκτάσεις κηρύσσονται αυτόματα αναδασωτέες και δεν είναι δυνατόν να διατεθούν για άλλες χρήσεις (αρχειοθετήθηκε εδώ).
Σε επικοινωνία που είχε με το AFP στις 2 Οκτωβρίου, εκπρόσωπος Τύπου της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας επιβεβαίωσε τηλεφωνικά ότι δεν έχουν κατασκευαστεί ανεμογεννήτριες ούτε έχουν χορηγηθεί άδειες στις καμένες περιοχές της βόρειας Εύβοιας.
Η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία αντιμετωπίζει επικριτικά τα νέα έργα αιολικών πάρκων σε όλη την Ελλάδα, θεωρώντας ότι οι ανεμογεννήτριες αποτελούν κίνδυνο για την ορνιθοπανίδα σε ορισμένες περιοχές.
«Παρακολουθούμε πολλές περιοχές της Ελλάδας σε σχέση με τη χορήγηση αδειών για την κατασκευή ανεμογεννητριών και δεν έχουμε παρατηρήσει, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΡΑΕ ή του Υπουργείου Περιβάλλοντος, να έχουν χορηγηθεί άδειες στη βόρεια Εύβοια».
Ανάκληση αδειών κατασκευής ανεμογεννητριών στον Έβρο
Στις 25 Σεπτεμβρίου, η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία δημοσίευσε στην ιστοσελίδα της ανακοίνωση με την οποία καταγγέλλει τις άδειες κατασκευής ανεμογεννητριών στις καμένες ζώνες NATURA του Εθνικού Πάρκου Δαδιάς στη βόρεια Ελλάδα.
Ένα μεγάλο μέρος του δάσους της Δαδιάς κάηκε κατά τη διάρκεια των μεγάλων δασικών πυρκαγιών του Αυγούστου 2023, επηρεάζοντας προστατευόμενα είδη όπως ο μαυρόγυπας.
Μετά την ανακοίνωση αυτή, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης δήλωσε ότι οι άδειες αυτές είχαν χορηγηθεί πριν οι πυρκαγιές καταστρέψουν το δάσος. Στη συνέχεια, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ανακοίνωσε στις 27 Σεπτεμβρίου ότι «αναστέλλει τις οικονομικές δραστηριότητες στη δασική περιοχή του Έβρου που επλήγη από τις πυρκαγιές».
Το αφήγημα ότι περιοχές καίγονται σκόπιμα για την κατασκευή ανεμογεννητριών είναι ευρέως διαδεδομένο στα κοινωνικά δίκτυα στην Ελλάδα και την Ευρώπη.
Το AFP έχει στο παρελθόν επαληθεύσει τέτοιους ισχυρισμούς στα γερμανικά, και ο ελληνικός οργανισμός ελέγχου γεγονότων Ellinika Hoaxes (αρχειοθετημένο εδώ) είχε επίσης καταρρίψει παρόμοιους ισχυρισμούς σχετικά με το νησί της Εύβοιας το 2021, πριν από τις πυρκαγιές του ίδιου έτους.
© AGENCE FRANCE-PRESSE | 2024 | Με επιφύλαξη παντός δικαιώματος. Οποιαδήποτε χρήση του περιεχομένου του AFP σε αυτόν τον ιστότοπο υπόκειται στους όρους χρήσης που διατίθενται στη διεύθυνση CGU. Με την πρόσβαση και/ή τη χρήση οποιουδήποτε περιεχομένου του AFP που διατίθεται σε αυτόν τον ιστότοπο, συμφωνείτε να δεσμεύεστε από τους προαναφερθέντες όρους χρήσης. Οποιαδήποτε χρήση του περιεχομένου του AFP γίνεται με δική σας αποκλειστική και πλήρη ευθύνη.
Αρχικά δημοσιεύτηκε εδώ.
