Ιδιαίτερη διάδοση γνώρισε πρόσφατα ένας παραπλανητικός ισχυρισμός που εμπλέκει ένα βίντεο που αναδημοσίευσε η ΜΚΟ «Συμβούλιο Προσφύγων Ουαλίας», που απεικονίζει ανήλικα κορίτσια, και το οποίο υποτίθεται πως χρησιμοποιείται για να προσκαλέσει (να “δελεάσει”, όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν μερικές αναρτήσεις) πρόσφυγες στη χώρα. Ο υπό εξέταση ισχυρισμός χαίρει ιδιαίτερης εξάπλωσης στα κοινωνικά δίκτυα, καθώς κοινοποιήθηκε και από τον ιδιοκτήτη του X, Elon Musk. Ωστόσο, τόσο η ΜΚΟ όσο και η Ουαλική κυβέρνηση διαψεύδουν τον ισχυρισμό, αναφέροντας ότι το βίντεο διαδίδεται εκτός πραγματικού θεματικού πλαισίου.
Τον ισχυρισμό αναμετέδωσαν οι ιστοσελίδες anazitiseis, oudensxolion, mwlonlave, ενώ ιδιαίτερη διάδοση γνώρισε και από χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
Το βίντεο
Τι ισχύει
Στις 2 Δεκεμβρίου 2022, το Συμβούλιο Προσφύγων Ουαλίας επισκέφθηκε το σχολείο Brynteg. Σύμφωνα με την τότε ανάρτησή της ΜΚΟ, που έχει πλέον διαγραφεί (αρχειοθετημένη εδώ), αναφέρεται ότι επρόκειτο για ενέργεια ενημέρωσης σχετικά με τους Ουκρανούς πρόσφυγες και για το έργο της ΜΚΟ. Συγκεκριμένα, η ανάρτηση γράφει:
«Οι μαθητές από το Brynteg άκουσαν τις ιστορίες ανθρώπων από την Ουκρανία, έμαθαν για το ταξίδι που κάνουν, καθώς και για το έργο που επιτελούμε στο Συμβούλιο Προσφύγων Ουαλίας».
Μετέπειτα, η ανάρτηση της ΜΚΟ ανέφερε ότι δημιουργήθηκαν κάποια βίντεο από τους μαθητές του σχολείου, με τα οποία καλωσόριζαν τους ανθρώπους που αναζητούν άσυλο και τους ενημέρωναν για τους τρόπους απόκτησης πρόσβασης στις κοινωνικές υπηρεσίες, όπως στην ιατρική περίθαλψη, και στο τραπεζικό σύστημα. Επομένως, η διαστρέβλωση του θεματικού πλαισίου είναι εμφανής από τη φρασεολογία που χρησιμοποιήθηκε στον αναπαραγόμενο ισχυρισμό. Συγκεκριμένα, η λέξη Welcome (καλωσορίζω) αντικαταστάθηκε από την λέξη Entice (δελεάζω), εδραιώνοντας έτσι ένα παραπλανητικό αφήγημα.
Σε κάθε περίπτωση, τόσο το Συμβούλιο Προσφύγων Ουαλίας όσο και ο κυβερνητικός ιστότοπος πληροφόρησης για τις πολιτικές της Ουαλίας τοποθετήθηκαν επί του θέματος, ενώ παράλληλα το υλικό, στο οποίο αναφέρονται οι υπό εξέταση αναρτήσεις, έχει πλέον αφαιρεθεί από την ΜΚΟ που το δημοσίευσε.
Απάντηση του Συμβουλίου Προσφύγων
Προς απάντηση στην κατηγορία που βαραίνει την ΜΚΟ από τον παραπλανητικό ισχυρισμό, το Συμβούλιο Προσφύγων Ουαλίας δημοσίευσε επίσημη απάντηση στην οποία ξεκαθαρίζει ότι δεν πρόκειται για διαφήμιση που ενθαρρύνει την μετανάστευση στην Ουαλία. Συγκεκριμένα, η Andrea Cleaver – CEO του οργανισμού, μεταξύ άλλων, ανέφερε:
We are concerned by the circulation of misinformation by individuals in positions of influence. We urge everyone to seek the facts before sharing or endorsing inaccurate content, including fake images, doctored videos, and misleading claims. Spreading such material can escalate threats toward our organisation and staff, and seek to divide communities. In 2023, a video from a school project welcoming refugees was released. It was never intended as an advert to encourage migration and was shared to show the positivity of pupils.
The Welsh Refugee Council would like to clarify that we did not create or commission the video currently being circulated. While we were not involved in its production, we reshared the post as a positive example of young people championing messages of compassion and inclusion. The video was subsequently taken down due to it being used out of context and the hostile backlash that followed.
Μετάφραση από Ellinika Hoaxes
«Ανησυχούμε για την κυκλοφορία παραπληροφόρησης από άτομα σε θέσεις επιρροής. Προτρέπουμε τους πάντες να αναζητούν τα πραγματικά γεγονότα πριν μοιραστούν ή υποστηρίξουν ανακριβές περιεχόμενο, συμπεριλαμβανομένων ψεύτικων εικόνων, παραποιημένων βίντεο και παραπλανητικών ισχυρισμών. Η διάδοση τέτοιου υλικού μπορεί να κλιμακώσει τις απειλές προς τον οργανισμό και το προσωπικό μας, καθώς και να διχάσει τις κοινότητες.
Το 2023, κυκλοφόρησε ένα βίντεο ενός σχολικού προγράμματος υποδοχής προσφύγων. Δεν είχε ποτέ σκοπό να διαφημίσει και να ενθαρρύνει την μετανάστευση και κοινοποιήθηκε για να δείξει τη θετικότητα των μαθητών.
Το Ουαλικό Συμβούλιο Προσφύγων θα ήθελε να διευκρινίσει ότι δεν δημιούργησε το βίντεο που κυκλοφορεί σήμερα. Παρ’ όλο που δεν συμμετείχαμε στην παραγωγή του, κοινοποιήσαμε την ανάρτηση ως ένα θετικό παράδειγμα νέων ανθρώπων που υπερασπίζονται μηνύματα συμπόνιας και ενσωμάτωσης. Το βίντεο στη συνέχεια κατέβηκε λόγω της χρήσης του εκτός πλαισίου και των εχθρικών αντιδράσεων που ακολούθησαν».
Απάντηση της Ουαλικής κυβέρνησης
Επί του θέματος τοποθετήθηκε και ο ιστότοπος For The Record, ο κυβερνητικός οργανισμός πληροφόρησης για τις πολιτικές στην Ουαλία, διαψεύδοντας τον παραπλανητικό ισχυρισμό. Πιο συγκεκριμένα, η ανάρτηση αναφέρει:
Claim: Schoolchildren are being used to encourage refugees to come to Wales
This claim is untrue.
The video in question was produced by a group of young children to show their school as a welcoming place.
The video was withdrawn in 2023 following extensive online abuse received by the school.
Μετάφραση από Ellinika Hoaxes
«Ισχυρισμός: Οι μαθητές χρησιμοποιούνται για να ενθαρρύνουν τους πρόσφυγες να έρθουν στην Ουαλία
Ο ισχυρισμός αυτός είναι αναληθής.
Το εν λόγω βίντεο δημιουργήθηκε από μια ομάδα μικρών παιδιών για να παρουσιάσουν το σχολείο τους ως ένα φιλόξενο μέρος.
Το βίντεο αποσύρθηκε το 2023 μετά από εκτεταμένη διαδικτυακή κακοποίηση που δέχτηκε το σχολείο».
Συμπέρασμα
Ο ισχυρισμός παρουσιάζεται εκτός του πραγματικού θεματικού πλαισίου του επίμαχου βίντεο. Πρόκειται για ένα παλαιότερο βίντεο που, όπως απέδειξε η παραπάνω έρευνα, δημιουργήθηκε από μαθητές ενός σχολείου για να καλωσορίσει τους πρόσφυγες που έφτασαν στην Ουαλία στον απόηχο του πολέμου μεταξύ Ρωσίας-Ουκρανίας, και όχι για να προωθήσει περαιτέρω την μετανάστευση στην χώρα. Σε κάθε περίπτωση, λόγω του παραπλανητικού αφηγήματος, το Συμβούλιο Προσφύγων Ουαλίας ξεκαθάρισε δημοσίως ότι πρόκειται για υλικό που είχε διαμοιράσει στις πλατφόρμες του με σκοπό να αναδείξει τη θετικότητα των μαθητών και ότι στην συνέχεια το αφαίρεσε λόγω της χρήσης του εκτός πλαισίου και των εχθρικών αντιδράσεων που ακολούθησαν.
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν:
1.https://www.logicallyfacts.com/en/fact-check/welsh-refugee-council-didnt-make-a-video-with-schoolgirls
2.https://wrc.wales/spread-of-online-misinformation-january-2025/
3.https://markhumphrys.com/wrc.html
4.https://fortherecord.blog.gov.wales/2025/01/13/refugees-in-wales/
