Η αμερικανική πολυεθνική εταιρεία επενδύσεων BlackRock δεν έχει ζητήσει από την Ουκρανία να σταματήσει να θάβει πεσόντες στρατιώτες σε γη που έχει αγοράσει, σε αντίθεση με τις αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σε διάφορες γλώσσες. Ο ισχυρισμός προέρχεται από ένα ρωσικό σατιρικό κανάλι στο Telegram, ενώ η BlackRock δεν κατέχει άμεσα γη στην Ουκρανία. Οι αμερικανικές εταιρείες δεν μπορούν να κατέχουν άμεσα γη στην Ουκρανία λόγω του κώδικα έγγειας ιδιοκτησίας της χώρας, σε αντίθεση με ό,τι ισχυρίζονται άλλες αναρτήσεις που κοινοποιήθηκαν περίπου την ίδια περίοδο. Τα μέσα ενημέρωσης υπέρ του Κρεμλίνου κατηγορούν τακτικά την Ουκρανία ότι δεν σέβεται τους πεσόντες στρατιώτες της και ότι επιτρέπει στις δυτικές κυβερνήσεις και επιχειρήσεις να εκμεταλλεύονται τα εύφορα εδάφη της.
Τον Αύγουστο του 2024, άρχισαν να κυκλοφορούν αναρτήσεις στο Facebook (εδώ και εδώ), στο Χ (εδώ) και σε ιστοτόπους (εδώ) που ισχυρίζονταν ότι εκπρόσωποι της BlackRock είχαν επισκεφθεί πρόσφατα την ουκρανική πρωτεύουσα Κίεβο και απαίτησαν να μην θάβονται πλέον τα λείψανα των στρατιωτών στο έδαφος, αλλά να αποτεφρώνονται ή να απορρίπτονται με άλλους τρόπους. Επιπλέον, ισχυρίζονται ότι η BlackRock «έχει αγοράσει… το 47% της ουκρανικής γης».
Μια άλλη ανάρτηση στο Facebook από τις 3 Αυγούστου 2024 ισχυρίζεται ότι τρεις μεγάλες αμερικανικές εταιρείες κατέχουν 17 εκατομμύρια εκτάρια γεωργικής γης στην Ουκρανία.
Ο ψευδής ισχυρισμός σχετικά με τις συστάσεις ταφής έχει διαδοθεί ευρέως και σε άλλες γλώσσες, όπως τα ρουμανικά (εδώ), τα ρωσικά (εδώ, εδώ), τα αγγλικά (εδώ, εδώ και στο Threads εδώ), τα πολωνικά (εδώ), τα σερβικά (εδώ) και τα γαλλικά (εδώ).
Ωστόσο, αυτή η πληροφορία προέρχεται από ένα σατιρικό κανάλι στο Telegram από τον Σεπτέμβριο του 2023, όπως διαπίστωσε η έρευνά μας. Επιπλέον, σύμφωνα με την τοπική νομοθεσία, οι ξένοι δεν επιτρέπεται επί του παρόντος να αγοράζουν ουκρανική γη.
Η BlackRock, η μεγαλύτερη εταιρεία διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων στον κόσμο, με έδρα τη Νέα Υόρκη, διορίστηκε από την ουκρανική κυβέρνηση να παρέχει υπηρεσίες υποστήριξης για τη δημιουργία του Ταμείου Ανάπτυξης της Ουκρανίας (UDF), το οποίο διαθέτει κεφάλαια που προορίζονται για την ανασυγκρότηση της χώρας μετά τη σύγκρουση.
Η Ουκρανία είναι ένας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς σιτηρών στον κόσμο χάρη στο εύφορο «μαύρο» έδαφός της, γι’ αυτό και η χώρα αποκαλείται συχνά «το καλάθι του ψωμιού της Ευρώπης». Η προπαγάνδα υπέρ του Κρεμλίνου εξηγεί την οικονομική εμπλοκή της Δύσης στον πόλεμο ως μια προσπάθεια των δυτικών χωρών να εκμεταλλευτούν τους πόρους της Ουκρανίας.
Κατασκευασμένες δηλώσεις του Λάρι Φινκ από σατιρικό λογαριασμό
Ο ισχυρισμός άρχισε να κυκλοφορεί λίγους μήνες αφότου η Ουκρανία ανακοίνωσε τα σχέδιά της να ξεκινήσει το UDF τον Μάιο του 2023, με την υποστήριξη της BlackRock (σύνδεσμος αρχειοθετημένος εδώ).
Μέχρι τον Οκτώβριο του 2023, είχε φτάσει σε πολλούς ρωσόφωνους ιστότοπους, αλλά δεν χαρακτηριζόταν πια ως σάτιρα, για παράδειγμα εδώ, εδώ, εδώ και εδώ.
Επανήλθε στο διαδίκτυο τον Μάιο του τρέχοντος έτους. Ο Ρώσος σκηνοθέτης, ηθοποιός και προπαγανδιστής υπέρ του Κρεμλίνου Νικίτα Μιχάλκοφ έκανε επίσης τον ίδιο ισχυρισμό και το Mythdetector τον διέψευσε τον Ιούλιο του 2024.
Ο Μιχάλκοφ αναφέρθηκε σε έναν δημοφιλή μύθο που χρονολογείται από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο ότι το πλούσιο «μαύρο» έδαφος της Ουκρανίας εξήχθη στη Γερμανία από τους Ναζί και ότι ο πραγματικός σκοπός των δυτικών χωρών που υποστηρίζουν την Ουκρανία στον πόλεμό της με τη Ρωσία είναι να οικειοποιηθούν το εύφορο έδαφός της.
Οι περισσότερες αναρτήσεις χρησιμοποιούν ως εικονογράφηση την ίδια φωτογραφία, η οποία τραβήχτηκε από φωτογράφο του Reuters σε ένα νεκροταφείο στο Χάρκοβο, (αρχειοθετημένος σύνδεσμος) της ανατολικής Ουκρανίας, στις 31 Ιανουαρίου 2023.
Μια αντίστροφη αναζήτηση της φωτογραφίας του Reuters μάς οδήγησε σε αυτό το άρθρο του αγγλόφωνου ειδησεογραφικού πρακτορείου Anna της 5ης Οκτωβρίου 2023, το οποίο φέρεται να παραθέτει δηλώσεις του Λάρι Φινκ, διευθύνοντος συμβούλου της BlackRock: «’Όταν ο πρόεδρος Ζελένσκι κι εγώ υπογράψαμε τη σύμβαση και δημιουργήσαμε το Ταμείο Ανάπτυξης της Ουκρανίας, εξετάσαμε τους κινδύνους μιας ρωσικής εισβολής, αλλά τώρα βλέπουμε μια εντελώς παράλογη χρήση της μαύρης γης από τους Ουκρανούς. Υπάρχουν πάρα πολλά νεκροταφεία. Πολύτιμη καλλιεργήσιμη γη βγαίνει από την παραγωγή με έναν εντελώς παράλογο τρόπο, απαράδεκτο για την Ευρώπη. Φίλοι μου, αυτή δεν είναι μόνο η δική σας γη”, δήλωσε ο Λάρι Φινκ».
Το όνομα της εταιρείας δεν γράφεται με την καθιερωμένη ορθογραφία, και μια αναζήτηση για λογαριασμούς Telegram που χρησιμοποιούν αυτό το ορθογραφικό λάθος μάς οδήγησε σε αναρτήσεις στα ρωσικά (όπως εδώ και εδώ) και στα λευκορωσικά (εδώ και εδώ) από το 2023.
Η παλαιότερη ανάρτηση που μπορέσαμε να βρούμε ήταν στο κανάλι «verysexydasha» στο Telegram, με ημερομηνία 20 Σεπτεμβρίου 2023, η οποία προειδοποιεί: «Προειδοποίηση, είναι πιθανή η ψευδής και σκληρή σάτιρα. Η γραφή είναι μυθοπλασία, όλες οι συμπτώσεις είναι τυχαίες». Με τον καιρό, η σάτιρα εγκαταλείφθηκε και η ιδέα της απαγόρευσης της ταφής παρουσιάστηκε ως πραγματική.
Λάβαμε το ίδιο αποτέλεσμα όταν ψάξαμε στο διαδίκτυο με λέξεις-κλειδιά για μια υποτιθέμενη δήλωση του Φινκ στα ρωσικά (Ο Λάρι Φινκ από τη BlackRock ανησυχεί για την ανεύθυνη στάση της Ουκρανίας) (Black Rock Ларри Финк обеспокоен безответственным отношением Украины) (σύνδεσμος αρχειοθετημένος εδώ) και βρήκαμε τον ίδιο σατιρικό λογαριασμό.
Οι αναρτήσεις από τις αρχές Αυγούστου υπονοούν ότι εκπρόσωπος της εταιρείας πραγματοποίησε «πρόσφατη επίσκεψη» στο Κίεβο. Εκπρόσωπος της BlackRock επιβεβαίωσε ότι η τελευταία επίσημη επίσκεψη της εταιρείας στο Κίεβο έγινε στις 5 Μαΐου 2023. Ο πρόεδρος Ζελένσκι συναντήθηκε επίσης με εκπροσώπους της BlackRock και της JP Morgan στη σύνοδο κορυφής του Νταβός 2024 (αρχειοθετημένοι σύνδεσμοι εδώ, εδώ, εδώ).
Η BlackRock διαψεύδει
Ρωτήσαμε την εταιρεία αν έχει γίνει ποτέ τέτοια δήλωση από τον διευθύνοντα σύμβουλό της. «Αυτό είναι εντελώς ψευδές», έγραψε εκπρόσωπος της BlackRock στις 22 Αυγούστου 2024. «Η BlackRock Inc. δεν κατέχει καμία γη στην Ουκρανία», πρόσθεσε.
«Δεν έχουμε ακούσει για κάτι τέτοιο», δήλωσε επίσης στο AFP ο εκπρόσωπος της επιτροπής γης της ουκρανικής ένωσης αγροτικών επιχειρήσεων UCAB σε ηλεκτρονικό μήνυμα που εστάλη στις 22 Αυγούστου.
Εμπειρογνώμονες επιβεβαίωσαν ότι η BlackRock δεν κατέχει άμεσα γη στην Ουκρανία, αλλά διαθέτει άλλα ουκρανικά περιουσιακά στοιχεία. «Σύμφωνα με την έρευνά μας σχετικά με τις μεγάλες μισθώσεις γης στην Ουκρανία, που περιγράφεται στην έκθεσή μας “Πόλεμος και Κλοπή, η εξαγορά της γεωργικής γης της Ουκρανίας”, η Blackrock δεν κατέχει γη στην Ουκρανία», δήλωσε ο Φρεντερίκ Μουσώ, διευθυντής του Ινστιτούτου Oakland, ενός αμερικανικού κέντρου μελετών, σε μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στο AFP στις 22 Αυγούστου. Το ινστιτούτο έχει δημοσιεύσει αρκετές εκθέσεις για τη μεταρρύθμιση της γεωργικής γης στην Ουκρανία (αρχειοθετημένοι σύνδεσμοι εδώ και εδώ).
Η ιδιωτικοποίηση της γεωργικής γης ξεκίνησε το 2021, πρόσθεσε ο ειδικός, δημιουργώντας δυνητικά τη δυνατότητα να περιέλθουν έμμεσα μερίδια γης στην ιδιοκτησία άλλων φορέων, αλλά κανένας μεμονωμένος επενδυτής δεν θα μπορούσε να προσεγγίσει το 47% της συνολικής γης της χώρας με αυτόν τον τρόπο.
«Μέσω των ευρωομολόγων της, η BlackRock κατέχει μέρος του χρέους της Ουκρανίας, γεγονός που δίνει στην εταιρεία οικονομική επιρροή στη χώρα. Η Ουκρανία έχει αναγκαστεί από τους πιστωτές της να αναλάβει ένα πρόγραμμα δραστικών διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, το οποίο βρίσκεται σε εξέλιξη και έχει στόχο την ιδιωτικοποίηση όλων των τομέων της οικονομίας της», δήλωσε ο Μουσώ.
Οι ξένοι δεν μπορούν να αγοράσουν ουκρανική γη
Την 1η Ιουλίου 2021 τέθηκε σε ισχύ μεταρρύθμιση του ουκρανικού Κώδικα Γης, σύμφωνα με την οποία απαγορεύεται η πώληση γεωργικών εκτάσεων σε αλλοδαπά φυσικά και νομικά πρόσωπα.
Η Ουκρανία συζητά εδώ και καιρό για μια νέα μεταρρύθμιση του νόμου περί γης από την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991. Μια προσωρινή απαγόρευση της πώλησης ιδιωτικής γεωργικής γης, που θεσπίστηκε το 2001, παρατάθηκε αρκετές φορές και διήρκεσε μέχρι το 2021. Η μεταρρύθμιση του Κώδικα Γης, που θεσπίστηκε τον Μάρτιο του 2020 και τέθηκε σε ισχύ από την 1η Ιουλίου 2021, άνοιξε σταδιακά την αγορά γης. Το πρώτο στάδιο επιτρέπει στους Ουκρανούς να αγοράζουν περιορισμένη γεωργική γη, ενώ ένα μελλοντικό στάδιο θα μπορούσε να επιτρέψει την ιδιοκτησία σε ξένους, αλλά μόνο εάν εγκριθεί με δημοψήφισμα, κάτι που φαίνεται απίθανο, καθώς οι περισσότεροι Ουκρανοί αντιτίθενται στην πώληση γης σε ξένους.
Το AFP εξήγησε το παραπάνω σε προηγούμενο άρθρο επαλήθευσης πληροφοριών από το 2022, στο οποίο επαλήθευσε τον ισχυρισμό ότι ο Ουκρανός πρόεδρος είχε πουλήσει 17 εκατομμύρια εκτάρια αγροτικής γης σε ξένες εταιρείες. Ισχυρισμοί που είχαν γίνει viral πριν από δύο χρόνια υποστήριζαν ότι ο Ζελένσκι είχε πουλήσει το 28% του εδάφους της Ουκρανίας σε τρεις αμερικανικές εταιρείες, την Cargill, τη DuPont και τη Monsanto.
Ωστόσο, σύμφωνα με το άρθρο 130 του νέου νόμου περί γης, μόνο οι Ουκρανοί πολίτες, οι τοπικές αρχές της Ουκρανίας ή το ίδιο το ουκρανικό κράτος μπορούν να αγοράσουν γεωργική γη. Οι εταιρείες μπορούν να αποκτήσουν τέτοια γη μόνο εάν έχουν συσταθεί σύμφωνα με την ουκρανική νομοθεσία και ανήκουν αποκλειστικά σε Ουκρανούς πολίτες. Κάθε μέτοχος μιας εταιρείας πρέπει επίσης να είναι ουκρανός πολίτης ή κρατικός φορέας εάν επιθυμεί να αποκτήσει ουκρανική γεωργική γη.
Ο Ολέξι Μαρτίνετς, εμπειρογνώμονας σε θέματα γης στην UCAB, επιβεβαίωσε το παραπάνω στο AFP μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στις 2 Σεπτεμβρίου 2022. «Πρόκειται για απόλυτη ανοησία», έγραψε, αναφερόμενος στις κατηγορίες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. «Το ζήτημα της γεωργικής γης που ανήκει σε ξένους δεν είναι καθόλου θέμα, διότι η απάντηση είναι ξεκάθαρη, οι ξένοι ιδιώτες δεν μπορούν να κατέχουν τέτοια γη».
Ακόμα και οι πιθανοί ξένοι ή ανιθαγενείς κληρονόμοι της ουκρανικής γεωργικής γης επιτρέπεται να την κατέχουν μόνο για περιορισμένο χρονικό διάστημα σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία και ακόμη και τότε, μόνο για να την μεταπωλήσουν σύμφωνα με τις νομικές απαιτήσεις, εξήγησε ο Μαρτίνετς.
Το AFP έχει επαληθεύσει πολλούς άλλους ισχυρισμούς σχετικά με τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία εδώ.
Έλεγχος γεγονότων, Ουκρανία, Πολιτική
© AGENCE FRANCE-PRESSE | 2024 | Με επιφύλαξη παντός δικαιώματος. Οποιαδήποτε χρήση του περιεχομένου του AFP σε αυτόν τον ιστότοπο υπόκειται στους όρους χρήσης που διατίθενται στη διεύθυνση CGU. Με την πρόσβαση και/ή τη χρήση οποιουδήποτε περιεχομένου του AFP που διατίθεται σε αυτόν τον ιστότοπο, συμφωνείτε να δεσμεύεστε από τους προαναφερθέντες όρους χρήσης. Οποιαδήποτε χρήση του περιεχομένου του AFP γίνεται με δική σας αποκλειστική και πλήρη ευθύνη.
Αρχικά δημοσιεύτηκε εδώ.
