Στα μέσα Δεκεμβρίου του 2024, μέσω ανάρτησής του στο Facebook, ο ιατρός Δημήτριος Γάκης εξέφρασε τον ισχυρισμό πως τα εμβόλια κατά της COVID-19 σχετίζονται με την μείωση των γεννήσεων στην Ευρώπη αφού, σύμφωνα με τον ίδιο, μια κορεάτικη μελέτη απέδειξε πως προκαλούν αλματώδη αύξηση των σεξουαλικών διαταραχών σε εμβολιασμένους. Ωστόσο, όπως θα αναλύσουμε στο παρόν άρθρο, η πτώση του ρυθμού των γεννήσεων στην Ευρώπη και στις ανεπτυγμένες χώρες παρατηρείται εδώ και δεκαετίες, πολύ πριν την έλευση των εμβολίων κατά της COVID-19, ενώ η μελέτη που επικαλείται αφορά συγκεκριμένη πληθυσμιακή ομάδα και τα αποτελέσματά της δεν μπορούν να γενικευθούν.
Εκτός από δημοσιεύματα, όπως αυτό που διαβάζουμε στον ιστότοπο choratouaxoritou.gr, ο ισχυρισμός διαδίδεται κυρίως μέσω αναρτήσεων στα κοινωνικά δίκτυα
Ο ισχυρισμός εκφράστηκε αρχικά από τον ιατρό Δημήτριο Γάκη, ο οποίος κατά τη διάρκεια της πανδημίας έχει προβεί στη διάδοση πολλαπλών ψευδοεπιστημονικών και ψευδών ισχυρισμών σχετικά με τα εμβόλια κατά της COVID-19. Σε ανάρτηση στο Facebook (αρχειοθετημένη εδώ) αναφέρει τα εξής:
ΤΡΑΓΩΔΙΑ: Η πτώση των ΓΕΝΝΗΣΕΩΝ στην Ευρώπη 2022-23
Η Ευρώπη σβήνει (και καταλαμβάνεται)!
Δείτε το γράφημα !
Μήπως αφ´ ενός το χρονικό διάστημα (2022-23) αφ´ετέρου η αύξηση κατά περίπου 650 % των ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΩΝ ΔΙΑΤΑΡΑΧΩΝ στους εμβολιασμένους, παιζει κάποιο ρόλο;
Θα θυμίσω ότι η δημοσιευθείσα στο Nature , Κορεατική μελέτη, δείχνει ανιούσα καμπύλη στην τρίμηνη διάρκεια της έρευνας, πράγμα που σημαίνει ότι πιθανόν να αυξάνεται και μετά τους τρείς μήνες.
Σίγουρα, πάντως δεν είναι η μόνη αιτία!
Αναρρωτιέμαι, όμως, αν αντί να μας λένε οι Πολιτικοί, ότι το εμβόλιο είναι ασφαλές, μας ενημέρωναν ότι συσχετίζεται με αυξημένες σεξουαλικές διαταραχές κατά 650%, ΠΟΣΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΘΑ ΤΟ ΕΙΧΑΝ ΚΑΝΕΙ…
Υ.Γ. Φίλος Φαρμακοποιός μου έλεγε για 20χρονα που προμηθεύονται «βοηθητικά»… Κρίμα!
Τι ισχύει
Αρχικά, είναι σημαντικό να αναφέρουμε πως η πτώση του αριθμού των γεννήσεων δεν είναι φαινόμενο που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια, ούτε σχετίζεται με την τρέχουσα πανδημία και τα εμβόλια κατά της COVID-19.
Ήδη από το 2009, σε σχετική δημοσίευση με τίτλο “Declining birth rate in Developed Countries: A radical policy re-think is required“, η πρόεδρος της International Society for Gentle Approaches in Assisted Reproduction, γυναικολόγος Dr. Geeta Nargund, έκρουε τον κώδωνα του κινδύνου για τη μείωση του ρυθμού γεννήσεων στις ανεπτυγμένες χώρες. Σε αυτήν, η Dr. Nargund αναφέρεται σε πληθώρα παραγόντων που συμβάλλουν στη μείωση των γεννήσεων καθώς και σε τρόπους αντιμετώπισης του φαινομένου:
Υπάρχουν διάφοροι παράγοντες όπως ο τρόπος ζωής, η αύξηση των σεξουαλικά μεταδιδόμενων ασθενειών, η αύξηση της παχυσαρκίας και οι περιβαλλοντικοί παράγοντες που εμπλέκονται στην αστικοποίηση και τον αστικό τρόπο ζωής που επηρεάζουν τη γονιμότητα και έχουν οδηγήσει σε αύξηση της υπογονιμότητας σε άνδρες και γυναίκες. Επιπλέον, υπάρχουν κοινωνικοοικονομικοί παράγοντες που οδήγησαν τις γυναίκες και τα ζευγάρια να καθυστερήσουν να αποκτήσουν παιδιά. Η έλλειψη οικονομικά προσιτής στέγασης, οι ευέλικτες θέσεις σταδιοδρομίας και η μερική απασχόληση για γυναίκες και η προσιτή και χρηματοδοτούμενη (δωρεάν) παιδική φροντίδα έχουν συμβάλει στα σημερινά χαμηλά ποσοστά γονιμότητας/γεννητικότητας. Τα ζευγάρια/γυναίκες καθυστερούν να δημιουργήσουν οικογένεια, γεγονός που οδηγεί σε πραγματική μείωση των επιπέδων γονιμότητάς τους λόγω γήρανσης των ωοθηκών και σχετικών λόγων που οδηγούν σε μειωμένη πιθανότητα σύλληψης.
Είναι απαραίτητο για τις κυβερνήσεις να παρέχουν επαρκή δημόσια χρηματοδοτούμενη αναπαραγωγική υγεία και κοινωνική φροντίδα προκειμένου να επιτύχουν τα απαιτούμενα ποσοστά γεννήσεων και να έχουν έναν νεότερο πληθυσμό για να συνεισφέρουν στην πρόοδο του έθνους και στην παγκόσμια πρόοδο. Μπορεί να υποστηριχθεί ότι οι γυναίκες συνεισφέρουν πλέον περισσότερο στο συνολικό εργατικό δυναμικό και την ατζέντα κοινωνικής πρόνοιας (φορολογικές και εθνικές ασφάλειες) από ποτέ και αξίζουν να λαμβάνουν αναπαραγωγικά οφέλη από το δημόσιο ταμείο.
Το 2008, σχετικό άρθρο στο περιοδικό European View, με τίτλο “Decreasing Birth Rates in Europe: Reasons and Remedies” ανέφερε πως δεν υπάρχει μία μοναδική εξήγηση για την πτώση του ρυθμού γεννήσεων στην Ευρώπη, πως αυτή προκαλείται από διάφορους παράγοντες «κοινωνικής, οικονομικής και πολιτιστικής φύσης» και επικεντρώνεται, επίσης, στην αναβολή δημιουργίας οικογένειας/τεκνοποίησης. Το άρθρο επικαλείται μελέτη του 2001 με τίτλο “Postponement and recuperation: Recent fertility trends and forecasts in six Western European countries“, η οποία συνοψίζει κάποιους από τους παράγοντες που οδηγούν στην εν λόγω αναβολή:
Όπως ήδη αναφέρθηκε, η αναβολή της τεκνοποίησης είναι ένας από τους κύριους παράγοντες μείωσης της γονιμότητας στην Ευρώπη. Γενικά, μια σημαντική αλλαγή στο χρονοδιάγραμμα των βασικών δημογραφικών γεγονότων που οδήγησαν σε αναβολή της μετάβασης στην ενηλικίωση (αποχώρηση από το γονικό σπίτι, σύσταση πρώτου συνδικάτου, είσοδος στην αγορά εργασίας) συνέβη στην Ευρώπη στις αρχές του 20ού και του 21ου αιώνα. Ο Lesthaeghe απαριθμεί τους ακόλουθους γενικούς παράγοντες που συμβάλλουν στην αναβολή και στην εμφάνιση των νέων προτύπων σχηματισμού οικογένειας:
1. βελτιωμένη εκπαίδευση των γυναικών και γυναικεία οικονομική αυτονομία
2. αυξανόμενες και υψηλές καταναλωτικές φιλοδοξίες που δημιούργησαν την ανάγκη για δεύτερο εισόδημα στα νοικοκυριά και, εξίσου, ενθάρρυναν την αυξημένη συμμετοχή των γυναικών στο εργατικό δυναμικό
3. αυξημένες επενδύσεις στην εξέλιξη της σταδιοδρομίας και από τα δύο φύλα, παράλληλα με τον αυξημένο ανταγωνισμό στο χώρο εργασίας
4. αυξανόμενα «μετα-υλιστικά» χαρακτηριστικά, όπως η αυτοπραγμάτωση, η ηθική αυτονομία, η ελευθερία επιλογής και η ανοχή για το μη συμβατικό
5. μεγαλύτερο άγχος στην ποιότητα ζωής με αυξανόμενη επιθυμία για αναψυχή
6. μια υποχώρηση από μη αναστρέψιμες δεσμεύσεις και μια επιθυμία για διατήρηση ενός «ανοιχτού μέλλοντος»
7. αυξανόμενες πιθανότητες χωρισμού και διαζυγίου, και ως εκ τούτου πιο προσεκτική «επένδυση στην ταυτότητα»
Όπως αναφέρει σχετικό δημοσίευμα του Euronews, ο ρυθμός των γεννήσεων στην Ευρώπη ακολουθεί πτωτική πορεία από το 1960 και, με εξαίρεση μικρή άνοδο που σημειώθηκε σε κάποιες Ευρωπαϊκές χώρες μεταξύ του 2003 και του 2008, εξακολουθεί να σημειώνει πτώση στην Ευρώπη αλλά και παγκοσμίως:
Το 2022, το ποσοστό γονιμότητας, που αντικατοπτρίζει τον αριθμό των γεννήσεων ζώντων ανά γυναίκα, διέφερε σημαντικά στην ΕΕ, κυμαινόμενο από 1,79 στη Γαλλία έως 1,08 στη Μάλτα σύμφωνα με τη Eurostat, τη στατιστική υπηρεσία της ΕΕ.
Ο μέσος όρος για την ΕΕ συνολικά ήταν 1,46. Συμπεριλαμβανομένης της ευρύτερης Ευρωπαϊκής Ζώνης Ελεύθερων Συναλλαγών (ΕΖΕΣ), του Ηνωμένου Βασιλείου και των υποψηφίων χωρών στην ΕΕ, η Γεωργία (1,83) και η Μολδαβία (1,81) ανέφεραν υψηλότερα ποσοστά από τη Γαλλία.
Ενώ το υψηλότερο ποσοστό γονιμότητας παρατηρείται στη Γαλλία, μια μεσογειακή χώρα, άλλα μεσογειακά έθνη όπως η Μάλτα (1,08), η Ισπανία (1,16), η Ιταλία (1,24), η Ελλάδα (1,32) και η Κύπρος (1,37) έχουν σημαντικά χαμηλότερα ποσοστά.
Ελαφρώς υψηλότερα ποσοστά γονιμότητας καταγράφηκαν σε χώρες όπως η Ρουμανία (1,71), η Τουρκία (1,63), το Ηνωμένο Βασίλειο (1,56), η Γερμανία (1,46) και η Φινλανδία (1,32).
Το 2021, η ΕΕ ανέφερε ποσοστό γονιμότητας 1,52, το χαμηλότερο μετά την περιοχή της Ανατολικής Ασίας και του Ειρηνικού, που είχε ποσοστό 1,49, σύμφωνα με στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας.
Η Δυτική και Κεντρική Αφρική είχαν το υψηλότερο ποσοστό γονιμότητας με 4,98, ακολουθούμενη από την Ανατολική και Νότια Αφρική με 4,35 και τον Αραβικό κόσμο με 3,14.
Συνεπώς, αποτελεί γνωστό ζήτημα η μείωση του ρυθμού των γεννήσεων, η οποία παρατηρείται παγκοσμίως και εντονότερα στις ανεπτυγμένες χώρες, τα τελευταία πενήντα χρόνια. Ως εκ τούτου δεν είναι καινοφανές πρόβλημα στην Ευρώπη και δεν μπορεί να προκλήθηκε από τα εμβόλια κατά της COVID-19.
Επιπλέον των ανωτέρω, στο γράφημα που παρουσιάζει στον ισχυρισμό του ο κ. Γάκης, φαίνεται πως ενώ ο ρυθμός γεννήσεων είναι μειωμένος στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες μεταξύ 2022 και 2023, παρουσιάζεται σημαντικά αυξημένος στην Πορτογαλία και στη Μάλτα κατά το ίδιο διάστημα:
Ωστόσο, όπως βλέπουμε στη βάση δεδομένων της Statista, οι δύο αυτές χώρες βρίσκονται στην κορυφή όσον αφορά το σύνολο των δόσεων εμβολίων κατά της COVID-19 που χορηγήθηκαν στην Ευρώπη έως τις 18 Ιανουαρίου 2023, με 272,78 και 258,49 δόσεις ανά 100 κατοίκους αντίστοιχα:
Η κορεάτικη μελέτη και η επιλεκτική παρουσίαση δεδομένων
Στη συνέχεια, ο κ. Γάκης αναφέρεται σε πρόσφατη κορεάτικη μελέτη, η οποία δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Nature, ισχυριζόμενος πως αυτή δείχνει την αύξηση σεξουαλικών διαταραχών έως και 650% σε εμβολιασμένα άτομα. Ο ίδιος δεν παραθέτει το όνομα της μελέτης ή κάποιο σύνδεσμο προς αυτή, παρά μόνο δύο γραφήματα τα οποία, όπως θα δούμε στη συνέχεια, έχουν υποστεί επεξεργασία:
Πηγή εικόνων: Δημήτριος Γάκης/Facebook
Με βάση τα στοιχεία που δίνει ο κ. Γάκης στην ανάρτησή του, διαπιστώσαμε, έπειτα από αναζήτηση, πως πρόκειται για μελέτη με τίτλο “Psychiatric adverse events following COVID-19 vaccination: a population-based cohort study in Seoul, South Korea” (στα Ελληνικά: Ψυχιατρικές ανεπιθύμητες ενέργειες μετά τον εμβολιασμό κατά της COVID-19: μια μελέτη κοόρτης με βάση τον πληθυσμό στη Σεούλ, Νότια Κορέα) η οποία δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Molecular Psychiatry του Nature.
Αρχικά, όπως αναφέρεται και στον τίτλο της αλλά και στο κείμενο της, πρόκειται για μελέτη κοόρτης, συγκεκριμένα με βάση τον πληθυσμό της Σεούλ στη Νότια Κορέα. Οι μελέτες κοόρτης (ή μελέτες σειράς) διαφέρουν σημαντικά από τις τυχαιοποιημένες μελέτες, καθώς βασίζονται σε τουλάχιστον ένα κοινό χαρακτηριστικό μεταξύ των συμμετεχόντων, όπως την τοποθεσία, το χώρο εργασίας, ή την ηλικία. Συνοπτικά, ο κύριος σκοπός μιας μελέτης κοόρτης είναι να εκτιμήσει τα αποτελέσματά της μεταξύ μιας αποκλειστικής ομάδας ατόμων με τουλάχιστον ένα από τα προαναφερθείσα κοινά χαρακτηριστικά, με τα αποτελέσματα αυτά να μην μπορούν να γενικευτούν στο σύνολο του πληθυσμού.
Επιπροσθέτως η μελέτη δεν αφορούσε αποκλειστικά τις σεξουαλικές διαταραχές, αλλά το σύνολο των ασφαλιστικών αξιώσεων για συγκεκριμένες ψυχιατρικές παθήσεις που καταγράφηκαν στη βάση δεδομένων της Εθνικής Υπηρεσίας Ασφάλισης Υγείας της Κορέας μετά τον εμβολιασμό. Προέρχονται δηλαδή από βάση δεδομένων ασφαλιστικού φορέα, στα πλαίσια ασφαλιστικών διαδικασιών, και όχι από επιστημονική βάση δεδομένων:
Σε αυτή τη μελέτη, διερευνήσαμε τις ψυχιατρικές ανεπιθύμητες ενέργειες, συμπεριλαμβανομένων της σχιζοφρένειας, της κατάθλιψης, της διπολικής διαταραχής, του άγχους, των διασπαστικών διαταραχών, που σχετίζονται με το στρες και των σωματόμορφων διαταραχών, των διαταραχών ύπνου και των σεξουαλικών διαταραχών μετά τον εμβολιασμό για την COVID-19 από μια κοόρτη με βάση τον πληθυσμό, στη βάση δεδομένων αξιώσεων της Εθνικής Υπηρεσίας Ασφάλισης Υγείας της Κορέας (KNHIS) στη Σεούλ, Νότια Κορέα.
Όπως έχουμε εξηγήσει σε παλαιότερο άρθρο μας, με τίτλο «Η επιστημονικά εσφαλμένη χρήση δεδομένων από υπηρεσίες φαρμακοεπαγρύπνησης», η χρήση πρωτογενών δεδομένων, από αναφορές που έχουν καταχωρηθεί σε βάσεις δεδομένων, από μόνη της δεν αρκεί για να τεκμηριώσει τη συσχέτιση μιας αναφερόμενης πάθησης με τη λήψη ενός εμβολίου ή ενός φαρμακευτικού σκευάσματος, καθώς για να εξακριβωθεί μια τέτοια σχέση, κάθε αναφορά θα πρέπει να αξιολογείται ξεχωριστά από τις αρμόδιες αρχές και επιστημονικούς φορείς. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό σε περιπτώσεις που τα δεδομένα δεν προέρχονται από υπηρεσίες φαρμακοεπαγρύπνησης αλλά από μη φαρμακευτικές ή μη επιστημονικές βάσεις δεδομένων.
Ανατρέχοντας στα αποτελέσματα της μελέτης, οι ερευνητές διαπίστωσαν αυξημένη επίπτωση αξιώσεων για αρκετές ψυχιατρικές διαταραχές μέσα στο πρώτο τρίμηνο μετά τον εμβολιασμό, ανάμεσά τους για σχιζοφρένεια, για κατάθλιψη, για διπολική διαταραχή, για διαταραχές άγχους και ύπνου, καθώς και για σεξουαλικές διαταραχές. Τα ευρήματα τους απεικονίζονται στον παρακάτω πίνακα, τμήμα του οποίου παρέθεσε ο κ. Γάκης στην ανάρτησή του:
Τα αθροιστικά περιστατικά ανά 10.000 ψυχιατρικών AE μετά τον εμβολιασμό για την COVID-19
Ως εκ τούτου, οι σωρευτικές περιπτώσεις σχιζοφρένειας (p < 0,001) και διπολικής διαταραχής (p = 0,002) ήταν σημαντικά χαμηλότερες στην εμβολιασμένη ομάδα από ό,τι στη μη εμβολιασμένη ομάδα. Εν τω μεταξύ, η κατάθλιψη (p < 0,001), το άγχος, οι διασχιστικές, οι σχετιζόμενες με το στρες και οι σωματόμορφες διαταραχές (p < 0,001), οι διαταραχές ύπνου (p < 0,001) και οι σεξουαλικές διαταραχές (p = 0,007 αυξημένη συχνότητα εμφάνισης) έδειξαν σημαντική αύξηση στην εμβολιασμένη ομάδα παρά στη μη εμβολιασμένη ομάδα. Δεν υπήρχε στατιστική διαφορά στη αθροιστική επίπτωση των διατροφικών διαταραχών στους τρεις μήνες μεταξύ των δύο ομάδων (p = 0,724).
Σε αυτόν βλέπουμε πως οι ασφαλιστικές αξιώσεις ψυχιατρικών περιπτώσεων δεν ακολουθούν όλες το ίδιο μοτίβο, καθώς σε κάποιες εξ αυτών, όπως για παράδειγμα στη σχιζοφρένεια και στη διπολική διαταραχή, φαίνεται αυξημένη επίπτωση στην ομάδα των μη εμβολιασμένων (με πράσινο). Ανεξαρτήτως των ανωτέρω αποτελεσμάτων ανά τύπο εμβολίου, ο πίνακας δείχνει πως υπήρξε αυξημένη τάση όλων των αξιώσεων ψυχιατρικών ανεπιθύμητων ενεργειών ασχέτως εμβολιαστικής κατάστασης. Στο παρακάτω παράδειγμα μπορείτε να δείτε την αυξητική τάση που παρουσιάζει η ομάδα των μη εμβολιασμένων, με κόκκινα βέλη:
Ακόμα και στην περίπτωση των σεξουαλικών διαταραχών, όπου φαίνεται πως η αύξηση στην ομάδα των εμβολιασμένων είναι μεγαλύτερη από τις υπόλοιπες, παρατηρείται αύξηση και στην ομάδα των μη εμβολιασμένων.
Αναφερόμενοι στους περιορισμούς της μελέτης, οι συγγραφείς τονίζουν πως, εκτός από πιθανά σφάλματα που αποδίδονται στη βάση δεδομένων και εκτός από άλλους παράγοντες που συμβάλλουν στις ψυχικές διαταραχές (όπως η φτώχεια), η υπό εξέταση μελέτη δεν παρακολούθησε τα συμβάντα για πάνω από τρεις μήνες, όπως συμβαίνει με την μακροχρόνια παρακολούθηση των εμβολίων κατά της COVID-19. Επίσης, τονίζουν πως τα αποτελέσματα αυτά δεν μπορούν να γενικευτούν σε ολόκληρο τον πληθυσμό της χώρας, ούτε παγκοσμίως, καθώς τα ευρήματά τους θα μπορούσαν να σχετίζονται με το υπόβαθρο της περιορισμένης ομάδας της μελέτης:
Αυτή η μελέτη έχει αρκετούς περιορισμούς. Αρχικά, συλλέξαμε τα δεδομένα αξιώσεων με βάση τους κωδικούς ICD-19, τα οποία οδήγησαν σε πιθανά σφάλματα σχετικά με την αναντιστοιχία ή την εσφαλμένη ταξινόμηση. Δεύτερον, προηγούμενες μελέτες έχουν προτείνει τον αντίκτυπο των ποσοστών φτώχειας στις ψυχικές διαταραχές, αλλά υπάρχουν διαφορές στα βασικά χαρακτηριστικά μεταξύ των δύο ομάδων σε αυτήν τη μελέτη. […]
Αυτή η μελέτη δεν περιελάμβανε τη μακροχρόνια παρακολούθηση συμβάντων που σχετίζονται με τα εμβόλιο COVID-19. Τέλος, παρόλο που είναι μια πληθυσμιακή μελέτη που στοχεύει τον πληθυσμό στη Σεούλ της Νότιας Κορέας, δεν μπορεί να γενικευτεί σε ολόκληρο τον πληθυσμό, παγκοσμίως, καθώς οι ψυχιατρικές διαταραχές θα μπορούσαν να σχετίζονται με εθνοτικό και γενετικό υπόβαθρο. Ως εκ τούτου, μια παγκόσμιας κλίμακας μελέτη πραγματικού κόσμου για ανεπιθύμητα συμβάντα του εμβολιασμού κατά του COVID-19 θα είναι σημαντική στο μέλλον.
Τα ανωτέρω δεν αναφέρονται στις υπό εξέταση αναρτήσεις, ενώ πουθενά στη μελέτη οι συγγραφείς δεν κάνουν λόγο για αύξηση των σεξουαλικών διαταραχών κατά 650%, όπως ισχυρίζεται στην ανάρτηση του ο κ. Γάκης.
Οι συγγραφείς στο κείμενο της μελέτης αναφέρουν επίσης πως «τα πιο κοινά συμπτώματα της πανδημίας long-COVID-19 ήταν η κατάθλιψη/άγχος, η ψυχωτική διαταραχή και η γνωστική εξασθένηση (γνωστή ως brain fog) που παρουσίασε το 22% των ασθενών εντός 6 μηνών μετά από λοιμώξεις από την COVID-19». [πηγή]
Η ιδιαίτερη περίπτωση της Νότιας Κορέας
Όπως αναφέρουν σχετικές μελέτες, οι ψυχικές ασθένειες στη Νότια Κορέα αποτελούν σημαντικό πρόβλημα, το οποίο επηρεάζει μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού. Δημοσίευση του 2005, με τίτλο “Mental healthcare in South Korea“, ανέφερε πως το 2002 η αναλογία επαγγελματιών υγείας ιατρικής και ψυχιατρικής ήταν η εξής:
Υπάρχει ένα νοσοκομειακό κρεβάτι για κάθε 148 πολίτες και ένα ψυχιατρικό κρεβάτι για κάθε 1446. Υπάρχει ένας γιατρός για 830 πολίτες και ένας ψυχίατρος για κάθε 19.500 (εκτιμήσεις 2002).
Το δημοσίευμα ανέφερε επίσης πως εκείνη την περίοδο η προσπάθεια παροχής ψυχιατρικής φροντίδας στην κοινότητα εμποδιζόταν από πληθώρα αιτιών, όπως τον ανεπαρκή αριθμό πλήρως καταρτισμένων επαγγελματιών ψυχικής υγείας, την έλλειψη συμμετοχής πιστοποιημένων ψυχιάτρων, αλλά και την προκατάληψη για τις ψυχικές ασθένειες στο γενικό πληθυσμό.
Σχεδόν 20 χρόνια αργότερα, το 2021, εθνική έρευνα για την ψυχική υγεία στη χώρα, η οποία δημοσιεύτηκε με τίτλο “Prevalence of Mental Disorders and Associated Factors in Korean Adults: National Mental Health Survey of Korea 2021“, διαπίστωσε πως το 25% των ενηλίκων του γενικού πληθυσμού διαγνώστηκαν με ψυχικές διαταραχές κατά τη διάρκεια της ζωής τους, με τα ποσοστά θεραπείας να παραμένουν κάτω από το 10%:
Ο επιπολασμός των ψυχικών διαταραχών κατά τη διάρκεια της ζωής ήταν 27,8%. Τα ποσοστά επικράτησης 12 μηνών χρήσης αλκοόλ, χρήσης νικοτίνης, καταθλιπτικών και αγχωδών διαταραχών ήταν 2,6%, 2,7%, 1,7% και 3,1% αντίστοιχα. Οι παράγοντες κινδύνου που σχετίζονται με τα ποσοστά διάγνωσης 12 μηνών ήταν οι εξής:
Διαταραχές χρήσης αλκοόλ: φύλο και ηλικία.
Διαταραχή χρήσης νικοτίνης: φύλο.
Καταθλιπτική διαταραχή: οικογενειακή κατάσταση και εργασιακή κατάσταση.
Αγχώδης διαταραχή: φύλο, οικογενειακή κατάσταση και εργασιακή κατάσταση.
Τα ποσοστά 12μηνης θεραπείας και χρήσης υπηρεσιών για διαταραχές χρήσης αλκοόλ, διαταραχές χρήσης νικοτίνης, καταθλιπτικές διαταραχή και αγχώδεις διαταραχές ήταν 2,6%, 1,1%, 28,2% και 9,1% αντίστοιχα.
Περίπου το 25% των ενηλίκων του γενικού πληθυσμού διαγνώστηκαν με ψυχικές διαταραχές κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Τα ποσοστά θεραπείας ήταν σημαντικά χαμηλά. Απαιτούνται μελλοντικές μελέτες για αυτό το θέμα και προσπάθειες για την αύξηση του ποσοστού θεραπείας ψυχικής υγείας σε εθνικό επίπεδο.
Τέλος, μελέτη του 2022 με τίτλο “Depression, anxiety, and stress in Korean general population during the COVID-19 pandemic“, η οποία εξέτασε άτομα 20 έως 49 ετών στην επαρχία Chungnam της Νότιας Κορέας, διαπίστωσε πως και ο αντίκτυπος της πανδημίας ήταν ιδιαίτερα επιβαρυντικός στην ψυχική υγεία των νέων, ενώ η οικογενειακή αλλά και η οικονομική κατάσταση έπαιζε και αυτή ρόλο στην εκδήλωση συμπτωμάτων:
Οι συμμετέχοντες σε αυτή τη μελέτη εμφάνισαν χαμηλές βαθμολογίες στο δείκτη ψυχικής υγείας, υποδηλώνοντας ότι ορισμένα άτομα διατρέχουν κίνδυνο για προβλήματα ψυχικής υγείας κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19.
Συνολικά, το 18,8% των συμμετεχόντων είχε συμπτώματα κατάθλιψης, το 10,6% είχε συμπτώματα άγχους και το 5,1% είχε υψηλό επίπεδο αντιληπτού στρες κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19. Υψηλότερα επίπεδα στρες (αναλογία πιθανοτήτων [OR], 3,13; 95% διάστημα εμπιστοσύνης [CI], 1,13 έως 8,67), άγχους (OR, 2,33; 95% CI, 1,09 έως 4,49) και κατάθλιψης (OR, 3,00, 95% CI, 1,64 έως 5,50) βρέθηκαν μεταξύ μη παντρεμένων, χήρων, διαζευγμένοι και χωρισμένοι σε σχέση με τους παντρεμένους/συζούντες/συντρόφους συμμετέχοντες. Οι συμμετέχοντες που ένιωσαν αυξημένο άγχος στο σπίτι κατά τη διάρκεια της επιδημίας COVID-19 ανέφεραν περισσότερη κατάθλιψη (OR, 2,45; 95% CI, 1,49 έως 4,05) και άγχος (OR, 2,42; 95% CI, 1,31 έως 4,50). Οι γυναίκες είχαν υψηλότερο κίνδυνο άγχους (OR, 1,97, 95% CI, 1,09 έως 3,58) και στρες (OR, 6,40; 95% CI, 2,30 έως 17,85) από τους άνδρες.
Οι συμμετέχοντες με το υψηλότερο οικογενειακό εισόδημα είχαν λιγότερες πιθανότητες να αναφέρουν συμπτώματα άγχους από εκείνους με το χαμηλότερο οικογενειακό εισόδημα (OR, 0,24, 95% CI, 0,06 έως 0,96).
Συμπέρασμα
Με βάση τα ανωτέρω, η υπόθεση πως η πτώση των γεννήσεων στην Ευρώπη – και γενικώς στις ανεπτυγμένες χώρες – σχετίζεται με τον εμβολιασμό κατά της COVID-19 και με αύξηση των σεξουαλικών διαταραχών κρίνεται ανυπόστατη.
Η πτώση του ρυθμού των γεννήσεων αποτελεί φαινόμενο που παρατηρείται τουλάχιστον από το 1960 και συνεπώς δεν μπορεί να οφείλεται στα εμβόλια κατά της COVID-19. Αν και δεν μπορεί να υπάρξει μια ενιαία εξήγηση για τα αίτια του φαινομένου, ερευνητές έχουν καταλήξει σε ένα σύνολο παραγόντων κοινωνικής, οικονομικής, και πολιτιστικής φύσης που οδηγεί στην αναβολή δημιουργίας οικογένειας και τεκνοποίησης στις ανεπτυγμένες χώρες. Επιπροσθέτως, δύο από τις χώρες με τα υψηλότερα ποσοστά εμβολιασμού στην Ευρώπη, η Πορτογαλία και η Μάλτα, δεν παρουσιάζουν πτώση του ρυθμού γεννήσεων αλλά αύξηση.
Η κορεάτικη μελέτη, την οποία επικαλείται ο κ. Γάκης, δεν μελέτησε μόνο σεξουαλικές διαταραχές αλλά το σύνολο των ψυχιατρικών διαταραχών που καταγράφηκαν σε βάση δεδομένων αξιώσεων της Εθνικής Υπηρεσίας Ασφάλισης Υγείας της χώρας. Bασίστηκε δηλαδή σε στοιχεία από ασφαλιστικές διαδικασίες (claims), όχι σε στοιχεία από επιστημονική βάση δεδομένων. Επρόκειτο για μελέτη κοόρτης αποκλειστικά σε κατοίκους της Σεούλ και, κατά συνέπεια, τα αποτελέσματα της δεν μπορούν να γενικευτούν καθώς, όπως προειδοποιούν οι ίδιοι οι συγγραφείς της, μπορούν να σχετίζονται με το εθνοτικό υπόβαθρο των συμμετεχόντων.
Στη Νότια Κορέα τα ψυχικά νοσήματα αποτελούν μεγάλο πρόβλημα του πληθυσμού, καθώς ένας στους τέσσερις Νοτιοκορεάτες θα διαγνωστεί στη ζωή του με ψυχικό νόσημα, ενώ το ποσοστό θεραπείας παραμένει χαμηλότερο του 10%. Ένας επιπλέον παράγοντας που συμβάλλει στην ανάπτυξη ψυχικών διαταραχών είναι η ίδια η λοίμωξη με COVID-19, η οποία προκαλεί παθήσεις όπως άγχος, γνωστική εξασθένηση, και κατάθλιψη σε σημαντικό ποσοστό των ασθενών έως και 6 μήνες μετά τη λοίμωξη.
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν:
- https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC4255510/
- https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC3991411/
- http://www.ismaar.org/the-board/professor-geeta-nargund/
- https://journals.sagepub.com/doi/full/10.1007/s12290-008-0062-6
- https://researchportal.vub.be/en/publications/postponement-and-recuperation-recent-fertility-trends-and-forecas
- https://www.euronews.com/health/2024/09/28/europes-fertility-crisis-which-european-country-is-having-the-fewest-babies
- https://www.statista.com/statistics/1196071/covid-19-vaccination-rate-in-europe-by-country/
- https://www.nature.com/articles/s41380-024-02627-0
- https://www.sciencedirect.com/topics/agricultural-and-biological-sciences/cohort-studies
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36729559/
- https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6733113/
- https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10064208/
- https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9117093/
