Δεν υπάρχει καμία απόδειξη ότι ο Ινδός πρωθυπουργός Ναρέντρα Μόντι ανακοίνωσε ότι η χώρα του θα σταματήσει να χρησιμοποιεί αμερικανικά δολάρια για το διεθνές εμπόριο από το 2025, σε αντίθεση με τους ισχυρισμούς που κυκλοφόρησαν στο διαδίκτυο από τα τέλη Μαΐου. Η Ινδία έχει δηλώσει την πρόθεσή της να πραγματοποιεί περισσότερες συναλλαγές σε ρουπίες σε μια προσπάθεια να «διεθνοποιήσει» το νόμισμα στο πλαίσιο της πρόσφατα ανακοινωθείσας Πολιτικής Εξωτερικού Εμπορίου 2023. Ωστόσο, η εν λόγω πολιτική δεν κάνει καμία αναφορά στη σταδιακή κατάργηση των συναλλαγών σε δολάρια έως το 2025 και οι αναλυτές δήλωσαν ότι δεν υπάρχει κανένα σχέδιο για την Ινδία να εγκαταλείψει το δολάριο έως την ημερομηνία αυτή.
«Οι Ινδοί σταματούν να χρησιμοποιούν το δολάριο από το 2025! – Η 1η σε πληθυσμό & 5η οικονομία του κόσμου αποδολαριοποιεί όλες τις συναλλαγές της», αναφέρει ψευδής ισχυρισμός που δημοσιεύτηκε από το ProNews στις 24 Μαΐου 2023. Το άρθρο υποστηρίζει ότι ο Μόντι ανακοίνωσε την κίνηση και πλαισιώνει την υποτιθέμενη απόφαση ως μέρος μιας προσπάθειας για νομισματική ανεξαρτησία από τη «Δύση» για να ενταχθεί σε ένα «ανταγωνιστικό μπλοκ» που περιλαμβάνει τη Ρωσία και την Κίνα.
Το ProNews δεν δίνει καμία πηγή για το άρθρο του και δημοσιεύει τακτικά παραπλανητικά άρθρα και παραπληροφόρηση, όπως έχει δείξει το AFP στο παρελθόν εδώ και εδώ.
Το διαδικτυακό άρθρο περιλαμβάνει επίσης ένα βίντεο YouTube το οποίο παίρνει τα λεγόμενα του άρθρου και τα παρουσιάζει με τη μορφή τηλεοπτικό ρεπορτάζ. Το ίδιο βίντεο έχει κοινοποιηθεί στο Facebook εδώ.
Στιγμιότυπα του παραπλανητικού βίντεο που κοινοποιήθηκε στο Facebook (αριστερά) και του παραπλανητικού άρθρου (δεξιά). Λήψη εικόνων: 06/06/2023
Παρόμοια άρθρα, τα οποία αναπαράγουν το κείμενο του ProNews, δημοσιεύθηκαν εδώ και εδώ στο διαδίκτυο, καθώς και εδώ στα αγγλικά.
Άλλες αναρτήσεις στο Facebook επαναλαμβάνουν το άρθρο του ProNews χωρίς να κοινοποιούν ούτε το βίντεο ούτε το ίδιο το άρθρο. Μια παρόμοια ανάρτηση στο Facebook εντοπίστηκε εδώ στα ρουμανικά.
Τι λέει στην πραγματικότητα η νέα εξωτερική εμπορική πολιτική της Ινδίας;
Η Ινδία ανακοίνωσε τη νέα εξωτερική εμπορική πολιτική της στις 31 Μαρτίου και οι διαδικτυακοί ισχυρισμοί κυκλοφορούν από τον Μάιο, γεγονός που μας έδωσε τις παραμέτρους για την αναζήτησή μας.
Μια προηγμένη διαδικτυακή αναζήτηση δεν έδωσε κανένα αποτέλεσμα σχετικά με οποιαδήποτε τέτοια ανακοίνωση μέχρι σήμερα από τον Ινδό πρωθυπουργό. Μια αναζήτηση στη σελίδα του στο Twitter και στον επίσημο ιστότοπό του (αρχειοθετημένο εδώ) δεν απέδωσε επίσης κανένα στοιχείο που να αποδεικνύει ότι είχε κάνει μια τέτοια ανακοίνωση μεταξύ Μαρτίου και Ιουνίου του τρέχοντος έτους.
Επιπλέον, δεν υπάρχει καμία τέτοια ανακοίνωση (αρχειοθετημένο εδώ) στην ιστοσελίδα της Κεντρικής Τράπεζας της Ινδίας (αρχειοθετημένο εδώ), τους τελευταίους τέσσερις μήνες.
Το γραφείο του AFP στο Δελχί δήλωσε επίσης ότι δεν είδε καμία αναφορά για τέτοια ανακοίνωση.
Ο υπουργός Εμπορίου της Ινδίας Σουνίλ Μπαρθουάλ ανέφερε ότι η χώρα είναι έτοιμη να προσφέρει το νόμισμά της, τη ρουπία (INR), ως εναλλακτική εμπορική λύση σε χώρες που αντιμετωπίζουν έλλειψη δολαρίου (USD), σύμφωνα με αυτό το ρεπορτάζ του Bloomberg στις 31 Μαρτίου 2023 (αρχειοθετημένο εδώ). Δεν υπάρχει καμία αναφορά σε ημερομηνία λήξης των συναλλαγών σε δολάρια σε αυτό το ρεπορτάζ.
Το δημοσίευμα του Bloomberg δημοσιεύτηκε καθώς η Ινδία ανακοίνωσε την Πολιτική Εξωτερικού Εμπορίου (FTP) 2023 (αρχειοθετημένη εδώ). Σύμφωνα με το σημείο 2.3 των βασικών σημείων της FTP 2023, που δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα της Γενικής Διεύθυνσης Εξωτερικού Εμπορίου της Ινδίας, η πληρωμή σε ρουπίες θα πρέπει να γίνεται δεκτή στο πλαίσιο των συστημάτων της πολιτικής ως «αποτελεσματικό βήμα προς τη διεθνοποίηση της ρουπίας». Ειδικοί λογαριασμοί για τη διαχείριση τέτοιων συναλλαγών έχουν ανακοινωθεί από την Κεντρική Τράπεζα της Ινδίας, αναφέρει το έγγραφο.
Τα ρεπορτάζ για τη νέα εξωτερική εμπορική πολιτική ανέφεραν τον στόχο της ενθάρρυνσης των χωρών να συναλλάσσονται σε ρουπίες, όμως δεν ανέφεραν κάποιο σχέδιο για την κατάργηση των συναλλαγών σε δολάρια μέχρι μια συγκεκριμένη ημερομηνία.
Για παράδειγμα, αυτή η ανάλυση (αρχειοθετημένη εδώ) από το Ινστιτούτο Σπουδών Νότιας Ασίας (ISAS) του Εθνικού Πανεπιστημίου της Σιγκαπούρης σημειώνει τους λόγους για τους οποίους η Ινδία θέλει να συναλλάσσεται περισσότερο σε ρουπίες και παρουσιάζει τη διαδικασία ως σταδιακή, αναφέροντας ότι: «Εκτός από την αποφυγή του κόστους μετατροπής σε αμερικανικό δολάριο, το οποίο έχει καταστεί σημαντικό για τους εμπόρους μετά τη σκλήρυνση του αμερικανικού δολαρίου μετά την κρίση στην Ουκρανία, το μεγαλύτερο μέρος του εμπορίου που τιμολογείται σε INR θα ανοίξει το δρόμο για τη σταδιακή αποδοχή του INR ως παγκόσμιο νόμισμα για το εμπόριο».
Και πάλι, η ανάλυση δεν αναφέρει την εγκατάλειψη όλων των συναλλαγών σε αμερικανικό δολάριο, ούτε μια ημερομηνία λήξης το 2025.
«Αυτό σίγουρα δεν έχει συμβεί» λέει αναλύτρια
Σε email της 20ης Ιουνίου 2023, η Δρ Παλλάβι Ρόι του Τμήματος Πολιτικής και Διεθνών Σπουδών του Ινστιτούτου Νότιας Ασίας του Πανεπιστημίου SOAS του Λονδίνου, δήλωσε στο AFP ότι η Ινδία δεν είχε λάβει σε καμία περίπτωση την απόφαση να εγκαταλείψει τις συναλλαγές της σε δολάρια το 2025.
«Αυτό σίγουρα δεν έχει συμβεί. Η Ινδία έχει υπογράψει πρόσφατα συμφωνίες με πολλές χώρες για την εξόφληση πληρωμών που σχετίζονται με το εμπόριο σε ρουπίες, αλλά πρόκειται κυρίως για χώρες με τις οποίες συναλλάσσεται εκτενώς, συμπεριλαμβανομένων άλλων χωρών της Νότιας Ασίας, όπου είναι σημαντικός εξαγωγέας», έγραψε.
Η Ρόι αναρωτήθηκε ποιο νόμισμα θα χρησιμοποιούσε η Ινδία για τις εμπορικές συναλλαγές της, εάν εγκατέλειπε το αμερικανικό δολάριο. «Δεν θα χρησιμοποιούσε το κινεζικό ρενμίνμπι ή το γιουάν, δεδομένων των γεωπολιτικών εντάσεων μεταξύ των δύο. Το ευρώ ή οι βρετανικές λίρες θα την κρατούσαν ακόμη στη δυτική τροχιά από την οποία φαίνεται ότι θέλει να απομακρυνθεί επί του παρόντος. Και η ινδική ρουπία (INR) απλώς δεν είναι αρκετά ισχυρή για να χρησιμοποιηθεί για διεθνείς συναλλαγές. Το 2021 το μερίδιό της στις παγκόσμιες εξαγωγές ήταν 2,4%, πράγμα που σημαίνει ότι δεν είναι ένα νόμισμα που χρειάζονται οι περισσότερες χώρες, εκτός από τους στενότερους εμπορικούς εταίρους της», είπε.
Σημείωσε ότι ενώ έχουν δημιουργηθεί ειδικοί λογαριασμοί ώστε οι ινδικές τράπεζες να μπορούν να διατηρούν ρουπίες για ξένες τράπεζες, κάτι που η Ρόι χαρακτήρισε ως «ένα πολύ αρχικό βήμα προς τη διεθνοποίηση της ρουπίας», προς το παρόν ο μηχανισμός αυτός αφορά το διμερές εμπόριο με χώρες που χρειάζονται μια εναλλακτική λύση για το συνάλλαγμα, επειδή είναι σε έλλειψη γι’ αυτές.
Το AFP κατέθεσε επίμονα σχετικά ερωτήματα στην Κεντρική Τράπεζα της Ινδίας για να σχολιάσει τους ψευδείς ισχυρισμούς, αλλά δεν έλαβε καμία απάντηση.
Η συζήτηση για την απο-δολαριοποίηση
Ο όρος απο-δολαριοποίηση αναφέρεται στην επιθυμία να αντικατασταθεί το αμερικανικό δολάριο με άλλα νομίσματα ως το παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα – το νόμισμα που χρησιμοποιείται στις διεθνείς συναλλαγές.
Οι χώρες που διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην προσπάθεια αποδολαριοποίησης των διεθνών συναλλαγών είναι η Κίνα και η Ρωσία.
Η Ινδία αποτελεί μέρος μιας ομάδας πέντε χωρών, γνωστής ως BRICS — Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και Νότια Αφρική. Όπως ανέφερε τον Ιούνιο του 2023 το AFP, οι χώρες BRICS ζήτησαν την «επανεξισορρόπηση» της διεθνής τάξης όταν συναντήθηκαν πρόσφατα στο Κέιπ Τάουν.
Κατά τη συνάντηση, ο υπουργός Εξωτερικών της Ινδίας Σουμπραχμανιάμ Τζαϊσάνκαρ χαρακτήρισε την ομάδα ως «σύμβολο αλλαγής», ανέφερε το AFP.
Οι συνομιλίες επικεντρώθηκαν στη δυνητική χρήση εναλλακτικών νομισμάτων έναντι του αμερικανικού δολαρίου για το διεθνές εμπόριο και στην ενίσχυση της Νέας Αναπτυξιακής Τράπεζας, γνωστής και ως τράπεζας των BRICS.
Η Βραζιλία και η Κίνα έχουν ήδη ανακοινώσει μια συμφωνία για τις μεταξύ του συναλλαγές στα δικά τους νομίσματα, εγκαταλείποντας το δολάριο ως ενδιάμεσο νόμισμα.
Η Ινδία και η Μαλαισία έχουν επίσης ανακοινώσει ότι θα συναλλάσσονται μεταξύ τους στα τοπικά τους νομίσματα και όχι σε δολάρια ΗΠΑ.
Ωστόσο, ενώ η πίεση για την εξεύρεση εναλλακτικών νομισμάτων συναλλαγών έναντι του αμερικανικού δολαρίου έχει κλιμακωθεί μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, όπως εξηγείται σε αυτό το άρθρο (αρχειοθετημένο εδώ) στην εφημερίδα The Hindu, η Ινδία βρίσκεται σε δίλημμα επειδή παραμένει σύμμαχος των ΗΠΑ, επισημαίνουν οι Times of India (αρχειοθετημένο εδώ).
Αυτή η ανάλυση (αρχειοθετημένη εδώ) της γαλλόφωνης ελβετικής εφημερίδας Le Temps εξηγεί γιατί το αμερικανικό δολάριο παραμένει το κυρίαρχο αποθεματικό νόμισμα παγκοσμίως και υποδεικνύει ότι υπάρχουν περιορισμοί στις εναλλακτικές λύσεις.
Ένα βίντεο (αρχειοθετημένο εδώ) στα γαλλικά που παρήγαγε η ίδια ελβετική εφημερίδα εξηγεί λεπτομερώς την έννοια της απο-δολαριοποίησης.
Η απο-δολαριοποίηση ως γεωπολιτικό ζήτημα
«Αυτό για το οποίο μιλάμε σήμερα είναι μια τάση για έναν ορισμένο αριθμό οικονομιών που θέλουν να μειώσουν την επιρροή ή ακόμη και την ηγεμονία του δολαρίου στις διεθνείς συναλλαγές», δήλωσε τηλεφωνικά στο AFP στις 7 Ιουνίου η Κριστίν Σιναπί, καθηγήτρια χρηματοοικονομικών και διδάκτωρ οικονομικών στην Ανώτατη Σχολή Εμπορικών Επιστημών της Ανζέρ (ESSCA) (αρχειοθετήθηκε εδώ).
«Από τις συμφωνίες του Μπρέτον Γουντς το 1944, το δολάριο έχει γίνει το νόμισμα αναφοράς για τις διεθνείς συναλλαγές και μπορεί να ειπωθεί με σαφήνεια ότι οι συμφωνίες αυτές καθιέρωσαν το δολάριο ως διεθνές νόμισμα», είπε. Η Σιναπί υποστήριξε ότι λόγω αυτής της κυριαρχίας, οι ΗΠΑ έχουν σημαντικό οικονομικό και γεωπολιτικό πλεονέκτημα, όπως η επιβολή κυρώσεων σε χώρες και εταιρείες που χρησιμοποιούν το δολάριο.
Ένας πωλητής φρούτων μετράει ένα μάτσο χαρτονομίσματα ινδικών ρουπιών για πληρωμή στον πάγκο του στην άκρη του δρόμου στη Βομβάη στις 19 Ιουλίου 2022. – INDRANIL MUKHERJEE / AFP
Η Σιναπί επιβεβαίωσε ότι η Ινδία παίζει ρόλο, μαζί με τις άλλες χώρες BRICS, στην αποδολαριοποίηση των διεθνών συναλλαγών και «θέλει να καταστήσει δυνατή τη χρήση ενός νομίσματος εκτός του δολαρίου».
Ωστόσο, σημείωσε ότι μια τέτοια μετάβαση θα χρειαστεί χρόνο και ότι ακόμη και αν ληφθεί η απόφαση να σταματήσουν απότομα οι διεθνείς συναλλαγές σε δολάρια, «αυτό δεν θα είναι χωρίς σημαντικές οικονομικές συνέπειες».
«Με την Ινδία, το ζήτημα της συνέχισης της ανάπτυξης ενός εναλλακτικού συστήματος έναντι του δολαρίου και της δυνατότητας των στενών εμπορικών εταίρων να χρησιμοποιούν τη ρουπία ως διεθνές νόμισμα τίθεται πολύ ανοιχτά», είπε.
«Εκεί που γίνεται περίπλοκο είναι ότι η ρουπία δεν είναι ένα ελεύθερα μετατρέψιμο νόμισμα. Είναι μερικώς μετατρέψιμο, πράγμα που σημαίνει ότι αν πραγματοποιείτε συναλλαγές σε ρουπίες, δεν μπορείτε να τις μετατρέψετε απευθείας σε ευρώ ή δολάρια, και έτσι είναι ένας μάλλον έξυπνος τρόπος να αρχίσετε να αναπτύσσετε μια οικονομική επικράτεια που όχι μόνο δεν θα εξαρτάται από το δολάριο, αλλά θα είναι αποσυνδεδεμένη από αυτό και θα απελευθερώνεται κατά κάποιο τρόπο από αυτό», δήλωσε ακόμη η Σιναπί.
Η Παλλάβι Ρόι εξήγησε περαιτέρω ότι οι προσπάθειες της Ινδίας για αποδολαριοποίηση «θα συναντήσουν διαρθρωτικές δυσκολίες» και ότι το αμερικανικό δολάριο είναι πιθανό να παραμείνει το διεθνές αποθεματικό νόμισμα «τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα έως μεσοπρόθεσμα».
«Δεδομένων των παγκόσμιων εμπορικών ανισορροπιών, όπου υπάρχουν πλεονασματικές και ελλειμματικές χώρες, εκείνες που έχουν πλεονάσματα πρέπει να διατηρούν ένα αποθεματικό νόμισμα, και επί του παρόντος αυτό είναι το δολάριο ΗΠΑ. Η οικονομία των ΗΠΑ είναι ισχυρή και ο κόσμος έχει εμπιστοσύνη σε αυτήν ώστε να είναι σε θέση να έχει συνεχή ελλείμματα (ακόμη και το Ηνωμένο Βασίλειο έχει την ίδια δυνατότητα, αλλά σε πολύ μικρότερο βαθμό). Καμία άλλη χώρα δεν έχει τη δυνατότητα ή τη βούληση να διατηρεί τόσο μεγάλα και επίμονα ελλείμματα. Στην περίπτωση της Ινδίας, επομένως, ο κόσμος πρέπει να είναι πρόθυμος να κρατήσει το INR, αν πρόκειται να είναι ένα αποθεματικό νόμισμα με οποιαδήποτε αξία», δήλωσε.
«Η Ινδία μπορεί να είναι η πέμπτη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο, αλλά δεδομένου του επιπέδου του κατά κεφαλήν εισοδήματός της (περίπου 2200 δολάρια ΗΠΑ), εξακολουθεί να χρειάζεται να αναπτύξει την εγχώρια οικονομία της και να χρηματοδοτήσει τη δική της ανάπτυξη. Δεν μπορεί να έχει τα ελλείμματα που έχουν οι ΗΠΑ, ούτε ένα μέτρια μερίδα αυτών» πρόσθεσε.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο, σύμφωνα με τη Ρόι, η ινδική ρουπία δεν θα χρησιμοποιείται για διεθνείς συναλλαγές «σύντομα».
«Στην πραγματικότητα, οι συνομιλίες μεταξύ Ρωσίας και Ινδίας για τη διευθέτηση των διμερών συναλλαγών σε INR ανεστάλησαν τον Μάιο του τρέχοντος έτους. Αυτό συνέβη επειδή η Ρωσία απολαμβάνει εμπορικό πλεόνασμα με την Ινδία και η Ρωσία προφανώς θα θεωρούσε ότι η κατοχή πλεονάζουσας INR δεν θα ήταν χρήσιμη για τους εμπορικούς της σκοπούς», δήλωσε.
Έλεγχος γεγονότων, Οικονομία, Πολιτική
© AGENCE FRANCE-PRESSE | 2024 | Με επιφύλαξη παντός δικαιώματος. Οποιαδήποτε χρήση του περιεχομένου του AFP σε αυτόν τον ιστότοπο υπόκειται στους όρους χρήσης που διατίθενται στη διεύθυνση CGU. Με την πρόσβαση και/ή τη χρήση οποιουδήποτε περιεχομένου του AFP που διατίθεται σε αυτόν τον ιστότοπο, συμφωνείτε να δεσμεύεστε από τους προαναφερθέντες όρους χρήσης. Οποιαδήποτε χρήση του περιεχομένου του AFP γίνεται με δική σας αποκλειστική και πλήρη ευθύνη.
Αρχικά δημοσιεύτηκε εδώ.
