Δημοσιεύσεις σε ιστολόγια και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που κοινοποιήθηκαν σε διάφορες γλώσσες από τον Ιούνιο του 2023 αναφέρουν ότι το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ (WEF) θέλει να χρησιμοποιήσει την τεχνητή νοημοσύνη (TN) για να δημιουργήσει μια νέα «παγκοσμιοποιημένη» Βίβλο. Αυτό είναι ψευδές. Οι δημοσιεύσεις αναφέρονται στον ισραηλινό ιστορικό και συγγραφέα, Γιουβάλ Νόα Χαράρι, ο οποίος δεν είναι «ανώτερος σύμβουλος» του WEF, όπως υποστηρίζεται, και του οποίου οι πρόσφατες παρατηρήσεις σχετικά με την τεχνητή νοημοσύνη έχουν παρερμηνευθεί. Το WEF δήλωσε ότι δεν έκανε ποτέ τέτοιες παρατηρήσεις.
«Το WEF ζητά να ξαναγραφεί η Βίβλος με τη χρήση Τεχνητής Νοημοσύνης – ‘Έχει λάθη η προηγούμενη’!», γράφει ο τίτλος ενός άρθρου του Pronews, της 11ης Ιουνίου 2023, καθώς και πολλών άλλων άρθρων σε ιστολόγια εδώ, εδώ και εδώ.
Ο ισχυρισμός αυτός επαναλαμβάνεται και σε κείμενο της Μητρόπολης Πειραιώς, της επίσημης Μητρόπολης της Εκκλησίας της Ελλάδος στο λιμάνι του Πειραιά.
Στιγμιότυπα των ψευδών άρθρων που κοινοποιήθηκαν στο διαδίκτυο. Λήψη εικόνων: 03/07/2023
Τα άρθρα υποστηρίζουν ότι το WEF – ένας διεθνής μη κυβερνητικός οργανισμός που ιδρύθηκε το 1971 από τον Γερμανό μηχανικό και οικονομολόγο Κλάους Σβαμπ – ζήτησε να «ξαναγραφτούν οι θρησκευτικές γραφές από την τεχνητή νοημοσύνη για να δημιουργηθεί μια παγκοσμιοποιημένη νέα Βίβλος».
Το κείμενο έχει επίσης κοινοποιηθεί μεταξύ χρηστών των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στο Facebook στην Ελλάδα, εδώ και εδώ.
Παρόμοιοι ισχυρισμοί έχουν επίσης κυκλοφορήσει στα ρουμανικά, τα αγγλικά και τα πολωνικά.
Ωστόσο, οι ισχυρισμοί είναι ψευδείς. Ορισμένοι χρήστες και άρθρα σε ιστολόγια αναφέρονται σε σχόλια του συγγραφέα Γιουβάλ Νόα Χαράρι, τα οποία έκανε τον Μάιο του 2023 κατά τη διάρκεια συνέντευξης στην Πορτογαλία, όπου μίλησε για τα βιβλία του και το μέλλον της τεχνητής νοημοσύνης. Τα αποδίδουν λανθασμένα στο WEF.
Το AFP έψαξε αλλά δεν μπόρεσε να βρει κανένα ίχνος στους ιστότοπους του WEF ή σε αξιόπιστες πηγές μέσων ενημέρωσης που να αναφέρει ότι ο μη κερδοσκοπικός οργανισμός είχε κάνει τέτοια σχόλια για τη Βίβλο ή την τεχνητή νοημοσύνη (ΤΝ)
«Το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ δεν κάλεσε ποτέ το ΑΙ να ξαναγράψει τη Βίβλο και δεν έκανε ποτέ δηλώσεις σχετικά με την απαγόρευση της Βίβλου ή την έκκληση για μια νέα παγκόσμια θρησκεία», δήλωσε ο εκπρόσωπος του WEF Γιαν Ζοφ στο AFP στις 28 Ιουνίου 2023. «Πρόκειται για ψευδείς ισχυρισμούς που αποσκοπούν στην απαξίωση του σημαντικού έργου που επιτελεί το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ σχετικά με σοβαρές παγκόσμιες προκλήσεις», πρόσθεσε.
Το AFP έχει στο παρελθόν διαψεύσει ψευδείς ισχυρισμούς του Pronews, εδώ ή εδώ, καθώς και παραπλανητικούς ισχυρισμούς για τον Γιουβάλ Νόα Χαράρι εδώ.
Ο Χαράρι δεν είναι «ανώτερος αξιωματούχος» στο WEF
Τα άρθρα και οι αναρτήσεις παραδέχονται ότι ορισμένες από τις ιδέες που αποδίδονται στο WEF προέρχονται από τον Γιουβάλ Νόα Χαράρι, αλλά ισχυρίζονται επίσης ότι ο Χαράρι είναι «ανώτερος αξιωματούχος» στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ και «βασικός σύμβουλος του Κλάους Σουάμπ».
Ωστόσο, ενώ ο Χαράρι έχει συμμετάσχει σε εκδηλώσεις του WEF, δεν έχει άλλους δεσμούς με τον οργανισμό.
«Σημειώστε ότι ο κ. Χαράρι δεν είναι ούτε υπάλληλος ούτε σύμβουλος του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ», δήλωσε ο εκπρόσωπος του οργανισμού Γιαν Ζοφ στο AFP στις 28 Ιουνίου 2023.
Στον ιστότοπο του WEF, ο Χαράρι παρουσιάζεται ως καθηγητής στο Εβραϊκό Πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ στο Τμήμα Ιστορίας, καθώς και ως ιστορικός, φιλόσοφος και συγγραφέας πολλών μπεστ σέλερ, συμπεριλαμβανομένου του «Sapiens: Μια σύντομη ιστορία του ανθρώπου». Ο Χαράρι προσκλήθηκε να μιλήσει στις ετήσιες συναντήσεις του WEF στο Νταβός της Ελβετίας – στις οποίες συναντώνται ηγέτες από την κυβέρνηση, τις επιχειρήσεις και την κοινωνία των πολιτών – το 2018 και το 2020 για το μέλλον της ανθρωπότητας και της τεχνολογίας.
Σύμφωνα με τα άρθρα που κοινοποιήθηκαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο Γιουβάλ Νόα Χαράρι «ισχυρίζεται ότι η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης για την αντικατάσταση των γραφών θα δημιουργήσει ενοποιημένες θρησκείες που θα είναι ‘πραγματικά σωστές’» και ότι «η δύναμη της τεχνητής νοημοσύνης μπορεί να αξιοποιηθεί και να χρησιμοποιηθεί για να αναδιαμορφώσει την πνευματικότητα στο παγκοσμιοποιημένο όραμα του WEF για «ισότητα» και συμπεριληπτικότητα».
Αλλά αυτά τα αποσπάσματα έχουν αποσπαστεί από τα συμφραζόμενα.
Αρκετοί άλλοι οργανισμοί ελέγχου των γεγονότων, όπως οι Snopes, USA Today και Logically Facts, έχουν ήδη καταρρίψει τους ισχυρισμούς που κυκλοφορούν στα αγγλικά με βάση ένα άρθρο της 10ης Ιουνίου από έναν ιστότοπο με την ονομασία Slay News που ανέφερε ότι ο Χαράρι είχε κάνει τους ισχυρισμούς αυτούς μιλώντας με τον δημοσιογράφο Πέδρο Πίντο στη Λισαβόνα της Πορτογαλίας.
Ψάχνοντας για τη συνέντευξη αυτή, το AFP βρήκε πράγματι ότι ο Χαράρι συζήτησε το θέμα της δυνατότητας της τεχνητής νοημοσύνης να «λαμβάνει αποφάσεις» και να «παράγει νέες ιδέες» σε μια συνέντευξη στις 19 Μαΐου 2023 στη Λισαβόνα με τον Πέδρο Πίντο, έναν Πορτογαλοαμερικανό δημοσιογράφο. Ο συγγραφέας, ωστόσο, δεν υποστήριξε σε κανένα σημείο να γράψει η τεχνητή νοημοσύνη μια νέα βίβλο, ούτε πρότεινε ότι μια βίβλος που θα δημιουργείται από την τεχνητή νοημοσύνη θα γεννούσε «θρησκείες που είναι πραγματικά σωστές», όπως ισχυρίζονται τα viral άρθρα.
«Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να δημιουργήσει νέες ιδέες. Μπορεί ακόμη και να γράψει μια νέα Βίβλο», είπε ο Χαράρι περίπου 8 λεπτά μετά τη συνέντευξη, ενώ μιλούσε για το πώς η τεχνητή νοημοσύνη είναι η πρώτη τεχνολογία που «μπορεί να πάρει αποφάσεις για τον εαυτό της, ακόμη και για εμάς».
«Ξέρετε, σε όλη την ιστορία οι θρησκείες ονειρεύονταν να έχουν ένα βιβλίο γραμμένο από μια υπεράνθρωπη νοημοσύνη, από μια μη ανθρώπινη οντότητα. Ή κάθε θρησκεία ισχυρίζεται ότι ‘το βιβλίο μας, όλα τα άλλα βιβλία των άλλων θρησκειών, τα έγραψαν άνθρωποι. Αλλά το δικό μας βιβλίο – όχι, όχι, όχι, όχι, όχι, όχι – προήλθε από υπεράνθρωπη νοημοσύνη», δήλωσε ο συγγραφέας.
«Σε λίγα χρόνια, μπορεί να υπάρξουν θρησκείες που να είναι πραγματικά σωστές. Σκεφτείτε μόνο μια θρησκεία της οποίας το Ιερό Βιβλίο έχει γραφτεί από μια τεχνητή νοημοσύνη. Αυτό θα μπορούσε να είναι μια πραγματικότητα σε λίγα χρόνια», πρόσθεσε.
Τον Μάιο του 2023, ο Χαράρι μίλησε επίσης για την «Τεχνητή Νοημοσύνη και το μέλλον της ανθρωπότητας» στο Frontiers Forum – μια σειρά εικονικών συνεδριών ομιλητών που διοργανώνονται από την Frontiers Media, έναν εκδότη επιστημονικών περιοδικών ανοικτής πρόσβασης με κριτές που δραστηριοποιούνται στην επιστήμη, την τεχνολογία και την ιατρική. Δεν κάλεσε όμως την Τεχνητή Νοημοσύνη να γράψει μια Βίβλο. Αντίθετα, προειδοποίησε για τη δυνητική δύναμη της τεχνητής νοημοσύνης να δημιουργεί θρησκευτικά κείμενα: «Σε παιχνίδια όπως το σκάκι, κανένας άνθρωπος δεν μπορεί να ελπίζει ότι θα νικήσει έναν υπολογιστή. Τι θα συμβεί αν το ίδιο πράγμα συμβεί στην τέχνη, στην πολιτική, στην οικονομία, ακόμη και στη θρησκεία; […] Σκεφτείτε, για παράδειγμα, την επόμενη προεδρική κούρσα στις ΗΠΑ το 2024 και προσπαθήστε να φανταστείτε τον αντίκτυπο των νέων εργαλείων τεχνητής νοημοσύνης που μπορούν να παράγουν μαζικά πολιτικά μανιφέστα, ψεύτικες ειδήσεις, ακόμη και ιερά κείμενα για νέες λατρείες».
Το AFP προσπάθησε να επικοινωνήσει με τον Χαράρι για σχόλια, αλλά δεν έλαβε απάντηση μέχρι τη δημοσίευση αυτού του άρθρου.
Το WEF και ο ιδρυτής του Κλάους Σβαμπ αποτελούν εδώ και χρόνια στόχο παραπληροφόρησης, με τους χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης να ισχυρίζονται, μεταξύ άλλων, ότι η οργάνωση κάλεσε στη «σφαγή εκατομμυρίων» κατοικίδιων ζώων ή ότι ο πατέρας του Σβαμπ ήταν υψηλόβαθμος Ναζί.