Ένα απόσπασμα βίντεο που δείχνει έναν πατέρα να σκίζει και να πατάει την αμερικανική σημαία είναι μέρος ενός φανταστικού βίντεο βασισμένου σε σενάριο, από έναν ψηφιακό δημιουργό. Όμως, ορισμένα από τα πλάνα έχουν κοινοποιηθεί με παραπλανητικό τρόπο από χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στην Ελλάδα, θεωρώντας τα ως πραγματικά και προωθώντας τα αντι-ΛΟΑΤΚΙ+ συναισθήματα, λίγο καιρό αφότου το ελληνικό κοινοβούλιο ενέκρινε τη νομιμοποίηση του πολιτικού γάμου μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου. Ωστόσο, οι άνθρωποι που εμφανίστηκαν στο αρχικό βίντεο εξηγούν στο τέλος του ότι πρόκειται για σκετς.
«ΣΚΙΖΕΙ ΤΗΝ ΠΑΡΑΠΟΙΗΜΕΝΗ ΣΗΜΑΙΑ», αναφέρει μια ανάρτηση στο Facebook στις 27 Φεβρουαρίου 2024, η οποία έχει κοινοποιηθεί περισσότερες από 350 φορές. Παρόμοιες αναρτήσεις κοινοποιήθηκαν επίσης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στα αγγλικά, τα ισπανικά, τα τουρκικά και τα ρωσικά.
Στο βίντεο που συνοδεύει την ανάρτηση, φαίνεται ένας άνδρας να σκίζει και να πατάει μια αμερικανική σημαία που έχει τα χρώματα της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας, η οποία κρεμόταν έξω από την είσοδο του σπιτιού μιας γυναίκας.
Στα σχόλια, οι χρήστες ενέκριναν τις ενέργειες του άνδρα, γράφοντας πράγματα όπως «μπράβο» και βάζοντας εικονίδια έκφρασης συναισθημάτων («emoticons») με χειροκροτήματα ή τον αντίχειρα προς τα πάνω. Αρκετοί χρήστες κάνουν έκκληση για βία κατά της γυναίκας στο βίντεο. Ένας χρήστης γράφει: «Έτσι πρέπει να κάνουμε όλοι στη προπαγάνδα τους. Το αφύσικο θέλουν να το κάνουν φυσιολογικο».
Οι αναρτήσεις στα ελληνικά κοινοποιήθηκαν λίγο καιρό μετά τη νομιμοποίηση του γάμου και της υιοθεσίας από ομόφυλα ζευγάρια στην Ελλάδα (αρχειοθετήθηκε εδώ).
Λίγες ημέρες μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου, η Υπουργός Τουρισμού της Ελλάδας Όλγα Κεφαλογιάννη υπέγραψε μνημόνιο συνεργασίας (αρχειοθετημένο εδώ) με την Queer Destinations, μια εταιρεία συμβούλων τουρισμού που ειδικεύεται σε θέματα ΛΟΑΤΚΙ+ (αρχειοθετημένη εδώ), στις 29 Φεβρουαρίου 2024 με στόχο να καταστήσει την Ελλάδα ασφαλέστερο μέρος για ΛΟΑΤΚΙ+ ταξιδιώτες.
Ωστόσο, ένα πρόσφατο ξέσπασμα ομοφοβικών περιστατικών στην Ελλάδα –που αποποινικοποίησε τη σεξουαλική δραστηριότητα ατόμων του ίδιου φύλου το 1951 (αρχειοθετημένο εδώ)– έχει εγείρει ανησυχίες στην ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα. Λίγες ημέρες μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου, ο πρώτος γάμος ομοφυλόφιλων πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα υπό την προστασία της αστυνομίας, αφού το ζευγάρι δέχθηκε απειλές σωματικής βίας, όπως αναφέρει το περιοδικό Antivirus, το οποίο ειδικεύεται σε θέματα ΛΟΑΤΚΙ+, (αρχειοθετημένο εδώ και εδώ).
Στις 9 Μαρτίου 2024, δύο τρανς άτομα δέχθηκαν επίθεση από δεκάδες νεαρούς στη Θεσσαλονίκη, με 21 άτομα να συλλαμβάνονται, οι μισοί από τους οποίους ήταν ανήλικοι (αρχειοθετημένο εδώ).
Ένα μεγαλύτερο, φανταστικό σκετς
Το βίντεο που δείχνει τον άνδρα να καταστρέφει την αμερικανική σημαία αναρτήθηκε και σε ελληνικούς ιστότοπους (εδώ, εδώ, εδώ και εδώ).
Ωστόσο, τα πλάνα αποτελούν, στην πραγματικότητα, απόσπασμα από ένα μεγαλύτερο βίντεο, συνολικής διάρκειας 07’09” που κοινοποιήθηκε τον Σεπτέμβριο του 2023. Το απόσπασμα που κοινοποιήθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, διάρκειας 01’37”, είναι μια φανταστική σκηνή που βασίζεται σε σενάριο και δεν απεικονίζει μια πραγματική κατάσταση.
Μια αντίστροφη αναζήτηση βίντεο χρησιμοποιώντας καρέ από το βίντεο μάς οδήγησε σε μια ανάρτηση στο Facebook από τις 27 Σεπτεμβρίου 2023 με τίτλο: «Μπαμπάς σκίζει τη σημαία υπερηφάνειας καθώς έρχεται να πάρει τον γιο του» (αρχειοθετημένο εδώ).
Στο λεπτό 6’20” του βίντεο, άτομα που συμμετείχαν στην παραγωγή, μαζί με τον διαχειριστή της σελίδας που δημοσίευσε το βίντεο, εξήγησαν στην κάμερα ότι αυτό ήταν εξ ολοκλήρου στημένο και ενθάρρυναν τους θεατές να μοιραστούν τις σκέψεις τους για αυτό που είδαν. Πιο συγκεκριμένα , λένε: «Γεια παιδιά, αυτό ήταν ένα ολοκληρωμένο σκετς. Τώρα θέλουμε να μάθουμε ποιες ήταν οι σκέψεις σας για την κατάσταση». Ενθαρρύνουν τους θεατές να μοιραστούν τις απόψεις τους σχετικά με το ποιος από τους δύο γονείς είχε δίκιο.
Το όνομα του λογαριασμού που δημοσίευσε το βίντεο είναι «Jibrizy Media». Σύμφωνα με το προφίλ, η σελίδα «παράγεται από την Rick Lax Productions, LLC. Μπορείτε να επικοινωνήσετε με την εταιρεία παραγωγής στο RickLa». Μια αναζήτηση στο Google χρησιμοποιώντας το όνομα «Rick Lax productions» μάς οδήγησε σε μια σελίδα στο Facebook με αντίστοιχες πληροφορίες (αρχειοθετημένη εδώ). Όπως αναφέρεται στον ιστότοπό τους, είναι μια εταιρεία που «μετατρέπει τους διασκεδαστές που έχουν κίνητρο σε ψηφιακούς δημιουργούς με κορυφαία κέρδη» (αρχειοθετημένος εδώ).
Το AFP έστειλε ένα email στην εταιρεία στις 11 Μαρτίου 2024, ζητώντας επιβεβαίωση της παραγωγής του βίντεο και σχολιασμό, αλλά δεν έλαβε καμία απάντηση μέχρι τη στιγμή της δημοσίευσης.
Μια αναζήτηση στο Facebook χρησιμοποιώντας τον όρο «Jibrizy» μάς οδήγησε σε μια άλλη σελίδα στο Facebook (αρχειοθετημένη εδώ) που παρουσιάζει το ίδιο άτομο τόσο στη φωτογραφία προφίλ όσο και στη φωτογραφία εξωφύλλου. Σε αυτή τη σελίδα στο Facebook, ο «Jibrizy» αυτοπροσδιορίζεται ως «κωμικός», με την ακόλουθη περιγραφή: «Είμαι σκηνοθέτης που φτιάχνει βίντεο που μοιάζουν αληθινά με συνομιλίες για θέματα».
Το AFP παρατήρησε ότι και οι δύο λογαριασμοί «Jibrizy Media» και «Jibrizy» δημοσιεύουν παρόμοιο περιεχόμενο, μέρος του οποίου αποτελούν τα σκηνοθετημένα, σύντομα βίντεο.
Το AFP επικοινώνησε με τον δημιουργό τόσο μέσω email όσο και μέσω Facebook για σχόλια στις 11 και 12 Μαρτίου αντίστοιχα, αλλά δεν έλαβε καμία απάντηση μέχρι τη στιγμή της δημοσίευσης.
Στο παρελθόν το AFP έχει επαληθεύσει ένα άλλο βίντεο που σχετίζεται με την ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα, το οποίο κοινοποιήθηκε από τη σελίδα με το όνομα «Jibrizy» στο Facebook. Και σε αυτή την περίπτωση, ένα απόσπασμα είχε απομονωθεί και κοινοποιηθεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με τον ισχυρισμό ότι είναι αληθινό, ενώ το αρχικό βίντεο ήταν μέρος μιας σειράς φανταστικών σκετς σε τάξη που έδειχναν μια μητέρα να εισβάλλει σε μια τάξη και να πετάει μια σημαία υπερηφάνειας.
Το AFP έχει προηγουμένως επαληθεύσει ψευδείς ή παραπλανητικούς ισχυρισμούς σχετικά με την κοινότητα ΛΟΑΤΚΙ+, όπως εδώ και εδώ στα ελληνικά και εδώ και εδώ στα αγγλικά.