Τα εμβόλια δεν προκάλεσαν κατακόρυφη αύξηση των καρκίνων

Ισχυρισμός: Οι εμβολιασμοί για COVID-19 οδήγησαν σε αύξηση καρκίνων σύμφωνα με τις αναφορές του American Cancer Society Cancer Facts.

Συμπέρασμα: οι γραφικές παραστάσεις που δείχνουν αύξηση των περιπτώσεων καρκίνου είναι στην πραγματικότητα μοντέλα με προβλέψεις για τον καρκίνο που βασίζονται σε ιστορικά δεδομένα πριν από την πανδημία και δεν αντικατοπτρίζουν τον αντίκτυπο της πανδημίας ή των εμβολίων. Οι τάσεις του καρκίνου επηρεάζονται από διάφορους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων του τρόπου ζωής, των δημογραφικών αλλαγών και της κοινωνικοοικονομικής κατάστασης, και όχι τους εμβολιασμούς για την COVID-19. Ο πραγματικός αντίκτυπος της πανδημίας φαίνεται στην καθυστέρηση ή διακοπή των διαδικασιών πρόληψης, διάγνωσης και θεραπείας του καρκίνου, παρά στην πρόκληση νέων περιπτώσεων καρκίνου. Συνεπώς, ο ισχυρισμός που συνδέει τους εμβολιασμούς κατά της COVID-19 με αύξηση των περιστατικών καρκίνου δεν υποστηρίζεται.

Ο εξεταζόμενος ισχυρισμός:

 

Τι πραγματικά ισχύει

Η αναφορά 2024 της American Cancer Society και οι προηγούμενες αναφορές δεν μπορούν να δείξουν πρακτικά ούτε τον αντίκτυπο της COVID-19, αλλά ούτε των εμβολίων στην αύξηση περιστατικών καρκίνου για τον απλούστατο λόγο ότι πρόκειται για προβλέψεις που χρησιμοποιούν δεδομένα πριν από την πανδημία. Βασίζεται δηλαδή σε μοντέλα που προβλέπουν τους αριθμούς περιπτώσεων καρκίνου με βάση δεδομένα από τους πραγματικούς αριθμούς περιπτώσεων στα 14 πιο πρόσφατα έτη με την εφαρμογή ετήσιων ποσοστών επίπτωσης ανάλογα με την ηλικία. Για παράδειγμα οι φετινές προβλέψεις του 2024 βασίζονται σε δεδομένα από το 2006 μέχρι 2020, του 2023 από δεδομένα του 2005 μέχρι 2019 κ.ο.κ. Επίσης να επισημάνουμε ότι η γραφική παράσταση που κυκλοφορεί στο X δείχνει προβλέψεις νέων κρουσμάτων, και όχι τα νέα κρούσματα καθεαυτά. Για παράδειγμα, τα κρούσματα καρκίνου το 2020 ήταν πολύ λιγότερα από τα προβλεπόμενα, λόγω του ότι η COVID-19 είχε επίδραση στον προσυμπτωματικό έλεγχο του καρκίνου.

 

Αυτές οι προβλέψεις είναι προβολές βασισμένες σε μοντέλα και θα πρέπει να ερμηνεύονται με προσοχή, καθώς μπορεί να διαφέρουν από έτος σε έτος για λόγους διαφορετικούς από τις αλλαγές στην εμφάνιση και τη μεθοδολογία  πρόβλεψης του καρκίνου. Οι προβλέψεις δεν αντικατοπτρίζουν τον αντίκτυπο της COVID-19 στις διαγνώσεις καρκίνου και στους θανάτους. Οι τάσεις στην εμφάνιση καρκίνου αναλύονται χρησιμοποιώντας ποσοστά επίπτωσης προσαρμοσμένα στην ηλικία που αναφέρονται από μητρώα καρκίνου με βάση τον πληθυσμό και τα ποσοστά θνησιμότητας όπως αυτά δίνονται από το Εθνικό Κέντρο Στατιστικών Υγείας (NCHS).

Μεθοδολογία για τις προβλέψεις

Οι προβλέψεις χρησιμοποιούν ένα χωροχρονικό μοντέλο που λαμβάνει υπόψη τις διακυμάνσεις στους κοινωνικο-δημογραφικούς παράγοντες, τον τρόπο ζωής, τις ιατρικές ρυθμίσεις, τις συμπεριφορές προσυμπτωματικού ελέγχου του καρκίνου και τις καθυστερήσεις στην αναφορά περιστατικών. Αυτό το μοντέλο χρησιμοποιεί δεδομένα από μητρώα καρκίνου που πληρούν τα πρότυπα υψηλής ποιότητας που ορίζονται από τη Βορειοαμερικανική Ένωση Κεντρικών Μητρώων Καρκίνου (NAACCR). Το NAACCR συνεργάζεται με το πρόγραμμα επιτήρησης επιδημιολογίας και τελικών αποτελεσμάτων (SEER) του Εθνικού Ινστιτούτου Καρκίνου και το Εθνικό Πρόγραμμα Μητρώων Καρκίνου των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων για τη συλλογή και τη διάδοση δεδομένων επίπτωσης.

Προσαρμογή καθυστέρησης: Το μοντέλο ενσωματώνει προσαρμογές για καθυστερήσεις και διορθώσεις σφαλμάτων στην αναφορά περιπτώσεων καρκίνου. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τύπους καρκίνου που διαγιγνώσκονται λιγότερο συχνά στα νοσοκομεία, όπως η λευχαιμία. Ωστόσο, η προσαρμογή της καθυστέρησης δεν είναι διαθέσιμη για όλους τους τύπους καρκίνου.

Πρόβλεψη περιπτώσεων και θανάτων: Οι μετρήσεις μοντελοποίησης προβάλλονται με βάση την πιο πρόσφατη τετραετή μέση ετήσια ποσοστιαία μεταβολή (AAPC) των κρουσμάτων. Για την εκτίμηση των θανάτων από καρκίνο του 2021, ο παρατηρούμενος αριθμός θανάτων από καρκίνο από το 2004 έως το 2018 προσαρμόζεται σε ένα μοντέλο λογαριθμικής γραμμικής παλινδρόμησης και το πιο πρόσφατο τετραετές AAPC χρησιμοποιείται για την πρόβλεψη του αριθμού των αναμενόμενων θανάτων. Τα δεδομένα για τον αριθμό των θανάτων λαμβάνονται από το Εθνικό Κέντρο Στατιστικών Υγείας (NCHS) στο CDC.

Ανάλυση ιστορικών δεδομένων: Το σημείο εκκίνησης είναι συχνά η ανάλυση ιστορικών δεδομένων επίπτωσης καρκίνου. Αυτά τα δεδομένα, που συλλέγονται εδώ και πολλά χρόνια, παρέχουν μια βασική κατανόηση των τάσεων του καρκίνου σε διάφορους πληθυσμούς.

Δημογραφικές προσαρμογές: Οι προσαρμογές γίνονται με βάση τις δημογραφικές αλλαγές, όπως η γήρανση του πληθυσμού, καθώς η ηλικία αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου για πολλούς καρκίνους.

Τάσεις Παράγοντα Κινδύνου: Λαμβάνονται υπόψη οι τάσεις σε παράγοντες κινδύνου, όπως τα ποσοστά καπνίσματος, ο επιπολασμός της παχυσαρκίας και οι περιβαλλοντικές εκθέσεις. Οι αλλαγές σε αυτούς τους παράγοντες μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά τα ποσοστά εμφάνισης καρκίνου.

Στατιστικά μοντέλα: Για την ανάλυση αυτών των συνόλων δεδομένων χρησιμοποιούνται προηγμένα στατιστικά μοντέλα. Αυτά τα μοντέλα λαμβάνουν υπόψη διάφορους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων των ιστορικών ποσοστών καρκίνου, των πληθυσμιακών αλλαγών και των τάσεων των παραγόντων κινδύνου, για την προβολή της μελλοντικής επίπτωσης.

Ανασκόπηση εμπειρογνωμόνων: Οι προβλέψεις επανεξετάζονται συχνά από ειδικούς στην ογκολογία, την επιδημιολογία και τη βιοστατιστική για να διασφαλιστεί ότι είναι λογικές και αντικατοπτρίζουν την πιο πρόσφατη επιστημονική κατανόηση.

Επιπτώσεις των πολιτικών υγείας και των προγραμμάτων προσυμπτωματικού ελέγχου: Λαμβάνεται επίσης υπόψη η επίδραση των πολιτικών δημόσιας υγείας, των προγραμμάτων προσυμπτωματικού ελέγχου του καρκίνου και της πρόσβασης στην υγειονομική περίθαλψη, καθώς αυτά μπορούν να επηρεάσουν την έγκαιρη ανίχνευση και τα συνολικά ποσοστά καρκίνου.

Προσαρμογή για πρόσφατα συμβάντα: Εάν υπήρξαν πρόσφατα σημαντικά γεγονότα (όπως η πανδημία COVID-19) που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την πρόσβαση και τη συμπεριφορά στην υγειονομική περίθαλψη, γίνονται προσαρμογές για να ληφθεί υπόψη ο πιθανός αντίκτυπός τους στην ανίχνευση και τη διάγνωση του καρκίνου.

Αυτή η προσέγγιση επιτρέπει μια τεκμηριωμένη εκτίμηση νέων περιπτώσεων καρκίνου, βοηθώντας τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης και τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να προετοιμάσουν και να κατανείμουν αποτελεσματικά τους πόρους. Ωστόσο, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι πρόκειται για εκτιμήσεις και ότι οι πραγματικοί αριθμοί μπορεί να διαφέρουν λόγω διαφόρων απρόβλεπτων παραγόντων. Χρησιμοποιώντας αυτές τις μεθόδους, οι ερευνητές και οι υπεύθυνοι δημόσιας υγείας μπορούν να εκτιμήσουν τον αριθμό των νέων περιπτώσεων καρκίνου που αναμένονται σε μια δεδομένη περίοδο, κάτι που είναι κρίσιμο για τον σχεδιασμό των πόρων υγειονομικής περίθαλψης, την ανάπτυξη στρατηγικών δημόσιας υγείας και την καθοδήγηση των ερευνητικών προτεραιοτήτων.

Ο αντίκτυπος της πανδημίας COVID-19 στα αποτελέσματα και τη διαχείριση του καρκίνου

Συνολικά, η πανδημία είχε βαθύ αντίκτυπο στην πρόληψη του καρκίνου, την έγκαιρη διάγνωση, τη διάγνωση, τη θεραπεία και τα αποτελέσματα επιβίωσης. Οι παράγοντες που έπαιξαν ρόλο στον αντίκτυπο αυτό φαίνονται πιο κάτω:

Μειωμένη πρόσβαση στην περίθαλψη: Ο φόβος μόλυνσης, η ανακατανομή των πόρων υγειονομικής περίθαλψης, η ανεργία που οδηγεί σε οικονομική ανασφάλεια και απώλεια ασφάλισης, και τα lockdown έχουν ως αποτέλεσμα μειωμένη πρόσβαση στην περίθαλψη.

Καθυστερημένος προσυμπτωματικός έλεγχος και επιπτώσεις στη θεραπεία: Οι καθυστερήσεις στον προσυμπτωματικό έλεγχο, τη διάγνωση και τη θεραπεία του καρκίνου λόγω μειωμένης πρόσβασης στην υγειονομική περίθαλψη αναμένεται να οδηγήσουν σε βραχυπρόθεσμη πτώση των διαγνώσεων καρκίνου, ακολουθούμενες από αυξήσεις στις διαγνώσεις σε τελευταίο στάδιο και σε θανάτους από καρκίνο που μπορούν να προληφθούν. Για παράδειγμα, υπήρξε αξιοσημείωτος αντίκτυπος στον προσυμπτωματικό έλεγχο του καρκίνου του παχέος εντέρου λόγω της COVID-19, ο οποίος επηρέασε την ενημέρωση των οδηγιών προσυμπτωματικού ελέγχου.

Καθυστερημένη παρακολούθηση και θεραπεία: Για ασθενείς με μη φυσιολογικά αποτελέσματα προσυμπτωματικού ελέγχου ή συμπτώματα που υποδηλώνουν καρκίνο, η πανδημία προκάλεσε καθυστερήσεις στα ραντεβού παρακολούθησης. Επιπλέον, οι ασθενείς που είχαν ήδη διαγνωστεί με καρκίνο παρουσίασαν διακοπές ή τροποποιήσεις στα θεραπευτικά τους σχέδια. Τέτοιες καθυστερήσεις θα μπορούσαν να επηρεάσουν την αποτελεσματικότητα της θεραπείας και τη συνολική πρόγνωση του ασθενούς.

Αυξημένος κίνδυνος για καρκινοπαθείς: Τα άτομα με ενεργό καρκίνο είναι γενικά πιο επιρρεπή σε μολυσματικούς παράγοντες λόγω εξασθενημένου ανοσοποιητικού συστήματος από τον καρκίνο ή τη θεραπεία του, εγείροντας ανησυχίες για μεγαλύτερο κίνδυνο επιπλοκών και θανάτου από COVID-19. Ωστόσο, οι παράγοντες που συνδέονται πιο σταθερά με αυξημένο κίνδυνο σοβαρής νόσου ή θανάτου σε ασθενείς με καρκίνο είναι παρόμοιοι με εκείνους του γενικού πληθυσμού: αρσενικό φύλο, μεγαλύτερη ηλικία, ιστορικό καπνίσματος, παχυσαρκία, υπέρταση, καρδιαγγειακές παθήσεις και διαβήτης.

Διαταραχή στις διαγνώσεις καρκίνου:  Οι αναφορές του American Cancer Society Cancer Facts αναγνωρίζουν ότι οι προβλέψεις δεν ενσωματώνουν πλήρως τις επιπτώσεις της πανδημίας COVID-19. Αυτό υποδηλώνει ότι ο πλήρης αντίκτυπος της πανδημίας στη συχνότητα εμφάνισης του καρκίνου ενδέχεται να μην αντικατοπτρίζεται πλήρως σε αυτές τις εκτιμήσεις.

Μακροπρόθεσμες συνέπειες: Ενδέχεται να υπάρξουν μακροπρόθεσμες συνέπειες αυτών των διαταραχών. Ενώ οι άμεσες επιπτώσεις είναι εμφανείς σε καθυστερημένες διαγνώσεις και θεραπεία, ο πλήρης αντίκτυπος στα αποτελέσματα του καρκίνου, συμπεριλαμβανομένων των ποσοστών επιβίωσης και της θνησιμότητας, μπορεί να γίνει πιο εμφανής στο μέλλον.

Αντίκτυπος στις τάσεις της παχυσαρκίας: Αναφέρονται μελέτες που υποδεικνύουν αύξηση του ρυθμού αύξησης βάρους, του Δείκτη Μάζας Σώματος και του επιπολασμού της παχυσαρκίας κατά το 2020. Απαιτούνται περισσότερα δεδομένα για να εκτιμηθεί εάν αυτό σχετίζεται με την πανδημία COVID-19 ή συνέχιση της καθιερωμένης τάσης.

Μακροπρόθεσμη αύξηση θανάτων από καρκίνο: Το Εθνικό Ινστιτούτο Καρκίνου υπολόγισε αύξηση 1% στους θανάτους από καρκίνο του μαστού και του παχέος εντέρου τα επόμενα 10 χρόνια, που ισοδυναμεί με περίπου 10.000 επιπλέον θανάτους λόγω των επιπτώσεων της πανδημίας στον έλεγχο και τη θεραπεία. Ωστόσο, αυτό μπορεί να είναι μια υποεκτίμηση, καθώς τα αρχικά μοντέλα υπέθεσαν μια διακοπή της φροντίδας για 6 μήνες, η οποία έχει αποδειχθεί πολύ αισιόδοξη.

Ασφαλιστική κάλυψη υγείας: Η πανδημία επηρέασε την ασφαλιστική κάλυψη υγείας, με περίπου 30 εκατομμύρια Αμερικανούς να είναι ανασφάλιστοι το πρώτο εξάμηνο του 2020. Ο αριθμός είναι πιθανώς υποεκτιμημένος λόγω των προκλήσεων συλλογής δεδομένων κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Η έκθεση σημειώνει μείωση της ιδιωτικής ασφάλισης υγείας, κυρίως λόγω της ανεργίας που σχετίζεται με την πανδημία.

Αντίκτυπος στους πληθυσμούς των Ινδιάνων της Αμερικής και της Αλάσκας (AIAN): Οι πληθυσμοί AIAN που ήδη αντιμετωπίζουν υψηλότερα ποσοστά χρόνιων παθήσεων υγείας και έλλειψη ασφάλισης υγείας, είχαν σχεδόν τέσσερις φορές περισσότερες πιθανότητες να νοσηλευτούν στο νοσοκομείο και διπλάσιες πιθανότητες να πεθάνουν από COVID-19 σε σύγκριση με τους λευκούς ανθρώπους. Αυτό έχει επιπτώσεις στην πρόσβασή τους στη φροντίδα και τη θεραπεία του καρκίνου.

Αντίκτυπος στους Ισπανόφωνων πληθυσμούς: Μεταξύ των ισπανόφωνων ατόμων στις ΗΠΑ, ο καρκίνος ήταν η κύρια αιτία θανάτου πριν από το 2020, αλλά εκτοπίστηκε από την COVID-19 λόγω της δυσανάλογης επιβάρυνσης αυτού του πληθυσμού.

Μεθοδολογία για την εκτίμηση περιπτώσεων καρκίνου και θανάτων: Η έκθεση αναφέρει ότι οι μεθοδολογίες για την πρόβλεψη περιπτώσεων καρκίνου και θανάτων επαναξιολογήθηκαν και ενημερώθηκαν και ότι οι εκτιμήσεις δεν αντικατοπτρίζουν ακόμη τον αντίκτυπο της COVID-19 στις διαγνώσεις καρκίνου και στους θανάτους λόγω απουσίας οριστικών δεδομένων επίπτωσης και θνησιμότητας για το 2020.

Αυτές οι αναφορές υποδεικνύουν μια σημαντική ανησυχία για το πώς η πανδημία του COVID-19 έχει επηρεάσει και θα συνεχίσει να επηρεάζει τη φροντίδα του καρκίνου, από τη διάγνωση έως τη θεραπεία και τις υπηρεσίες υποστήριξης.

Πραγματικοί λόγοι αύξησης του καρκίνου

Ο επιπολασμός παραγόντων κινδύνου, όπως το κάπνισμα, η χρήση αλκοόλ, η ανθυγιεινή διατροφή και το υπερβολικό σωματικό βάρος, έχει οδηγήσει σε αύξηση καρκίνων όπως ο καρκίνος του πνεύμονα, του παχέος εντέρου και του μαστού. Αυτοί οι παράγοντες αυξάνονται ιδιαίτερα στις αναδυόμενες οικονομίες.

Στις γυναίκες, το ποσοστό εμφάνισης καρκίνου έχει αυξηθεί λόγω των αυξήσεων των καρκίνων του μαστού και του σώματος της μήτρας και του μελανώματος. Ειδικά για τους καρκίνους του σώματος της μήτρας εκτιμάται ότι το 70% αποδίδεται στο υπερβολικό σωματικό βάρος και στην ανεπαρκή σωματική δραστηριότητα. Άλλοι παράγοντες όπως οι ορμονικές ανισορροπίες συμβάλλουν επίσης στον κίνδυνο. Ακόμα η αύξηση στις περιπτώσεις καρκίνου του μαστού αποδίδονται εν μέρει στην αύξηση του υπερβολικού σωματικού βάρους και στις αλλαγές στις τάσεις της αναπαραγωγής, όπως καθυστερημένος τοκετός και λιγότερα παιδιά, καθένα από τα οποία αυξάνει ελαφρώς τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού. Στους άνδρες από την άλλη πλευρά, τα τελευταία χρόνια παρατηρείται σταθεροποίηση στα ποσοστά επίπτωσης, με τις τάσεις του καρκίνου του προστάτη να αποτελούν περισσότερα περιστατικά .

Περισσότεροι από τους μισούς καρκίνους του παχέος εντέρου στις ΗΠΑ αποδίδονται σε δυνητικά τροποποιήσιμους παράγοντες κινδύνου όπως το υπερβολικό σωματικό βάρος, η σωματική αδράνεια, το μακροχρόνιο κάπνισμα, η υψηλή κατανάλωση κόκκινου ή επεξεργασμένου κρέατος, η μεγάλη κατανάλωση αλκοόλ και η χαμηλή πρόσληψη ασβεστίου, δημητριακών ολικής αλέσεως ή φυτικών ινών. Παίζουν επίσης ρόλο γενετικοί και ιατρικοί παράγοντες.

Η χαμηλότερη κοινωνικοοικονομική κατάσταση (SES) σχετίζεται με υψηλότερη συχνότητα εμφάνισης καρκίνου και θνησιμότητα. Αυτό οφείλεται εν μέρει στον υψηλότερο επιπολασμό του καπνίσματος μεταξύ των ατόμων με χαμηλότερο SES και στην παρουσία άλλων παραγόντων κινδύνου που επιδεινώνονται από οικονομικά και δομικά εμπόδια.

Συμπεράσματα

• Ο ισχυρισμός που συνδέει τους εμβολιασμούς κατά της COVID-19 με αύξηση των περιπτώσεων καρκίνου δεν υποστηρίζεται.
• Οι προβλέψεις για τον καρκίνο βασίζονται σε ιστορικά δεδομένα και δεν αντικατοπτρίζουν τον αντίκτυπο της πανδημίας ή των εμβολίων.
• Οι τάσεις του καρκίνου επηρεάζονται από διάφορους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων των επιλογών του τρόπου ζωής, των δημογραφικών αλλαγών και της κοινωνικοοικονομικής κατάστασης, παρά από τους εμβολιασμούς για την COVID-19.
• Ο πραγματικός αντίκτυπος της πανδημίας φαίνεται στη διακοπή της πρόληψης, της διάγνωσης και της θεραπείας του καρκίνου, παρά στην πρόκληση νέων περιπτώσεων καρκίνου.