Σύμφωνα με τους ισχυρισμούς του αρχιμανδρίτη Εφραίμ Ανθίμου, στο οστεοφυλάκιο της Ιεράς Μονής Αγίου Διονυσίου του Ολύμπου, όπου φυλάσσονται περίπου 1500 κάρες μοναχών, εμφανίζεται με τρόπο θαυμαστό το σημείο του σταυρού επάνω στα κρανία μονάχων. Στην πραγματικότητα, πρόκειται για την περίπτωση του μετωπισμού, ένα φαινόμενο της παθολογίας του ανθρώπινου κρανίου που εξηγείται πλήρως από την επιστήμη. Ας δούμε τι ισχύει.
Παραδείγματα αναρτήσεων και δημοσιεύσεων: ekklisiaonline.gr, pierianews.gr, simeiakairwn.wordpress.com, choratouaxoritou.gr,
Πλαίσιο
Σε πρόσφατη ανάρτηση του ιστότοπου θρησκευτικού περιεχομένου Εκκλησία Online στο Facebook, η οποία συγκέντρωσε πάνω από 2.4 χιλιάδες αντιδράσεις, οδηγούμαστε σε παλαιότερο δημοσίευμα του ίδιου ιστότοπου από το 2022, στο οποίο παρουσιάζεται η περίπτωση ενός υποτιθέμενου θαύματος στην Ιερά Μονή Αγίου Διονυσίου του Ολύμπου.
Το εν λόγω δημοσίευμα περιλαμβάνει ένα βίντεο από το 2021, στο οποίο ο γέροντας Εφραίμ Ανθίμου περιγράφει το υποτιθέμενο θαύμα της ύπαρξης του σταυρού στις κάρες μοναχών που βρίσκονται στο οστεοφυλάκιο της Ιεράς Μονής.
Παραθέτουμε το επίμαχο απόσπασμα στο οποίο ο γέροντας Εφραίμ ισχυρίζεται ότι, “σύμφωνα και με την αγιορείτικη παράδοση, όσοι έχουν χειροτονηθεί ιερομόναχοι, στην κάρα τους σχηματίζεται σταυρός“:
“Οι περισσότερες κάρες όλων μας έχουν πάνω -χωρίζονται σε τρία μέρη. Όταν όμως και πάλι όπως μας διασώζει η αγιορείτικη παράδοση – το ξέραμε κι απ’ τον Άγιον Όρος, ότι όποιος χειροτονείται ιερομόναχος, έχει χειροτονία ιερέως στην κάρα του σχηματίζεται σταυρός“.
Στις αναρτήσεις χρηστών, που επίσης γνώρισαν μεγάλη διάδοση με πάνω από 3 χιλιάδες αντιδράσεις, επαναλαμβάνεται, μεταξύ άλλων, ο ισχυρισμός πως το συγκεκριμένο φαινόμενο αποτελεί “θαύμα της Ορθοδοξίας”.
“Είναι ένα θαύμα της Ορθοδοξίας, της εμφάνισης του σημείου του Σταύρου στις κάρες ιερομονάχων. Κάποιες από αυτές ευωδιάζουν ανά καιρούς δείχνοντας σημεία Αγιότητας”.
Τι ισχύει
Το ανθρώπινο κρανίο δεν αποτελείται από ένα και μόνο οστό. Αντίθετα, είναι ένα οστέινο σύμπλεγμα αποτελούμενο από δέκα οστά: το μετωπιαίο οστό, το ινιακό, δύο βρεγματικά, δύο κροταφικά, δύο ηθμοειδή και δύο σφηνοειδή.
Στα νεογέννητα, το μετωπιαίο οστό, το οποίο εκτείνεται από την κορυφή του κεφαλιού ως τις κόγχες των ματιών, αποτελείται από δύο πλάκες οστού, δεξιά και αριστερά, οι οποίες με τον καιρό συγκλίνουν και ενώνονται μεταξύ τους μέσω μιας ινώδους μεμβράνης.
Η μεμβράνη που συγκρατεί τα οστά αποτελεί έναν ινώδη και ελαστικό ιστό κολλαγόνου που ονομάζεται ραφή. [πηγή] Οι ραφές είναι υπεύθυνες για τη συγκράτηση των διαφόρων οστών του κρανίου μεταξύ τους, ενώ κατά τη βρεφική ηλικία είναι ιδιαίτερα εύκαμπτες, ώστε να αναπτυχθεί υγιώς ο ανθρώπινος εγκέφαλος, το αποκαλούμενο και “μαλακό σημείο”. [πηγή 1] [πηγή 2]
Σταδιακά, κατά την ανάπτυξη του ανθρώπου ο ινώδης αυτός ιστός οστεοποιείται και εξαφανίζεται, καθώς μετατρέπεται σε ένα ενιαίο οστό. Η διαδικασία αυτή ολοκληρώνεται συνηθέστερα μέσα στα δύο πρώτα χρόνια από τη γέννηση του ανθρώπου. [πηγή 1] [πηγή 2]
Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις, παρατηρείται το φαινόμενο της μόνιμης παρουσίας της μετωπιαίας ραφής μεταξύ των δύο οστέινων πλακών που συνθέτουν το μετωπιαίο οστό. Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται μετωπισμός. [πηγή]
Ο μετωπισμός είναι η κατάσταση κατά την οποία η μετωπιαία ραφή του εμπρόσθιου μετωπικού οστού δεν εξαφανίζεται ύστερα από την σύγκλιση των δύο νεογνικών οστέινων πλακών. [πηγή]
Μελετώντας ένα κρανίο με μετωπισμό από ψηλά δίνεται η εντύπωση του σχηματισμού μιας σταυροειδούς διάταξης μεταξύ των ραφών, εξαιτίας της παρουσίας της μετωπιαίας ραφής, η οποία μοιάζει να αποτελεί συνέχεια της οβελιαίας ραφής. Ωστόσο, πρόκειται για τη μορφή που σχηματίζουν οι εντελώς ξεχωριστές συνδέσεις των ραφών μεταξύ των διαφορετικών μερών του ανθρώπινου κρανίου.
Πρόκειται για ένα φαινόμενο το οποίο συναντάται στο 6% του παγκόσμιου πληθυσμού [πηγή], δηλαδή σε 480.000.000 ανθρώπους, ενώ χαρακτηρίζει διαχρονικά την ανάπτυξη του ανθρώπινου κρανίου.
Συγκρίνοντας, λοιπόν, ένα κρανίο με μετωπισμό, με το κρανίο που παρουσίασε στο βίντεο ο γέροντας Εφραίμ διαπιστώνουμε ότι δεν πρόκειται για κάποιο θαύμα που συμβαίνει αποκλειστικά σε ιερομόναχους, αλλά για την περίπτωση του μετωπισμού, που χαρακτηρίζει την ανατομία του εγκεφάλου εκατομμυρίων ανθρώπων παγκοσμίως.
Συνεπώς, καταρρίπτεται ο ισχυρισμός της ύπαρξης θαύματος και της εμφάνισης σταυρού αποκλειστικά στις κάρες ιερομονάχων.
Συμπέρασμα
Δεν είναι αληθές ότι στις κάρες μοναχών σχηματίζεται ο σταυρός, όταν χειροτονούνται ιερομόναχοι. Το οστό που συγκροτεί το ανθρώπινο μέτωπο είναι χωρισμένο σε δύο μέρη κατά τη γέννηση, τα οποία συνδέονται από τη μετωπιαία ραφή. Τα μέρη αυτά συγχωνεύονται σε ένα και η ραφή μετατρέπεται σε οστό και εξαφανίζεται. Όταν αυτό δεν συμβαίνει, τότε μιλάμε για το φαινόμενο του μετωπισμού, τη μόνιμη παρουσία της μετωπιαίας ραφής καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής του ανθρώπου, ένα φαινόμενο που αφορά το 6% του παγκόσμιου πληθυσμού.