Ψευδείς ισχυρισμοί για συσχέτιση της Ν1-μεθυλ-ψευδουριδίνης στα εμβόλια mRNA με την εμφάνιση καρκίνου

Σημαντική διάδοση, με χιλιάδες προβολές και κοινοποιήσεις τις τελευταίες ημέρες, γνωρίζει ο ισχυρισμός πως «βρέθηκε η αιτία που τα εμβόλια κατά της COVID-19 προκαλούν καρκίνο». Στο πλαίσιο του ισχυρισμού, δημοσιεύματα και αναρτήσεις στα κοινωνικά δίκτυα ισχυρίζονται πως, σύμφωνα με ανασκόπηση, η χρήση μιας ουσίας που ονομάζεται Ν1-μεθυλ-ψευδουριδίνη στα mRNA εμβόλια προκαλεί καρκίνο. Ωστόσο, όπως θα εξετάσουμε στο παρόν άρθρο, ο ισχυρισμός είναι ψευδής και βασίζεται σε ανασκόπηση που παραποιεί παλαιότερη επιστημονική βιβλιογραφία.

Ο ισχυρισμός διαδίδεται μέσω δημοσιευμάτων, όπως για παράδειγμα αυτά που συναντάμε στο choratouaxoritou.gr και στο dekeleianews.gr, αλλά και μέσω αναρτήσεων στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης:

Ο ισχυρισμός διαδόθηκε επίσης σε δημόσια ομάδα του Facebook με όνομα «Γενικό Νοσοκομείο Νίκαιας – Πειραιά» η οποία αριθμεί 5,4 χιλιάδες μέλη:

Στο σύνολό τους, τα υπό εξέταση δημοσιεύματα επικαλούνται ανάρτηση του Δημήτριου Γάκη, στο προσωπικό του προφίλ στο Facebook, η οποία κατά τη σύνταξη του παρόντος άρθρου αριθμεί πάνω από 2,5 χιλιάδες αντιδράσεις και πάνω από 1,5 χιλιάδες κοινοποιήσεις:

Είναι σημαντικό να σημειώσουμε πως από την αρχή της πανδημίας COVID-19 ο κ. Γάκης έχει επανειλημμένα διαδώσει ψευδείς ισχυρισμούς αναφορικά με την COVID-19 και τα εμβόλια κατά της ασθένειας, τους οποίους έχουμε εξετάσει σε προηγούμενα άρθρα μας.

Τι ισχύει

Η ανάρτηση του κ. Γάκη επικαλείται μελέτη-ανασκόπηση των Rubio-Casillas et al, με τίτλο “Review: N1-methyl-pseudouridine (m1Ψ): Friend or foe of cancer?” (Ανασκόπηση: Ν1-μεθυλ-ψευδουριδίνη (m1Ψ): Φίλος ή εχθρός του καρκίνου;), η οποία δημοσιεύτηκε στο περιοδικό International Journal of Biological Macromolecules τον Μάιο του 2024.

Στο κείμενό της, η ανασκόπηση αναφέρει το εξής:

Παρέχονται στοιχεία ότι η προσθήκη 100 % Ν1-μεθυλ-ψευδουριδίνης (m1Ψ) στο εμβόλιο mRNA σε ένα μοντέλο μελανώματος διέγειρε την ανάπτυξη και μετάσταση καρκίνου, ενώ τα μη τροποποιημένα εμβόλια mRNA προκάλεσαν αντίθετα αποτελέσματα, υποδηλώνοντας έτσι ότι τα εμβόλια mRNA COVID-19 θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην ανάπτυξη καρκίνου.

Αρχικά, όπως εξηγεί σε σχετική αναλύση το SciCheck αλλά και ο οργανισμός επαλήθευσης ειδήσεων στο χώρο της επιστήμης, Science Feeback, η επίμαχη μελέτη-ανασκόπηση των Rubio-Casillas et al, αποτελεί ανασκόπηση και δεν περιλαμβάνει πρωτότυπη έρευνα ή νέα δεδομένα.

Μάλιστα, στο θέμα της επίδρασης τροποποιήσεων της ουριδίνης ως προς τον καρκίνο, που αποτελεί το αντικείμενο του υπό εξέταση ισχυρισμού, η ανασκόπηση επικαλείται μόνο μια παλαιότερη μελέτη των Sittplangkoon et al. με τίτλο “mRNA vaccine with unmodified uridine induces robust type I interferon-dependent anti-tumor immunity in a melanoma model” (Το εμβόλιο mRNA με μη τροποποιημένη ουριδίνη επάγει ισχυρή εξαρτώμενη από ιντερφερόνη τύπου Ι αντικαρκινική ανοσία σε μοντέλο μελανώματος). Η επίκληση της εν λόγω μελέτης είναι προφανής και στο ανωτέρω απόσπασμα από το κείμενό της.

Η ανασκόπηση που συνοδεύει τον ισχυρισμό παραποιεί την υπάρχουσα επιστημονική βιβλιογραφία

Όπως αναφέραμε προηγουμένως, η ανασκόπηση που επικαλείται ο κ. Γάκης βασίζεται, στο πλαίσιο του υπό εξέταση ισχυρισμού, στη μελέτη των Sittplangkoon et al., η οποία δημοσιεύτηκε τον Οκτώβριο του 2022 στο περιοδικό Frontiers in Immunology. Εκτός από το γεγονός πως η μελέτη είχε εντελώς διαφορετικό θέμα και στόχο από την ανασκόπηση, τα αποτελέσματα της δεν αναφέρουν αυτά που ισχυρίζεται η ανασκόπηση των Rubio-Casillas et al και ο κ. Γάκης.

Συγκεκριμένα, η μελέτη των Sittplangkoon et al. δεν σχετιζόταν με τα εμβόλια mRNA κατά της COVID-19. Επικεντρωνόταν σε εμβόλια mRNA κατά του καρκίνου και είχε στόχο να μελετήσει αν διαφορετικοί βαθμοί τροποποίησης της Ν1-μεθυλ-ψευδουριδίνης (m1Ψ) θα προκαλούσαν ενίσχυση της ανοσίας ποντικών εναντίον μελανώματος.

Σε σχετικό άρθρο του SciCheck, το οποίο δημοσιεύτηκε στον ιστότοπο του FactCheck.org, τονίζεται πως η ανασκόπηση των Rubio-Casillas et al. παρερμηνεύει τη μελέτη των Sittplangkoon et al. ενώ στηρίζεται και σε ψευδοεπιστημονική μελέτη την οποία είχαμε αναλύσει σε παλαιότερο άρθρο μας.

Απόσπασμα από το άρθρο του SciCheck:

Οι ειδικοί μας είπαν ότι η δημοσιευμένη ανασκόπηση, η οποία βασίζεται σε άλλα δημοσιευμένα άρθρα και δεν περιέχει πρωτότυπη έρευνα, παραπλανά παρερμηνεύοντας αρκετές μελέτες και τον ρόλο της Ν1-μεθυλψευδουριδίνης στα εμβόλια. Οι συντάκτες της αναφέρονται επίσης σε ένα αναξιόπιστο άρθρο ανασκόπησης, γραμμένο από συντάκτες γνωστούς για τη διάδοση παραπληροφόρησης, το οποίο ισχυρίστηκε ψευδώς ότι τα εμβόλια mRNA COVID-19 βλάπτουν το ανοσοποιητικό σύστημα και αυξάνουν τον κίνδυνο καρκίνου, όπως έχουμε εξηγήσει προηγουμένως.

Μια από τις πιο σημαντικές παραποιήσεις, και στην οποία στηρίζονται σε μεγάλο βαθμό οι συγγραφείς, βασίζεται στα ευρήματα μιας μελέτης για τα εμβόλια mRNA κατά του καρκίνου σε ποντίκια (σσ: αναφέρεται στη μελέτη των Sittplangkoon et al.). Η μελέτη εξέτασε την αποτελεσματικότητα των εμβολίων mRNA κατά του καρκίνου με διαφορετικούς βαθμούς τροποποίησης της Ν1-μεθυλ-ψευδουριδίνη σε ένα μοντέλο μελανώματος ποντικού.

Σύμφωνα με την ανασκόπηση (σσ: των των Rubio-Casillas et al), η μελέτη διαπίστωσε ότι «η προσθήκη 100% Ν1-μεθυλ-ψευδουριδίνης (m1Ψ) στο εμβόλιο mRNA σε ένα μοντέλο μελανώματος διέγειρε την ανάπτυξη και τη μετάσταση του καρκίνου, ενώ τα μη τροποποιημένα εμβόλια mRNA προκάλεσαν αντίθετα αποτελέσματα, υποδηλώνοντας έτσι ότι τα εμβόλια mRNA του COVID-19 θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην ανάπτυξη καρκίνου».

Η μελέτη (σσ: των Sittplangkoon et al.) όμως δεν βρήκε κάτι τέτοιο.

Όπως εξήγησε στο SciCheck ο καθηγητής μικροβιολογίας Tanapat Palaga, ένας εκ των συγγραφέων της μελέτης των Sittplangkoon et al:

Τα αποτελέσματά [της μελέτης] μας δεν δείχνουν, υποδηλώνουν, ή υποδεικνύουν ότι το τροποποιημένο mRNA προάγει την ανάπτυξη/μετάσταση του όγκου.

Όπως αναφέρει το SciCheck, η μελέτη των Sittplangkoon et al. στην πραγματικότητα έδειξε πως τόσο το μη τροποποιημένο mRNA όσο και το τροποποιημένο mRNA προκάλεσαν ανοσοαποκρίσεις έναντι των αντιγόνων όγκου. Ωστόσο μόνο το μη τροποποιημένο mRNA μείωσε την ανάπτυξη και τη μετάσταση του καρκίνου, ενώ το τροποποιημένο mRNA όχι.

Με λίγα λόγια, σε πλαίσιο μοντελοποιημένης έρευνας, διαπιστώθηκε πως τα mRNA εμβόλια που είχαν τροποποιηθεί με Ν1-μεθυλ-ψευδουριδίνη δεν μείωσαν, ούτε όμως αύξησαν τον καρκίνο και τις μεταστάσεις του. Το ίδιο αναφέρει και το σχετικό άρθρο του Science Feedback:

Οι Sittpangkoon et al. διαπίστωσαν ότι τα αντικαρκινικά εμβόλια που χρησιμοποιούσαν μη τροποποιημένα RNA ενίσχυσαν αποτελεσματικά την ανοσία κατά του μελανώματος. Αντίθετα, τα εμβόλια που χρησιμοποιούν τροποποιημένα RNA δεν βελτίωσαν την ανοσία κατά του μελανώματος σε σύγκριση με μη εμβολιασμένα, υγιή ποντίκια.

Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι τα ποντίκια που εμβολιάστηκαν με τροποποιημένα RNA δεν τα πήγαν χειρότερα από τα μη εμβολιασμένα ποντίκια. Έτσι, η παρουσία της Ν1-μεθυλ-ψευδουριδίνης δεν δυσχέρανε την ανοσία των ποντικών έναντι του καρκίνου, απλά δεν βελτίωσε την αντικαρκινική ανοσία.

Συνοπτικά, τα αποτελέσματα των Sittpangkoon et al. προτείνουν ότι τα αντικαρκινικά εμβόλια θα ήταν πιο αποτελεσματικά εάν δεν περιείχαν τροποποιημένο RNA. Αλλά δεν έδειξαν ότι η Ν1-μεθυλ-ψευδουριδίνη που περιέχεται στο τροποποιημένο mRNA ήταν επιζήμια για την αντικαρκινική ανοσία του σώματός μας.

Επιπροσθέτως, ο συγγραφέας της ανασκόπησης, Alberto Rubio-Casillas, μιλώντας στο Science Feedback ανέφερε απλώς πως η ανασκόπησή τους αποτελούσε «ανασκόπηση και όχι πειραματικό έργο» και πως αυτή «παραποιήθηκε στα κοινωνικά δίκτυα», χωρίς όμως να παρέχει περαιτέρω δεδομένα.

Σε σχετική ανάρτησή του στο Facebook, ο Γιώργος Παππάς, παθολόγος και διδάκτορας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, με ευρύ ερευνητικό έργο διεθνούς αναγνώρισης σε θέματα ζωονόσων και ετοιμότητας αντιμετώπισης επιδημιών, αναφέρει τα εξής:

[…]

6. Επειδή διακινείται κατά κόρον μια παραφιλολογία ότι “τα εμβόλια προκαλούν καρκίνο” με βάση ένα άρθρο (που άργησε να “ανακαλυφθεί”, έχει μήνες, ξεμείναμε από παραπληροφόρηση ίσως) με πρώτο συγγραφέα έναν παλαιό ερευνητή του… γυναικείου οργασμού και δεύτερο έναν που δήλωσε ψευδώς ότι ανήκει σε πανεπιστήμιο ενώ δεν ανήκει πουθενά: οι πειραματικές μελέτες, τόσο από τον Monroe στο Nature Communications [6] όσο και από τον Mulroney στο Nature [7], το 2024, που δείχνουν πώς λειτουργεί η m1Ψ των εμβολίων (αυτή που μπήκε στο στόχαστρο), δεν λένε κάτι τέτοιο, δεν υπονοούν καν τα δεδομένα κάτι τέτοιο. Αντίθετα, υπάρχει μια μεγάλη μελέτη του Babaian στο Cell Reports του 2020 [8] που δείχνει ότι η απουσία m1Ψ συνδέεται με καρκινογένεση, όχι το αντίθετο. Τέλος, αν θέλει να μιλήσει κανείς με υποθέσεις και ελλιπή στοιχεία, υπάρχει κι ένα σημαντικό άρθρο του Gioia από το Nature Cell Biology του 2023 [9] που δείχνει ότι η λοίμωξη από κορωνοϊό, με πολύ συγκεκριμένους τρόπους, επάγει βλάβη στο DNA– η γενετική σταθερότητα, άμυνα απέναντι στην καρκινογένεση, απειλείται π.χ. όταν ένας ιός επάγει διαρρήξεις της διπλής έλικας του DNA. Ή να μιλήσουμε για το πώς η τεκμηριωμένη επίδραση του κορωνοϊού στο p53 μπορεί να ενέχεται σε καρκινογένεση [10]. Αλλά οφείλουμε να μιλάμε με δεδομένα, ατράνταχτα, όχι με υποθέσεις ή ελλιπή ή λίγα στοιχεία. Αν θέλει τέλος κανείς να ασχοληθεί σοβαρά με το πιθανό, θεωρητικό, παθοφυσιολογικό υπόβαθρο που συνδέει τον κορωνοϊό με την ογκογένεση, υπάρχει και ενδιαφέρουσα ελληνική ανασκόπηση [11].

Ο ρόλος της Ν1-μεθυλ-ψευδουριδίνης (m1Ψ) στα εμβόλιο mRNA

Όπως έχουμε εξηγήσει σε παλαιότερο άρθρο μας, η προσθήκη Ν1-μεθυλ-ψευδουριδίνης βοηθά σημαντικά την αποτελεσματικότητα των mRNA εμβολίων χωρίς να επέχει σχετικά προβλήματα υγείας από τη χρήση της.

Από το 2005 οι ερευνητές Katalin Karikó και Drew Weissman έδειξαν ότι η χρήση της ψευδοουριδίνης στο χορηγούμενο mRNA μείωνε δραματικά την αντιδραστικότητα του ανοσοποιητικού συστήματος απέναντι στο mRNA, προκαλώντας έτσι τη μεγαλύτερη επανάσταση στην έρευνα και ανάπτυξη των mRNA εμβολίων. Όπως εξηγεί το SciCheck:

Τα μη τροποποιημένα RNA -χρησιμοποιώντας φυσιολογική ουριδίνη- πυροδοτούν μια φλεγμονώδη απόκριση και αποικοδομούνται γρήγορα κατά την είσοδο σε ένα κύτταρο. Αντίθετα, τα τροποποιημένα RNA που χρησιμοποιούν Ν1-μεθυλ-ψευδουριδίνη είναι σε θέση να αποφύγουν το σύστημα ανίχνευσης RNA του κυττάρου και να μην πυροδοτήσουν φλεγμονή. [2] Τα εμβόλια που χρησιμοποιούν τροποποιημένο RNA είναι ικανά να προκαλέσουν μεγαλύτερη παραγωγή αντιγόνου, είναι καλύτερα ανεκτά λόγω χαμηλότερης φλεγμονής και επάγουν ισχυρότερη ανοσολογική μνήμη [2]

Η χρησιμότητα της εν λόγω ουσίας επαληθεύτηκε και στο πλαίσιο της πανδημίας, καθώς το πρώτο mRNA εμβόλιο κατά της COVID-19, της CureVac, που δεν χρησιμοποίησε την ουσία εμφάνισε πολύ χαμηλότερη αποτελεσματικότητα από τα εμβόλια των Pfizer/BioNTech και Moderna, που χρησιμοποιούν μια βελτιωμένη έκδοση της επίμαχης ουσίας.

Επρόκειτο για μια ανακάλυψη με τέτοια επιστημονική βαρύτητα ώστε, μόνο το 2021, η Dr. Katalin Karikó δέχτηκε τουλάχιστον 41 βραβεία και τιμητικούς επαίνους, ενώ το 2023 οι Katalin Karikó και Drew Weissman τιμήθηκαν με το Βραβείο Νόμπελ Φυσιολογίας και Ιατρικής.

Ανάλογους ψευδείς και αβάσιμους ισχυρισμούς για τη συσχέτιση διαφόρων μορφών καρκίνου με τα εμβόλια κατά της COVID-19, αλλά και για την Ν1-μεθυλ-ψευδουριδίνη, έχουμε εξετάσει σε παλαιότερα άρθρα μας:

• Εξέταση ισχυρισμού περί συσχέτισης των εμβόλιων του κορονοϊού και της εμφάνισης καρκίνου
• Ψευδοεπιστημονικοί ισχυρισμοί για την εμφάνιση «τούρμπο καρκίνων» μετά τον εμβολιασμό κατά της COVID-19
• Διαστρέβλωση δηλώσεων επιστήμονα της Moderna αναφορικά με υποτιθέμενους κινδύνους των εμβολίων mRNA
• Όχι, Ιαπωνική μελέτη ΔΕΝ απέδειξε αύξηση των θανάτων από καρκίνο μετά τον εμβολιασμό, ούτε αναφέρθηκε σε «turbo καρκίνους»
• Ανυπόστατοι ισχυρισμοί για αύξηση 500% στις απροσδιόριστες λευχαιμίες σε όσους εμβολιάστηκαν κατά της COVID-19
• Όχι, η Moderna δεν παραδέχθηκε ότι τα εμβόλια κατά της COVID-19 προκαλούν καρκίνο
• Παραπληροφόρηση για τον ρόλο της ψευδοουριδίνης στον mRNA εμβολιασμό

Για τον υπό εξέταση ισχυρισμό, ο κ. Γάκης παραπέμπει, μέσω εικόνας, σε σχετική ανάρτηση του καρδιολόγου Dr. Peter McCullough στο Χ (πρώην Twitter):

Τα τελευταία χρόνια ο Dr. McCullough έχει επανειλημμένα προβεί σε σωρεία ψευδών και ψευδοεπιστημονικών ισχυρισμών σχετικά με την τρέχουσα πανδημία και τα εμβόλια κατά της COVID-19, τους οποίους έχουμε καταρρίψει σε παλαιότερα άρθρα μας. [άρθρο 1][άρθρο 2][άρθρο 3][άρθρο 4][άρθρο 5][άρθρο 6]

Συνοψίζοντας:

• Ο ισχυρισμός πως η μεθυλψευδουριδίνη αποδείχθηκε ότι έχει δυνητικά καρκινογόνο επίδραση είναι ψευδής.
• Η ανασκόπηση που επικαλείται ο κ. Γάκης δεν αφορά ασθενείς που έκαναν εμβόλιο mRNA, όπως ισχυρίζεται, αλλά παραποιεί παλαιότερη έρευνα που διεξήχθη σε ποντίκια με καρκινικούς όγκους (μελάνωμα) στο πλαίσιο μοντέλου. Η μελέτη αυτή, πάνω στην οποία στηρίζεται ο ανωτέρω ισχυρισμός, δεν παρατήρησε εκτίναξη της νόσου.
• Η μελέτη διαπίστωσε πως τα ποντίκια που έλαβαν εμβόλιο mRNA κατά του καρκίνου χωρίς μεθυλψευδουριδίνη σημείωσαν μείωση της ανάπτυξης του καρκίνου, ενώ στα ποντίκια που έλαβαν εμβόλιο mRNA κατά του καρκίνου με τροποποιημένη μεθυλψευδουριδίνη δεν παρατηρήθηκε η ίδια μείωση. Ωστόσο, δεν παρατηρήθηκε ούτε αύξηση του καρκίνου και των μεταστάσεων ή επιδείνωση της κατάστασής των ποντικών.
• Η προσθήκη Ν1-μεθυλ-ψευδουριδίνης βοηθά σημαντικά την αποτελεσματικότητα των mRNA εμβολίων χωρίς να επέχει σχετικά προβλήματα υγείας από τη χρήση της.

Συμπέρασμα

Ο ισχυρισμός είναι ψευδής και βασίζεται σε ανασκόπηση αναφορικά με τη χρήση της ουσίας Ν1-μεθυλ-ψευδουριδίνη στα εμβόλια mRNA, η οποία ανασκόπηση όμως παραποιεί δεδομένα παλαιότερης επιστημονικής μελέτης. Η μελέτη αυτή, η οποία δεν διεξήχθη στο πλαίσιο των εμβολίων κατά της COVID-19, αλλά αφορούσε εμβόλια mRNA κατά του καρκίνου, διεξήχθη σε ποντίκια με μελάνωμα, στο πλαίσιο μοντέλου. Διαπίστωσε πως η χρήση της Ν1-μεθυλ-ψευδουριδίνης δεν είχε θετικό αλλά ούτε και αρνητικό αντίκτυπο στην έκβαση στα ποντίκια, δεν παρατήρησε δηλαδή αύξηση του καρκίνου ή των μεταστάσεων σε αυτά.

---

Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν:

1. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9614103/
2. https://www.factcheck.org/2024/05/still-no-evidence-covid-19-vaccination-increases-cancer-risk-despite-posts/
3. https://science.feedback.org/review/modified-rna-covid19-vaccines-arent-linked-to-cancer-development/
4. https://www.micro.sc.chula.ac.th/staff/tanapat-palaga-professor-ph-d/
5. https://www.nature.com/articles/s41467-024-51301-0
6. https://www.nature.com/articles/s41586-023-06800-3
7. https://www.cell.com/cell-reports/fulltext/S2211-1247(20)30560-X
8. https://www.nature.com/articles/s41556-023-01096-x
9. https://www.journalofinfection.com/article/S0163-4453(22)00469-8/fulltext
10. https://www.mdpi.com/2076-393X/10/10/1607
11. https://www.frontiersin.org/journals/cell-and-developmental-biology/articles/10.3389/fcell.2021.789427/full
12. https://www.nature.com/articles/d41586-021-02483-w
13. https://www.nobelprize.org/prizes/medicine/2023/summary/
14. https://toolbox.google.com/factcheck/explorer/search/Peter%20A.%20McCullough;hl=en