Εξώφυλλα του Forbes με φωτογραφίες ηγετών της Χαμάς είναι ψεύτικα - Featured image

Εξώφυλλα του Forbes με φωτογραφίες ηγετών της Χαμάς είναι ψεύτικα

Ο φονικότερος πόλεμος του Ισραήλ στη Γάζα, που προκλήθηκε από τις επιθέσεις της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου, εισήλθε στον δεύτερο μήνα του, τροφοδοτώντας μια έντονη επικοινωνιακή μάχη και από τις δύο πλευρές. Σε αυτό το πλαίσιο, εξώφυλλα που μοιάζουν με αυτά του αμερικανικού περιοδικού Forbes έχουν κοινοποιηθεί μαζικά στα κοινωνικά δίκτυα, απεικονίζοντας ηγέτες της Χαμάς και τον υποτιθέμενο πλούτο τους. Ο πλούτος τους περιγράφεται ως συνδεδεμένος με το έγκλημα, ενώ τα εξώφυλλα τους αποκαλούν «κλέφτες». Ωστόσο, το Forbes έχει χαρακτηρίσει τα εξώφυλλα ως πλαστά. Τα εξώφυλλα περιέχουν επίσης αρκετές ανακολουθίες.

Οι εικόνες που κυκλοφορούν στα κοινωνικά δίκτυα δίνουν την εντύπωση ότι πρόκειται για γνήσια εξώφυλλα του αμερικανικού περιοδικού Forbes. Η επιγραφή Forbes διακρίνεται με μεγάλα λευκά γράμματα πάνω από το κεφάλι ενός άνδρα. Οι εικονιζόμενοι άνδρες είναι ηγετικά στελέχη της ριζοσπαστικής ισλαμικής παλαιστινιακής οργάνωσης Χαμάς. Ο καθένας τους φέρει την ένδειξη ενός χρηματικού ποσού και τη λέξη «δισεκατομμυριούχος». Ο πλούτος τους περιγράφεται ως συνδεόμενος με το έγκλημα, με τα συνοδευτικά κείμενα να τους αποκαλούν «κλέφτες».

Λογαριασμοί του ισραηλινού υπουργείου Εξωτερικών έχουν διαδώσει τα υποτιθέμενα εξώφυλλα του Forbes σε πολλές γλώσσες. Εκτός από τους αγγλόφωνους λογαριασμούς στο X, πρώην Twitter, του ισραηλινού υπουργείου Εξωτερικών (εδώ και εδώ), η ισραηλινή πρεσβεία στη Γερμανία (εδώ και εδώ) και στην Αυστρία δημοσίευσαν επίσης τα υποτιθέμενα εξώφυλλα (εδώ), συγκεντρώνοντας χιλιάδες κοινοποιήσεις. Χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης είχαν ήδη κοινοποιήσει το εξώφυλλο με τον Μεσάαλ πριν τη δημοσίευσή του από αυτούς τους επίσημους λογαριασμούς.

Εικόνες με τα εξώφυλλα κυκλοφόρησαν επίσης στο Facebook εδώ και εδώ και στο X, καθώς και σε πολλές άλλες γλώσσες όπως τα γερμανικά, τα γαλλικά ή τα ισπανικά.

Όμως, αυτά τα εξώφυλλα είναι πλαστά, όπως δήλωσαν στο AFP εκπρόσωποι του περιοδικού Forbes.

Στιγμιότυπα των ψευδών αναρτήσεων στο Facebook (αριστερά και στο κέντρο) και της ψευδούς ανάρτησης στο X, πρώην Twitter, (δεξιά). Λήψη εικόνων: 08/11/2023

Ανάρτηση του ισχυρισμού στο X (πρώην Twitter) της ισραηλινής πρεσβείας στη Γερμανία. Λήψη εικόνας: 06/11/2023
Ανάρτηση του ισχυρισμού στο X (πρώην Twitter) της ισραηλινής πρεσβείας στη Γερμανία. Λήψη εικόνας: 06/11/2023

Ο φονικότερος πόλεμος του Ισραήλ στη Γάζα, που προκλήθηκε από τις επιθέσεις της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου, διανύει τον δεύτερο μήνα του από τις 7 Νοεμβρίου.

Στις 7 Οκτωβρίου, η Χαμάς εισέβαλε στο Ισραήλ από τη Λωρίδα της Γάζας, σκοτώνοντας περίπου 1.400 ανθρώπους, κυρίως αμάχους, σύμφωνα με ισραηλινά στοιχεία.

Σύμφωνα με τον τελευταίο απολογισμό που έδωσε στη δημοσιότητα η Χαμάς, περίπου 10.500 Παλαιστίνιοι, κυρίως άμαχοι, έχουν σκοτωθεί σε όλη τη Λωρίδα της Γάζας από τους ισραηλινούς βομβαρδισμούς που γίνονται ως αντίποινα για τις επιθέσεις της ισλαμιστικής παλαιστινιακής μαχητικής οργάνωσης. Τα στοιχεία για τα θύματα της τρέχουσας σύγκρουσης δεν είναι ανεξάρτητα επαληθεύσιμα και αμφισβητούνται τακτικά.

Η σύγκρουση αυτή έχει επίσης γίνει το πεδίο μιας έντονης επικοινωνιακής μάχης μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς.

Οι εικόνες που κυκλοφόρησαν δείχνουν τον Χάλεντ Μεσάαλ και τον Ισμαήλ Χανίγιε, δύο ηγέτες της Χαμάς. Ο Ισμαήλ Χανίγιε εξελέγη επικεφαλής του πολιτικού γραφείου της Χαμάς το 2017 ως διάδοχος του Χαλέντ Μασάαλ και στο παρελθόν διετέλεσε Παλαιστίνιος πρωθυπουργός, μεταξύ άλλων αξιωμάτων. Ζει σε εθελούσια εξορία και μοιράζει τον χρόνο του μεταξύ Τουρκίας και Κατάρ.

Ενώ ο πρώην ηγέτης της Χαμάς, Χάλεντ Μεσάαλ, έχει παραδώσει τα καθήκοντά του εδώ και χρόνια, εξακολουθεί να είναι πολιτικά ενεργός, κάνοντας για παράδειγμα κάλεσμα για μια «ημέρα θυμού» με διαδηλώσεις σε γειτονικές χώρες για να σταλεί «ένα μήνυμα οργής». Ζει επίσης στην εξορία και θεωρείται ηγέτης του πιο ριζοσπαστικού τμήματος της Χαμάς.

Εδώ και πολλά χρόνια έχουν διαδοθεί αμέτρητες ψευδείς αναφορές για τα γεγονότα στο Ισραήλ και τη Λωρίδα της Γάζας. Το AFP συγκεντρώνει εδώ άρθρα επαλήθευσης σχετικά με τον πόλεμο στη Μέση Ανατολή.

Οι ισραηλινές αρχές μιλούν για σάτιρα

Κάτω από ορισμένες από τις αναρτήσεις τους με τις υποτιθέμενες φωτογραφίες των εξωφύλλων του «Forbes», οι ίδιοι οι επίσημοι ισραηλινοί λογαριασμοί επισημαίνουν ότι οι φωτογραφίες δεν είναι πραγματικά εξώφυλλα του αμερικανικού περιοδικού (εδώ και εδώ, αρχειοθετημένοι σύνδεσμοι εδώ και εδώ). Οι αναρτήσεις αναφέρουν ότι τα εξώφυλλα του περιοδικού αποτελούν «σάτιρα» και είναι «ενδεικτικά».

Ωστόσο, πολλοί χρήστες φαίνεται να αντιλαμβάνονται τα εξώφυλλα ως γνήσια. Για παράδειγμα, περιγράφουν την εικόνα ως «εξώφυλλο του Forbes» ή συνοψίζουν τις πληροφορίες ως εξής: «Ο,τι χρειάζεται να ξέρετε για τη Χαμάς και τον “παλαιστινιακό αγώνα”».

Αναφορά στο ότι πρόκειται για σατιρική εικόνα, ανάρτηση στο X. Λήψη εικόνας: 06/11/2023
Αναφορά στο ότι πρόκειται για σατιρική εικόνα, ανάρτηση στο X. Λήψη εικόνας: 06/11/2023

Το Forbes διαψεύδει 

Ο επικεφαλής επικοινωνίας του Forbes, Μπιλ Χανκς, επιβεβαίωσε στο AFP ότι τα εξώφυλλα που κυκλοφόρησαν ήταν ψεύτικα. Σε ηλεκτρονικό μήνυμα της 6ης Νοεμβρίου, έγραψε ότι «αυτά δεν είναι εξώφυλλα του Forbes» και ότι υπήρχαν ορισμένες ανωμαλίες στη μορφοποίηση.

Ομοίως, ο αρχισυντάκτης της γερμανόφωνης έκδοσης του Forbes, Κλάους Φιάλα, έγραψε σε ηλεκτρονικό μήνυμα στις 6 Νοεμβρίου: «Μπορώ να επιβεβαιώσω ότι δεν έχει εκδοθεί αντίστοιχη έκδοση του Forbes στα γερμανικά».

Το Forbes συγκεντρώνει τις αγγλόφωνες εκδόσεις του στο διαδίκτυο. Ωστόσο, κανένα από τα δύο υποτιθέμενα τεύχη δεν μπορεί να βρεθεί στον ιστότοπο του περιοδικού (αρχειοθετημένο εδώ). Αντ’ αυτού, στις εκδόσεις Οκτωβρίου και Νοεμβρίου 2023 εμφανίζεται ο ιδρυτής του Meta, Μαρκ Ζούκερμπεργκ.

Ιστοσελίδα “Forbes”. Λήψη εικόνας: 06/11/2023

Μια σύγκριση των πραγματικών εκδόσεων στην ιστοσελίδα του «Forbes» με τις υποτιθέμενες εικόνες του εξωφύλλου που κυκλοφορούν σήμερα δείχνει επίσης διαφορές.

Στο πάνω μέρος της εικόνας, τα πραγματικά εξώφυλλα συνήθως παραπέμπουν σε περαιτέρω άρθρα του περιοδικού. Οι εικόνες που κυκλοφορούν με τις φωτογραφίες των ηγετών της Χαμάς, από την άλλη, στο σημείο αυτό αναγράφουν «ειδική έκδοση με τον μεγαλύτερο ψεύτη στον κόσμο», αναφέροντας τη Γάζα ως τοποθεσία και την ημερομηνία έκδοσης «07 Οκτωβρίου 2023» (συμπεριλαμβανομένου του μηδέν, που είναι μια ασυνήθιστη μορφή παρουσίασης ημερομηνίας στα αγγλικά), την ημέρα της επίθεσης της Χαμάς. Το Forbes δεν εκδίδεται καθημερινά και άλλα τεύχη στον ιστότοπο του Forbes δεν περιέχουν τέτοια τοποθεσία ή ημερομηνία.

Ενώ τα ψεύτικα εξώφυλλα έχουν έναν ραβδωτό κώδικα κάτω δεξιά, δεν υπάρχει τέτοιος κωδικός στα πραγματικά εξώφυλλα. Τα πιο πρόσφατα γνήσια εξώφυλλα έχουν τα γράμματα του τίτλου με διάταξη στο κέντρο, ενώ στα ψεύτικα εξώφυλλα τα γράμματα εκτείνονται μέχρι τις άκρες της σελίδας. Η γραμματοσειρά στο εξώφυλλο είναι επίσης διαφορετική. Το φόντο των γνήσιων εξωφύλλων είναι ως επί το πλείστον σκούρο, ενώ το φόντο του πλαστού εξωφύλλου δείχνει άλλες εικόνες, όπως κατεστραμμένα κτίρια.

Το περιεχόμενο των εξωφύλλων που κοινοποιήθηκαν από το ισραηλινό Υπουργείο Εξωτερικών είναι επίσης πολύ πιο αιχμηρό. Τα πλαστά εξώφυλλα παρουσιάζουν τον Χανίγις ως εξής: «Χωρίς καμία ντροπή, ταξιδεύει σε όλο τον κόσμο, ισχυριζόμενος ότι απελευθερώνει το λαό του από την κατοχή».

Τα πλαστά εξώφυλλα περιέχουν επίσης λάθη. Στο εξώφυλλο με τον Χάλεντ Μεσάαλ, για παράδειγμα, λείπει μια λέξη από την πρόταση «συμβουλές και κόλπα για την καταστροφή (της) δικής σας χώρας». Στο εξώφυλλο με τον Ισμαήλ Χανίγιε, αρκετά πρώτα γράμματα λέξεων είναι κεφαλαία.

Ο πλούτος της Χαμάς και ο πολυτελής τρόπος ζωής των ηγετών της έχουν αποτελέσει επανειλημμένα αντικείμενο ρεπορτάζ και σχολίων. Ωστόσο, το AFP δεν ήταν σε θέση να επαληθεύσει ανεξάρτητα τα ακριβή στοιχεία.

Ο πληθυσμός της Λωρίδας της Γάζας υποφέρει από καταστροφική φτώχεια. Σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα, περίπου οι μισοί κάτοικοι της περιοχής είναι άνεργοι και πάνω από τα δύο τρίτα αυτών εξαρτώνται από την αναπτυξιακή βοήθεια.

Το AFP έχει επαληθεύσει αρκετούς ψευδείς ή παραπλανητικούς ισχυρισμούς σχετικά με τον πόλεμο Ισραήλ-Χαμάς, όπως ένα βίντεο που δείχνει αμερικανικά στρατεύματα να αποβιβάζονται στη Ρουμανία και χρησιμοποιείται για να ισχυριστεί ψευδώς ότι αμερικανικά στρατεύματα φτάνουν στο Ισραήλ ή ένα βίντεο που δείχνει μια διαδήλωση στην Αίγυπτο και χρησιμοποιείται για να ισχυριστεί ότι οι Παλαιστίνιοι προσποιούνται τους νεκρούς.

Fact Checker Logo

Έλεγχος γεγονότων, Ισραήλ-Χαμάς, Οικονομία, Πολιτική, Τεχνολογία

Συγγραφέας: Théophile BLOUDANIS / Eva WACKENREUTHER / AFP Ελλάδα / AFP Αυστρία

Αρχικά δημοσιεύτηκε εδώ.