Τις τελευταίες ημέρες κυκλοφορούν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης διάφορα βίντεο τα οποία υποτίθεται ότι απεικονίζουν έναν ηθοποιό της Χαμάς να υποδύεται το θύμα ισραηλινών επιθέσεων σε διάφορες περιστάσεις. Ενδεικτικά, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς, συναντάται να κάνει τον τραυματία σε νοσοκομείο ενώ, σε επόμενη δημοσίευση, βγαίνει στους δρόμους και βιντεοσκοπεί τις ζημιές μετά την επίθεση του Ισραήλ. Όπως θα δούμε στη συνέχεια, κάτι τέτοιο δεν ευσταθεί. Ας δούμε τι ισχύει.
Παραδείγματα διάδοσης του ισχυρισμού σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης:
Τι ισχύει
Τα βίντεο που διαμοιράζονται:
Σε δημοσιεύσεις χρηστών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης διαβάζουμε:
Ο ηθοποιός της Χαμάς πέθαινε χθες και σήμερα βγαίνει για γυρίσματα. Μέχρι στιγμής τον έχουμε δει σε τραγούδια της Χαμάς ως τραγουδιστή, έναν βιντεομπλόγκερ να ζητωκραυγάζει τους πυραύλους της Χαμάς καθώς εκτοξεύονται σε αμάχους, μετά να κλαίει ισχυριζόμενος ότι είναι το θύμα, μετά στο νοσοκομείο.
Ψάχνοντας διάφορα καρέ των βίντεο με τη μέθοδο της αντίστροφης αναζήτησης εικόνας, διαπιστώνουμε ότι ο εικονιζόμενος ονομάζεται Saleh Aljafarawi και στον λογαριασμό του στο Instagram αναγράφεται ότι είναι δημιουργός βίντεο. Αναζητώντας το όνομά του σε μηχανές αναζήτησης, βρίσκουμε το κανάλι του στο YouTube απ’ όπου προκύπτει ότι ζει στη Γάζα και έχει καταγωγή από την Παλαιστίνη. Εξετάζοντας τους λογαριασμούς του, παρατηρούμε ότι το πρώτο από τα βίντεο που διαμοιράζονται προέρχεται από το προφίλ του στο Instagram. Από τη λεζάντα της δημοσίευσης καταλαβαίνουμε ότι σχετίζεται με πυραυλική που εξαπέλυσε το Ισραήλ.
Μετάφραση: Για πρώτη φορά στη ζωή μου έγινα μάρτυρας ενός τέτοιου εγκλήματος!!!
Περισσότεροι από 30 πύραυλοι προσγειώθηκαν μπροστά στα μάτια μου.
Μια ολόκληρη περιοχή εξαφανίστηκε.
Το βίντεο στο νοσοκομείο
Αναζητώντας με την ίδια μέθοδο το δεύτερο βίντεο που διαμοιράζεται, γίνεται αντιληπτό ότι δεν σχετίζεται με τις πρόσφατες συγκρούσεις μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, αφού εντοπίζεται δημοσιευμένο στο TikTok από τις 19 Αυγούστου 2023. Επιπρόσθετα, αξίζει να αναφέρουμε ότι διαφορετικός χρήστης με το όνομα “esam_zandek” ανάρτησε παρόμοια δημοσίευση στην πλατφόρμα TikTok, από διαφορετική λήψη, λίγες ημέρες νωρίτερα:
Μεταφράζοντας τη λεζάντα της δημοσίευσης, συναντούμε τις λέξεις “Nour Sams Camp”, οι οποίες μας παραπέμπουν στο ομώνυμο κέντρο φιλοξενίας προσφύγων στη Δυτική Όχθη. Αναζητώντας με βάση τα νέα στοιχεία, οδηγούμαστε σε ένα άρθρο από το κίνημα υπέρ των δικαιωμάτων των Παλαιστινίων, International Solidarity Movement, όπου ο εικονιζόμενος τραυματίας κατονομάζεται ως Mohammed Zendiq. Σύμφωνα με τις πληροφορίες, ο Mohammed επισκεπτόταν συχνά το προαναφερθέν κέντρο φιλοξενίας καθώς ο πατέρας του παρέμενε εκεί. Στις 24 Ιουλίου 2023, κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του, εισέβαλλαν στον καταυλισμό ισραηλινές δυνάμεις. Τραυματίστηκε μετά από έκρηξη που σημειώθηκε με αποτέλεσμα να διακομιστεί στο νοσοκομείο, όπου οι γιατροί προέβησαν στον ακρωτηριασμό του δεξιού του ποδιού. Παρέμεινε εκεί για σχεδόν έναν μήνα, μέχρι τις 21 Αυγούστου 2023, όμως για τους επόμενους μήνες χρήζει τακτικής ιατρικής παρακολούθησης.
Σε μεταγενέστερη ανάρτηση από τον ίδιο λογαριασμό (esam_zandek) βλέπουμε τον Mohammed χωρίς το δεξί του πόδι, σε αναπηρικό αμαξίδιο. Πιθανότατα συνοδεύεται από το ίδιο άτομο που συναντούμε και στο βίντεο που παραθέσαμε παραπάνω, λόγω της ομοιότητας στο λογότυπο του ενδύματος.
Τα υπόλοιπα βίντεο
Τα υπόλοιπα οπτικοακουστικά υλικά που αναπαράγονται, εντοπίζονται στον λογαριασμό του Saleh Aljafarawi στο Instagram (εδώ, εδώ) και πράγματι απεικονίζουν τον ίδιο, είναι όμως αδύνατο να γνωρίζουμε το πλαίσιο στο οποίο λήφθηκαν.
Η μοναδική διαθέσιμη πληροφορία προέρχεται από ένα hashtag στην περιγραφή του βίντεο που δείχνει τον Saleh να κλαίει, το οποίο επισημαίνει πως η Γάζα δέχεται βομβαρδισμό.
Μετάφραση: #Παλαιστίνη #Γάζα #Η Γάζα_υπό_βομβαρδισμό
Τέλος, πρέπει να αναφερθεί ότι το βίντεο που δείχνει τον Saleh Aljafarawi με στρατιωτική περιβολή, αν και δεν είναι πλέον διαθέσιμο, προέρχεται και αυτό από τον λογαριασμό του στο Instagram, όπως προκύπτει από ρεπορτάζ του France24. Παρακάτω παραθέτουμε ένα στιγμιότυπο οθόνης από το εν λόγω ρεπορτάζ σε σύγκριση με ένα καρέ από το βίντεο που διαμοιράζεται:
Το επίμαχο ρεπορτάζ. Το άνωθεν καρέ βρίσκεται στο 5:19.
Επομένως, καθίσταται σαφές πως δεν πρόκειται για το ίδιο άτομο που εμφανίζεται σε διαφορετικές περιστάσεις καθώς το πρόσωπο που απεικονίζεται τραυματισμένο στο νοσοκομείο ονομάζεται Mohammed Zendiq και το βίντεο είναι προτερόχρονο της 7ης Οκτωβρίου 2023, όταν έλαβε χώρα η επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ. Στα υπόλοιπα βίντεο, απεικονίζεται ο Παλαιστίνιος Saleh Aljafarawi, κάτοικος της Γάζας, που αναρτά στο προφίλ του στο Instagram περιεχόμενο σχετικά με τον πόλεμο μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς.
Συμπέρασμα
Από τα παραπάνω προκύπτει ότι ο ισχυρισμός είναι ψευδής. Πρόκειται για δύο διαφορετικά άτομα που απεικονίζονται στα βίντεο. Το πρόσωπο που συναντούμε τραυματισμένο στο νοσοκομείο, σύμφωνα με τις παρεχόμενες πληροφορίες, ονομάζεται Mohammed Zendiq και το βίντεο είναι προγενέστερο των γεγονότων της 7ης Οκτωβρίου 2023. Ο Mohammed τραυματίστηκε τον Ιούλιο του 2023 κατά την έφοδο ισραηλινών δυνάμεων στον καταυλισμό προσφύγων Nur Sams Camp στη Δυτική Όχθη, ενώ το αναπαραγόμενο βίντεο δημοσιεύθηκε στις 19 Αυγούστου 2023. Στις υπόλοιπες περιπτώσεις απεικονίζεται ο Saleh Aljafaraw, κάτοικος της Γάζας και δημιουργός βίντεο, ο οποίος δημοσιεύει συνεχώς στον λογαριασμό του στο Instagram στιγμιότυπα από τον πόλεμο με το Ισραήλ.
