Ένα βίντεο που έχει επεξεργαστεί με τη χρήση οπτικών εφέ έχει κοινοποιηθεί ευρέως σε πολλές γλώσσες με τον ισχυρισμό ότι δείχνει πολυτελή αυτοκίνητα να μεταφέρονται με φουσκωτά σκάφη στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα μετά από έντονες πλημμύρες τον Απρίλιο του 2024. Το βίντεο κοινοποιήθηκε για πρώτη φορά από μια εταιρεία που ειδικεύεται στη δημιουργία βίντεο με εικόνες που δημιουργούνται από υπολογιστή και ένας εμπειρογνώμονας επιβεβαίωσε στο AFP ότι είχαν προστεθεί συνθετικές εικόνες, όπως φαίνεται από τον κορεσμό των χρωμάτων και άλλα σημάδια.
Οι σφοδρότερες βροχοπτώσεις των τελευταίων 75 ετών στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα προκάλεσαν πλημμύρες που σταμάτησαν την εναέρια και επίγεια κυκλοφορία. Άνθρωποι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα οχήματά τους στους πλημμυρισμένους αυτοκινητόδρομους και να αναζητήσουν καταφύγιο σε ψηλότερα σημεία για ασφάλεια.
Καθώς η χώρα αντιμετώπιζε την καταστροφή, ένα βίντεο κοινοποιήθηκε ευρέως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που έδειχνε πολυτελή αυτοκίνητα να μεταφέρονται μέσα από έναν πλημμυρισμένο δρόμο με φουσκωτές βάρκες. «Το Ντουμπάι είναι διαφορετικό επίπεδο!», γράφει το κείμενο στα αγγλικά σε μια ανάρτηση που κοινοποίησε το βίντεο σε μια ελληνική σελίδα στο Facebook στις 18 Απριλίου 2024. Συγκέντρωσε πάνω από 1700 κοινοποιήσεις και πάνω από 2,2 εκατομμύρια προβολές.
Το ίδιο βίντεο διαδόθηκε και σε άλλες γλώσσες, όπως ταϊλανδέζικα, κινέζικα και αγγλικά. Χρήστες σχολίασαν εκτενώς, κάποιοι πιστεύοντας ότι πρόκειται για γνήσιο υλικό, ενώ άλλοι υποδεικνύοντας ότι δεν θα μπορούσε να δείχνει μια πραγματική σκηνή και ότι ήταν ψηφιακά αλλοιωμένο.
Ωστόσο, υπάρχουν ενδείξεις ότι το βίντεο αυτό είναι ψηφιακά παραποιημένο. Επίσης, το κοινοποίησε για πρώτη φορά μια εταιρεία με έδρα το Ντουμπάι που ειδικεύεται στην παραγωγή εικόνων με υπολογιστή (CGI) και έχει παρόμοιες εικόνες στην ιστοσελίδα της.
Στιγμιότυπο της ψευδούς ανάρτησης στο Facebook. Λήψη εικόνας: 29/04/2024
Οπτικά εφέ
Σε ορισμένες αναρτήσεις, το βίντεο αποδίδεται σε έναν λογαριασμό που ονομάζεται «Vertex CGI». Μια αναζήτηση με λέξεις-κλειδιά αποκάλυψε ότι ο λογαριασμός κοινοποίησε για πρώτη φορά το κλιπ σε πλατφόρμες όπως το Facebook, το Instagram, το TikTok και το X στις 18 Απριλίου, μετά τις έντονες βροχοπτώσεις και τις πλημμύρες.
Οι αναρτήσεις του έχουν ως λεζάντα: «Πολυτελείς τεχνολογίες αντιπλημμυρικής προστασίας του Ντουμπάι. #dubai #uae #cars #bugatti #mercedes #lamborghini».
Αν και η ανάρτηση δεν αναφέρει ευθέως ότι το βίντεο έχει υποστεί ψηφιακή επεξεργασία, η δημιουργία βίντεο CGI είναι έργο της εταιρείας που δημοσίευσε το κλιπ. Η Vertex CGI — ένα στούντιο παραγωγής μέσων ενημέρωσης με έδρα το Ντουμπάι — δηλώνει στο προφίλ της στο LinkedIn ότι «δημιουργεί βίντεο CGI» για εμπορικούς σκοπούς.
Η απίθανη παρουσία δύο μεγάλων φουσκωτών φλαμίνγκο που επιπλέουν ανάμεσα στα αυτοκίνητα στο βίντεο είναι ένα ακόμη σημάδι ότι μάλλον δεν πρόκειται για πραγματική σκηνή.
Μια σύγκριση στιγμιότυπων οθόνης του βίντεο που κοινοποιήθηκε με τον ισχυρισμό ότι έδειχνε πραγματικά γεγονότα (αριστερά) και του βίντεο της Vertex CGI (δεξιά) δείχνει ότι είναι τα ίδια.
Σύγκριση στιγμιότυπων οθόνης μεταξύ του ψεύτικου βίντεο στο Facebook (αριστερά) και του βίντεο Vertex CGI στο Instagram (δεξιά). Ο κόκκινος σταυρός προστέθηκε από το AFP. Λήψη εικόνων: 30/04/2024
Στην ιστοσελίδα της Vertex CGI παρουσιάζονται ορισμένες από τις καμπάνιες της με τη μεγαλύτερη εμβέλεια (αρχειοθετημένες εδώ). Μία από αυτές δείχνει ένα ροζ φλαμίνγκο να γλιστράει στο Μπουρτζ Χαλίφα του Ντουμπάι, το ψηλότερο κτίριο του κόσμου. Είναι παρόμοιο με το είδος του ροζ φλαμίνγκο που φαίνεται στο βίντεο που κοινοποιήθηκε σχετικά με τα αυτοκίνητα σε φουσκωτές βάρκες.
Σύγκριση στιγμιότυπων μεταξύ του ψεύτικου βίντεο στο Facebook (αριστερά) και του ιστότοπου της Vertex CGI. Οι κίτρινοι κύκλοι και οι κόκκινες γραμμές προστέθηκαν από το AFP. Λήψη εικόνων: 30/04/2024
Η Vertex CGI έχει επίσης δημοσιεύσει άλλα βίντεο που έχουν κατασκευαστεί με ειδικά εφέ στους λογαριασμούς της στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Εξήγησε επίσης τη διαδικασία κινηματογράφησης μιας σκηνής και στη συνέχεια την προσθήκη εικόνων που δημιουργούνται από υπολογιστή (αρχειοθετημένος σύνδεσμος).
Η τοποθεσία είναι πραγματική
Δεν μπορέσαμε να βρούμε μια διαδικτυακή έκδοση του βίντεο με τον πλημμυρισμένο δρόμο του Ντουμπάι πριν από την προσθήκη των οπτικών εφέ. Ωστόσο, με μια αντίστροφη αναζήτηση βίντεο χρησιμοποιώντας καρέ-κλειδιά από το βίντεο, μπορέσαμε να εντοπίσουμε γεωγραφικά την τοποθεσία όπου γυρίστηκε το πρωτότυπο.
Είναι δυνατόν να διαβάσουμε μια πινακίδα καταστήματος στο φόντο της πρώτης ακολουθίας του βίντεο, η οποία γράφει «Eye Media Group» στα αραβικά. Μια αναζήτηση στους χάρτες Google χρησιμοποιώντας τις ίδιες λέξεις-κλειδιά μας επιτρέπει να εντοπίσουμε αυτό το κτίριο στην οδό Ουμ Σουκέιμ στη βιομηχανική περιοχή Αλ Κουόζ στο Ντουμπάι.
Το ίδιο κτίριο φαίνεται στο Google Street View μαζί με την ίδια γέφυρα του αυτοκινητόδρομου και ένα άλλο κτίριο, όπως φαίνεται στο τετράγωνο με κίτρινο χρώμα στη σύγκριση εικόνων που ακολουθεί.
Σύγκριση στιγμιότυπων μεταξύ του ψεύτικου βίντεο που κοινοποιήθηκε στο Facebook (αριστερά, κέντρο) και της προβολής δρόμου της Google στο Ντουμπάι (δεξιά). Τα κίτρινα τετράγωνα και οι κόκκινες γραμμές προστέθηκαν από το AFP. Λήψη εικόνων: 30/04/2024
Το δεύτερο μέρος του βίντεο δείχνει το δρόμο μπροστά από την πινακίδα «Eye Media Group». Μια μεγάλη σειρά καταστημάτων φαίνεται στο Google Street view, που αντιστοιχεί στη σειρά των κτιρίων που φαίνονται στο βίντεο, καθώς και ένας πράσινος φράχτης στο πεζοδρόμιο.
Σύγκριση στιγμιότυπων μεταξύ του ψεύτικου βίντεο που κοινοποιήθηκε στο Facebook (αριστερά) και της προβολής δρόμου της Google στο Ντουμπάι (δεξιά). Τα κίτρινα τετράγωνα και οι κύκλοι και οι κόκκινες γραμμές προστέθηκαν από το AFP. Λήψη εικόνων: 30/04/2024
Οπτικές ενδείξεις
Σε ένα ηλεκτρονικό μήνυμα της 30ής Απριλίου 2024, ο Νικολά Ποτέτ, καθηγητής και διευθυντής του τμήματος τρισδιάστατης δημιουργίας και ψηφιακού σχεδιασμού στη Σχολή Ψηφιακών Τεχνών του Πανεπιστημίου του Κεμπέκ στο Σικουτίμι, επιβεβαίωσε ότι στο βίντεο προστέθηκαν συνθετικές εικόνες.
«Είναι μια ομορφιά, αλλά είναι εξ ολοκλήρου προσθήκες από λογισμικό CGI», έγραψε.
Ο Ποτέτ δήλωσε ότι το χρώμα των φουσκωτών ροζ και μπλε φλαμίνγκο-παιχνιδιών ήταν αισθητά πιο κορεσμένο από ό,τι των άλλων αντικειμένων στο βίντεο, όπως και το χρώμα των μπλε λέμβων. Αυτό έδειχνε ότι δεν ήταν στο πρωτότυπο. Τα αντικείμενα αυτά δεν είχαν επίσης καμία αντανάκλαση ή σκιά στο νερό, όπως θα ήταν αναμενόμενο. «Τα αυτοκίνητα έχουν επίσης τα σκούρα παράθυρά τους με μικρή αντανάκλαση», είπε.
«Το πρώτο κόκκινο σκάφος θα φαινόταν πιθανό με τις δίνες του νερού, αλλά το μαύρο όχημα είναι CGI (παράθυρα χωρίς αντανακλάσεις). Η μηχανή του σκάφους είναι επίσης πολύ λευκή. Το νερό γενικά φαίνεται να είναι δημιουργημένο από υπολογιστή», δήλωσε ο Ποτέτ .
Εκτός από τα φλαμίνγκο, το AFP παρατήρησε ότι τα αυτοκίνητα στις βάρκες δεν έχουν πινακίδες κυκλοφορίας και ότι υπάρχει διαφορετική υφή εικόνας μεταξύ των αυτοκινήτων στο μη επεξεργασμένο βίντεο και αυτών στο τροποποιημένο βίντεο. Τα πλεούμενα φαίνεται επίσης να είναι ασυνήθιστα τοποθετημένα στο νερό, χωρίς να δημιουργούν κυματισμούς.
Ακολουθούν δύο στιγμιότυπα οθόνης του βίντεο, στα οποία φαίνονται τα στοιχεία που επισήμανε ο Ποτέτ (κίτρινα βέλη και κόκκινοι κύκλοι) και οι οπτικές ανακολουθίες που εντόπισε το AFP (κίτρινα και πορτοκαλί τετράγωνα):
Στιγμιότυπα από το βίντεο που κοινοποιήθηκε στο Facebook. Τα κίτρινα βέλη και τετράγωνα, οι κόκκινοι κίκλοι και οι κίτρινες φράσεις προστέθηκαν από το AFP. Λήψη εικόνων: 02/05/2024
Το AFP διέψευσε παραπληροφόρηση σχετικά με την καταιγίδα του Ντουμπάι τον Απρίλιο του 2024 εδώ.
Έλεγχος γεγονότων, Περιβάλλον, Τεχνολογία
© AGENCE FRANCE-PRESSE | 2024 | Με επιφύλαξη παντός δικαιώματος. Οποιαδήποτε χρήση του περιεχομένου του AFP σε αυτόν τον ιστότοπο υπόκειται στους όρους χρήσης που διατίθενται στη διεύθυνση CGU. Με την πρόσβαση και/ή τη χρήση οποιουδήποτε περιεχομένου του AFP που διατίθεται σε αυτόν τον ιστότοπο, συμφωνείτε να δεσμεύεστε από τους προαναφερθέντες όρους χρήσης. Οποιαδήποτε χρήση του περιεχομένου του AFP γίνεται με δική σας αποκλειστική και πλήρη ευθύνη.
Αρχικά δημοσιεύτηκε εδώ.
