Αυτά τα στρατιωτικά ελικόπτερα είναι σε παρέλαση, όχι σε επιχείρηση εκκένωσης από πυρκαγιά - Featured image

Αυτά τα στρατιωτικά ελικόπτερα είναι σε παρέλαση, όχι σε επιχείρηση εκκένωσης από πυρκαγιά

Οι πρόσφατες φονικές δασικές πυρκαγιές που έπληξαν την Ελλάδα, έφθασαν στις 27 Ιουλίου 2023 στα περίχωρα μιας στρατιωτικής αεροπορικής βάσης κοντά στο παραθαλάσσιο χωριό Νέα Αγχίαλος, με αποτέλεσμα να μετακινηθούν ορισμένα από τα αεροπλάνα της σε άλλη βάση ως προληπτικό μέτρο ασφαλείας. Δημοσιεύσεις στα κοινωνικά δίκτυα κοινοποίησαν μια φωτογραφία και ισχυρίστηκαν ότι δείχνει ελικόπτερα να απομακρύνονται από τη βάση σε μια μεγάλη εκκένωση. Αυτό είναι ψευδές. Η φωτογραφία είναι από στρατιωτική παρέλαση στη Θεσσαλονίκη το 2021, όπως επιβεβαίωσε ο φωτογράφος στο AFP. Η εν λόγω βάση δεν διαθέτει καν ελικόπτερα, δήλωσε ο εκπρόσωπος Τύπου του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας.

Οι προσφατες πυρκαγιές έκαψαν μεγάλες εκτάσεις σε διάφορα μέρη στην Ελλάδα για περισσότερες από δύο εβδομάδες,με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους πέντε άνθρωποι και να αναγκαστούν να απομακρυνθούν περισσότεροι από 20.000 άνθρωποι, πριν τεθούν ως επί το πλείστον υπό έλεγχο στις 29 Ιουλίου 2023

Οι φλόγες έφτασαν σε μια στρατιωτική αποθήκη πυρομαχικών σε στρατόπεδο κοντά σε μια αεροπορική βάση της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας στη Νέα Αγχίαλο αργά στις 27 Ιουλίου, προκαλώντας ισχυρές εκρήξεις. Στρατιωτικά αεροσκάφη της 111ης Πτέρυγας Μάχης που σταθμεύουν στη βάση μετακινήθηκαν ως προληπτικό μέτρο ασφαλείας, όπως αναφέρουν ελληνικά μέσα ενημέρωσης αλλά και ο διεθνής Τύπος εδώ και εδώ.

Μια φωτογραφία που κοινοποιήθηκε εκατοντάδες φορές στο Facebook την ίδια ημέρα ισχυρίστηκε ότι έδειχνε στρατιωτικά ελικόπτερα να αποχωρούν από τη βάση.

«Αυτό που συμβαίνει απόψε στη Νέα Αγχίαλο είναι πρωτοφανές! Εξαιτίας της μεγάλης πυρκαγιάς στην περιοχή, αποφασίστηκε να εκκενωθεί η μεγαλύτερη αεροπορική βάση της χώρας», γράφει μια ανάρτηση στο Facebook από τις 27 Ιουλίου 2023, η οποία κοινοποιήθηκε πάνω από 380 φορές. «Οι εικόνες είναι εντυπωσιακές και κάνουν το γύρο του κόσμου», συνεχίζει.

Η εικόνα δείχνει δεκάδες ελικόπτερα να πετούν σε σχηματισμό πάνω από κάτι που φαίνεται να είναι μια πόλη.

Στιγμιότυπο της ψευδούς ανάρτησης στο Facebook. Λήψη εικόνας: 31/07/2023

Υπήρχαν παρόμοιες αναρτήσεις στο Facebook και στο Twitter, το οποίο μετονομάζεται σε «X». Μια ανάρτηση μάλιστα πρόσθεσε: «Υ.Γ: η φωτο δεν είναι από ταινία, αλλά αποτην εκκένωση των πολεμικών μας ελικοπτέρων».

Ωστόσο, οι ισχυρισμοί αυτοί είναι ψευδείς και εκτός πλαισίου. Η φωτογραφία που κοινοποιείται χρονολογείται από το 2021 και δείχνει έναν σχηματισμό στρατιωτικών ελικοπτέρων να πετά πάνω από τη Θεσσαλονίκη κατά τη διάρκεια μιας ετήσιας στρατιωτικής παρέλασης, όπως εξήγησε ο φωτογράφος της στο AFP.

Φωτογραφία από το 2021 που χρησιμοποιήθηκε σε μια ανάρτηση για την καταστροφή

Ο σχηματισμός των ελικοπτέρων στην εικόνα έμοιαζε πολύ με αυτόν μιας παρέλασης, εγείροντας αμφιβολίες σχετικά με τον ισχυρισμό ότι συνδέεται με εκκένωση.

Μια αντίστροφη αναζήτηση εικόνας μας επέτρεψε να βρούμε τη φωτογραφία στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που δημοσιεύτηκε από τον χρήστη «Teacher Dude». Αυτή ήταν η παλαιότερη ανάρτηση που βρήκαμε, η οποία χρονολογείται από τις 27 Ιουλίου 2023, στις 18:54 τοπική ώρα.

Το κείμενο με τη φωτογραφία είναι στα αγγλικά και αναφέρεται στις πυρκαγιές, συμπεριλαμβανομένης μιας προφανούς αναφοράς στη βάση της Νέας Αγχιάλου: «Η #Ελλάδα αρχίζει να μοιάζει με ένα δυστοπικό αποτυχημένο κράτος – μαζική χρήση πόρων για την έξωση οικογενειών από τα σπίτια, αλλά οι πυροσβέστες είναι τόσο διασκορπισμένοι που δεν μπορούν να προστατεύσουν στρατιωτικές βάσεις, γεμάτες πυρομαχικά, από πυρκαγιές», γράφει.

Ωστόσο, ένα σχόλιο κάτω από αυτή την ανάρτηση που δημοσιεύτηκε την επόμενη ημέρα στις 10:03 π.μ. τοπική ώρα αναφέρει: «Για την ιστορία, αυτή η εικόνα είναι από την ετήσια στρατιωτική παρέλαση που πραγματοποιείται στην ελληνική πόλη της Θεσσαλονίκης».

Έως τότε, η εικόνα είχε ήδη αρχίσει να κυκλοφορεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με τον ισχυρισμό ότι έδειχνε την εκκένωση των ελικοπτέρων από τη βάση.

Στη ροή του «Teacher Dude» βρήκαμε μια δεύτερη ανάρτηση με την ίδια φωτογραφία που δημοσιεύτηκε μερικές ώρες μετά την πρώτη. «Φαίνεται ότι άλλη μια φωτογραφία μου έγινε viral στα ελληνικά social media», αναφέρει το κείμενο. Και πάλι εξηγεί σε ένα σχόλιο από κάτω ότι η φωτογραφία δείχνει μια στρατιωτική παρέλαση στη Θεσσαλονίκη.

Σε μια ανάρτηση στο Instagram σημειώνει συγκεκριμένα: «Αυτό ΔΕΝ δείχνει την εκκένωση της 111 Πτέρυγας Μάχης από την αεροπορική βάση τους κοντά στη Νέα Αγχίαλο».

Ο φωτογράφος επιβεβαιώνει

Σε τηλεφωνική επικοινωνία στις 31 Ιουλίου, ο «Teacher Dude» εξήγησε στο AFP ότι η φωτογραφία αυτή «δεν είχε καμία σχέση με τις δασικές πυρκαγιές».

«Πρόκειται για τη στρατιωτική παρέλαση της 28ης Οκτωβρίου 2021, όταν ελικόπτερα πέταξαν πάνω από τη Θεσσαλονίκη σε σχηματισμό. Αυτή η παρέλαση πραγματοποιείται κάθε χρόνο στις 28 Οκτωβρίου στην πόλη», εξήγησε.

Ο ίδιος δεν θέλησε να χρησιμοποιηθεί το όνομά του στο άρθρο μας για να αποφύγει την παρενόχληση στα κοινωνικά δίκτυα.

Κάθε χρόνο, η Θεσσαλονίκη διοργανώνει στρατιωτική παρέλαση στις 28 Οκτωβρίου, τιμώντας την ημέρα του «ΟΧΙ» και την είσοδο της Ελλάδας στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Στρατιωτικά οχήματα παρελαύνουν σε έναν κεντρικό δρόμο της πόλης και αεροπλάνα και ελικόπτερα πετούν από πάνω, όπως φαίνεται σε αυτά τα ρεπορτάζ της ελληνικής δημόσιας τηλεόρασης ΕΡΤ από το 2021 και το 2022.

Μια πιο λεπτομερής διαδικτυακή αναζήτηση κατέληξε σε παρόμοιες εικόνες αυτού του σχηματισμού ελικοπτέρων από την παρέλαση του 2021 που δημοσιεύτηκαν στον ελληνικά μέσα ενημέρωσης στο  διαδίκτυο.

Σε μία από τις φωτογραφίες διακρίνεται ένα φόντο παρόμοιο με αυτό της φωτογραφίας που κοινοποιήθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπως φαίνεται στη σύγκριση εικόνων που ακολουθεί:

Στιγμιότυπο από τη φωτογραφία που κοινοποιήθηκε στις αναρτήσεις στο Facebook (αριστερά, λεπτομέρεια) και στιγμιότυπο από το Lykavitos.gr, από τη φωτογραφία που δημοσιεύθηκε στον ελληνικό Τύπο (δεξιά). Τα κόκκινα και κίτρινα τετράγωνα προστέθηκαν από το AFP. Λήψη εικόνων: 31/07/2023.

Με κίτρινο χρώμα βλέπουμε το Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, που βρίσκεται εδώ. Στον ορίζοντα, παρατηρούμε τους φωτεινούς πυλώνες, με κόκκινο χρώμα, του γηπέδου Μ.Γ.Σ.Κ. Απόλλων, που βρίσκεται νοτιότερα στην πόλη, εδώ.

Σε μια άλλη φωτογραφία, που δείχνει το σχηματισμό ελικοπτέρων από πίσω, μετρήσαμε 17 ορατά ελικόπτερα, τον ίδιο αριθμό με τη φωτογραφία που αναρτήθηκε στο Facebook.

Στιγμιότυπο από τη φωτογραφία που κοινοποιήθηκε στις αναρτήσεις στο Facebook (αριστερά) και ένα στιγμιότυπο από το Lifo.gr, μιας από τις φωτογραφίες που δημοσιεύτηκαν στον ελληνικό Τύπο (δεξιά). Οι κόκκινοι και κίτρινοι κύκλοι προστέθηκαν από το AFP. Λήψη εικόνων: 31/07/2023.

Τα ίδια ελικόπτερα είναι ορατά στο σχηματισμό και στις δύο φωτογραφίες, με κόκκινο και κίτρινο χρώμα.

Η κατάσταση στη στρατιωτική βάση

Η βάση της Νέας Αγχιάλου, από όπου απομακρύνθηκαν προληπτικά τα στρατιωτικά αεροσκάφη, απέχει 218 χιλιόμετρα από τη Θεσσαλονίκη, όπου τραβήχτηκε η φωτογραφία των ελικοπτέρων. Είναι η δεύτερη μεγαλύτερη βάση στη χώρα, μετά από εκείνη κοντά στη Λάρισα.

Εκεί εδρεύει η 111η Πτέρυγα Μάχης η οποία, σύμφωνα με την επίσημη ιστοσελίδα της, αποτελείται αποκλειστικά από αεροσκάφη F-16. Η ιστοσελίδα δεν αναφέρει αν η μοίρα διαθέτει ελικόπτερα, ούτε αναφέρεται στον τύπο αν κάποια ελικόπτερα έχουν φύγει από τη βάση για μετεγκατάσταση.

Σε τηλεφωνική επικοινωνία την 1η Αυγούστου, ο σμήναρχος Σωτήριος Μαγκώτσιος, εκπρόσωπος Τύπου του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας (ΓΕΑ), επιβεβαίωσε ότι ορισμένα μαχητικά F-16 της βάσης μετακινήθηκαν σε κοντινή βάση στις 27 Ιουλίου για προληπτικούς λόγους, «σύμφωνα με την καθιερωμένη διαδικασία».

«Πρόκειται για αεροσκάφη που βρίσκονταν εκτός των καταφυγίων τους. Η βάση από μόνη της δεν κινδύνευσε ποτέ άμεσα», δήλωσε στο AFP.

Ο κ. Μαγκώτσιος πρόσθεσε ότι κανένα ελικόπτερο δεν μετακινήθηκε από τη βάση στις 27 Ιουλίου «καθώς η πτέρυγα μάχης δεν διαθέτει ελικόπτερα».

Fact Checker Logo

Έλεγχος γεγονότων

Συγγραφέας: Théophile BLOUDANIS / AFP Ελλάδα

Αρχικά δημοσιεύτηκε εδώ.