Το Σάββατο 26 Απριλίου 2025 έλαβε χώρα στο Βατικανό η κηδεία του Ποντίφικα, ο οποίος έφυγε από τη ζωή στις 21 του ίδιου μήνα, σε ηλικία 88 ετών. Στο πλαίσιο της κηδείας του, ακούστηκε το γνωστό πασχαλινό τροπάριο «Χριστός Ανέστη» που έψαλαν κληρικοί, με ορισμένα ελληνικά μέσα ενημέρωσης να παρεξηγούν αυτό το συμβάν, θεωρώντας και μεταδίδοντας πως επρόκειτο για ορθόδοξους ιερείς. Τι ισχύει, όμως, πραγματικά;
Αναπαραγωγές σε ιστοσελίδες: ethnos.gr, huffingtonpost.gr, e-thessalia.gr, radiome.gr, inlife.inpaok.com, crete-news.gr,
Παραδείγματα αναπαραγωγών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης:
Τι ισχύει
Το βίντεο από τη στιγμή που κληρικοί ψάλλουν στα ελληνικά τον γνωστό θρησκευτικό ύμνο:
Αναζήτηση με λέξεις – κλειδιά στα αγγλικά, μας οδηγεί σε δημοσιεύσεις μεγάλων διεθνών ειδησεογραφικών μέσων όπως το Fox και το ABS-CBN News, που κάλυψαν το γεγονός γράφοντας:
Fox: Προσευχή των Ανατολικών Καθολικών Εκκλησιών για τον Πάπα Φραγκίσκο
ABS-CBN News: Προσευχή των Ανατολικών Καθολικών Εκκλησιών για τον Πάπα Φραγκίσκο
Μέλη του κλήρου των Ανατολικών Καθολικών Εκκλησιών προσφέρουν προσευχές για τον Πάπα Φραγκίσκο.
Αυτό τονίζει την ηγεσία του Πάπα επί της Παγκόσμιας Εκκλησίας. #SalamatPopeFrancis
Οι Times, καταγράφοντας το γεγονός στη ζωντανή κάλυψη της κηδείας, ανέφεραν:
Προσευχή στα ελληνικά από κληρικούς της Ανατολικής Καθολικής Εκκλησίας
Μια προσευχή ψάλλεται τώρα στα ελληνικά από ανώτερους ιεράρχες των Ανατολικών Καθολικών Εκκλησιών. Οι Εκκλησίες αυτές είναι αυτόνομες με τις δικές τους τελετές, αλλά σε πλήρη κοινωνία με τη Ρώμη και αναγνωρίζουν τον Πάπα ως ηγέτη τους.
Υπάρχουν πέντε εκλεγμένοι καρδινάλιοι που ανήκουν στις Ανατολικές Καθολικές Εκκλησίες. Σε αυτούς περιλαμβάνεται ο καρδινάλιος Mykola Bychok της Ουκρανικής Ελληνοκαθολικής Εκκλησίας, ο οποίος είναι ο νεότερος καρδινάλιος στα 45 του χρόνια και εδρεύει στη Μελβούρνη της Αυστραλίας.
Η μεγαλύτερη Ανατολική Καθολική Εκκλησία είναι η Εκκλησία Syro-Malabar, που εδρεύει στην Ινδία και της οποίας ηγείται ο ταγματάρχης Αρχιεπίσκοπος Raphael Thattil. Η Ουκρανική Ελληνοκαθολική Εκκλησία είναι η δεύτερη μεγαλύτερη και ηγείται ο Ταγματάρχης Αρχιεπίσκοπος Σβιατοσλάβ Σέβτσουκ.
Υπάρχουν 23 Ανατολικές Καθολικές Εκκλησίες, με περίπου 18 εκατομμύρια μέλη.
Στο CBS News, βλέπουμε σχετική φωτογραφία από το τελετουργικό, με τη λεζάντα να αναφέρει:
Ο Youssef Absi, Πατριάρχης Αντιοχείας και πάσης Ανατολής, Αλεξανδρείας και Ιεροσολύμων και επικεφαλής της Μελχιτικής Ελληνοκαθολικής Εκκλησίας, ευλογεί με μύρο το φέρετρο του μακαριστού Πάπα Φραγκίσκου κατά τη διάρκεια της τελετής κηδείας.
Σημειώνεται πως η Μελχιτική Ελληνοκαθολική Εκκλησία (αραβικά: كنيسة الروم الملكيين الكاثوليك) είναι μία από τις 14 Ελληνόρρυθμες Καθολικές Εκκλησίες των Ανατολικών Καθολικών Εκκλησιών σε πλήρη κοινωνία με την Αγία Έδρα, ως μέρος της παγκόσμιας Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας. Υπάρχουν κι άλλες αντίστοιχες Εκκλησίες στην Ανατολή, όπως η Ουκρανική Ελληνοκαθολική, εκπρόσωποι της οποίας παρέστησαν στην κηδεία του Πάπα Φραγκίσκου.
Ακολούθως, διαβάζοντας το επίσημο βιβλιάριο του προγράμματος της τελετής της κηδείας στη σελίδα 71, αναφέρεται ξεκάθαρα πως πρόκειται για ιερείς των Ανατολικών Καθολικών Εκκλησιών.
Η δημιουργία της σύγχυσης – παρανόησης
Δημοσιεύματα εγχώριων ιστοσελίδων παρερμήνευσαν την κατάσταση, θεωρώντας πως ήταν Ορθόδοξοι κληρικοί αυτοί που έψαλαν το «Χριστός Ανέστη». Στην πραγματικότητα, πρόκειται για Ρωμαιοκαθολικούς ιερείς που ακολουθούν τα τυπικά των Ανατολικών Εκκλησιών [Βυζαντινό, Αλεξανδρινό, Αρμένικο, Δυτικό Συριακό και Ανατολικό Συριακό τυπικό – τρόπο τέλεσης των ιερουργιών, των ενδυμασιών και των λειτουργικών κανόνων (εδώ)] αλλά δεν είναι Ορθόδοξοι, δηλαδή δεν ανήκουν στις τοπικές Εκκλησίες (π.χ. Πατριαρχεία και κατά τόπους Αυτοκέφαλες Ορθόδοξες Εκκλησίες) της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας.
Στα εξωτερικά χαρακτηριστικά (λειτουργία και παράδοση) εμφανίζονται όμοιοι με τους Ορθοδόξους, ωστόσο δογματικά και διοικητικά υπάγονται στον Πάπα, με τον οποίο βρίσκονται σε πλήρη κοινωνία, και αποτελούν τμήμα της Καθολικής Εκκλησίας. Ο όρος που χρησιμοποιείται για να ξεχωρίζουν και τους έχει αποδοθεί είναι «Ουνίτες».
Ο όρος Ουνίτες προέρχεται από την «Ένωση» (Uniο) που έκαναν κάποιες Ορθόδοξες κοινότητες με τη Ρώμη, ιδίως μετά τη Σύνοδο της Φερράρας-Φλωρεντίας (1439) και άλλες ενώσεις αργότερα. Επομένως, οι κληρικοί που έψαλαν το «Χριστός Ανέστη» στα ελληνικά στην κηδεία του Πάπα Φραγκίσκου που τελέστηκε πρόσφατα, ήταν Καθολικοί Ανατολικών Εκκλησιών και όχι Ορθόδοξοι.
Τέλος, ο Μάριος Αττάλας, μέλος του γραφείου Τύπου της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Ρωμαιοκαθολικών Αθηνών, μιλώντας στην εκπομπή «Ακόμα Δεν Είδες Τίποτα» στο κανάλι MEGA, εξήγησε τον λόγο για τον οποίο έψαλαν το «Χριστός Ανέστη» στα ελληνικά στην κηδεία του Πάπα Φραγκίσκου.
Χαρακτηριστικά, ανέφερε:
«Οφείλουμε να γνωρίζουμε ότι στην Καθολική Εκκλησία υπάρχουν και οι λεγόμενες Ανατολικές Εκκλησίες, δηλαδή είναι κάποιες Εκκλησίες, κυρίως στη Μέση Ανατολή, αλλά και γενικότερα στην Ανατολή, στην Ουκρανία, στη Ρωσία, οι οποίες έχουν μεν αυτό το τυπικό το βυζαντινό τυπικό που είναι ίδιο ακριβώς με της Ορθόδοξης Εκκλησίας, αλλά είναι σε κοινωνία με την Εκκλησίας της Ρώμης. Δηλαδή, η Καθολική Εκκλησία δέχθηκε στους κόλπους της τους ανθρώπους που θέλησαν να βρίσκονται σε κοινωνία με εκείνη. Γι’ αυτό λοιπόν ακούμε τόσο όμορφα και σχεδόν σαν να ήμασταν στην Ελλάδα το “Χριστός Ανέστη” και όλες τις βυζαντινές ψαλμωδίες και να ψέλνεται το Ευαγγέλιο. Είναι ένα συχνό φαινόμενο στη Μέση Ανατολή, όπου υπάρχει ένα μεγάλο μωσαϊκό Εκκλησιών».
Μάλιστα, όπως τόνισε αργότερα, αυτό συνέβη και σε παλαιότερες κηδείες, όπως αυτή του Πάπα Ιωάννη του Β’. Με αφορμή τον θάνατο και την κηδεία του Πάπα Φραγκίσκου, ψευδείς και παραπλανητικοί ισχυρισμοί έκαναν την εμφάνισή τους το τελευταίο διάστημα (εδώ, εδώ κι εδώ).
Συμπέρασμα
Ο ισχυρισμός είναι παραπλανητικός. Πρόκειται για σύγχυση – παρανόηση που προκλήθηκε από μερίδα ελληνικών δημοσιευμάτων, μετά το άκουσμα του τροπαρίου «Χριστός Ανέστη» στα ελληνικά στην κηδεία του Πάπα Φραγκίσκου. Οι κληρικοί που έψαλαν στα ελληνικά ανήκουν στις Ανατολικές Καθολικές Εκκλησίες και υπάγονται διοικητικά και δογματικά στον Πάπα, επομένως δεν είναι Ορθόδοξοι, παρότι χρησιμοποιούν ίδιους τρόπους λειτουργίας, ενδυμασίας κλπ. Αυτό επιβεβαιώνεται από πληθώρα ειδησεογραφικών μέσων διεθνώς, που διατύπωσαν ορθά το δόγμα αυτών τον κληρικών, από το βιβλιάριο του προγράμματος της κηδείας του Πάπα Φραγκίσκου, αλλά ακόμη και από δηλώσεις μέλους της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Ρωμαιοκαθολικών Αθηνών στο κανάλι MEGA.
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν:
1.https://en.m.wikipedia.org/wiki/Eastern_Catholic_Churches
2.https://www.vatican.va/news_services/liturgy/libretti/2025/20250426-libretto-esequie-sepoltura.pdf
3.https://www.thebest.gr/article/789330-papas-fragkiskos-giati-stin-kideia-tou-epsali-to-christos-anesti-sta-ellinika-binteo
4.https://en.wikipedia.org/wiki/Melkite_Greek_Catholic_Church
5.https://www.cbsnews.com/news/pope-francis-funeral-photos/
6.https://www.thetimes.com/world/europe/article/pope-francis-funeral-live-latest-news-qxmdcsdsd
7.https://www.facebook.com/abscbnNEWS/videos/1183431962990471
8.https://www.youtube.com/watch?v=NebIAPoUXXw
