Τεράστια διάδοση, με δεκάδες χιλιάδες κοινοποιήσεις και εκατομμύρια προβολές, σημειώνει τις τελευταίες ημέρες βίντεο που τραβήχτηκε από αεροσκάφος επάνω από τη Νότια Εύβοια, το οποίο προβάλλει τον ισχυρισμό πως απεικονίζει ανεμογεννήτριες τοποθετημένες σε «όλη την καμένη Εύβοια». Ωστόσο, όπως θα εξετάσουμε στη συνέχεια, τα αιολικά πάρκα που φαίνονται στο βίντεο δεν έχουν τοποθετηθεί σε εκτάσεις που στο παρελθόν επλήγησαν από πυρκαγιές, ενώ έλαβαν άδεια πάνω από 20 χρόνια πριν.
Παραδείγματα δημοσιευμάτων: oparlapipas.gr
Παραδείγματα αναρτήσεων στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης:
Το υπό εξέταση βίντεο, το οποίο κατά τη στιγμή της σύνταξης του παρόντος άρθρου συγκεντρώνει 1.8 εκατομμύρια προβολές και 10 χιλιάδες κοινοποιήσεις μπορείτε να το δείτε εδώ:
Τι ισχύει:
Στο υπό εξέταση βίντεο προβάλλονται αιολικά πάρκα σε περιοχές της Νότιας Έυβοιας. Το βίντεο ξεκινά προβάλλοντας ένα μικρό αιολικό πάρκο που βρίσκεται νοτιοανατολικά των Ζαράκων, στην περιοχή Εξώστης, και στη συνέχεια επικεντρώνεται σε μεγαλύτερο αιολικό πάρκο που βρίσκεται στην περιοχή Ζάρακες. Ισχυρισμούς για αιολικά πάρκα στην Νότια Εύβοια, ανάμεσα τους την εγκατάσταση στην περιοχή των Ζαράκων είχαμε καταρρίψει σε παλαιότερο άρθρο μας με τίτλο «Εύβοια: Όχι, οι ανεμογεννήτριες ΔΕΝ «φύτρωσαν» μετά τις φωτιές του 2019».
Ξεκινώντας από το πρώτο αιολικό πάρκο που εμφανίζεται στο βίντεο, αυτό βρίσκεται στην περιοχή Εξώστης:
Όπως αναφέρει ο Γεωπληροφορικός χάρτης της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ), σχετικά με τη θέση των αιολικών σταθμών αλλά και τις άδειές τους, η συγκεκριμένη εγκατάσταση στην περιοχή Εξώστης αδειοδοτήθηκε στις 28 Μαΐου 2003, πάνω από 20 χρόνια πριν. [πηγή]
Η ύπαρξη των ανεμογεννητριών στην περιοχή Εξώστης καθώς και η ημερομηνία κατασκευής τους επιβεβαιώνεται με μια απλή αναζήτηση μέσω του Google Earth Pro:
Δεξιά: εικόνα του σημείου με υπό εξέλιξη κατασκευή του αιολικού πάρκου το 2019
Οι εγκαταστάσεις που προβάλλονται στη συνέχεια του βίντεο βρίσκονται κοντά στην περιοχή Ζάρακες και, όπως αναφέραμε σε παλαιότερο σχετικό άρθρο μας, αποτελούν συνολικά 10 διαφορετικούς σταθμούς που αδειοδοτήθηκαν την περίοδο 2001 έως 2003. Για την καλύτερη οργάνωση του όγκου της πληροφορίας, χωρίσαμε τα πάρκα σε 10 κόκκινα πλαίσια βάσει του Γεωπληροφορικού χάρτη της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας. Από αυτά προκύπτουν τα εξής:
- Πλαίσιο 1: Τμήμα αιολικού σταθμού που βρίσκεται στην Μακρυρράχη Μεσωχωρίων και υπάγεται στους Δήμους Καρύστου και Κύμης – Αλιβερίου. Η άδειά του εκδόθηκε στις 16 Ιουλίου του 2001.
- Πλαίσιο 2: Αιολικός σταθμός που βρίσκεται στην παραλία Ζαράκων και υπάγεται στο Δήμο Κύμης – Αλιβερίου. Η άδειά του εκδόθηκε στις 24 Ιανουαρίου του 2002.
- Πλαίσιο 3: Αιολικός σταθμός οι ανεμογεννήτριες του οποίου απαντώνται στο Γαθούμενο και το Βραχάκι του Δήμου Κύμης – Αλιβερίου. Η άδειά του εκδόθηκε στις 16 Ιουλίου του 2001.
- Πλαίσιο 4: Αιολικό πάρκο στην παραλία των Ζαράκων το οποίο υπάγεται στο Δήμο Κύμης – Αλιβερίου. Η άδειά του εκδόθηκε στις 11 Φεβρουαρίου του 2003
- Πλαίσιο 5: Αιολικό πάρκο στις Σκοπιές Ζαράκων υπαγόμενο στο Δήμο Κύμης-Αλιβερίου. Η άδειά του εκδόθηκε στις 16 Ιουλίου του 2001.
- Πλαίσιο 6: Αιολικό πάρκο που βρίσκεται στη Βουρέζα. Υπάγεται στο Δήμο Κύμης – Αλιβερίου ενώ η άδειά του εκδόθηκε στις 11 Φεβρουαρίου του 2003.
- Πλαίσιο 7: Αιολικό πάρκο στο Πυργάρι του Δήμου Κύμης – Αλιβερίου. Η άδειά του εκδόθηκε στις 27 Δεκεμβρίου του 2001.
- Πλαίσιο 8: Αιολικό πάρκο στο Πυργάρι του Δήμου Κύμης – Αλιβερίου. Η άδειά του εκδόθηκε στις 11 Φεβρουαρίου του 2003
- Πλαίσιο 9: Αιολικό πάρκο στο Μεσοκήπι του Δήμου Κύμης – Αλιβερίου. Η άδειά του εκδόθηκε στις 11 Φεβρουαρίου του 2003.
- Πλαίσιο 10: Τέλος, το εν λόγω αιολικό πάρκο εντοπίζεται στην Αγριαχλαδιά του Δήμου Κύμης- Αλιβερίου. Η άδειά του εκδόθηκε στις 11 Φεβρουαρίου του 2003.
Η ύπαρξη των ανεμογεννητριών στο σημείο επιβεβαιώνεται με μια απλή αναζήτηση μέσω του Google Earth Pro. Ακολουθεί φωτογραφία από τον Νοέμβριο του 2003, πριν από την κατασκευή τους:
Πηγή: Google Earth Pro
Οι ισχυρισμοί που συνέδεαν τις εν λόγω εγκαταστάσεις με καταστροφικές πυρκαγιές
Ένας εκ των βασικών ισχυρισμών που έχουμε καταρρίψει στο παρελθόν σχετικά με τα υπό εξέταση αιολικά πάρκα, είναι πως κατασκευάστηκαν σε περιοχές που επλήγησαν στην καταστροφική πυρκαγιά του 2019. Ωστόσο, πέρα από το γεγονός πως, όπως εξετάσαμε νωρίτερα, κατά την εκδήλωση της πυρκαγιάς οι εν λόγω εγκαταστάσεις είχαν ήδη αδειοδοτηθεί, η φωτιά που ξέσπασε στις 13 Αυγούστου του 2019 δεν έπληξε την Νότια Εύβοια, αλλά την Κεντρική Εύβοια και πιο συγκεκριμένα δασικές εκτάσεις στα χωριά της Μακρυμάλλης και του Κοντοδεσποτίου. Χάρη στην υπηρεσία Copernicus, έχουμε στη διάθεσή μας χρήσιμα δεδομένα σχετικά με την εξέλιξη της πυρκαγιάς, όπως λόγου χάρη δορυφορικές λήψεις:
Χαρακτηριστικά, στην ακόλουθη εικόνα εντοπίζουμε, εντός των πράσινων πλαισίων, τις εκτάσεις γης που κάηκαν εξαιτίας της πυρκαγιάς στις 13 και 14 Αυγούστου του 2019. Με κόκκινο άστρο έχουμε σημειώσει την παραλία των Ζαράκων που διακρίνεται στο βίντεο:
Πηγή: Χάρτης Copernicus
Ας αναφερθεί τέλος, πως κατόπιν τηλεφωνικής επικοινωνίας που είχαμε με τον πρόεδρο του χωριού, κύριο Χρήστο Τρανό, μας γνωστοποιήθηκε πως δεν υπήρξε κάποια πυρκαγιά μεγάλης κλίμακας στην περιοχή. Συγκεκριμένα ο κ. Τρανός ανέφερε τα εξής:
Ευτυχώς δεν είχαμε καμιά μεγάλη φωτιά. Όταν έρχεται καλοκαίρι με αυτό το φόβο ζούμε. (…) Οι ανεμογεννήτριες βρίσκονται εδώ, περίπου 20 χρόνια.
Ένας ακόμα ισχυρισμός που γνώρισε διάδοση στο παρελθόν, είναι πως οι περιοχές που απεικονίζονται επλήγησαν από τη μεγάλη πυρκαγιά που έπληξε την Εύβοια στις 4 Ιουλίου του 1998. Ωστόσο και σε αυτή την περίπτωση, όπως αναφέρεται σε ρεπορτάζ της εποχής στις εφημερίδες «Τα ΝΕΑ» και «Ριζοσπάστης», η πυρκαγιά έπληξε στη θέση Πολυτήρα πλησίον του χωριού του Πισσώνα, στην Κεντρική Εύβοια, και δεν είχε καμία σχέση με το παραλιακό μέτωπο του χωριού Ζάρακες, που απεικονίζεται στο βίντεο.
Ελλείψει συντονισμού, η φωτιά επεκτάθηκε τότε σε δασικές και αγροτικές εκτάσεις της ευρύτερης περιοχής. Χωριά όπως ο Θεολόγος, ο Πούρνος, το Αφράτι, τα Φύλλα, το Γυμνό, ο Άγιος Ιστιαίας υπέστησαν σοβαρές καταστροφές με χιλιάδες δασικά στρέμματα να καίγονται ολοσχερώς. [πηγή 1][πηγή 2]
Δημοσίευμα της 7ης Ιουλίου του 1998
Δημοσιεύθηκε στις 12 Ιουλίου του 1998. Θύματα από την πυρκαγιά που έπληξε τα Φύλλα.
Σύγκριση στο χάρτη
Επιπροσθέτως, σύμφωνα με τα ιστορικά δεδομένα του FIRMS (Fire Information for Resource Management System), μιας υπηρεσία της NASA που χρησιμοποιεί δορυφορικές παρατηρήσεις για τον εντοπισμό και την παρακολούθηση ενεργών πυρκαγιών σε όλο τον κόσμο, τα σημεία της εγκατάστασης των αιολικών πάρκων στην περιοχή Eξώστης όσο και στις περιοχές της Νότιας Έυβοιας που εμφανίζονται στο υπό εξέταση βίντεο δεν επλήγησαν στο παρελθόν από πυρκαγιές.
Συμπέρασμα
Από τα παραπάνω καθίσταται σαφές πως ο ισχυρισμός για τοποθέτηση ανεμογεννητριών σε «όλη την καμένη Εύβοια» είναι παραπλανητικός και αναληθής. Οι εν λόγω εγκαταστάσεις, που εντοπίζονται στο υπό εξέταση βίντεο, δεν βρίσκονται σε περιοχές όπου στο παρελθόν επλήγησαν από πυρκαγιές ενώ οι άδειες των αιολικών σταθμών είχαν στο σύνολό τους εκδοθεί την περίοδο 2001-2003. Οι καταστροφικές πυρκαγιές που σημειώθηκαν το 1998 και το 2019, που στο παρελθόν έχουν συνδεθεί με τις συγκεκριμένες εγκαταστάσεις αιολικών σταθμών, δεν έπληξαν τη Νότια Εύβοια, που απεικονίζεται στο βίντεο, αλλά την Κεντρική Εύβοια.
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν
- https://www.ellinikahoaxes.gr/2021/05/27/photo-shared-on-social-media-falsely-claims-a-specific-location-on-evoia-island-was-burned-to-place-wind-farms/
- https://geo.rae.gr/?tab=viewport_maptab&lon=24.364202263222033&lat=38.17205663735332&zoom=13
- https://emergency.copernicus.eu/mapping/list-of-components/EMSR380/ALL/EMSR380_AOI01
- https://www.tanea.gr/1998/07/06/greece/180-fwties-s-oli-ti-xwra
- https://www.rizospastis.gr/story.do?id=3732694
- https://www.rizospastis.gr/story.do?id=3733263
- https://firms.modaps.eosdis.nasa.gov/
