Από τις 13 Σεπτεμβρίου 2024, η καταιγίδα Μπόρις έχει προκαλέσει πλημμύρες σε ολόκληρη την κεντρική και ανατολική Ευρώπη, στοιχίζοντας τη ζωή σε τουλάχιστον 11 ανθρώπους και δημιουργώντας τεράστιες υλικές ζημιές. Τις ημέρες που ακολούθησαν την καταστροφή, ένα βίντεο που έδειχνε βυθισμένα σπίτια κοινοποιήθηκε από χρήστες μέσων κοινωνικής δικτύωσης, οι οποίοι ισχυρίστηκαν ψευδώς ότι αυτό έδειχνε την περιοχή της Σιλεσίας στην Κεντρική Ευρώπη, που βρίσκεται κυρίως στην Πολωνία. Ωστόσο, το βίντεο τραβήχτηκε σε ένα ρωσικό χωριό τον Απρίλιο του 2024 και δεν σχετίζεται καθόλου με τις σημερινές πλημμύρες στην Ευρώπη.
Οι πλημμύρες που προκλήθηκαν από την καταιγίδα έσπασαν φράγματα και διέκοψαν την ηλεκτροδότηση σε περιοχές της Αυστρίας, της Πολωνίας, της Τσεχίας, της Ουγγαρίας, της Ρουμανίας και της Σλοβακίας, μετά από ισχυρούς ανέμους και ασυνήθιστα έντονες βροχοπτώσεις (αρχειοθετημένο εδώ). Εκτός από τους θανάτους, αρκετοί άνθρωποι αναφέρθηκαν ως αγνοούμενοι και εκατομμύρια άλλοι απομακρύνθηκαν από τα σπίτια τους (αρχειοθετημένο εδώ).
Στο πλαίσιο αυτό, ένα βίντεο δέκα δευτερολέπτων που δείχνει μια σειρά από στέγες να ξεπροβάλλουν μετά βίας πάνω από πλημμυρικά ύδατα άρχισε να κυκλοφορεί στο Facebook στα ελληνικά, με τον ψευδή ισχυρισμό ότι δείχνει τις καταστροφικές πλημμύρες στην περιοχή της Σιλεσίας στην Κεντρική Ευρώπη.
«Τραγική η κατάσταση στην Κεντρική Ευρώπη με τα νερά στην κυριολεξία να καταπίνουν ολόκληρα σπίτια. (…) Το παρακάτω video είναι απο την Σιλεσία μία ιστορική περιοχή της Κεντρικής Ευρώπης, η οποία βρίσκεται κυρίως εντός της Πολωνίας, με μικρά τμήματα στην Τσεχία και τη Γερμανία», γράφει ο χρήστης που κοινοποίησε το βίντεο στο Facebook (εδώ) στις 15 Σεπτεμβρίου.
Ενώ η περιοχή της Κάτω Σιλεσίας που περιλαμβάνει περιοχές αυτών των εθνών επλήγη από την καταιγίδα Μπόρις, το βίντεο που κυκλοφορεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τραβήχτηκε κατά τη διάρκεια πλημμύρας σε ένα χωριό της δυτικής Ρωσίας τον Απρίλιο του 2024.
Πρόσφατα το ίδιο βίντεο κοινοποιήθηκε παραπλανητικά από χρήστες μέσων κοινωνικής δικτύωσης στην Ταϊλάνδη (εδώ) και το Μπαγκλαντές (εδώ), καθώς πλημμύρες έπληξαν και τις δύο χώρες τον Αύγουστο του 2024.
Ένα ρωσικό βίντεο πριν από μήνες
Μια αντίστροφη αναζήτηση εικόνας χρησιμοποιώντας το Yandex οδήγησε σε ένα βίντεο στο YouTube που μεταφορτώθηκε στις 14 Απριλίου 2024 και δείχνει μια παρόμοια σκηνή (αρχειοθετημένος σύνδεσμος).
Μέρος του τίτλου του βίντεο στη ρωσική γλώσσα μεταφράζεται ως «Αυτό συμβαίνει στο χωριό μας, την Ιβανόβκα, τα σπίτια είναι κάτω από το νερό».
Στην αρχή του βίντεο, κάποιος που μιλάει ρωσικά λέει: «Χωριό Ιβανόβκα. 12 Απριλίου. Συγκρότημα κατοικιών στα Ουράλια».
Ακολουθεί σύγκριση στιγμιότυπων οθόνης μεταξύ της ψευδούς ανάρτησης στο Facebook (αριστερά) και του προηγούμενου βίντεο στο YouTube (δεξιά):
Σε ένα δημοσίευμα από τις 12 Απριλίου, το BBC ανέφερε: «Οι πλημμύρες στη ρωσική πόλη Ορενμπούργκ έχουν ανεβάσει τη στάθμη των υδάτων σε δύο μέτρα πάνω από το κρίσιμο όριο, αφήνοντας μόνο τις στέγες ορισμένων σπιτιών να φαίνονται» (αρχειοθετημένος σύνδεσμος).
Η κύρια φωτογραφία του άρθρου δείχνει βυθισμένα ρωσικά σπίτια με στέγες που μοιάζουν με αυτές που απεικονίζονται στο βίντεο που κοινοποιήθηκε με τον ψευδή ισχυρισμό στην Ελλάδα.
Ακολουθεί ένα στιγμιότυπο οθόνης που συγκρίνει το βίντεο του Facebook (αριστερά) με τον τίτλο του BBC στις 12 Απριλίου 2024 (δεξιά):
Το ίδιο βίντεο είχε αποδοθεί προηγουμένως ψευδώς σε πλημμύρες σε διάφορες χώρες, όπως η Κένυα, η Νιγηρία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Τέτοιοι ισχυρισμοί έχουν διαψευστεί από οργανισμούς ελέγχου γεγονότων σε όλο τον κόσμο, όπως εδώ, εδώ και εδώ (αρχειοθετημένοι σύνδεσμοι εδώ, εδώ και εδώ).
Στο παρελθόν το AFP έχει επαληθεύσει και άλλα βίντεο που συνδέονταν ψευδώς με φυσικές καταστροφές, όπως εδώ και εδώ.
© AGENCE FRANCE-PRESSE | 2024 | Με επιφύλαξη παντός δικαιώματος. Οποιαδήποτε χρήση του περιεχομένου του AFP σε αυτόν τον ιστότοπο υπόκειται στους όρους χρήσης που διατίθενται στη διεύθυνση CGU. Με την πρόσβαση και/ή τη χρήση οποιουδήποτε περιεχομένου του AFP που διατίθεται σε αυτόν τον ιστότοπο, συμφωνείτε να δεσμεύεστε από τους προαναφερθέντες όρους χρήσης. Οποιαδήποτε χρήση του περιεχομένου του AFP γίνεται με δική σας αποκλειστική και πλήρη ευθύνη.
Αρχικά δημοσιεύτηκε εδώ.
