Το τελευταίο διάστημα ιστοσελίδες αλλά και αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης προβαίνουν σε απατηλές διαφημίσεις παράνομων σκευασμάτων, τα οποία δεν έχουν εγκριθεί για χρήση από τον Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΟΦ), προβάλλοντας ανύπαρκτα πρόσωπα ως επιστήμονες που προτείνουν το εκάστοτε σκεύασμα και χρησιμοποιώντας ψευδοεπιστημονικούς ισχυρισμούς, ψεύτικες φωτογραφίες και κριτικές χρηστών.
Η υπό εξέταση απάτη αφορά ιστοσελίδα που διαφημίζει ένα σκέυασμα με την ονομασία “Keto Light“, το οποίο παρουσιάζεται ψευδώς ως αποτελεσματικό για τη μείωση του υποδόριου λίπους, ακόμα και αν αυτό οφείλεται σε ορμονική διαταραχή. Η εν λόγω ιστοσελίδα υποστηρίζει πως η σκόνη που εμπεριέχει το σκεύασμα αυξάνει το ρυθμό καύσης λίπους κατά 10 φορές, επιτρέποντας σε κάποιον να χάσει έως και 500 γραμμάρια λίπος την ημέρα, χωρίς να είναι απαραίτητη η σωματική άσκηση.
Τι ισχύει
Αρχικά, η υπό εξέταση ιστοσελίδα, η διεύθυνση της οποίας δεν παραπέμπει σε κάποια φαρμακευτική εταιρεία, υποστηρίζει πως το σκεύασμα που διαφημίζει παρουσιάζεται από τον κ. Μιχάλη Κεφαλογιάννη, «διευθυντή του “Εθνικού Επιστημονικού Ιατρικού Κέντρου” RSE, διδάκτωρ Ιατρικών Επιστημών, επίτιμο μέλος του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών, θεραπευτή, και διατροφολόγου με 42 χρόνια εμπειρία στο χώρο», παρουσιάζοντας μάλιστα φωτογραφία του. Ωστόσο, ο Μιχάλης Κεφαλογιάννης δεν είναι ιατρός, θεραπευτής, ή διατροφολόγος, αλλά δημοσιογράφος και παρουσιαστής με εξειδίκευση στο ιατρικό ρεπορτάζ.
Δεν είναι η πρώτη φορά που ο κ. Κεφαλογιάννης πέφτει θύμα απάτης που εκμεταλλεύεται το όνομα του. Το 2019 είχε εμφανιστεί μια παρόμοια διαδικτυακή απάτη που χρησιμοποιούσε το όνομα και τη φωτογραφία του, απάτη για την οποία είχαμε γράψει εκείνη την περίοδο.
Παράλληλα, η υπό εξέταση σελίδα παρουσιάζει σχόλια δύο ερευνητών, του «Παπαδάκη Νικόλαου», ενδοκρινολόγου και διατροφολόγου με εμπειρία 27 ετών, και της «Μαρίας Ερμείδου», ενδοκρινολόγου και διατροφολόγου με εμπειρία 18 ετών. Και σε αυτή την περίπτωση, οι εν λόγω ερευνητές δεν είναι υπαρκτά πρόσωπα, ενώ στις φωτογραφίες τους παρουσιάζονται γιατροί άλλων ειδικοτήτων και εθνικοτήτων, όπως του αναισθησιολόγου Dr Hector Lacassie Quiroga:
Η υπό εξέταση σελίδα στη συνέχεια παρουσιάζει φωτογραφίες υποτιθέμενων χρηστών του σκευάσματος, πριν και μετά από τη χρήση του. Με μια γρήγορη αναζήτηση είναι προφανές πως οι φωτογραφίες αυτές δεν είναι πραγματικές, ενώ στο χρονικό πλαίσιο στο οποίο αναφέρονται μια τόσο μεγάλη απώλεια βάρους θα ήταν αδύνατη. Όπως φαίνεται στα αποτελέσματα της αναζήτησης πρόκειται όντως για ανθρώπους που έχουν χάσει βάρος, όχι όμως χρησιμοποιώντας το εν λόγω προϊόν και όχι σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός πως οι ίδιες φωτογραφίες χρησιμοποιούνται επίσης σε ιστοσελίδες αμφιβόλου ποιότητας και επιστημονικής εγκυρότητας.
Στη συνέχεια, η εξεταζόμενη σελίδα παρουσιάζει μια εκπτωτική «ρουλέτα», καλώντας τον χρήστη να πατήσει το κέντρο του τροχού προκειμένου να κερδίσει έκπτωση στο προϊόν:
Όσες φορές και αν δοκιμάσαμε την περιστροφή, ο δείκτης πάντα έπεφτε στο 50%. Έπειτα, εμφανιζόταν το παρακάτω πλαίσιο, το οποίο μας καλούσε να εισάγουμε όνομα και τηλέφωνο μέσα στα επόμενα δέκα λεπτά, καθώς μετά από την πάροδο αυτού του χρόνου η προσφορά θα έληγε:
Τέλος, η σελίδα μας παρουσιάζει σχόλια και ερωτήσεις υποτιθέμενων αγοραστών και χρηστών του σκευάσματος. Τα εν λόγω σχόλια όμως είναι πλαστά, δεν υπάρχουν ενεργοί σύνδεσμοι σε αυτά, παρά μόνο της ίδιας της σελίδας, ενώ κάποια από αυτά φαίνεται να είναι σχεδιασμένα να «καθοδηγούν» τους επιτήδειους διαχειριστές να απαντήσουν με τέτοιο τρόπο ώστε να πείσουν τους ανύποπτους επισκέπτες να αγοράσουν το προϊόν.
Αν μάλιστα προσέξουμε τις απαντήσεις που δίνονται θα δούμε πως οι χρήστες που απαντούν σε αυτά, με το όνομα «Παπαδόπουλος Παναγιώτης» και «Μιχάλης Κεφαλογιάννης», χρησιμοποιούν την ίδια εικόνα προφίλ του δημοσιογράφου Μιχάλη Κεφαλογιάννη, αλλά υπογράφουν τις απαντήσεις τους με το όνομα «Νικόλαος»:
Όπως θα δούμε παρακάτω, κάποια επιπλέον χαρακτηριστικά τέτοιου είδους διαδικτυακής απάτης είναι η πλήρη έλλειψη στοιχείων επικοινωνίας, καθώς και το γεγονός πως οι σύνδεσμοι στο επάνω μέρος της σελίδας που, υποτίθεται, οδηγούν σε έγγραφα για το προϊόν και στο γραφείο τύπου της εταιρείας, στην πραγματικότητα οδηγούν στην ίδια σελίδα, στο σημείο της εκπτωτικής «ρουλέτας».
Η ιστοσελίδα που διαφημίζει το προϊόν φαίνεται να καταχωρήθηκε λίγο πριν το τέλος του 2022 από χρήστη στην Ισλανδία:
Πως μπορούμε να αναγνωρίσουμε παρόμοιες περιπτώσεις διαδικτυακής απάτης
Όπως έχουμε αναφέρει στο παρελθόν, ιστοσελίδες με παρόμοιες διαδικτυακές απάτες έχουν συνήθως τα παρακάτω χαρακτηριστικά:
- Η διεύθυνση (url) της σελίδας είναι άσχετη, ή προσπαθεί να αντιγράψει κάποια άλλη σελίδα.
- Συνήθως το κείμενο προέρχεται από αυτόματη μετάφραση.
- Τα ονόματα που υπάρχουν ή είναι φανταστικά και οι φωτογραφίες κλεμμένες, ή τα χρησιμοποιούν χωρίς την άδειά τους.
- Βασίζονται σε κάποια ψευδή συνέντευξη ή κάποια επιστημονική έρευνα χωρίς όμως να την παρουσιάζουν.
- Τα σχόλια είναι πλαστά και οι φωτογραφίες σε αυτά είναι κλεμμένες.
- Αυτές οι σελίδες δεν έχουν κανένα άλλο άρθρο και όλοι οι σύνδεσμοι ανακατευθύνουν στη σελίδα της παραγγελίας.
- Η προσφορά του προϊόντος λήγει πάντα την ημέρα που διαβάζετε το άρθρο, ή απομένουν ελάχιστα τεμάχια.
- Δεν υπάρχουν τηλέφωνα και διεύθυνση της εταιρίας.
- Υπόσχονται επιστροφή χρημάτων αν δεν μείνετε ικανοποιημένοι, αλλά αν διαβάσετε τους όρους θα καταλάβετε πως είναι διατυπωμένοι με τρόπο που δε δίνει δυνατότητα επιστροφής των χρημάτων.
Συμπέρασμα
Το υπό εξέταση προϊόν και η ιστοσελίδα που το διαφημίζει είναι ένα ακόμη παράδειγμα απάτης που συναντάμε συχνά στην αγορά εναλλακτικών θεραπειών και συμπληρωμάτων διατροφής ή άλλων σκευασμάτων μέσω διαδικτύου. Τέτοιου είδους απάτες προβάλλουν ανύπαρκτα πρόσωπα ως ειδικούς ή επιστήμονες και παρουσιάζουν ψεύτικες φωτογραφίες και σχόλια χρηστών, προκειμένου να πείσουν τον ανυποψίαστο επισκέπτη να αγοράσει το προϊόν τους.
Σε θέματα υγείας θα πρέπει να συμβουλεύεστε τον γιατρό σας και να μην προβαίνετε σε διαδικτυακές αγορές ιατρικών σκευασμάτων χωρίς την έγκρισή του.
