Μια φωτογραφία από το 2010 χρησιμοποιήθηκε για διάδοση αντιμεταναστευτικής και αντιμουσουλμανικής ρητορικής - Featured image

Μια φωτογραφία από το 2010 χρησιμοποιήθηκε για διάδοση αντιμεταναστευτικής και αντιμουσουλμανικής ρητορικής

Μια φωτογραφία του 2010 που δείχνει μια μεγάλη ομάδα μουσουλμάνων να προσεύχεται στο κέντρο της Αθήνας κοινοποιήθηκε στα κοινωνικά δίκτυα τον Μάρτιο του 2024 χωρίς να αναφέρεται ότι τραβήχτηκε πριν από δώδεκα και πλέον χρόνια, όταν η πόλη δεν είχε τζαμί. Οι αναρτήσεις που κοινοποίησαν τη φωτογραφία σαν να τραβήχτηκε πρόσφατα προσέθεσαν δηλώσεις κατά των μεταναστών και των μουσουλμάνων. Όμως η εικόνα χρονολογείται από τον Σεπτέμβριο του 2010 και δείχνει προσευχές του Έιντ αλ Φιτρ πριν ανοίξει το πρώτο τζαμί της πόλης το 2020. Μια διαδικτυακή αναζήτηση δεν βρίσκει αναφορές για παρόμοιες μαζικές εκδηλώσεις προσευχής σε αυτό το τμήμα της Αθήνας μεταξύ Φεβρουαρίου και Μαρτίου 2024.

«Ισλαμικό χαλιφάτο Αθηνών ! Πλατεία Κοτζιά-Δημαρχείο ! Τελικά ο Τουργκούτ Οζάλ, τα κατάφερε!!!», γράφει μια ανάρτηση στο Facebook από τις 10 Μαρτίου 2024, που έχει κοινοποιηθεί πάνω από 370 φορές από τότε. Δημοσιεύει μια φωτογραφία ενός πλήθους ανδρών που προσεύχονται στην πλατεία Κοτζιά.

Η ανάρτηση φαίνεται να αναφέρεται σε υποτιθέμενες δηλώσεις που αποδίδονται σε πρώην Τούρκο πρωθυπουργό και πρόεδρο μεταξύ των δεκαετιών 1980 και 1990 ότι η Ελλάδα θα κατακλυστεί από ένα κύμα μουσουλμανικής μετανάστευσης. Ωστόσο, δεν έχει αποδειχθεί ότι ο Οζάλ έκανε ποτέ τέτοιες δηλώσεις, όπως γράφει το μέσο επαλήθευσης γεγονότων Ellinika Hoaxes.

Μια άλλη ανάρτηση στο Facebook κοινοποιεί τη φωτογραφία μαζί με μια άλλη από τον Μάρτιο του 2024 με μια ροζ ελληνική σημαία που προβάλλεται στο Δημαρχείο της Αθήνας κοντά στην πλατεία Κοτζιά. «ΜΕΣΑ ΣΕ 24 ΩΡΕΣ… Πλατεία Κοτζιά Δημαρχείο Αθηνών ..Οι πολιτικάντηδες και οι αθέατοι εντολείς τους κάνουν ότι δεν βλέπουν δεν ακούν.Η πόλις εάλω..».

Η ροζ σημαία προβλήθηκε στις 8 Μαρτίου 2024 με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας.

Στιγμιότυπα της παραπλανητικής ανάρτησης στο Facebook και του παραπλανητικού άρθρου. Λήψη εικόνων: 20/03/2024

Διαδικτυακά άρθρα, όπως εδώ και εδώ, κοινοποιούν μια ανάρτηση στο Χ, από τις 9 Μαρτίου 2024, η οποία γράφει: «Η ΝΔ έλεγε οτι θα τους επιτρέψει να φτιάξουν τέμενος γιατί προσεύχονται σε παράνομους χώρους λατρείας. Τελικά και μεγάλο τέμενος έφτιαξαν, και τα παράνομα δεν έκλεισαν, και προσεύχονται στις πλατείες».

Υπάρχουν αρκετά σχόλια στις αναρτήσεις, πολλά εκφράζουν τη διαφωνία τους με τις δημόσιες προσευχές καθώς και άλλα που είναι αντιμουσουλμανικά και αντιμεταναστευτικά. Ωστόσο, κάποιοι επισημαίνουν ότι πρόκειται για μια παλιά φωτογραφία.

Την ανάρτηση αναδημοσίευσε ο Θάνος Τζήμερος, ιδρυτής του ακροδεξιού πολιτικού αντι-μεταναστευτικού κόμματος «Διουργεία, Ξανά!», το οποίο αναμένεται να ανακοινώσει υποψηφίους για τις ευρωεκλογές του 2024.

Ωστόσο, η φωτογραφία αυτή κοινοποιείται εκτός του αρχικού της πλαισίου. Αν και δείχνει μια μαζική προσευχή μουσουλμάνων πιστών, χρονολογείται από το 2010, δέκα χρόνια πριν ανοίξει το τζαμί της Αθήνας.

Μαζική προσευχή το 2010 στην Αθήνα

Μια αντίστροφη αναζήτηση εικόνας βρήκε την ίδια φωτογραφία σε ένα άρθρο του 2019 από ένα ιστολόγιο που ονομάζεται «Equal Society». Δημοσιεύει αρκετές φωτογραφίες που δείχνουν μαζικές προσευχές στην Αθήνα. Ορισμένες από αυτές τις φωτογραφίες περιέχουν ημερομηνίες.

Ο τίτλος του αρχείου της φωτογραφίας γράφει «κοτζια2010-1-1024», μια ένδειξη της τοποθεσίας και της ημερομηνίας της φωτογραφίας.

Μια προηγμένη διαδικτυακή αναζήτηση με τις λέξεις-κλειδιά «ομαδική προσευχή + πλατεία Κοτζιά» αποκάλυψε αρκετά άρθρα από τον ελληνικό Τύπο, όπως εδώ και εδώ, με ημερομηνίες 9 και 10 Σεπτεμβρίου 2010. Αναφέρονται σε μια μαζική προσευχή μουσουλμάνων στην πλατεία Κοτζιά, μπροστά από το Δημαρχείο της Αθήνας για το Έιντ αλ Φιτρ, την τριήμερη γιορτή που σηματοδοτεί το τέλος του μουσουλμανικού ιερού μήνα του Ραμαζανιού.

Ένα από αυτά τα άρθρα, από το διαδικτυακό μέσο Newsbeast, εμφανίζει στιγμιότυπο από τηλεοπτική εκπομπή της εποχής, που δείχνει τους ίδιους πιστούς να προσεύχεται στην πλατεία. Μια πιο προσεκτική ματιά σε αυτό το στιγμιότυπο αποκαλύπτει τους ίδιους ανθρώπους που φαίνονται στη φωτογραφία που μοιράστηκε στα κοινωνικά δίκτυα, όπως φαίνεται στη σύγκριση εικόνων που ακολουθεί.

Σύγκριση στιγμιότυπων οθόνης μεταξύ της εικόνας που δημοσιεύθηκε στο Newsbeast και της εικόνας που κοινοποιήθηκε στα κοινωνικά δίκτυα. Τα κίτρινα, κόκκινα και πορτοκαλί τετράγωνα προστέθηκαν από το AFP. Λήψη εικόνων: 20/03/2024

 

Στις δύο εικόνες διακρίνονται τρεις άνδρες: ο πρώτος, πλαισιωμένος με κίτρινο χρώμα, φοράει ροζ-μωβ μπλουζάκι, ο δεύτερος, πλαισιωμένος με κόκκινο χρώμα, φοράει καρό πουκάμισο και ο τρίτος, πλαισιωμένος με πορτοκαλί χρώμα, φοράει μαύρο μπλουζάκι.

Μια διαδικτυακή αναζήτηση για μια μουσουλμανική ομαδική προσευχή τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο του 2024 στην Αθήνα δεν έδωσε κανένα αποτέλεσμα.

Ένας φωτογράφος του AFP κάλυψε επίσης την εκδήλωση αυτή στις 10 Σεπτεμβρίου 2010, όπως φαίνεται στην παρακάτω φωτογραφία του AFP.

Μουσουλμάνοι μετανάστες που ζουν στην Αθήνα παρακολουθούν την πρωινή προσευχή σε κεντρική πλατεία της Αθήνας στις 10 Σεπτεμβρίου 2010. – LOUISA GOULIAMAKI / AFP

Η λεζάντα της φωτογραφίας γράφει στα αγγλικά: «Μουσουλμάνοι μετανάστες που ζουν στην Αθήνα παρακολουθούν την πρωινή προσευχή σε κεντρική πλατεία της Αθήνας στις 10 Σεπτεμβρίου 2010. Οι μουσουλμάνοι σε όλο τον κόσμο γιορτάζουν την πρώτη ημέρα του Εΐντ αλ Φιτρ, της τριήμερης γιορτής που σηματοδοτεί το τέλος του μήνα νηστείας, του Ραμαζανιού».

Αυτή η μαζική προσευχή πραγματοποιήθηκε σε μια εποχή που η ελληνική πρωτεύουσα δεν διέθετε ακόμη τζαμί. Το πρώτο εγκεκριμένο από το κράτος τζαμί στην Ελλάδα άνοιξε τον Νοέμβριο του 2020, μετά από καθυστέρηση άνω των 10 ετών. Το έργο ξεκίνησε το 2007.

Το AFP έχει στο παρελθόν επαληθεύσει παραπλανητικούς ισχυρισμούς σχετικά με μετανάστες ή μουσουλμάνους, όπως ένα βίντεο που υποτίθεται ότι έδειχνε έναν μουσουλμάνο μετανάστη να ουρεί πάνω σε χοιρινό κρέας σε ένα ολλανδικό σούπερ μάρκετ, ή παραπλανητικές αναφορές ότι οι μετανάστες ήταν πίσω από τις δασικές πυρκαγιές που κατέστρεψαν τη βόρεια Ελλάδα το καλοκαίρι του 2023.

Fact Checker Logo

Έλεγχος γεγονότων, Πολιτική

Συγγραφέας: Théophile BLOUDANIS / AFP Ελλάδα

Αρχικά δημοσιεύτηκε εδώ.