Πρόσφατα εμφανίστηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μία εικόνα που υποτίθεται ότι παρουσίαζε αποτελέσματα από πρόσφατη δημοσκόπηση της εταιρείας Real Polls, που έγινε για λογαριασμό της ιστοσελίδας Protagon. Tο πρόβλημα στην εικόνα αυτή, το οποίο σχολιάστηκε από μερίδα χρηστών των μέσων κοινωνικής δικτύωσης ως χτυπητό λάθος της εταιρείας, που υποτίθεται πως προδίδει ότι τα αποτελέσματα είναι κατευθυνόμενα και δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, είναι πως το άθροισμα όλων των παρουσιαζόμενων ποσοστών ήταν 101,3%.
Στην πραγματικότητα, ωστόσο, η διαμοιραζόμενη εικόνα περιλαμβάνει ορισμένα ποσοστά που έχουν παραποιηθεί, καθώς είναι διαφορετικά από αυτά που πραγματικά ανακοίνωσε η Real Polls, όπως θα εξετάσουμε παρακάτω.
Την εικόνα αυτή, χωρίς να κάνει κάποια αναφορά σε συνολικό άθροισμα ποσοστών 101,3%, αρχικά δημοσίευσε στο X η πρόεδρος της Φωνής Λογικής, Αφροδίτη Λατινοπούλου, στις 11 Φεβρουαρίου 2025 και ώρα 13:22΄.
Μερικές ώρες αργότερα, το άνω ήμισυ τμήμα της παραπάνω εικόνας διαμοίρασε μέσω του X και ο πρόεδρος της Ελληνικής Λύσης, Κυριάκος Βελόπουλος, με τον ισχυρισμό περί αθροίσματος 101,3%.
Παραδείγματα αναπαραγωγών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης:
Τι ισχύει
Η δημοσκόπηση διεξήχθη από τη Real Polls την περίοδο 4-6 Φεβρουαρίου, με 1.617 συμμετέχοντες που έχουν δικαίωμα ψήφου. Οι ερωτήσεις αφορούσαν την πρόθεση ψήφου, ποια θέματα είναι τα σημαντικότερα που πρέπει να βάλει σε προτεραιότητα η κυβέρνηση καθώς και ερωτήσεις σχετικά με την τραγωδία των Τεμπών και τη διαχείριση αυτής από την κυβέρνηση.
Τα πραγματικά στοιχεία της δημοσκόπησης της Real Polls δημοσιεύτηκαν στις 8 Φεβρουαρίου 2025 στον ενημερωτικό ιστότοπο Protagon, για λογαριασμό του οποίου διεξήχθη η έρευνα. Στη σχετική δημοσίευση του Protagon, στην οποία παρουσιάζονται τα γραφήματα που ετοίμασε η Real Polls με τα αποτελέσματα της δημοσκόπησης, διαπιστώσαμε πως δεν περιλαμβάνεται η εξεταζόμενη εικόνα, γεγονός που καταδεικνύει πως η επίμαχη εικόνα δεν προέρχεται από το δημοσίευμα του Protagon αλλά αποτελεί δημιούργημα τρίτου μέρους.
Στη δημοσιευθείσα δημοσκόπηση, στον 1ο πίνακα αυτής, απεικονίζονται οι απαντήσεις στο ερώτημα “Αν είχαμε εκλογές την επόμενη Κυριακή, ποιο κόμμα θα ψηφίζατε (πρόθεση ψήφου);”.
Το άθροισμα των ποσοστών του πίνακα αυτού είναι 100,1%.
Το γεγονός ότι το συνολικό άθροισμα ξεπέρασε τις 100 ποσοστιαίες μονάδες, μας παρακίνησε να εξακριβώσουμε τον λόγο ύπαρξης αυτού του πρόσθετου 0,1% και του 0,2% που θα δούμε στον παρακάτω (2ο) πίνακα, του οποίου τα αποτελέσματα στη συνέχεια διαμοιράστηκαν στο διαδίκτυο παραποιημένα.
Σε επικοινωνία μας με τη Real Polls, τεχνικός σύμβουλος της εταιρείας ανέφερε:
«Το 100,2 είναι μέρος της στρογγυλοποίησης. Είναι πολύ λογικό, γιατί όταν βγαίνει ένα ποσοστό 31,15 θα γίνει 31,2. Αν γίνει αυτό σε δύο μπάρες, σου βγάζει +0,2. Αλλά είναι κλασικό να γίνει κάτι τέτοιο, γιατί στρογγυλοποιείς την κάθε μπάρα στο πρώτο δεκαδικό. Έχουμε πάρα πολλά διαγράμματα τέτοιου είδους.
Στην ιστοσελίδα έχουμε όλη την έρευνα, έχουμε link για το Protagon. Η έρευνα βγήκε στο Protagon, μετά εμφανίστηκε αυτή η εικόνα και εμφανιστήκαμε σαν ελέφαντες. Απ’ ότι μαθαίνω θα σταλούν εξώδικα, θα κινηθούμε νομικά σαν εταιρεία γιατί έγινε χαμός και δεν αξίζει κάτι τέτοιο, επειδή είμαστε πλήρως αυτοματοποιημένοι, δεν υπάρχει πιθανότητα να γίνουν τέτοια λάθη, τα report βγαίνουν αυτόματα».
Στον 2ο πίνακα, αντικατοπτρίζονται τα αποτελέσματα με βάση το ερώτημα “Αν είχαμε εκλογές την επόμενη Κυριακή, ποιο κόμμα θα ψηφίζατε; (Πρόβλεψη αποτελέσματος – LightGBM)”.
Το άθροισμα του 2ου πίνακα είναι 100,2% και προκύπτει από τη στρογγυλοποίηση ορισμένων ποσοστών.
Χαρακτηριστικό της σύγχυσης που προκλήθηκε είναι πως ορισμένοι χρήστες ανάρτησαν την πραγματική εικόνα από τη δημοσκόπηση που βγάζει άθροισμα 100,2% και, παρ’ όλα αυτά, ανέφεραν πως το άθροισμα ήταν 101,3%.
Το 100,2%, που είναι το άθροισμα της πραγματικής εικόνας που δημοσίευσε η Real Polls, με το 101,3%, που είναι το υποτιθέμενο άθροισμα της επίμαχης διαμοιραζόμενης εικόνας, έχουν συνολική απόκλιση 1,1%. Συγκρίνοντας τις δύο εικόνες (πραγματική με διαμοιραζόμενη), εντοπίσαμε διαφορές/αλλοιώσεις στα ποσοστά δύο κομμάτων, του ΚΚΕ και των Σπαρτιατών. Στην αυθεντική εικόνα το ΚΚΕ έχει ποσοστό 8,9% ενώ στη διαμοιραζόμενη εικόνα εμφανίζεται να έχει ποσοστό 9,4%, άρα προκύπτει ένα πλεονάζον 0,5%. Έπειτα, το κόμμα των Σπαρτιατών, ενώ στο πραγματικό γράφημα της δημοσκόπησης εμφανίζει ποσοστό 1,3%, στην διαμοιραζόμενη εικόνα εμφανίζεται ως να συγκέντρωσε 1,9%, δηλαδή συν 0,6% από ό,τι στην πραγματικότητα. Προσθέτοντας τα παραπάνω πλεονάζοντα 0,5% και 0,6%, προκύπτει το 1,1% που είναι και η απόκλιση των δύο εικόνων όπως προαναφέραμε.
Σημειώνεται πως η Real Polls προχώρησε στην έκδοση δελτίου Τύπου, στο οποίο κάνει λόγο για παραποίηση της δημοσκόπησης με αλλοιωμένα στοιχεία. Συγκεκριμένα, αναφέρει:
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ – REAL POLLS
Η εταιρεία δημοσκοπήσεων REAL POLLS ενημερώνει ότι τις τελευταίες ημέρες κυκλοφορεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης παραποιημένη εκδοχή της πρόσφατης δημοσκόπησής μας με αλλοιωμένα στοιχεία.
Η εταιρεία μας επιφυλάσσεται παντός νομίμου δικαιώματός της έναντι όσων διασπείρουν ψευδή και παραποιημένα στοιχεία που πλήττουν την αξιοπιστία της.
Τα ορθά στοιχεία της τελευταίας μας έρευνας είναι διαθέσιμα στην επίσημη ιστοσελίδα μας: https://realpolls.gr/surveys/demoskopese-tes-real-polls-gia-to-protagon και στην αρχική δημοσίευση της έρευνας στο protagon: https://www.protagon.gr/epikairotita/dimoskopisi-tou-protagon-to-apotypwma-twn-tebwn-sto-politiko-skiniko-44343087926
Συμπέρασμα
Ο ισχυρισμός είναι ψευδής. Η διαμοιραζόμενη εικόνα, με το γράφημα που εμφανίζει συνολικό άθροισμα 101,3%, δεν προέρχεται από την εταιρία δημοσκοπήσεων Real Polls και ορισμένα από τα ποσοστά των κομμάτων, που παρουσιάζονται στην εικόνα αυτή, έχουν αλλοιωθεί, σε σύγκριση με τα ποσοστά που πραγματικά δημοσίευσε η εν λόγω εταιρία. Ο πραγματικός πίνακας με τα αποτελέσματα της δημοσκόπησης, που διεξήχθη την περίοδο 4-6 Φεβρουαρίου 2025 για λογαριασμό του ενημερωτικού ιστότοπου Protagon και που δημοσιεύθηκε σε αυτόν, παρουσιάζει συνολικό άθροισμα των ποσοστών των κομμάτων 100,2%. Ο λόγος που υπερβαίνεται το 100%, όπως μας εξήγησαν από την εταιρεία δημοσκοπήσεων, οφείλεται στην παρουσίαση των ποσοστών των κομμάτων στο πραγματικό γράφημα έπειτα από στρογγυλοποίηση των δεκαδικών ποσοστών των αναλυτικών αποτελεσμάτων.
Η εταιρεία προέβη σε ανακοίνωση που κάνει λόγο για αλλοιωμένα και ψευδή στοιχεία, ενώ εξετάζει το ενδεχόμενο νομικών κινήσεων.
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν:
1.https://www.protagon.gr/epikairotita/dimoskopisi-tou-protagon-to-apotypwma-twn-tebwn-sto-politiko-skiniko-44343087926
2.https://www.facebook.com/login/?next=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2Fstory.php%3Fstory_fbid%3D936780161899137%26id%3D100067014846719%26rdid%3DkIjPve3sUYvldX3B&rdid=kIjPve3sUYvldX3B
3.https://realpolls.eu/surveys/demoskopese-tes-real-polls-gia-to-protagon?fbclid=IwZXh0bgNhZW0CMTAAAR1Cgx66lV9ylnI43FtTok57xLIacW5Rf20pThLZ-dRQWiVcbIJHJOycP1I_aem_Dp2vPNIqwbqX5MVAseVuA
