Πρόσφατα κυκλοφόρησε σε πολλές ιστοσελίδες αλλά και στα κοινωνικά δίκτυα ο ισχυρισμός πως η αμερικανική NASA (National Aeronautics and Space Administration, δηλαδή Εθνική Διοίκηση Αεροναυτικής και Διαστήματος), σχεδιάζει να διοχετεύσει τόνους πάγου στην ατμόσφαιρα στα πλαίσια της προσπάθειας περιορισμού της κλιματικής αλλαγής. Ας δούμε, όμως, τι ισχύει.
Αναπαραγωγές σε ιστοσελίδες και ιστολόγια: skai.gr, naftemporiki.gr, planetwebradio.gr, pontosnews.gr, iapokalipsi.gr, goodnet.gr, strategist.cy, newshub.gr, discovercreta.gr, cyprusnews.eu, greecetoday24.gr, spoudazo.gr, ptolemaidanews.gr, cretalive.gr, newspepper.gr, synmag.gr, onvolos.gr, scinews.eu, indicator.gr, dimosio.gr, eirinika.gr, topontiki.gr, primenews.press, patris.gr
Παραδείγματα αναπαραγωγών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης:
Τι ισχύει
Αναζητώντας τον ισχυρισμό με λέξεις-κλειδιά, οδηγούμαστε σε άρθρο της Daily Mail, δημοσιευμένο στις 29 Φεβρουαρίου 2024, που παρουσιάζει το θέμα και σχετική επ’ αυτού μελέτη με τίτλο: “Η NOAA διατυπώνει μια ιδέα για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής που περιλαμβάνει την έγχυση εκατομμυρίων τόνων πάγου στην ατμόσφαιρα για την ψύξη του πλανήτη”.
Ερευνητές της NOAA (Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας) δημοσίευσαν στις 28 Φεβρουαρίου 2024 αυτήν τη μελέτη, που διερευνούσε την ιδέα της χρήσης μιας “στοχευμένης έγχυσης σωματιδίων πάγου που δημιουργούν πυρήνες πάγου” για να βοηθήσουν στη μείωση των συγκεντρώσεων υδρατμών, μέσω της συμπύκνωσής τους γύρω από τα εν λόγω σωματίδια πάγου, κοντά στην τροπόπαυση και στη στρατόσφαιρα.
Η συγκεκριμένη – παρεμβατική στο κλίμα – τεχνική, που βασίζεται στη γεωμηχανική (ή μηχανική κλίματος), επικεντρώνεται, λοιπόν, στη διασπορά σωματιδίων πάγου, η οποία θα βοηθούσε ώστε να συμπυκνωθούν και να παγώσουν οι αιωρούμενοι υδρατμοί γύρω από τα σωματίδια αυτά, τα οποία τελικά θα έπεφταν υπό το αυξανόμενο βάρος τους πίσω στη Γη. Μέσω του μηχανισμού αυτού θα μπορούσαν να μειωθούν οι υδρατμοί που βρίσκονται σε μεγάλα ύψη, με σκοπό να διευκολυνθεί η εξερχόμενη εκπομπή θερμικής ακτινοβολίας μακρών κυμάτων από τον πλανήτη προς το διάστημα. Στόχος μιας τέτοιας πρακτικής θα είναι η άμβλυνση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής μέσω μίας τεχνητής «αφυδάτωσης της στρατόσφαιρας». Ο τίτλος της μελέτης, είναι: “Εξετάζοντας την εσκεμμένη αφυδάτωση της στρατόσφαιρας για κλιματικά οφέλη”.
Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στην εισαγωγή της αναφερόμενης μελέτης:
Περιγράφουμε την ιδέα, την αληθοφάνειά της, τα τεχνικά εμπόδια και τις παρενέργειες που πρέπει να ληφθούν υπόψη.
Στα αποτελέσματα αυτής, τονίζεται:
Το εννοιολογικό σχήμα που περιγράφεται παραπάνω αφήνει πολλά ερωτήματα ανοιχτά.
Ο Joshua Schwarz, ερευνητής φυσικός στο Εργαστήριο Χημικών Επιστημών της NOAA και επικεφαλής της μελέτης, δήλωσε:
«Αυτό δεν είναι κάτι που μπορούμε να εφαρμόσουμε αυτή τη στιγμή. Πρόκειται για τη διερεύνηση του τι θα μπορούσε να είναι δυνατό στο μέλλον και τον προσδιορισμό ερευνητικών κατευθύνσεων».
Ο Schwarz σημείωσε μεταξύ άλλων ότι οι προσπάθειες αυτές δεν θα εξουδετερώσουν τις επιπτώσεις του διοξειδίου του άνθρακα (CO2) όσον αφορά τη θερμότητα στον πλανήτη και θα ψύξουν την ατμόσφαιρα μόνο κατά το 1/70 που είναι ίσο με την ποσότητα θερμότητας που δίνει το διοξείδιο του άνθρακα.
Επομένως, διαπιστώνεται, πως δεν πρόκειται για κάποια πρόταση ή σχέδιο, αλλά για θεωρητική προσέγγιση και παρουσίαση μίας ιδέας και ορισμένων δεδομένων.
Η μελέτη αυτή προσδιόρισε τον μηχανισμό με τον οποίο θα μπορούσε να λειτουργήσει αυτή η τεχνική, καθώς και τους περιορισμούς της προσέγγισης. Επίσης, στη δημοσίευση της έρευνας από τη NOAA, η NASA αναφέρεται μόνο ως πηγή χρήσιμων δεδομένων και όχι ως συνεργάτης στην εκτέλεση της ιδέας. Στους 9 συγγραφείς/συντελεστές της μελέτης, μόλις ο ένας εργάζεται στη NASA και όλοι οι υπόλοιποι στη NOAA, ενώ και στο έγγραφο της μελέτης, η NASA αναφέρεται ελάχιστα, κυρίως στις ευχαριστίες, για τα δεδομένα που παρείχε. Οι ερευνητές “ανέλυσαν μετρήσεις υδρατμών και θερμοκρασίας υψηλής ανάλυσης που συλλέχθηκαν κατά τη διάρκεια της αποστολής ATTREX (Airborne Tropical Tropopause Experiment) της NASA το 2014″, όπως αναφέρει η ανακοίνωση στην επίσημη ιστοσελίδα της NOAA.
Σε σχετικό ερώτημα που αποστείλαμε στη NASA στις 20 Μαρτίου 2024, λάβαμε, άμεσα, την παρακάτω απάντηση από την αναπληρώτρια επικεφαλής ειδήσεων του Οργανισμού, Jennifer Corbett Dooren:
«Πρόκειται για έναν ατυχή και λανθασμένο χαρακτηρισμό μιας μελέτης που έγινε από άλλη Υπηρεσία. Καθώς επρόκειτο για μια μελέτη, η NASA δεν σχεδιάζει να εγχύσει πάγο στη στρατόσφαιρα».
Την ίδια απάντηση έδωσε και έτερος εκπρόσωπος του τμήματος επικοινωνίας της NASA, ονόματι Allard Beutel, μιλώντας στο Check Your Fact, αλλά και η υπεύθυνη δημοσίων σχέσεων της NASA, Elizabeth Vlock, στο Lead Stories.
Ο Theo Stein, υπεύθυνος δημοσίων σχέσεων της Εθνικής Υπηρεσίας Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA), μας εξήγησε σε απάντησή του στις 20 Μαρτίου 2024, ότι ο ισχυρισμός παραποιεί τη μελέτη που δημοσιεύθηκε από ερευνητές της NOAA και πως ουδέποτε υπήρξε συμμετοχή ή έγκριση της NASA:
«Οι επιστήμονες της NOAA δημοσίευσαν πρόσφατα μια νέα θεωρητική εξερεύνηση στο περιοδικό Science Advances μιας ατμοσφαιρικής διαδικασίας που θα μπορούσε ενδεχομένως να αξιοποιηθεί για να αντισταθμίσει ελαφρώς την υπερθέρμανση του πλανήτη μειώνοντας τους υδρατμούς στη στρατόσφαιρα, γεγονός που θα επέτρεπε περισσότερη θερμότητα να διαφύγει στο διάστημα. Αρκετοί ψευδείς χαρακτηρισμοί αυτής της μελέτης έχουν εμφανιστεί στο διαδίκτυο. Η NASA δεν συμμετείχε με κανέναν τρόπο στη σύλληψη της ιδέας, στην προετοιμασία του χειρογράφου ή στην έγκριση οποιουδήποτε τμήματος του έργου. Δεν υπάρχει σχέδιο υλοποίησης της ιδέας. Δεν υπάρχει πρόταση για ανάπτυξη σχεδίου».
Τέλος, έπειτα από αναζήτηση, ο εξεταζόμενος ισχυρισμός δεν εντοπίζεται σε αξιόπιστα διεθνή ειδησεογραφικά Μέσα, ενώ παράλληλα δεν υπήρξε καμία ενημέρωση από την επίσημη ιστοσελίδα και τα κοινωνικά δίκτυα της NASA, που να αναφέρεται σε ένα τέτοιο σχέδιο.
Συμπέρασμα
Ο ισχυρισμός είναι παραπλανητικός. Η NASA δεν σχεδιάζει να πραγματοποιήσει μια τέτοιας κλίμακας παρέμβαση στην ατμόσφαιρα. Ο ισχυρισμός αυτός αποτελεί παρερμηνεία μιας έρευνας στον τομέα της γεωμηχανικής, η οποία εξετάζει τη χρήση σωματιδίων πάγου για τον περιορισμό των υδρατμών στην ατμόσφαιρα και τη δυνητική μετρίαση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.
Η ιδέα προτάθηκε μέσω μιας μελέτης που διεξήχθη από επιστήμονες της Εθνικής Υπηρεσίας Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA), αλλά δεν έχει τεθεί σε εφαρμογή και, όπως ανέφεραν εκπρόσωποι τόσο της NASA όσο και της NOAA, η NASA δεν έχει καμία ανάμειξη και δεν σκοπεύει να υλοποιήσει το αναφερόμενο σχέδιο.
