Ιδιαίτερη διάδοση γνώρισε πρόσφατα ο ισχυρισμός πως οι ΗΠΑ έχουν ξοδέψει 350 δισεκατομμύρια δολάρια στην Ουκρανία ενώ η Ευρώπη μόνο 100 δισεκατομμύρια, τον οποίο έχει κατά καιρούς εκφράσει και ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ. Επιπλέον, ο Τραμπ έχει επανειλημμένα υποστηρίξει, αβάσιμα, πως η ευρωπαϊκή οικονομική βοήθεια δόθηκε στην Ουκρανία υπό μορφή δανείου. Ωστόσο, κάτι τέτοιο αποτελεί προϊόν φαντασίας, καθώς η χρηματοδότηση των ΗΠΑ παρουσιάζεται παραπλανητικά διογκωμένη ενώ, ταυτόχρονα, ένα μειοψηφικό μόνο μέρος των ευρωπαϊκών κονδυλίων έχει δανειστεί στην Ουκρανία, με ευνοϊκούς όρους.
Παραδείγματα αναρτήσεων του ψευδούς αφηγήματος στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης:
Θεματικό πλαίσιο
Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει εκφράσει την εσφαλμένη τοποθέτηση πως οι ΗΠΑ έχουν στείλει βοήθεια αξίας 350 δισεκατομμυρίων δολαρίων προς την Ουκρανία σε πληθώρα εμφανίσεών του. Για παράδειγμα, ανάρτηση στον προσωπικό λογαριασμό του Τραμπ στο Truth Social, από τις 19 Φεβρουαρίου 2025, αναφέρει, μεταξύ άλλων, τα εξής:
«Σκεφτείτε το, ένας μετρίως επιτυχημένος κωμικός, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, έπεισε τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής να ξοδέψουν 350 δισεκατομμύρια δολάρια, για να μπουν σε έναν Πόλεμο που δεν μπορεί να κερδηθεί, που δεν έπρεπε ποτέ να ξεκινήσει, αλλά έναν Πόλεμο που ο ίδιος, χωρίς τις ΗΠΑ και τον «TRUMP», δεν θα μπορέσει ποτέ να διευθετήσει. Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ξοδέψει 200 δισεκατομμύρια δολάρια περισσότερα από την Ευρώπη, και τα χρήματα της Ευρώπης είναι εγγυημένα, ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν θα πάρουν τίποτα πίσω».
Περαιτέρω, ο ισχυρισμός εντοπίστηκε σε ομιλία (αρχειοθετημένη εδώ) του Τραμπ κατά την διάρκεια του φετινού Conservative Political Action Conference (CPAC). Συγκεκριμένα, ακούμε πως «η Ευρώπη έδωσε 100 δισεκατομμύρια δολάρια», και μάλιστα υπό μορφή δανείου, ενώ «οι ΗΠΑ έδωσαν 350 δισεκατομμύρια».
Τέλος, η πιο πρόσφατη αναφορά στο παραπλανητικό αφήγημα έλαβε χώρα όταν ο Ντόναλντ Τραμπ απευθύνθηκε στην Κοινή Σύνοδο του Κογκρέσου (αρχειοθετημένο εδώ) στις 4 Μαρτίου 2025. Παρακάτω απομονώσαμε το επίμαχο απόσπασμα.
Τι ισχύει
Τα μέχρι τώρα διαθέσιμα δεδομένα, από μια σειρά οργανισμών, πιστοποιούν πως το ποσό που δηλώνει ο Τραμπ πως δόθηκε από τις ΗΠΑ στην Ουκρανία είναι παραπλανητικά διογκωμένο. Ταυτόχρονα, η τοποθέτησή του πως η βοήθεια της ΕΕ δόθηκε με μορφή δανείων είναι επίσης σε μεγάλο βαθμό λανθασμένη.
Χρηματοδότηση Ουκρανίας
Σε αρχικό επίπεδο, προσπαθήσαμε να εξακριβώσουμε τα ποσά που δαπάνησαν έως σήμερα Ευρώπη και ΗΠΑ σε βοήθεια προς την Ουκρανία. Ειδικότερα, ανατρέξαμε στον ιστότοπο Ukraine Oversight, μια κυβερνητική ιστοσελίδα των ΗΠΑ, που συλλέγει δεδομένα τις δαπάνες των ΗΠΑ στην Ουκρανία. Σύμφωνα με τον παραπάνω ιστότοπο, το αμερικανικό κράτος έχει, μέχρι στιγμής, δαπανήσει 182,2 δισεκατομμύρια δολάρια στο πλαίσιο του ρωσο-ουκρανικού πολέμου.
Περαιτέρω, αναζητήσαμε περισσότερα δεδομένα σχετικά με το ύψος των χρηματοδοτήσεων που έχει λάβει η Ουκρανία. Σύμφωνα με τον μετρητή υποστήριξης του Kiel Institute, ενός γερμανικού ινστιτούτου μελέτης της παγκοσμιοποίησης, έως το 2023 οι ΗΠΑ αποτελούσαν τον νούμερο ένα αρωγό της Ουκρανίας.
Ωστόσο, εάν αντιληφθούμε το ύψος της οικονομικής βοήθειας για κάθε κράτος ως ποσοστό του ΑΕΠ, η εικόνα είναι εμφανώς διαφορετική. Συγκεκριμένα, η παρακάτω μέτρηση συμπτύσσει το ποσό χρηματοδότησης σε συνάρτηση με τους διαθέσιμους πόρους κάθε κράτους.
Σε κάθε περίπτωση, εξετάζοντας τα πιο πρόσφατα δεδομένα του ινστιτούτου είναι εμφανές πως το ποσό που του ισχυρισμού είναι παραπλανητικό.
Τέλος, ανατρέξαμε στην Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης για να επιβεβαιώσουμε το ακριβές ποσό της βοήθειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην Ουκρανία. Συγκεκριμένα, στο άρθρο με τίτλο «EU Assistance to Ukraine», διαβάζουμε τα εξής:
«Since the start of the war, the EU and our Member States have made available close to
$145 billion in financial, military, humanitarian, and refugee assistance, of which 65% have been provided
as grants or in-kind support and 35% in the form of highly concessional loans».
Μετάφραση από Ellinikahoaxes
«Από την έναρξη του πολέμου, η ΕΕ και τα κράτη μέλη έχουν διαθέσει σχεδόν 145 δισεκατομμύρια δολάρια σε οικονομική, στρατιωτική, ανθρωπιστική και προσφυγική βοήθεια, εκ των οποίων το 65% έχει παρασχεθεί ως επιχορήγηση ή στήριξη σε είδος και το 35% με τη μορφή δανείων με υψηλές παραχωρήσεις».
Επομένως, από τα παραπάνω προκύπτει πως το ποσό των 350 δισεκατομμυρίων δολαρίων αποτελεί προϊόν φαντασίας. Αν και η οικονομική βοήθεια των ΗΠΑ προς την Ουκρανία είναι σαφώς σημαντική, το ποσό είναι στην πραγματικότητα αρκετά μικρότερο του ισχυρισμού, το οποίο επιβεβαιώνεται ακόμη και από μετρήσεις που προέρχονται από ομοσπονδιακές Υπηρεσίες των ΗΠΑ.
Δανεισμός ΕΕ
Περαιτέρω, παραπληροφόρηση αποτελεί και το παραπλανητικό αφήγημα που θέλει την οικονομική βοήθεια της ΕΕ να δίνεται σε μορφή δανείων. Ειδικότερα, όπως αναφέρει ενημερωτικό δελτίο της Ευρωπαϊκής Ένωσης που εξετάσαμε παραπάνω, από τα περίπου 145 δισεκατομμύρια δολάρια βοήθειας, μόνο το 35 τοις εκατό (50,75 δισεκατομμύρια) έχει δοθεί στην Ουκρανία σε μορφή «ευνοϊκών» δανείων.
Επίσης, αξίζει να σημειωθεί ότι εν προκειμένω ο όρος «ευνοϊκός» αναφέρεται στο χρονικό περιθώριο αποπληρωμής που θέτει η ΕΕ. Για παράδειγμα, σύμφωνα με έρευνα του Vienna Institute για παγκόσμιες οικονομικές επιστήμες, η χρηματοπιστωτική βοήθεια προς την Ουκρανία που φτάνει μέσω του Macro-Financial Assistance+ (MFA+) περιλαμβάνει 35 χρόνια περιθώριο αποπληρωμής, με την αποπληρωμή να μπορεί να ξεκινήσει έως και 10 χρόνια αργότερα, καθώς και επιδοτούμενο κόστος επιτοκίου.
Συμπέρασμα
Εν κατακλείδι, οι ισχυρισμοί του Ντόναλντ Τραμπ, σχετικά με τη σύγκριση του ύψους και των όρων της αμερικανικής και ευρωπαϊκής χρηματοδότησης προς την Ουκρανία, συνιστούν παραπληροφόρηση. Ειδικότερα, το αφήγημα περί 350 δισεκατομμυρίων βοήθειας από ΗΠΑ σε Ουκρανία καταρρίπτεται από τα δεδομένα μιας σειράς οργανισμών. Τα ανωτέρω δεδομένα περιλαμβάνουν και μετρήσεις της αμερικανικής κυβέρνησης. Ταυτόχρονα, η ΕΕ ξεκαθάρισε πως μόνο ένα μέρος της χρηματοπιστωτικής βοήθειας που εστάλη στην Ουκρανία αποτελεί προϊόν δανεισμού με ευνοϊκούς όρους.
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν:
1.https://www.factcheck.org/2025/03/trump-exaggerates-on-u-s-and-european-aid-to-ukraine-loans/
2.https://www.ukraineoversight.gov/
3.https://www.ifw-kiel.de/topics/war-against-ukraine/ukraine-support-tracker/
4.https://www.eeas.europa.eu/delegations/united-states-america/eu-assistance-ukraine-us-dollars_en?s=253
5.https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/qanda_22_6701
6.https://media.ellinikahoaxes.gr/uploads/2025/03/front-loading-financial-support-to-ukraine-it-s-now-or-never-dlp-7074.pdf
7.https://edition.cnn.com/2025/02/19/politics/fact-check-trumps-lies-about-zelensky-and-ukraine/index.html
8.https://www.bbc.com/news/articles/crew8y7pwd5o
ΕΕ, Έλεγχος γεγονότων, Ουκρανία, Πολιτική
Copyright © 2023 – ELLINIKA HOAXES
Αρχικά δημοσιεύτηκε εδώ.
