Πρόσφατα εμφανίστηκαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αναρτήσεις που καλούν τους καταναλωτές σε εμπάργκο και μποϊκοτάζ των τροφίμων και προϊόντων της εταιρείας ΟΛΥΜΠΟΣ, αναφέροντας ψευδώς πως η εταιρεία θα ξεκινήσει τη διάθεση εντόμων προς κατανάλωση στην αγορά.
Αναπαραγωγές σε ιστοσελίδες: kourdistoportocali.com, karditsastakra.com, antimedia.gr, gegonotstomikroskpio.com, oudensxolion.gr, korakas-news.gr
Παραδείγματα αναπαραγωγών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης:
Τι ισχύει
Στα τέλη Δεκεμβρίου 2024 εμφανίστηκε ένα ρεπορτάζ, σε διάφορες ιστοσελίδες οικονομικού περιεχομένου (εδώ κι εδώ), που ανέφεραν ότι η οικογένεια Σαράντη, στην οποία ανήκει ο όμιλος Ελληνικά Γαλακτοκομεία, με φίρμες όπως Όλυμπος, Ροδόπη, Τυράς, Αγνό, Δουμπιά και Κλιάφα, προχωράει σε μία αξιοσημείωτη κίνηση στον τομέα. Πιο συγκεκριμένα, μέσω της νεοσύστατης εταιρείας Nutribags Α.Ε., η οικογένεια φιλοδοξεί, μεταξύ άλλων, να εστιάσει και σε υπηρεσίες έρευνας και πειραματικής ανάπτυξης στη γεωργική βιοτεχνολογία, συμπεριλαμβανομένης της εκτροφής εντόμων που θα προορίζονται για την παραγωγή ζωοτροφών. Όπως αναφέρεται, η νέα γενιά της οικογένειας επεκτείνεται στην αναδυόμενη αγορά των εντόμων, επενδύοντας αρχικά 25.000 ευρώ.
Ακολούθως, επισημαίνεται η δυσκολία υλοποίησης του εγχειρήματος, όπως η απουσία Κωδικού Αριθμού Δραστηριότητας (ΚΑΔ), καθώς και η έλλειψη τεχνικών προδιαγραφών για τις εγκαταστάσεις εκτροφής. Σημειώνεται, ωστόσο, πως το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης βρίσκεται σε διαβούλευση με την επιστημονική κοινότητα για τη διαμόρφωση του απαραίτητου θεσμικού πλαισίου, με τις συζητήσεις να βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο.
Με αφορμή αυτά τα ρεπορτάζ, πολλοί χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και ιστοσελίδες παραποίησαν τα δεδομένα, αναφέροντας ευθέως – ή αφήνοντας εσκεμμένα και παραπλανητικά να εννοηθεί με τρόπο έμμεσο αλλά σαφή – πως η εταιρεία επενδύει στην παραγωγή προϊόντων από έντομα για ανθρώπινη κατανάλωση.
Χαρακτηριστικά, σε αναρτήσεις του ισχυρισμού, διαβάζουμε:
Η οικογένεια Σαράντη με το γάλα Όλυμπος φέρνει έντομα για διάθεση και κατανάλωση στην αγορά – Ετοιμάζεται να ταΐσει ακρίδες, γρύλους και σκαθάρια τους αποβλακωμένους […]
Η οικογένεια Σαράντη (γάλα Όλυμπος) μας φέρνει έντομα για κατανάλωση
ΑΠΟ ΤΩΡΑ ΚΑΙ ΣΤΟ ΕΞΗΣ ΟΠΟΙΟΣ ΑΓΟΡΑΖΕΙ ΤΑ ΠΡΟϊΟΝΤΑ ΟΛΥΜΠΟΣ, ΡΟΔΟΠΗ, ΤΥΡΑΣ, ΑΓΝΟ, ΔΟΥΜΠΙΑ ΚΑΙ ΚΛΙΑΦΑ, ΒΟΗΘΑΕΙ ΑΥΤΑ ΤΑ ΟΡΘΙΑ ΖΩΑ ΝΑ ΜΑΣ ΤΑΐΖΟΥΝ ΜΕ ΣΚΟΥΛΙΚΙΑ ΑΚΡΙΔΕΣ ΚΑΤΣΑΡΙΔΕΣ ΚΛΠ. ΕΔΕΣΜΑΤΑ…
ΓΙΑ ΝΑ ΜΗ ΦΑΤΕ ΤΑ ΕΝΤΟΜΑ!… ΦΑΤΕ ΑΥΤΟΥΣ ΠΟΥ ΤΑ ΠΡΟΩΘΟΥΝ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ
Σε μποϊκοτάζ στις εταιρείες ιδιοκτησίας της οικογένειας Σαράντη καλούν τον κόσμο εκατοντάδες Έλληνες μετά την συγκλονιστική αποκάλυψη ότι ετοιμάζονται να διοχετεύσουν έντομα προς κατανάλωση στην αγορά. Επένδυσαν χιλιάδες ευρώ στην εντομοκαλλιέργεια αποβλέποντας σε κέρδος αφού τα θεωρούν τροφή του μέλλοντος για τους Έλληνες.
Η ανακοίνωση της εταιρείας
Μπαίνοντας στην επίσημη ιστοσελίδα της εταιρείας ΟΛΥΜΠΟΣ, βλέπουμε την κάτωθι ανακοίνωση, με την οποία διαψεύδει ρητά τον διαδιδόμενο ισχυρισμό:
Αγαπητοί καταναλωτές,
Με αφορμή τα πρόσφατα δημοσιεύματα που αναφέρονται στην οικογένεια και τα προϊόντα της ΟΛΥΜΠΟΣ, θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε ότι οι πληροφορίες που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο για υποτιθέμενη επένδυση της εταιρίας μας σε παραγωγή προϊόντων από έντομα για ανθρώπινη κατανάλωση είναι ΨΕΥΔΕΙΣ και ΟΥΔΕΜΙΑ σχέση έχουν με την εταιρεία ΟΛΥΜΠΟΣ.
Τα fake news που κυκλοφορούν δεν θα επιτρέψουμε να σπηλώσουν την φήμη της εταιρίας μας και επιφυλασσόμαστε για κάθε νόμιμο δικαίωμά μας.
Στην ΟΛΥΜΠΟΣ, όλα τα χρόνια της πορείας μας, καθημερινά πορευόμαστε με βασικές αξίες την φιλοσοφία μας για προσφορά ποιοτικών και ασφαλών προϊόντων με σεβασμό προς τους καταναλωτές μας και το περιβάλλον.
Σας ευχαριστούμε για την εμπιστοσύνη και δεσμευόμαστε να συνεχίσουμε με το ίδιο πάθος για να προσφέρουμε προϊόντα άριστης ποιότητας και γεύσης για εσάς.
Ομοίως, αναρτημένη η ανακοίνωση βρίσκεται και στη σελίδα “ΟΛΥΜΠΟΣ” στο Facebook, από τις 31 Δεκεμβρίου 2024:
Η χρήση εντόμων ως ζωοτροφή
Σε σχετικό ρεπορτάζ των Financial Times από το 2020, είχε τονιστεί πως η χρήση εντόμων ως ζωοτροφή αναδεικνύεται ως μια βιώσιμη και αποδοτική εναλλακτική πηγή πρωτεΐνης για τη διατροφή των ζώων. Τα έντομα προσφέρουν υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη και μπορούν να εκτραφούν με χαμηλό περιβαλλοντικό αποτύπωμα, απαιτώντας λιγότερους πόρους σε σύγκριση με τις παραδοσιακές πηγές πρωτεΐνης, όπως η σόγια και το ιχθυάλευρο (εδώ). Παρακάτω το σχετικό θέμα από τους FT.
Στην Ευρώπη, η πρακτική αυτή ολοένα και αυξάνεται με σκοπό την ενσωμάτωσή της στην κτηνοτροφία, ενώ οι κίνδυνοι της χρήσης των εντόμων ως ζωοτροφών έχουν εξεταστεί (εδώ κι εδώ) από την Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA). Οι σχετικοί κανονισμοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καταλήγουν στα εξής συμπεράσματα (εδώ):
- Τα έντομα είναι ιδιαίτερα κατάλληλα για να χρησιμοποιηθούν ως ζωοτροφές λόγω της υψηλής θρεπτικής τους αξίας και επειδή αποτελούν φυσικά μέρος της διατροφής ορισμένων ζώων.
- Οι ζωοτροφές με έντομα αποτελούν μια βιώσιμη προσθήκη στις συμβατικές ζωοτροφές, καθώς τα έντομα εκτρέφονται με υλικά που αποτελούν φυσικά απορρίμματα της εκτροφής ζώων και μπορούν να δημιουργήσουν διαφοροποιημένα εισοδήματα βιοπορισμού.
- Οι προκλήσεις που πρέπει να ξεπεραστούν είναι η ηθική, η ασφάλεια των τροφίμων και η νομοθεσία, οι οποίες μπορούν να ξεπεραστούν με στενή συνεργασία της κυβέρνησης, της ακαδημαϊκής κοινότητας και της βιομηχανίας.
Παράλληλα, σχετικές έρευνες (εδώ) έχουν καταδείξει τη χρήση των εντόμων και τις θετικές επιπτώσεις αυτής, που περιλαμβάνουν τον εμπλουτισμό της διατροφής, τα οικονομικά οφέλη και τα περιβαλλοντικά πλεονεκτήματα.
Στην Ελλάδα, το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών διερευνά την παραγωγή ζωοτροφών από έντομα, αναγνωρίζοντας τα οφέλη αυτής της πρακτικής για την εξασφάλιση πρωτεϊνούχων ζωοτροφών χωρίς τη σπατάλη πολύτιμων εδαφικών πόρων (εδώ).
Αξίζει να σημειωθεί πως από το 2017, η Ε.Ε. ενέκρινε τη χρήση εντομοπρωτεΐνης σε ιχθυοτροφές, με στόχο τη βελτίωση της βιωσιμότητας στην υδατοκαλλιέργεια και από το 2021 χρήση εντομοπρωτεΐνης επεκτάθηκε στη διατροφή πουλερικών και χοίρων (εδώ). Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει εγκρίνει δέκα είδη εντόμων για χρήση σε ζωοτροφές, ενώ τέσσερα από αυτά επιτρέπονται και για ανθρώπινη κατανάλωση. Τα έντομα θεωρούνται ασφαλή για κατανάλωση, πάντοτε υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, που περιλαμβάνουν αυστηρούς ελέγχους ασφάλειας τροφίμων.
Παραδοσιακά, άλλωστε, είναι γνωστό πως τα πουλερικά ελευθέρας βοσκής τρέφονταν και με έντομα και γεωσκώληκες που έβρισκαν στη φύση.
Τέλος, είναι κρίσιμο να αναφερθεί πως δεν είναι η πρώτη φορά που βλέπουμε ισχυρισμό σχετικό με την εντομοφαγία. Στο παρελθόν έχουμε εξετάσει ψευδείς και συνωμοσιολογικούς ισχυρισμούς που υποστήριζαν ότι η εντομοφαγία για τους ανθρώπους προωθείται με κακόβουλους σκοπούς στις σύγχρονες κοινωνίες (εδώ, εδώ, εδώ, εδώ κι εδώ).
Συμπέρασμα
Από τα παραπάνω εξάγουμε το συμπέρασμα ότι ο ισχυρισμός είναι αναληθής. Πρόκειται για διαστρέβλωση ρεπορτάζ σχετικά με το οικονομικό άνοιγμα της εταιρείας Nutribugs Α.Ε αναφορικά με τη χρήση εντόμων ως ζωοτροφών. Η εταιρεία ανήκει στην οικογένεια Σαράντη, η οποία δραστηριοποιείται έντονα στον χώρο των γαλακτοκομικών με τα εμπορικά σήματα Όλυμπος, Ροδόπη, Τυράς, Αγνό, Δουμπιά και Κλιάφα.
Σε αυτό το πλαίσιο, ξεκίνησε να διαδίδεται ψευδώς πως η εταιρεία ΟΛΥΜΠΟΣ επενδύει με σκοπό την παραγωγή προϊόντων με τη χρήση εντόμων για ανθρώπινη κατανάλωση. Η ίδια εταιρεία τοποθετήθηκε δημόσια διαψεύδοντας τον ισχυρισμό, κάνοντας λόγο για fake news, καθώς αρκετοί χρήστες παρακινούσαν μέσω των κοινωνικών δικτύων σε μποϊκοτάζ των προϊόντων της εταιρείας.
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν:
1.https://iependitis.gr/omilos-saranti-olybos-megali-ependysi-sta-entoma-oi-nees-dynatotites-stin-technologia-tis-ektrofis/
2.https://www.olympos.gr/nea/
3.https://www.facebook.com/story.php?story_fbid=1009088981252134&id=100064531246680&rdid=wssElZjBcra5R0cM
4.https://www.youtube.com/watch?v=wFz0gF9i5a0
5.https://www.efsa.europa.eu/en/press/news/151008a
6.https://media.ellinikahoaxes.gr/uploads/2025/01/12867Policybrief_Insects.pdf
7.https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2666154324000036
8.https://ipiff.org/insects-eu-legislation-general/
